اختلال دوقطبی نوعی اختلال روانی است که دوره های افسردگی، شیدایی و خُلق و خوی غیرطبیعی مشخص میشود. از آنجایی که این اختلال را با نوسانات خلقی مختلکنندهای توصیف میکنند که شخص را از فاز شیدایی و جنون شدید به حالت افسردگی میکشاند، غالبا تغییرات رفتاری آدمهای خلاق را به این حالت نسبت میدهند. با اینکه نمیتوان به طور قطع گفت که اختلال دوقطبی بیشتر در میان هنرمندان و چهرههای مشهور شیوع دارد، ولی به نظر میرسد بسیاری از آدمهای مشهور، چه حالا و چه در گذشته، به اختلال دوقطبی مبتلا بودهاند. در این نوشتار با ۱۰ فرد مشهور مبتلا به اختلال دوقطبی آشنا خواهیم شد.
۱. اسکات استپ
اسکات استپ، مرد اول گروه راک کرید، به اختلال دوقطبی مبتلا است. استپ وی به مجلهی پیپل گفته بود: “در افکار توهمآمیزم فکر میکردم خانوادهام به داعش پیوستهاند، و میلیونها دالر را از اموالام برای حمایت از تروریسم خرج کردهاند. همهی اینها مزخرف بود. ذهن و روانام به هم ریخته بود.”
استپ دورهی درمانی شدیدی را پشت سر گذاشته است، و برای اختلال دوقطبیاش دارو مصرف کرد و همچنین در یک برنامهی 12 مرحلهای نیز شرکت کرده است. وی به مجلهی پیپل میگوید: “هیچ چیز مهمتر از هوشیاری و اعتدال نیست.”
۲. کاترین زتا جونز
کاترین زتا جونز، بازیگر برندهی جایزهی اسکار، اولین بار در 1998 با فیلم نقاب زورو به مخاطبان معرفی شد. وی در 2000 با بازیگر معروف، مایکل داگلاس ازدواج کرد. در اپریل 2011 اعلام شد، وی که دارای دو فرزند است به دنبال راهی برای درمان اختلال دوقطبی نوع دوم است که با دورههای شیدایی خفیف (با شدت اوج و تحریکپذیری کمتر) و متناوبا با افسردگی همراه است.
۳. دمی لواتو
دمی لواتو بعد از یک دورهی توانبخشی به مبتلا بودناش به اختلال دوقطبی پی برد. این بازیگر و خواننده در سال 2010 پس از تحمل افسردگی، اختلال غذایی، و خودزنی تصمیم به درمان گرفت. وی در 2011 طی مصاحبهای با مجلهی پیپل در مورد تشخیص خود صحبت کرد. “تا قبل از اینکه بخواهم اقدام به درمان کنم، نمیدانستم به اختلال دوقطبی مبتلا هستم.” لواتو در طول مصاحبه گفت که از کودکی دچار افسردگی بودهاست.
این بانوی محبوب میگوید: “من به افسردگی دوقطبی مبتلا بودم و نمیدانستم از درون دچار چه مشکلی هستم. فقط تا این حد میدانستم که در مغزم دچار عدم تعادل مواد شیمیایی شدهام. از آنجا که هیچیک از نیازهایام را به آدمها بروز نمیدادم، به خوددرمانی و انجام رفتارهای ناسالم رو آوردم.”
۴. ویوین لی
ویوین لی یکی از ۱۰ فرد مشهور مبتلا به اختلال دوقطبی است. او که به خاطر بازی درخشانش در نقش اسکارلت اوهارا در فیلم بر باد رفته بسیار معروف و برنده جایزهی اسکار شد، با ازدواجاش با بازیگر معروف و همبازی خود لارنس اولیویه بیش از پیش نظر عموم را به خود جلب کرد. با این حال، لی متوجه شده بود به اختلال دوقطبی مبتلا است و سرانجام رفتارهای غیرقابل پیشبینیاش شهرت حرفهایاش را نابود کرد و باعث به هم خوردن ازدواجاش با اولیویه نیز شد. یکی از دوستاناش به نام شریدن مورلی در برنامهی مستند بیبیسی در این مورد گفت: “در روزگاری که هیچ قرصی، هیچ کلینیکی، و هیچ پزشکی برای این بیماری وجود نداشت، هیچ کسی نیز بین ویوین و جهان خارجی که برایاش سرد و خصمانه بود، و گاهی اوقات به دلیل وضعیت روانیاش نمیتوانست با آن کنار بیاید، وجود نداشت.”
۵. ژان کلود ون دام
ژان کلود ون دام، کیکبوکسور بلژیکی، در فیلمهای اکشن زیادی ایفای نقش کرده است؛ فیلمهایی نظیر رینگ خونین، مرگ ناگهانی، و سرباز جهانی. با اینکه زندگی حرفهایاش رو به پیشرفت بود، ولی زندگی شخصی ون دام به تدریج از هم میپاشید. وی چهار بار طلاق گرفت، به جرم سوءرفتار با همسرش محکوم، و به کوکائین معتاد شد. اما نکته مثبت اینجاست که، بعد از آنکه متوجه شد به اختلال دوقطبی مبتلا است، همه چیز به تدریج درست شد.
۶. کری فیشر
بازی کری فیشر در نقش شاهزاده لیا اورگانا در سهگانهی اصلی جنگ ستارگان، وی را به یک چهرهی برجسته در میان مردم تبدیل کرد. با این حال، تا حدودی به دلیل کودکی پر التهاباش، با اعتیاد به الکل و مواد مخدر دست و پنجه نرم میکرد. در اوایل بیست سالگیاش به وی گفته شد که به شیدایی خفیف مبتلا است، ولی وی حرف پزشک را باور نکرد.
با این حال در نهایت با وضعیتاش کنار آمد و با تالیف کتابّهایی نظیر کارت پستالهایی از لبهی پرتگاه به یک نویسندهی پرفروش تبدیل شد. البته مادر شدن انگیزه و محرکی برای این تغییر بود.
او به مجلهی تخصصی اختلال دوقطبی میگوید: “پیش از مادر شدن، واقعا احساس میکردم، خوردن یا نخوردن داروها فقط به خودم مربوط است. اما بعد اوضاع عوض شد.”
۷. لیندا همیلتون
لیندا همیلتون بیشتر به خاطر بازی در نقش سارا کانر در فیلم ترمیناتور و ترمیناتور 2: روز رستاخیز مشهور است. او نیز در غهرست ۱۰ فرد مشهور مبتلا به اختلال دوقطبی قرار میگیرد. لیندا علیرغم موفقیت در زندگی حرفهای، با مواد مخدر و الکل به خود درمانی دست زد، و نوسانات رفتاری ناشی از اختلال دوقطبیاش به ازدواجهایاش آسیب رساند.
همیلتون حدود 20 سال با علائم اختلال دوقطبی دست و پنجه نرم کرد، و در نهایت توانست بر آن غلبه کند؛ خودش این 20 سال را “سالهای گمشده” نامیده است.
۸. ونسان ون گوگ
ونسان ون گوگ، هنرمند افسانهای، برخی از مشهورترین و هنرمندانهترین آثار نقاشی دنیا نظیر نقاشی شب پر ستاره را خلق کرده است. با این حال، در زندگیاش دارای شخصیتی سخت، غیرعادی، و دمدمیمزاج بود.
کارشناسان در مورد وضعیت دقیق پزشکی که باعث چنین رفتارهایی از جانب ون گوگ میشد، اتفاق نظر ندارند؛ با این حال، طبق برخی فرضیهها مشکلاتی نظیر صرع، افسردگی، حملات عصبی و اختلال دوقطبی میتوانستند باعث این قبیل رفتارها شوند.
۹. شینید اوکانر
شینید اوکانر، خوانندهی ایرلندی، در اواخر دههی 1980 و دههی 1990 به دلیل نگرش سرکش و آهنگهایی که شایستهی جایزهی گرمی بودند، غالبا صدر اخبار را به خود اختصاص میداد. با این حال، با رشد شهرتاش در دوران بیست سالگی، به تدریج دچار افسردگی شد. افسردگی اوکانر مدام رو به وخامت میرفت و به خودکشی فکر میکرد، تا اینکه در 37 سالگی تشخیص دادند دچار اختلال دوقطبی است. وی در 2007 در برنامهی شوی اپرا آزادانه در مورد زندگی و بیماریاش حرف زد.
۱۰. ویرجینیا وولف
رماننویس و مقالهنویس انگلیسی قرن بیستم، ویرجینیا وولف با آثاری همچون خانم دالووی و به سوی فانوس دریایی مرزهای رمان را درنوردید. با این حال، وی از نوسانات خلقی و فروپاشی روانی در طول زندگیاش رنج میبرد.
یک مقاله که در مجلهی آمریکایی روانشناسی منتشر شد، رفتارهای وی را اینگونه توصیف میکند: “وولف از 13 سالگی دارای علائمی بود که شاید امروزه بتوان آن را به عنوان اختلال دوقطبی تشخیص داد؛ وی دچار نوسانات خلقی میشد؛ از افسردگی شدید گرفته تا هیجان شیدایی و روانپریشی. هرچند، علم روانشناسی در آن زمان اطلاعات چندانی در اختیار نداشت تا به وی کمک کند.”