اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا از حضور 8400 سرباز این کشور در افغانستان برای سال آینده خبر داده و گفته است که، جنگ با گروه های تروریستی ادامه خواهد یافت تا افغانستان دیگر پناه گاه امنی برای این گروه ها نباشد. او همچنین گفته است که، نیروهای ناتو عملیات زیادی بر ضد داعش داشته اند که در نتیجه آن، رهبران مهم این گروه از بین رفته است.
مقامات آمریکایی در حالی بر ادامه مبارزه را گروه های تروریستی در افغانستان تاکیده می کنند که، آخرین روزهای سال 2016 میلادی هم در حال سپری شدن است. 15 سال گذشته کابوس جنگ، ناامنی و گروه های تروریستی بر فکر و ذهن این مردم سایه افکنده و هنوز هم از نگرانی های اصلی مردم افغانستان به حساب می آید. علاوه بر طالبان، حالا قدرت یافتن داعش نیز، به یکی از نگرانی های مقامات و مردم افغانستان تبدیل گردیده است.
شدت یافتن جنگ در افغانستان در سال جاری، جان بسیاری از شهروندان این کشور را گرفت و تعداد زیادی را از خانه های شان آواره کرد. گروه های تروریستی طالبان و داعش در ولایت های مختلف، بر شدت جنگ ها و در حقیقت نگرانی های افغان ها افزودند.
با این حال، برخی تحولات در منطقه نشان می دهد که تغییرات جدیدی در محور افغانستان در حال شکل گیری است که این کشور بیشتر از قبل، میدان رقابت قدرت های منطقه ای و جهانی خواهد شد. در روزهای اخیر کشورهای روسیه و ایران به صورت رسمی تایید کرده اند که با گروه طالبان در ارتباط هستند. اظهارات سفیران این کشور ها نشان می دهد که از خطر رشد گروه داعش در افغانستان به شدت نگرانند.
تماس روسیه و ایران با طالبان
اگرچه در گذشته نیز، در مورد ارتباط کشورهای خارجی با گروه طالبان گزارش هایی منتشر شده بود اما در این روزها این خبر به صورت رسمی از سوی برخی از این کشورها تایید شده است.
سفیران کشورهای روسیه و ایران در افغانستان به تازگی گفته اند که با گروه طالبان، ارتباط و تماس دارند.
الکساندر مانتیسکی سفیر روسیه در افغانستان گفته است که ” ما برای حفاظت از دفاتر سیاسی و قنسولگری های روسیه و همچنین تامین امنیت آسیای میانه، با طالبان در تماس هستیم.”
https://www.youtube.com/watch?v=ubT4xI13eBs
سفیر روسیه همچنین افزوده است، کشورهای دیگری نیز از جمله آمریکا، انگلیس، آلمان، ایتالیا، ایران، پاکستان، چین و قطر نیز با گروه طالبان، ارتباط دارند.
او همچنین گفته است که، کشورش قصد دارد تا زمینه مذاکره و صلح را میان گروه طالبان و دولت افغانستان فراهم سازد.
خبرگزاری رویترز گزارش داده است که مقامات روسیه با طالبان در مسکو و تاجیکستان، ملاقات هایی داشته اند. به گزارش این خبرگزاری این دیدارها، خشم مقامات افغانستان را برانگیخته است. طالبان به رویترز گفته اند که، روسیه از سال 2007 میلادی از این گروه حمایت های سیاسی داشته است.
از سوی دیگر کشور ایران همسایه شرقی افغانستان هم گفته است که با این گروه تماس دارد.
محمد رضا بهرامی سفیر ایران در کابل گفته است ” ما با طالبان تماس داریم، اما رابطه نداریم. تماس ما با طالبان به هدف کنترل و اشراف اطلاعاتی است.”
او همچنین گروه های تروریستی را تهدیدی مشترک برای کشورهای منطقه دانسته و خواهان مبارزه مشترک با این تهدیدها شده است.
سفیر ایران هم گفته است که کشورش تلاش دارد، زمینه مذاکرات میان طالبان و دولت افغانستان را برای رسیدن به صلح فراهم سازد.
