روز شنبه در میانه خروج نیروهای ایالات متحده و ناتو از افغانستان پیش از مهلت 11 سپتامبر که توسط جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، تعیین شده و سیاست هند که با تغییر وضعیت سریع به نفع طالبان مملو از شک و عدم اطمینان است، این گروه اعلام کرد که به “همزیستی مسالمت آمیز” با کشورهای همسایه و منطقه اعتقاد دارد.
سخنگوی طالبان، سهیل شاهین، در پاسخ به سوالاتی درباره نحوه نگاه طالبان به نقش هند در افغانستان پس از خروج آمریکا و نظرات آنها در مورد مسئله کشمیر گفت: “پاکستان همسایه ماست، ما ارزشها و تاریخ مشترک داریم. هند نیز کشوری در منطقه ماست. هیچ کس نمیتواند همسایگان یا منطقه خود را تغییر دهد. ما باید این واقعیت را بپذیریم و همزیستی مسالمت آمیز داشته باشیم. چنین رویکردی به نفع همه است. “
وی طالبان را “یک نیروی اسلامی ملیگرا” توصیف کرد که اهدافش “آزادی افغانستان از اشغال نیروهای خارجی و استقرار حکومت اسلامی” در آن است. اخیراً گزارشهایی مبنی بر برقراری ارتباط مقامات هندی با برخی از افراد طالبان (که احتمالاً ملا برادر هم یکی از آنهاست) به گوش رسیدهاست. هند از روند صلح افغانستان، که ابتدا شاهد توافق دولت ترامپ با طالبان برای خروج نیروها بود، حذف شده بود. پاکستان نقش تسهیلگر را بازی کرد و در مرحله بعدی، طالبان و نمایندگان حکومت افغانستان را برای گفتگو گرد هم آورد.
طی دو دهه گذشته، دهلی نو با کمک 3 میلیارد دالری به افغانستان جایگاه خوبی در این کشور کسب کرد، روندی که باعث نقش مخرب پاکستان شده است. اما نقش آینده هند در افغانستان نامشخص است، به خصوص اگر طالبان به یک نیروی سیاسی غالب بدل شوند. سخنگوی وزارت امور خارجه هند، ظاهرا به تاییدِ گزارشها مبنی بر اینکه دهلی ممکن است از طریق تماس با طالبان با واقعیت جدید افغانستان سازگار شود، گفت هند با همه “شرکا” در افغانستان در تماس بوده است.
اما شاهین گفت که هیچ نظری در مورد این گزارشها ندارد: “به این دلیل که من از آنها اطلاع ندارم”. با این حال، شاهین در واکنش به اظهارات روز جمعهی معاون وزیر خارجه هند، هارش واردان شرینگلا، مبنی بر اینکه “پیگیری بیامان قدرت از طریق خشونت”، “ترورهای هدفمند” و “تجاوزات ارضی” توسط طالبان وضعیت افغانستان را “ناپایدار” و “نامشخص” کرده است، گفت که این حرفها “تحریف” واقعیت است.
سهیل شاهین اما گفت: اینکه هند میگوید طالبان خشونت را تحریک میکنند، تلاشی برای تحریف واقعیت موجود است. این گفته اعتبار آنها را در مسئله افغانستان تضعیف میکند.
وی ادعا کرد که نیروهای افغان “بلافاصله پس از سومین روز آتش بس در ولایتهای بغلان، هلمند و هرات حملات گستردهای را علیه ما آغاز کردند. وقتی ما به حملات آنها واکنش نشان دادیم، نیروهای آنها مقاومت نکردند و پستهای نظامی و پایگاهها را یکی پس از دیگری تخلیه کردند. واقعیت همین است.”
در همین حال، شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان روز شنبه گفت که تنها راه پیشبرد صلح در افغانستان مصالحه، همزیستی و گفتگو میان افغانهاست، و بار دیگر تأکید کرد که رویکرد اسلام آباد نسبت به همسایهاش تغییر کرده و برای رسیدن به یک توافق که برای همه افغانها مورد قبول است، کمک خواهد کرد.
وی در مصاحبهای با طلوع نیوز، پایگاه طالبان در پاکستان را رد کرد و گفت که غالب رهبران آنها “در افغانستان هستند”. وی همچنین وجود شوراهای کویته و پیشاور یا انجمنها را در پاکستان رد کرد و گفت که “چند دهه است که این اصطلاحات را میشنود.” وزیر امور خارجه پاکستان در مورد پیشرفت در روند صلح افغانستان گفت که رئیس جمهور غنی “مسئولیت بسیار مهمی بر دوش دارد” و باید “قدرت رهبری و انعطافپذیری” لازم را برای دستیابی به پیشرفت در روند صلح نشان بدهد.
شیخ رشید، وزیر امور داخله پاکستان نیز روز شنبه به شورای ملی گفت که 88 درصد کار روی حصارکشی مرز با افغانستان به پایان رسیده است و قسمتهای باقی مانده نیز به زودی پایان مییابد. وی گفت که طرفهای سیاسی نیز باید درباره اوضاع امنیتی منطقه گفتگو کنند.
پاکستان و هند نیز، برای همکاری بیشتر منطقهای، در نشست مشاوران امنیت ملی سازمان همکاری شانگهای (SCO) در پایتخت تاجیکستان شرکت خواهند کرد. برخلاف اجلاس مجازی در سطح مشاوران امنیت ملی کشورهای سازمان همکاری شانگهای در سپتامبر گذشته، این نشست به صورت “حضوری” در 23 تا 24 جون برگزار خواهد شد. چهار ماه پس از تصمیم هند و پاکستان برای پایبندی به پیمان آتش بس در امتداد خط کنترل (LoC)، آجیت دووال، مشاور امنیت ملی احتمالاً هفته آینده با همتای پاکستانی خود معید یوسف در دوشنبه دیدار خواهد داشت.
احتمالاً حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان، نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه و همتایان آنها از چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان در این نشست حضور دارند. به گفته منابع، با توجه به اوضاع ناپایدار افغانستان و صلح شکننده بین هند و پاکستان در چهار ماه گذشته، مشارکت دووال و جلسات دو جانبه وی در حاشیه نشست مهم خواهد بود.
افزودن دیدگاه