برآوردها نشان می‌دهد که هرات رشد بی سابقه بیست درصدی رشد تولید انگور را در سال جاری خورشیدی شاهد خواهد بود. براساس تحلیل‌های وزرات زراعت افغانستان در سال جاری خورشیدی ۱۱۰ هزار تن انگور از تاکستان‌های هرات به دست خواهد آمد. اما سال گذشته، محصولات انگور در این ولایت، به ۹۵ هزار تن رسیده بود.
حدود چهل هزار جریب زمین در ولایت هرات مورد استفاده تاکستان‌های انگور می‌باشد و بیشترین انگور نیز از شهرستان‌های انجیل، گذره، پشتون زرغون و اوبه به دست می‌آید.
وزارت زراعت افغانستان در عین حال از پژوهش‌ها روی بیش از 139 نوع انگور در ریاست زراعت ولایت هرات خبر می‌دهد که از سراسر افغانستان جمع آوری شده است.
انگور هرات از شهرت فراوانی برخوردار است و برای پروسس و تبدیل آن به کشمش، تا کنون ۳۰۰ کشمش‌خانه نیز در این ولایت از سوی وزارت زراعت افغانستان ساخته شده است.
بازارهای جهانی
از آن جایی که محصولات انگور رشد بی سابقه ای در افغانستان داشته، مسولان کشاورزی این کشور کتابی ویژه مشخصات انگور افغانستان را تهیه و نشر می‌نماید تا از فروش آن در بازارهای بین المللی به نام کشورهای دیگر جلوگیری شود.
وزیر زراعت افغانستان سال گذشته در سومین نمایشگاه حاصلات انگور در ولایت هرات از تألیف این کتاب به نام “انواع مختلف انگور افغانستان” در آینده خبر داده بود.
آقای ضمیر گفته است که بیش از یک صد نوع انگور در افغانستان تولید می‌شود که نمونه‌هایی از آن به کشورهای دیگر انتقال یافته و به نام آن کشورها در بازارهای جهانی عرضه می‌شود.
میوه‌های تازه افغانستان
تولیدات انگور و میوه‌های تازه دیگر نشان می‌دهد که افغانستان در این حوزه نیز حرف جدی برای گفتن دارد. اما این که چقدر این میوه‌ها در داخل افغانستان مصرف می‌شود خود سوال دیگری است. برخی از گزارش‌ها می‌رساند که افغانستان در سال ۲۰۱۵ میلادی ۲۵ هزار تن میوه‌های تازه نیز صادر کرده است. این رقم در مقایسه با تولیدات داخلی افغانستان مقداری اندکی برای صادرات می‌باشد. با این حال در عرصه میوه‌های تازه نیز افغانستان جزء از صادرکنندگان محسوب می‌شود. علاوه بر این از رقم حدود ۸۶۵ میلیون دالری صادرات افغانستان، بیش از ۱۹ درصد آن را صادارت انگور تشکیل می‌دهد.
با این وجود میوه‌های تازه افغانستان بار دیگر در سرخط اخبار این کشور قرار گرفته است. برخی از ولایت‌های افغانستان توانسته نام بزرگی برای تولیدات شان شوند. فراه در این میان به خاطر تربوز خبرساز شده است. اخیرا گزارش شده که در ولایت فراه حدود ۵۸۰ هزار تن تربوز تولید شده که میزان درآمد شهروندان فراهی از آن حدود ۶۰ میلیون دالر خواهد بود.
علاوه بر این آمارهای دیگری نیز منتشر شده که نشان می‌دهد افغانستان در بخش میوه‌های تازه تولیدات فراوانی داشته است. انگور در این کشور در سال گذشته خورشیدی بیش از ۸۷۰ هزار تن تولید شده و در عین حال تولید سیب افغانستان ۱۴۰ هزار تن بوده است. تولیدات ناک این کشور حدود ۱۰۰ هزار تن بوده و زردآلوی آن بیش از ۱۷ هزار تن می‌باشد. آلو نیز در افغانستان بیش از ۵ هزار تن تولید شده است.
تهدیدات توسعه
با آن که تولید میوه تازه در افغانستان رشد چشم گیری داشته اما نگهداری و حفاظت از آن با چالش‌های جدی نیز مواجه است.
کمبود سردخانه و عدم بازاریابی درست، ازجمله چالش‌های عمده فراروی بازار میوه افغانستان است. اما تلاش‌ها برای جلب سرمایه گذارها در این بخش جریان دارد و مقام‌های رسمی می‌کوشند تا این وضعیت بازار میوه تازه افغانستان را تغییر دهند.
با این حال، تنها چالش عمده فراراه میوه تازه و حتی خشک افغانستان سردخانه و محلات نگهداری حرفه ای نیست. گزارش شده است که بخش بزرگی از این میوه‌ها به صورت غیررسمی از افغانستان به پاکستان انتقال داده می‌شود. این موضوع بازار افغانستان را به شدت متاثر می‌سازد.
لطف الله راشد، سخنگوی وزارت زراعت افغانستان به خبرنامه گفته است که “ما تلاش می‌کنیم در قدم نخست نیاز داخلی را مرفوع کنیم و بعد متباقی این میوه‌ها به بیرون از کشور صادر شود. از سوی هم ما تلاش کرده‌ایم که تعرفه‌های گمرکی را بالای میوه‌های وارداتی زیاد کنیم تا در داخل کشور، از محصولات خود ما استفاده شود.”
آقای راشد تاکید کرده که این وزارت با وزارت‌های دفاع و داخله نیز طی قراردادی تصمیم گرفته‌اند که بعد از این میوه‌های مورد نیاز ارتش و پولیس افغانستان نیز از میوه و تولیدات داخلی این کشور تهیه شود.
