هفت خوان دانشجویی؛ 9 نکته که هر دانشجوی تازه‌وارد به دانشگاه در افغانستان تجربه می‌کند

آموزش‌های عالی یکی از آرزوهای اساسی جوانان افغان بشمار می‌آید. اما راه‌یابی به مقطع آموزش عالی، آسان نیست و برای آن باید از هفت خوان رستم گذشت.

قصه این جار وجنجال‌ها از دوره لیسه کم‌کم آغاز می‌شود. معمولاً دانش‌آموزان تا زمانی که به دوره لیسه نرسیده اند، اکثراً دارای اهداف بزرگ و آرمان‌های دوران آموزش‌های عالی نیستند. اما بعد از ورود به مقطع دبیرستان دل‌مشغولی‌های دیگری می‌یابند و آموزش‌عالی یکی از رویاهای بزرگ شان می‌شود.

آمادگی کانکور

این اولین قدم برای رسیدن به آرزوی های دوران جوانی یک دانش آموز می باشد. در واقع عبور از کانکور اولین و سخت ترین گام برای اکثر دانش آموزان خوانده می شود. آنهای که تازه وارد صنف دوازدهم شده اند باید به فکر خواندن آمادگی و تعیین هدف باشند. این که می خواهند در چه رشته بعد از سپری نمودن امتحان کانکور تحصیل نمایند.

این دوره برای همه دانش آموزان طاقت فرسا و پردغدغه است. اما برای دانش آموزان ولایات چالش های بیشتری دارد. آنها به دلیل نبود استادان ورزیده در مکاتب شان، مجبور به ترک ولایات می شوند تا در پایتخت و کلان شهرهای دیگر افغانستان بتوانند آمادگی لازم را برای رقابت نفس گیر در کانکور افغانستان پیدا کنند.

نمای یکی از کلاس‌های آمادگی کانکور در پایتخت افغانستان

معمولا مکاتب ولایات در جریان سال تعلیمی به دانش آموزان این اجازه را نمی دهند تا سفر دشوار آمادگی کانکور را انجام دهند. به این جهت، اکثرا دانش آموزان مجبور اند تا در زمستان های سرد در اتاق های خرابه ونمناک و در بی برقی افغانستان با فقر و تنگ دستی سه سال را درس بخوانند.

از مشکلات عمده این دوره برای دانش آموزان مصارف مالی هنگفت دوره آمادگی، حجم زیاد مواد درسی، نبود مکان مناسب مطالعه و موارد کوچک تر دیگر می باشد.

موفقیت در کانکور

شاید برای یک دانش آموز خسته پس از سپری کانکور، خبر دلپذیر تر از ورود به دانشگاه وجود نداشته باشد. آنهای که توانسته اند سال سخت آمادگی را با موفقیت سپری نمایند، با دنیایی از امید و آرزو پا به مرحله بعدی یعنی دانشگاه می گذارند. جایی که در تعیین شخصیت آینده هر دانشجو، نقش اساسی را بازی می نماید.

با این وجود این دوره هم مشکلات اساسی خود را دارد. آنهایی که دانشگاه های شهر شان را برای تحصیل انتخاب می کنند و در کنار فامیل شان به تحصیل می پردازند ممکن با مشکلات کمتری مواجه باشند. با وجود این هم نمی توان از بقیه مشکلات که یک دانشجو در جریان چهار سال تحصیلی با آن دست و پنجه نرم می کند چشم پوشی کرد. اما آنعده از دانشجویان که به هر دلیلی از فامیل و شهر شان برای ادامه تحصیل دور می شوند با مشکلات بزرگتری مواجه می شوند.