تنها راه مبارزه با تهدیدها، همکاری دولت با دولت
سخنان سفیران روسیه و ایران مبنی بر داشتن ارتباط با طالبان، نگرانی مقامات افغانستان را در پی داشته است.
شکیب مستغنی سخن گوی وزارت امور خارجه افغانستان به خبرنامه می گوید که، دولت این کشور از برقراری ارتباط با طالبان نگران است.
آقای مستغنی همچنین افزود “هرگونه تماس و حمایت از گروه هایی که مردم ما را هدف قرار می دهند و امنیت و ثبات کشور ما را بر هم می زنند، این گروه ها را در میان مدت و دراز مدت به خطرات جدی مبدل می سازد که، هیچ کشوری از آن در امان نخواهد بود.”
سخن گوی وزارت خارجه افغانستان همچنین گفته است که گروه های تروریستی از کشورهای منطقه به افغانستان آمده و می خواهند، از قلمرو این کشور بر علیه منافع کشورهای منطقه و جهان استفاده کنند.
او تنها راه مبارزه با تهدیدها و چالش های منطقه ای را، تماس و همکاری “دولت با دولت” عنوان کرد و معتقد است که برای مبارزه بهتر با گروه های تروریستی همکاری های منطقه ای باید افزایش یابد.
در همین حال کمیسیون روابط بین الملل مجلس نمایندگان افغانستان نیز، امروز سفیر روسیه را به جلسه این کمیسیون فراخوانده و نگرانی خود را اعلام داشته است.
طالبان، کمربند امنیتی برای کشورهای همسایه
حضور و قدرت گرفتن تدریجی داعش در افغانستان، نه تنها مایه نگرانی مردم این کشور شده بلکه کشورهای همسایه افغانستان نیز از این بابت احساس خطر می کنند و نگرانند.
الکساندر مانتیسکی سفیر روسیه در صحبت هایش همچنین گفته است که، حضور داعش در افغانستان برای روسیه نگران کننده است و خطر این گروه تنها افغانستان را تهدید نمی کند بلکه، این تهدید متوجه کشورهای آسیای میانه، روسیه و چین هم می باشد.
سفیر روسیه همچنین از مبارزه آمریکا با تروریزم انتقاد کرده و آن را ناکام خوانده است.
او به رسانه های افغانستان گفته است که، جنگ از ولایات جنوبی به شمال افغانستان گسترش یافته و گروه های جدید تروریستی مانند داعش هم در این کشور پیدا شده اند.
برخی کارشناسان افغان نیز معتقدند که دلیل نزدیکی کشورهای همسایه افغانستان، مانند روسیه و ایران به طالبان، به دلیل نگرانی این کشورها از گسترش و نفوذ گروه داعش در این منطقه است.
داکتر عبدالطیف نظری استاد دانشگاه در کابل به خبرنامه می گوید، “روسیه و ایران با توجه به نگرانی هایی که در حوزه امنیت دارند احساس می کنند، پروژه داعش سازی از سوی قدرت های غربی به شدت جریان دارد. بنابراین هدف اساسی این کشورها مانند روسیه، ایران و چین این است که از طالبان به عنوان یک کمربند حمایتی در برابر داعش استفاده کنند.”
این استاد دانشگاه معتقد است که دستگاه دیپلماسی افغانستان با توجه به نفوذ کشورهای غربی، نتوانسته است اعتماد کشورهای منطقه را در مورد مبارزه با داعش جلب کند. از نظر او، کشورهای منطقه بیشتر نگران این هستند که حکومت افغانستان اختیار مبارزه با داعش را نداشته باشد و غربی ها، این پروژه را به گونه ای پیش ببرند که نا امنی را به این کشورها بکشانند.
داکتر نظری به دو قطبی شدن فضا پیرامون افغانستان اشاره می کند و می افزاید، این فرایند می تواند جنگ های نیابتی در این کشور را تشدید نماید.
افزایش نگرانی و بی اعتمادی مردم
نگرانی کشورهای منطقه از گروه داعش در حالی است که افغانستان با پشت سر گذاشتن یک سال جنگی سخت و نفس گیر، حالا به فصل زمستان، یعنی فصل فروکش کردن جنگ های جبهه ای رسیده است. اما خطر گروه های تروریستی مانند طالبان و داعش در نقاط مختلف افغانستان و به خصوص ولایات شمالی همچنان باقی است و بیم آن می رود که این کشور، با عبور از سرمای فصل زمستان، وارد آتش جنگ از سوی تروریستانی شود که اکنون در گوشه گوشه این کشور کمین کرده اند.
دولت افغانستان از سوی دیگر با مشکل نارضایتی و بی اعتمادی مردم این کشور هم روبروست.
تازه ترین نظر سنجی انجام شده از سوی بنیاد آسیا نشان می دهد که، بیش از 70 در صد مردم افغانستان نسبت به آینده این کشور خوش بین نیستند.
ناامنی، بیکاری و فساد اداری از موارد عمده افزایش بی اعتمادی مردم به دولت افغانستان شده که گفته شده، در 12 سال گذشته بی سابقه بوده است.
از سوی دیگر جنبش روشنایی نیز که تاکنون به دلیل تغییر مسیر لاین برق پنجصد کیلوولت از ولایت بامیان به پروان معترض بوده و تاکنون تظاهرات گسترده مردمی را در شهر کابل برپا کرده است، اعلام کرده از این پس برای رسیدن به خواسته هایش به نافرمانی مدنی روی خواهند آورد.
این جنبش از هواداران خود خواسته است که از این پس از دادن مالیات و پرداختن پول برق مصرفی شان به دولت خودداری کنند.
اما دولت افغانستان، موضوع اعتراضات مدنی جنبش روشنایی را حل شده می داند.
دواخان مینه پال معاون سخنگوی ریاست جمهوری به خبر نامه می گوید که، مردم مناطق مرکزی با طرح برق رسانی حکومت افغانستان، موافقت کرده اند، بنابراین دراین زمینه، دیگر مشکلی وجود ندارد.
با این حال رهبران جنبش روشنایی بر ادامه مبارزات مدنی شان برای بازگشت خط مسیر لین برق 500 کیلو ولت، به مسیر اصلی اش یعنی بامیان- میدان وردک تاکید می کنند و نافرمانی مدنی آن ها در صورتی که همانند نافرمانی در کشورهای نظیر آفریقای جنوبی و یا هند باشد، می تواند در داخل افغانستان نیز چالش های جدی را در آینده به میان آورد.
دولت پاسخگو
با همه این تحولات، اما افغان های آگاه خواهان پاسخگویی دولت افغانستان به شهروندان این کشور به عنوان یکی از راه حل های موثر در مهار شکاف های جدی داخلی می دانند.
سیف الدین سیحون استاد دانشگاه کابل می گوید که جنبش های مدنی در برابر ناملایمات دستگاه سیاسی شکل می گیرد و نظام هایی که در برابر مردم پاسخگو نیستند، با اعتراضات مدنی روبرو خواهند شد.
او با بیان این که، دولت افغانستان آماده پذیرفتن مطالبات سیاسی و اجتماعی شهروندانش نیست، از مقامات این کشور می خواهد که با اعتراضات مدنی، به صورت مدنی برخورد کنند.
بسیاری از کارشناسان افغانستان، معتقدند که در کنار تهدیدهای امنیتی، افزایش نارضایتی و بی اعتمادی مردم نسبت به آینده کشورشان، از چالش های عمده بر سر راه دولت مردان است. دولت افغانستان با پاسخگو بودن به مردم می تواند از فاصله ایجاد شده میان حکومت و مردم بکاهد و از این طریق از حمایت های مردمی برای مبارزه با گروه های تروریستی که این کشور را تهدید می کند، استفاده کند. تروریستانی که بیم آن می رود بار دیگر، افغانستان را به میدان رقابت و جنگ قدرت های منطقه ای و جهانی تبدیل کنند.
افزودن دیدگاه