ساعات اولیه صبح از پر رفتو آمدترین ساعات روز پایتخت افغانستان است. شروع فعالیت های رسمی دفاتر در افغانستان بین ساعت هشت تا هشت و نیم میباشد و کارمندان، دانشجویان و دانشآموزان در این ساعت در تلاش اند که به موقع به محل مورد نظر شان برسند.
وضعیت امنیتی افغانستان همواره برای عموم به ویژه برای پایتخت نشینان نگران کننده است. اکثر شهروندان این شهر میگویند که هر صبح با نگرانی از خانههای شان خارج میشوند و امید زیادی به برگشت سالم شان را ندارند.
هر حادثه امنیتی بر روان شهروندان این شهر تلنگری دیگری است و آنان در اولین دقایق پس از انفجار، از سلامت خود اطلاع رسانی می کنند و از دوستان شان در مورد وضعیت شان آگاه می شوند. در عین حال در شبکه های اجتماعی وضعیت شان را بروز میکنند و برای شمار دیگر روشن بودن چراغ سبز دنیایی مجازی به معنای جان سالم بدر بردن از حادثهی امنیتی است.
صدای که آرامش را ربود
حوالی ساعت 8:25 صبح امروز، صدای وحشتناک انفجار مهیبی کابل را لرزاند؛ صدایی که هر شهروند این شهر آن را شنید. اما در حدود 15 الی 20 دقیقهی اول، هیچ کس محل دقیق رویداد را نمیدانست و هر کس بر اساس حدس و گمان نظر به صدای مهیب، حادثه محل مورد نظر را در شبکه های اجتماعی گزارش میدادند.
اعلام آسیب دیدگی
در همین میان تعداد زیادی از کاربران رسانههای اجتماعی تصاویر از خسارتهای وارده از محل کار یا محل زندگی شان را پست می کردند.
در این میان عکسهای از کاخ سپیدار، محل اقامت سفیر جمهوری اسلامی ایران و تلویزیون خصوصی یک بیشتر در رسانهها بازتاب یافت و کارمندان بسیاری از این گونه دفاتر آسیب دیده، تعطیلی کار در این نهاد ها را به دلیل آسیب دیدگی دفتر شان اعلام کردند.
کاربران فیسبوک همچنان گفتهاند که سفارت جرمنی، هوتل کابل استار، ساختمان عزیزی بانک و شرکت روشن به شدت خسارت دیده است.
45 دقیقه نخست
در طول 45 دقیقه نخست، قریب به اکثر کاربران فیسبوک در افغانستان، آمار زخمیها و کشتههای رویداد را گزارش میکردند.
بعد از 45 دقیقه فراخوان کمک
بعد از گذشت تقریبا چهل و پنج دقیقه، کاربران رسانههای اجتماعی کمپاین فراخوان خون دهی به زخمیان را راهانداختند و به دنبال آن مقام های صحی افغانستان نیز از مردم خواستند که به بیمارستان ها حاضر شده به زخمیان خون دهند. در این میان نجیب دانش سخنگوی وزارت داخله افغانستان نیز در صفحهی فیسبوک و تویتر خود از مردم خواست که به زخمیان خون اهدا کنند.
تعدادی از کاربران، از مقامهای صحی خواستند که برای جمعآوری خون، تیمهای سیار تشکیل دهند و در جادههای عمومی بروند تا همه افراد بتوانند به راحتی خون اهدا کنند.
ناامیدی گسترده
در میان این کمپاین جمعآوری خون، شمار زیادی از کاربران فیسبوک با ابراز تاسف نسبت به از دست رفتهها و کشته شدگان حادثه امروز، از وضع روانی شان اطلاعدهی کردند. آنان گفتند که شاید جسما خوب باشند اما روحا زخمی و شوک دیده اند و هرگز نمیتوانند این حادثه را فراموش نمایند.