Afghan University entrance exam
شاید برای یک دانش آموز خسته پس از سپری کانکور، خبر دلپذیر تر از ورود به دانشگاه وجود نداشته باشد / عکس: ویکی مدیا

ترک خانواده و زادگاه

پس از دغدغه کامیابی در کانکور، مشکل اساسی برای یک دانشجو این است که خانواده و زادگاهش را برای مدتی زیادی ترک کند. اولین نگرانی، آغاز زندگی جدید در شهر آرزوهایش می باشد. این دانشجو باید بار سنگین دوری از خانواده را به تنهایی بکشد و پا به زندگی جدیدی بگذارد که در آن دنیای از تجربه و دانش را برایش به ارمغان می آورد. شاید این دوره در کنار داشتن همه مشکلاتش آموزنده ترین دوره برای خیلی ها به حساب آید. این چهار سال، در سازندگی و زندگی آینده او نقش عمده ای بازی می کند. از آشنایی با محیط، فرهنگ، اقتصاد، زبان، نوع برخورد، ترکیب نژادی و قومی شهر جدید گرفته تا غذای منحصر به فرد آن ولایت، تجربه های جدید دانشجوی تازه وارد در شهر دیگر است.

چهارده ساعت سفر

شما شاید سفر کرده باشید اما ممکن به ندرت تجربه ماندن چهارده ساعت را در راهی بدون توقف داشته باشید. این سرنوشت دانشجویانی می‌باشد که چهار سال دور از شهر شان در سفر جدید زندگی می باشند. اما این فاصله برای همه یکسان نیست. بسیاری هستند که باید یک هفته راه بپیمایند تا در شهر آینده زندگی شان برسند. چهارده ساعت مسیری است که دانشجویان کابل – هرات باید آن را طی کنند.

Kabul-Herat Highway
14 ساعت مسیری است که دانشجویان کابل – هرات باید آن را طی کنند / عکس: رسانه‌های اجتماعی

برای خیلی ها ممکن این مسیر ناراحت کننده و طاقت فرسا باشد. اما بعضی های دیگری نیز هستند که سفر زمینی را بیشتر از هر راه دیگری ترجیح می دهند. برای بسیاری ها نیز هزینه مالی سفر هواپیمایی مسیر نیست.

این سفر زمینی از کابل تا هرات، سخت و نگران کننده است. در این مسیر امکان هر نوع حادثه ناگواری وجود دارد. بسیاری از تصادف های مرگبار در همین مسیر و با همین موترهای صورت می گیرد که مسافرین را حمل و نقل می کنند. در همین مسیر ماین گذاری های کنار جاده ای زیادی گزارش می شود و در عین حال در این مسیر است که بسیاری از اوقات شورشیان برای شکار اهداف مشخص موترهای مسافربری را متوقف می سازند و گاهی نیز به اختطاف غیرنظامیان دست می زنند. این ها، همه نگرانی یک سفر چهارده ساعته می باشد.

چالش های امنیتی

اگر بخواهید از کابل سفر زمینی به یکی از ولایت های دور دست افغانستان داشته باشید، باید قبلا با راننده ای تاکسی هماهنگ کنید تا در نمیه شب ساعت 1 بامداد شما را به ترمینل شهر منتقل کند. با این وجود مجبور به کرایه دو طرفه این تاکسی هستید چرا که در آن وقت شب کسی حاضر نیست این خدمات را برای تان ارائه کند.

فیض الرحمن وردک، از دانشجویان سال چهارم دانشکده انجینیری دانشگاه پولی تخنیک کابل. او چندی قبل از سوی طالبان به دار آویخته شد. / عکس: رسانه‌های اجتماعی
فیض الرحمن وردک، از دانشجویان سال چهارم دانشکده انجینیری دانشگاه پولی تخنیک کابل. او چندی قبل از سوی طالبان به دار آویخته شد. / عکس: رسانه‌های اجتماعی

داشتن بار سنگین در جریان سفر ممکن است برای شما مشکل ساز و هزینه بر باشد. پس تلاش نماید تا حد امکان از حمل بار اضافی جلوگیری کنید تا سفر خوش و لذت بخش داشته باشید. دانش آموزانی که تازه از شهری به شهری دیگری نقل مکان می نمایند، مجبورند با خود وسایل مورد ضرورت زیادی را حمل نمایند. از این رو ممکن است در جریان جابجایی آن در موتر ها از آنها پولی اضافی گرفته شود.

