فرض کنید یک نفر درباره بدی آب و هوا نظر میدهد. بعد عذرخواهی میکند که از همصحبتهایش نپرسیده میخواهند درباره آب و هوا حرف بزنند یا خیر. حتی ممکن است بیشتر خجالتزده شود و باز هم عذرخواهی کند که با حرف زدن از آب و هوا دیگران را آزرده است. قطعا در اینجا مشکل عزت نفس وجود دارد. در ادامه به عباراتی اشاره میکنیم که عزت نفس پایین شما را نشان میدهند و در واقع نشانه های عزت نفس پایین هستند.
۱. “معذرت میخوام”
شاید برای خود شما هم پیش آمده باشد که با شخصی در خیابان برخورد کردهاید و سریعاً عذرخواهی کردهاید. مطالعات نشان داده است این امر ناشی از مشکلات عزت نفس بزرگی است که باعث میشود فرد پس از هر اتفاق بدی تقصیر را به گردن بگیرد.
چه کار کنیم: اگر چنین مشکلی دارید، بعد از هر اتفاقی که باعث میشود حس کنید لازم است عذرخواهی کنید، موقعیت را بسنجید: آیا واقعا کار بدی انجام دادهاید که شایسته عذرخواهی کردن باشد؟
۲. “شانسی بود”
برخی افراد بعد از رسیدن به موفقیتهای بزرگ در زندگیشان، در پاسخ تعریف و تمجیدهای دیگران میگویند “فقط خوششانس بودم” یا “پیش آمد دیگر!”
آن ها تظاهر میکنند که فقط خوششانس بودهاند و فراموش میکنند که برای رسیدن به این نتایج چه از خودگذشتگیهایی کردهاند. براساس پژوهشها، این پدیده خودبیانگری غیرمنطقی یا غیرصادقانه نام دارد.
چه کار کنیم: اعتراف کنید که عالی هستید! و وقتی کسی از شما تعریف میکند، یاد بگیرید به جای بهانه آوردن بگویید “متشکرم.”
مطلب مرتبط: ۱۰ کلمه و عبارت که آدم های با اعتماد به نفس پایین به کار می برند
۳. “نمیدونم در مورد من چه فکری میکنند”
به گفته دانشمندان دانشگاه نیوهمپشایر، افراد دارای عزت نفس پایین بیشتر نگران نظر دیگران هسنند و نمیتواند ناسازگاری و اختلاف را تحمل کنند: آنها ترجیح میدهند با افراد ناخوشایند و منفینگر صحبت کنند (حتی اگر مثل یک آشغال با آنها رفتار کنند) تا اینکه به بحث و شفافسازی روابط بپردازند.
چه کار کنیم: در این مورد، باید بدانید که هر کسی تنها به فکر خودش است و به شما فکر نمیکند. تصور کنید افرادی که مدام با شما درگیری و اختلاف ایجاد میکنند بار اضافه هستند که باید زندگیتان بیرون بیندازید.
۴. “میرم چرت بزنم”
به گفته مارگاریتا تارتاکوفسکی، از ویراستارهای نشریه سایکسنترال، عزت نفس پایین علاوه بر اثرات جانبی رفتاری، اثرات جسمانی مانند خستگی و خوابآلودگی بیدلیل دائم نیز دارد. به این ترتیب، فرد از مشکلات و نگرانیها اجتناب می کند و همین اجتناب از نشانه های عزت نفس پایین است.
چه کار کنیم: اگر شما هم اینطور هستید سعی کنید با درمانگر خود صحبت کنید. با مشورت او میتوانید فعالیتی ایگزین برای چرت زدن پیدا کنید.
۵. “نمیدونم چی رو انتخاب کنم”
اگر دائماً از گارسون رستوران میخواهید چند دقیقه بیشتر به شما وقت بدهد که سفارشتان را انتخاب کنید، بهتر است به عزت مفستان فکر کنید. افراد دارای عزت نفس پایین نمیتوانند به سرعت تصمیمات ساده بگیرند و دائم نظرشان را تغییر میدهند.
چه کار کنیم: زندگی میتواند خیلی سادهتر و مفرحتر باشد. تصمیمات کوچک آنی این واقعیت را تغییر نمیدهد، اما زمان و اعصابتان را نجات میدهد. یک ترفند برای افراد دو دل: اگر در رستوران نمیدانید چه سفارش دهید، همیشه سالاد سزار انتخاب کنید.
مطلب مرتبط: ۶ عبارتی که آدم های با اعتماد به نفس هرگز به زبان نمی آورند
۶. “من فقط … “
برخی افراد عاشق دفاع کردن از خودشان هستند، حتی بدون هرگونه دلیل واضح و مشخصی. آنها میتوانند هر عبارت، یا حتی تعریف را طعنه یا انتقاد تفسیر کنند. آنها به هر دلیلی شروع به توضیح دادن و بهانهتراشی میکنند و جوابشان را با “من فقط …” شروع میکنند. مثلا در پاسخ “عالی به نظر میرسی” میگویند “من فقط لباس خواهرم رو پوشیدم”، انگار به خاطر زیباییشان عذرخواهی میکنند.
چه کار کنیم: باید آنچه را شنیدهاید – تعریف، تحسین، انتقاد، یا یک سوال – به وضوح درک کنید و پاسخ مناسبی به آن بدهید: با قدردانی از تعریف و تمجیدها، و توضیح برای پرسشها. اما بهانهتراشی نکنید.
۷. استفاده از کلمات توهینکننده برای خود
برخی افراد دارای عزت نفس پایین دائما خودشان را مسخره میکنند و از کلمات توهینآمیز برای خود استفاده میکنند. به نظر آنها دیگران دائماً درباره عیبهای آنها فکر میکنند، پس بهتر است خودشان در مورد این عیبها شوخی کنند. برای مثال، به جای آنکه بگویند ” غذا درست کردهام” میگویند “یه چیز قابل خوردنی درست کردهام”.
چه کار کنیم: اگر توجهات را به مشکلاتتان جلب نکنید، دیگران به احتمال زیاد اصلا متوجه آنها نمیشوند.
۸. نشانه های عزت نفس پایین؛”شاید، به احتمال زیاد، ممکنه حق با من باشه، اما مطمئن نیستم”.
استفاده مدام از عبارت هایی همچون “یک جورایی”، “اگر اشتباه نکنم”، “شاید”، “به احتمال زیاد”، و غیره بهانههایی است برای زمانی که نظر و حرفهای یک فرد درست از آب در نیاید.
چه کار کنیم: کلماتی که به زبان میآورید را کنترل کنید، و یادتان باشد که تصورات نظرات هیچ کسی ۱۰۰٪ درست نیست.
مطلب مرتبط: ۱۲ شیوه تقویت اعتماد به نفس در کودکان که هر پدر و مادری باید بداند
۹. “همه این طور فکر میکنند”
تمام عبارت هایی همچون “همه اینطور فکر میکنند”، “بیشتر مردم اینطور فکر میکنند”، “همه همین را میخواهند”، نمونههایی از ترس از اظهار نظر شخصی و دنبال کردن کلیشههای جامعه است.
چه کار کنیم: بدانید که فقط اظهار نظرهای شخصی میتوانند شخصیت شما را بسازد.
۱۰. “من جور دیگهای فکر میکردم، اما موافقم”
تا به حال افرادی را دیدهاید که حتی در مباحث حرفهای خود با نظر افراد نالایق اما کاریزماتیک موافق باشند؟ آن ها هیچ وقت بحث نمیکنند و خیلی ساده موافقت میکنند. این یک ترس وسواسگونه از شکست و اشتباه تربیتی است (والدین به کودک اجازه ابراز نظر ندادهاند).
چه کار کنیم: باید بدانید که غریبهها نمیتوانند بدانند چه چیزی برای شما بهتر خواهد بود و به چه چیزی نیاز دارید.