تسهیلات صادراتی
در شرایطی که وضعیت تولید افغانستان در عرصه‌های مختلف از جمله میوه‌های تازه بهبود یافته، کابل برای توسعه صادارت خود به عضویت اش در سازمان تجارت جهانی چشم دوخته است. سال گذشته افغانستان عضویت سازمان تجارت جهانی را به دست آورد و دولت اشرف غنی نیز روی آن به شدت مانور داد. اکنون اما، مقامات تجارتی افغانستان روی تسهیلاتی که می‌تواند این سازمان جهانی به لحاظ سیاست‌های کلان تجارتی برای افغانستان فراهم کند، مانور می‌دهند. آنان باور دارند که افغانستان می‌تواند در زمینه تجارت و ترانزیت با استفاده از مواد موافقت نامه عضویت سازمان تجارت جهانی از موانعی که در مقابل آن قرار می‌گیرد جلوگیری کند.
مسافر قوقندی، سخنگوی وزارت تجارت و صنایع افغانستان به خبرنامه گفته که “بزرگ‌ترین چالش افغانستان در بخش میوه و صادرات آن، چالش ترانزیت و انتقال آن بود که نمی‌توانست در وقت مناسب به بازارهای مورد نظر برسد. با این وجود درصدی زیاد میوه‌ها در مسیر راه فاسد می‌شد. اما در حال حاضر با ایجاد مسیرهای ترانزیتی میان افغانستان و کشورهای مختلف این چالش به حداقل رسیده است. “
خط آهن آقینه، خط آهن هرات-مشهد، خط آهن ترکمنستان-هرات، خط آهن مزار-هرات که نقطه وصل چین و ایران است، بند چابهار و در تازه‌ترین مورد دهلیز هوایی افغانستان-هند از جمله مسیرهای ترانزیتی است که انتقال محصولات افغانستان، به‌ویژه میوه‌ی این کشور را آسان کرده است.
مقام‌های وزارت تجارت و صنایع افغانستان ایجاد راه‌های ترانزیتی را یکی از دلایل افزایش صادرات میوه افغانستان می‌دانند
ابتکار جدید
پس از آن که سال گذشته مسیرهای صادارتی و وارداتی افغانستان با پاکستان متاثر از تنش‌های سیاسی شد و در شماری از موارد این تنش‌های مرزی باعث صدمات زیادی مالی به تاجران میوه تازه افغانستان گردید، دولت افغانستان در صدد ایجاد راه‌های بدیل برای صادارت خود شد. یکی از این ابتکارات، ایجاد خط ویژه انتقال کالاهای صادارتی افغانستان از طریق مرزهای هواپیمایی این کشور بود. اخیرا دهلیزهوایی افغانستان-هند به‌گونه‌ی رسمی با حضور رییس جمهوری افغانستان، بازرگانان این کشور و مقام‌های هند گشایش یافت.
مسوولان نهادهای بازرگانی امیدوار است که این دهلیزهای هوایی بتواند، سبزی و میوه‌های تازه افغانستان را در وقت مناسب به بازارهای هند انتقال دهد. آنان تاکید دارند که پیش از این میوه‌های تازه افغانستان به دلیل انسداد راه‌های ترانزیت زمینی، فاسد و خراب شده که از این بابت بازرگانان افغانی ضرر هنگفتی را متحمل شده اند.
اصلاح فضای سرمایه‌گذاری
تاجران افغان به شمول بازرگانان میوه افغانستان همواره از محیط سرمایه‌گذاری افغانستان و چالش‌های فراروی فعالیت‌های بازرگانی خود شاکی می‌باشند. به این جهت، جامعه جهانی برنامه اصلاح فضای سرمایه گذاری را برای زمینه سازی رشد اقتصادی و فضای رقابت در افغانستان راه اندازی کرده تا در قالب آن بخش خصوصی را حمایت کند.
تمرکز این برنامه علاوه بر کابل روی مراکز عمده‌ی اقتصادی افغانستان از جمله مزار شریف، هرات، کندهار و جلال آباد می‌باشد.
این برنامه که با هزینه ۱۳٫۳ میلیون دالر از سوی اداره‌ی توسعه بین المللی ایالات متحده امریکا تمویل می‌شود، توسط شرکت بین المللی مالی که بخشی از بانک جهانی می‌باشد، اجرا می‌گردد.
مسوولان این برنامه گفته اند که همراه با حکومت افغانستان، که تعهد خود را در راستای آوردن اصلاحات اقتصادی تجدید کرده است، جهت ارتقای سرمایه‌گذاری و تبدیل کردن افغانستان به یک مکان مناسب برای فعالیت‌های اقتصادی کمک خواهند کرد.
بازار پویا
با توجه به این که فضای سرمایه گذاری افغانستان تغییر کرده و محصولات انگور این کشور به صورت چشم‌گیری رشد نموده، نیاز است تا به صورت استراتژیک به این بخش نگاه شود و سرمایه گذاری گردد.
از آن جایی که افغانستان به خاطر میوه‌های تازه و خشک خود در سطح بین المللی شهرت و آواره جدی دارد، به نظر می‌رسد که سرمایه گذاری روی انگور این کشور می‌تواند یکی از بازارهای بزرگ را برای بخش عمده از کشاورزان در جنوب و غرب افغانستان فراهم نماید. بر این اساس، بسیاری از آگاهان افغان خواهان توجه بیشتر حکومت افغانستان برای اشتغالزایی و حمایت از سرمایه گذاری‌های محلی در تولید انگور می‌باشند و می‌خواهند تا در این حوزه سرمایه گذاری‌های کلانی صورت گیرد.
افزودن دیدگاه