«بازار بوش» نام مارکیتی در شمال شهر کابل است. «بازار» و «بوش» کلمههای اند، که این مارکیت را برای همهی شهروندان کابل معروف کرده است. استثنایی و کلانی نام این مارکیت، هر شهروند کابل را وا میدارد که حتی برای دیدن هم شده، سری به آن بزند.
ظاهراً این مارکیت به اندازهی نامش بزرگ نیست؛ اما به گفتهی مشتریاناش اجناس که در این مارکیت فروخته میشوند “انتیک” است. مارکیت که از پوستر و پوستین آمریکایی گرفته، تا شیرینیهای مختلف، مواد خوراکی،کفش، شلوار، قفل، کلید، نوشابه، عینک، ساعت، مواد انرژی زا، پروتین، لوازم برقی و هر مادهای که مورد استفاده سربازان آمریکایی مستقر در افغانستان است، در این محل پیدا میشود.
مسوولان این مارکیت میگویند که جنس آنان اصلی است و از کیفیت خوبی برخور میباشد؛ علتی که این بازار را سر زبان هر شهروند کابلی کرده و هر روز به شمار مشتریان آنان افزوده شود.
حاجی عمر، یکی از فروشندهگان این مارکیت که مدت ده سال در این مارکیت مغازه دارد به خبرنامه گفت : ” اجناسی که در اینجا فروخته میشود، از کیفیت خوب برخوردار است، و اجناس اصل میباشند و توسط تجار به گونه اوریجنال فرمایش داده می شود”
مارکیت که به نام «بازار بوش» معروف شده است، یک مارکیت سر باز مربوط ملکیت دولت افغانستان در شمال کابل میباشد که متشکل از 200 تا 250 فروشگاه با محدوده کوچک میشود. فروشندگان این مارکیت میگویند که شماری زیاد از اجناس این مارکیت از دوبی، ترکیه و دیگر کشورها وارد میشود.
این مارکیت تحت نظارت اداره آیسا یا نهاد حمایت از سرمایهگذاران افغانستان فعالیت خود را آغاز کرده بود و در اتحادیه ملی پیشهوران افغانستان نیز ثبت و راجستر میباشد.
چرا مارکیت بوش ؟
«بوش» که چندین سال پیش رییس جمهوری یکی از کشورهای ثروتمند جهان بود، از همهی دارایی هایش باخبر است، اما شاید در مورد بازار کوچکی در پس کوچههاى کابل که به نام اوست، اطلاعی نداشته باشد.
این بازار که در دو رسته در سالهای پس از حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان ساخته شده است، تمام اجناس آمریکایی و مورد استفاده آمریکاییهای مستقر در افغانستان را به فروش میرساند. از این روست که نام “بوش” بر آن گذاشته شده است.
شماری از فروشندگان این مارکیت میگویند که نام این مارکیت در اصل بازار آریا میباشد. اما بخاطر که بیشتر اجناس آن امریکایی بود و رییس جمهور آنوقت امریکا هم بوش بود، به همان خاطر این مارکیت به نام «بوش» معروف شد؛ اسمی که خیلی از مشتریان را به دیدن این مارکیت، تعارف میکند.
اسدالله یکی از مغازهداران این مارکیت به خبرنامه گفت، او بخاطر خرید و فروش خوب در این مارکیت دکان گرفته است. به نظر او دو دلیل باعث شده است که این مارکیت در میان مردم جا باز کند، نام این مارکیت و کیفیت اجناس.
اسدالله میگوید: ” ما اگر این اجناس خود را در مارکیت دیگر عرضه میکردیم، معلومدار بود که مشتری خود را نداشتیم، چون سایر مارکیتها آلوده به جنسهای کاپی و چینایی است و بدیهی است که بازار در خدمت بدل فروشان است، چون آنان به قیمت ارزان این جنسها را میخرند و دوباره ارزان هم میفروشند.”
با این حال، این بازار از رونق خوبی میان شهروندان کابلی برخور دارد است. مشتریان این مارکیت میگویند که آنان میتوانند در این بازار، کالاهای با کیفت را به قیمت ارزانتر بخرند.
نعمت الله پارسا، یکی از مشتریان این مارکیت که شغلاش سربازی میباشد به خبرنامه گفت “در این مارکیت میتوانیم خیلی اشیای انتیک و لوکس را پیدا کنیم، اشیای که در هیچ مارکیت افغانستان یافت نمیشود”
پیش از این در زمان داوود خان، رییس جمهوری سابق افغانستان، مارکیتی به نام یکی از رییسان جمهور سابق روسیه به نام «برژنیف» نیز در کابل معروف شده بود. مارکیتی که در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی سابق، در کنار وزارت عدلیهی افغانستان در مرکز شهر کابل موقعیت داشت و بیشتر در آن قطعات یدکی موتر ولوازم مورد نیاز نظامیان به فروش میرسید.
اجناس از منابع نظامی
بیشتر کالاهای این مارکیت از قبیل بوت، شلوار، کرتیهای زمستانی و امسال آن محصولاتی است که نیروهای نظامی امریکا استفاده میکنند.
حاجی تور، صاحب این مارکیت در پاسخ به این پرسش که این اجناس چگونه به این مارکیت میآید گفت: “بیشتر این اجناس دست دوم میباشد که در ابتدا از منابع نظامی در افغانستان از جمله پایگاه هوایی بگرام در شمال افغانستان و نیروهای پلچرخی که پایگاه آیساف بود به اینجا انتقال داده میشد، اما حالا بیشتر این کالاها از پاکستان و ترکیه، چین و بعضی کشورهای دیگر وارد میشود.”
در دهه ۱۹۸۰ میلادی بازاری دیگر در کابل بود که دقیقا همین وظیفه را انجام می داد؛ کالاهای سربازان خارجی را به فروش میرساند. با این تفاوت که سربازان آن دوره شوروی بودند و بازار هم طبعا به نام رهبری مسما بود که نیروهایش به خاک افغانستان تجاوز کرده بودند: برژنیف.
در آن زمان سربازان شوروی اموال ساخت کشورشان را از پایگاه ها بیرون می آوردند و به فروشندگان افغان میفروختند.
علی اکبر و فرید حقجو همکاران این گزارش بوده اند.