تقبیح ها
بعد از حدود یک و نیم ساعت از وقوع حادثه، مقامهای رسمی دولت افغانستان با صدور اعلامیهها و بیانیهها حادثه خونین امروز را با شدیدترین لحن تقبیح کرده و آن را کار دشمنان مردم افغانستان خواندند.ند…
خشم کاربران
اعلامیههای تقیبح و نکوهش مقامهای رسمی دولت افغانستان، خشم بسیاری از کاربران را برافروخته و آنان صدور اعلامیه و محکوم نمودن را عادیترین واکنش دانستند و گفتند که بروز این چنین حادثه ها مقامهای رسمی دولت را ناراحت نمیکند.
برخی از این کاربران نگاشتهاند که مقامهای دولتی برای سرپوش گذاشتن روی کمکاریها و خاک زدن به چشم مردم کمیسیون حقیقت یاب تشکیل میدهند و هیچکاری نمیکنند.
اعدام انس حقانی
تعدادی از کاربران فیسبوک خواستار اعدام زندانیان طالبان شدهاند و تعدادی خواسته اند که انس حقانی اعدام شود و هیچ رحمی به طالبان نداشته باشند.
استعفای مقامات
شماری از کاربران هم خواستار استعفای معصوم استانکزی و دیگر مقامهای امنیتی شده اند. به باور این تعداد ارگانهای کشفی کم کاری کرده و قصدا جلو حادثه خونین امروز را نگرفته اند.
انتهای واکنش
تعدادی دیگر هم نگاشته اند که مثل هر رویداد دیگر این حادثه نیز فراموش میشود. اما جانهای از دست رفته را هیچ کسی بازگردانده نمی تواند و جای خالی شان در خانواده برای عزیزان شان پر نمیشود. اینها فراموش میشوند، ولی تنها خانوادههای قربانیان با درد و رنج زندگی خواهند کرد.
تلفن خاموش، آژیر مرگ
وقتی در افغانستان به ویژه در کابل باشی هنگام حادثه ای تلفنت خاموش باشد یا نتوانی جواب بدهی، برای دوستان نزدیک فرد، نگران کننده است. این نگرانی تا حدی می شود که مدتی اندکی پس از حادثه، می تواند به اعلام مفقودی در صفحههای اجتماعی تبدیل گردد.
خانواده و دوستان فرد، از هر کسی جویایی احوالش میشود. حالا اگر در چنین شهری با بروز حادثه، خانواده در مرحله اول به بستگان درجه یک و به ترتیب به تمام آشناهای شان زنگ میزنند و از احوال شان جویا میشوند.
زمانی که جویای احوالت باشند، تنها کافی است که صدایت را بشنوند، دیگر تلفن قطع می شود و این روش برای آگاهی از حال همه اعضای خانواده تکرار می گردد. اگر در این میان کسی تلفنش خاموش باشد، حتمن به شفاخانهها نیز مراجعه میکنند.
تمام این موارد میرساند که وضع امنیتی این کشور، بر روان شهروندان افغان تاثیرات شدیدی گذاشته و آنان در ناامنی روانی جدی بسر میبرند. هیچ روز در آرامش کامل سپری نمیکنند، خلاف آنچه که گفته میشود، مردم افغانستان با انفجار و انتحار عادت کردهاند؛ این وضعیت، عادت به حالت موجود نیست بل که در شهری با تهدید امنیتی میکوشند، زندگی کنند و امید را از دست ندهند.
سکوت
شماری هم از هیچ حادثهی خبر نمیدهد و آنان معتقد اند که خبردادن از رویداد های امنیتی یعنی تبدیل شدن به بلندگوی دشمن مردم و ترویج خشونت.
این تعداد کاربران افغان، کاربران دیگر را متهم به بلندگویی دشمنان مردم میکنند و با آنها، به دعوا میپردازند.
گروه معتدل
در این میان شماری محدودی هم مردم را به آرامش فراخوانده، میگویند که به جای همه حرف و حدیثها از نیروهای امنیتی شان حمایت کنند. چون آنان اولین کسانیاند که خطر متوجه شان بوده و هر روز برای تامین آرامش مردم تلاش میکنند.
و در نهایت این گروه پیروز اند و فضای مجازی را مدیریت میکنند که از نیروهای امنیتی افغانستان حمایت شود.