آنچه از دغدغه های اصلی بعضی مسافران به شمار می رود، امنیت راه می باشد. امنیت راه تنها به معنای حادثه ترافیکی نیست. بل که انفجار ماین های کنار جاده توسط گروه های تروریستی، گروگان گیری ها به خاطر مسائل تباری و نژادی و دزدی ها در مسیر شاهراه ها دغدغه های دیگر این مسافران می باشد.

جاده های تخریب شده به مشکلات سفر می افزاید. آنچه که باعث خرابی این جاده ها گردیده حفره های عظیمی است که در شاهراه ها توسط بمب گذاری های کنار جاده ای به وجود آمده است. این تنها مشکلی نیست که باعث کندی حرکت تان به سوی مقصد می شود. در طول راه شما شاهد خرابی صدها پل خواهید بود که برای گذر آب و موتر ها با هزینه گزاف ساخته شده است. برعلاوه بار سنگین موتر های باربری هم به این سرک ها آسیب زیادی رسانده و باعث خرابی این شاهراه ها گردیده است.

با نفی همه این موارد مشکل دیگر مربوط به رانندگانی می باشد که شما با موتر های آنها سفر می نماید. گفته می شود بسیاری از رانندگان معتاد اند و این اعتیاد شاید باعث بروز حوادث ترافیکی مرگبار می شود.

موتر مسافربری که در مسیر یکی از بزرگ‌راه‌های افغانستان به‌دلیل سرعت زیاد از جاده خارج شده بود و تلفات زیادی بر جای گذاشت / عکس: رسانه‌های اجتماعی
موتر مسافربری که در مسیر یکی از بزرگ‌راه‌های افغانستان به‌دلیل سرعت زیاد از جاده خارج شده بود و تلفات زیادی بر جای گذاشت / عکس: رسانه‌های اجتماعی

یکی از مشکلات اساسی و عمده که سد راه دانشجویان  به ویژه دختران است و حتا در مواردی باعث ترک تحصیل آنها می شود سفر از ولایتی به ولایت دیگر برای آموزش های عالی می باشد. تعدادی از این دانشجویان به خود جرات رفتن به شهری بیرون از ولایت شان را به خاطر مسائل امنیتی و خطر رفت و آمد نمی دهند و حاضر به ترک تحصیل می شوند. اما تعدادی زیادی هم هستند که با وجود این مشکلات که سد راه شان است، به تحصیل شان ادامه می دهد.

بیگانه‌ای شهر جدید

شما اگر در شهری که به مقصد تکمیل تحصیل می روید آشنا و عضو خانواده ای از خود داشته باشید، بسیار خوشبخت هستید. در غیر آن مجبورید تا زمانی که مکان مناسبی پیدا کنید، در هوتل های فاقد امکانات و ناخوشایند شهر جدید روز و شبتان را سپری کنید و روزانه پولی بیشتر از ضرورت را پرداخت نماید.

برعلاوه مجبورید یکی را پیدا کنید تا شما را به شهر برده و مکان های مورد ضرورت را برایتان نشان دهد تا در صورت ضرورت به آن مراجعه و نیازمندی های تانرا برآورده سازید.

شهر هرات / عکس: رسانه‌های اجتماعی
شهر هرات / عکس: رسانه‌های اجتماعی

دغدغه های زندگی جدید

دانشجویانی که قبلا تجربه سفر را داشته اند، در این سفر جدید آموزشی مشکلات زیادی را تحمل نمی کنند. آنان با درک و تجربه ای سفر می توانند به راحتی با مکان جدید خود را وفق دهند. اما این موضوع برای دانشجویانی که از خانواده های نسبتا مرفه می آیند و یا هم آنانی که تجربه سفر را ندارند و از روستاها به شهر می روند، دشوار و سخت می باشد. این سختی ها از هر جهتی زیاد است و در روز ها و ماه های اول تجربه ناخوش آیند از زندگی جدید را ترسیم می کند.

با این وجود زندگی در کنار افراد متفاوت با فکر و دیدگاه متفاوت از مکان های مختلف، تجربه منحصر به خود را دارد که می توانید مانند اعضای فامیل روزهای خوب و بد خود را در کنار هم با خوشی و شادمانی سپری نمایید.

امکانات اندک

یکی از درد سرهای جدی برای دانشجویان ولایتی در شهر جدید، امکانات اندک زندگی و دشوارهای مالی و اقتصادی در جریان سال های تحصیلی در دانشگاه می باشد. این چالش ها تقریبا همه بخش های زندگی یک دانشجوی تازه وارد به دانشگاه در شهر جدید را در بر می گیرد.

محدودیت های مکانی یکی از اساسی ترین چالش های است که یک دانشجو در شهر جدید با آن روبرو می باشد

محدودیت های مکانی یکی از اساسی ترین چالش های است که یک دانشجو در شهر جدید با آن روبرو می باشد. حضور گسترده دانشجویان از ولایات مختلف در مرکز و شهر های عمده افغانستان آنها را در جریان تحصیل با محدودیت های مکانی رو به رو می سازند. در بسیاری از این شهرها خوابگاه های دانشجویی قادر به اسکان همه دانشجویان پذیرفته شده نیست. به این جهت، آنها مجبورند در مقابل پول اندک دولتی به عنوان بدل اعاشه در مکان های کرایی زندگی نمایند.

دو معیار در قبولی دانشجویان در لیلیه های دانشگاه ها برای افراد تازه وارد در نظر گرفته می شود. معیار نمره کانکور و سن دانشجو. افرادی که دارای نمره بلند کانکور و سن کمتری باشند در اولویت قرار داده می شوند.

در کنار آن، کیفیت پایین غذا که اکثرا برنج و لوبیا می باشد خوابگاه های دانشجویی را دلگیر می سازد. به این جهت، بسیاری از دانشجویان مجبور می شوند تا خودشان غذای برای خود تدارک ببینند.

در کنار این، هوای گرم بعضی ولایت در جریان تابستان و هوای سرد در فصل سرما برای دانشجویان درد سر ساز می باشد. این دانشجویان که از امکانات کافی برای هوای گرم و سرد برخوردار نیستند، برای ادامه تحصیل شان با چالش جدی محیطی روبرو می باشند.

از درد سرهای جدی برای دانشجویان ولایتی در شهر جدید، امکانات اندک زندگی و دشوارهای مالی و اقتصادی در جریان سال های تحصیلی در دانشگاه می باشد / عکس: رسانه‌های اجتماعی
از درد سرهای جدی برای دانشجویان ولایتی در شهر جدید، یکی امکانات اندک زندگی و دشوارهای مالی و اقتصادی در جریان سال های تحصیلی در دانشگاه می باشد / عکس: رسانه‌های اجتماعی

آینده نامعلوم

آنچه که گفته آمد بخشی از چالش های زندگی دانشجویی در افغانستان است. اما مهمتر از همه این ها برای بسیاری ها طی نمودن این سفر دشوار بخشی از هفت خوانی می باشد که باید هر دانشجو طی نماید. بخشی دیگر مربوط به زمانی می شود که پس از چهار سال دانشجو باید با آن روبرو گردد. آن زمان آینده نامعلومی است که یک دختر و پسر مقطع لیسانس با آن روبرو می شود. آن آینده با شغل مناسب گره خورده است. اشتغال و داشتن کار در افغانستان امر دشواری می باشد. به این جهت، این آینده نامعلوم بخشی دیگری از دغدغه های یک دانشجو از میان طبقه پایین و یا متوسط جامعه افغانستان است.

علی اکبر همکار این گزارش بوده است.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد آرا: 0

تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *