نویسنده: روچی کومار، سامی یوسف‌زی
نشر شده در: د دیلی بیست
به گفته چندین مقام اطلاعاتی افغانستان و اعضای هر دو گروه ملیشه که با دیلی بیست صحبت کردند، خروج قریب الوقوع نیروهای آمریکایی از افغانستان روح تازه‌ای در روابط طالبان و القاعده می‌دمد.
یک افسر اطلاعاتی و یک دیپلمات مخفی مستقر در افغانستان به دیلی بیست گفت: “طالبان با دوام آوردن در طولانی‌ترین جنگ ایالات متحده، در میان اسلام گرایان جهان احترام زیادی به دست آوردند. [طالبان و القاعده] به یکدیگر احترام می‌گذارند. اگر در افغانستان صلح و ثباتی برقرار نشود، [آنها] می‌توانند دوباره به هم نزدیک شوند. “
این دیپلمات تنها کسی نیست که چنین ارزیابی دارد. چندین مقام افغان به دیلی بیست تأیید کردند که علیرغم توافق سال گذشته میان ایالات متحده و طالبان که این گروه ملیشه‌ها را ملزم به قطع روابط خود با شورشیان بن لادن می‌کرد، القاعده در حال تقویت روابط خود با شورشیان طالب است.
سهیل شاهین، یکی از اعضای ارشد تیم مذاکره طالبان، به دیلی بیست گفت که ناتوانی دولت بایدن در عملی کردن مهلت خروج ماه می، به معنای خاتمه همه توافق‌ها بود: “ایالات متحده توافقنامه را نقض کرد. اکنون، طالبان حق حمله را برای خود محفوظ دارد. ” شاهین افزود که طالبان اکنون “تعداد زیادی داوطلب در فهرست انتظار برای پیوستن به جهاد دارد.”
یکی از اعضای القاعده که در پیشاور زندگی می‌کند به یک “آجندای مشترک جهانی” با طالبان اشاره کرد. وی به روزنامه دیلی بیست گفت: “ما مبارزه طولانی علیه ایالات متحده و كفار داریم.” مأموریت القاعده و بن لادن هرگز پایان نخواهد یافت. اگر طالبان در شرف پیروزی در جنگ علیه ایالات متحده در افغانستان است، اهداف القاعده و دیدگاه طولانی مدت بن لادن را به اشتراک دارد.”
رئیس جمهور جو بایدن، در اعلان ماه گذشته خود درباره تاریخ جدید خروج در 11 سپتامبر اینطور استدلال کرد که القاعده پس از بن لادن دیگر تهدیدی برای ایالات متحده نیست. او گفت: “ما با اهداف روشنی به جنگ رفتیم. و به این اهداف دست یافتیم. بن لادن مرده است، و القاعده در افغانستان ضعیف شده‌است. و وقت آن رسیده که به این جنگ ابدی پایان دهیم. “
اما در حالی که قطعا القاعده از زمان سقوط رهبر خود دچار افول شده‌است، پرسنل ارتش افغانستان گزارش داده‌اند که این گروه ریشه‌های مهمی را در این کشور حفظ می‌کند، در نبردها در افغانستان فعال است و طرفدارانش غالبا همراه طالبان مشاهده می‌شوند
یك سرباز افغان كه برای پنهان کردن هویتش، خود را کریم معرفی كرد گفت: “من به عنوان یک سرباز روی میدان، می‌توانم تأیید کنم که القاعده و طالبان هنوز در کنار هم می‌جنگند. ما آنها را دیده ایم، با آنها جنگیده‌ایم و آنها را كشته‌ایم. “
کریم در جبهه‌های جنگ در ولایات جنوبی افغانستان جنگ می کرده است؛ او به دیلی بیست گفت که از جنگجویان خارجی مرتبط با القاعده از پاکستان، چین، چچن و برخی دیگر روبرو شده‌است. او گفت: “اعضای القاعده معمولاً در صورت نیاز طالبان به تخصص فنی، در عملیات پیچیده‌تر به آنها کمک می‌کنند.”
یک مقام نظامی دیگر افغانستان توضیح داد که همراهی القاعده با طالبان حتی عمیق‌تر است.
سمیع سادات، فرمانده قول اردوی 215 میوند ارتش افغانستان، یک واحد تخصصی در ولایات جنوبی، گفت: “آنها نه تنها می‌جنگند، بلکه طالبان را در زمینه ساخت بمب دست ساز، استفاده از راکت و هواپیماهای بدون سرنشین کوچک برای نظارت بر ایست‌های بازرسی افغانستان آموزش می‌دهند. القاعده از فبروری سال گذشته بسیار فعال بوده‌است، ما دیده‌ایم كه کارشناسان آنها در خط مقدم و حتی پشت خطوط دشمن ظاهر می‌شوند.”
سادات افزود، در حالی که برخی از مبارزان القاعده عرب هستند، بیشتر آنها اعضای پاکستانی القاعده در شبه قاره هند (AQIS) هستند و از مرزهای رخنه‌پذیر بین دو کشور عبور می‌کنند.
در بیانیه‌ای که اخیرا این گروه شورشی با CNN به اشتراک گذاشت، اعضای القاعده عهد بسته‌اند که جنگ علیه ایالات متحده را “در همه جبهه‌های دیگر ادامه دهند، مگر اینکه از باقی جهان اسلام رانده شوند”. گزارش کمیته شورای امنیت سازمان ملل در ماه آگست گذشته به نتیجه مشابهی رسید.
وی ادامه داد: “رهبر ارشد القاعده و همچنین صدها فرد مسلح، القاعده شبه قاره هند و گروه‌های جنگنده تروریستی خارجی که متحد طالبان هستند، همچنان در افغانستان حضور دارند. در گزارش سازمان ملل آمده، تعداد قابل‌توجهی از شخصیت‌های القاعده در طول دوران گزارش شده، در افغانستان کشته شدند. “
واحد جنرال سادات اعضای القاعده را هنگام انجام عملیات در مناطق طالبان دستگیر کرده‌است – اتفاقی که بیش از پیش از ادعاهای پناه دادن طالبان به اعضای القاعده حمایت می‌کند.
در حمله هوایی اخیر در ولسوالی نهرسراج ولایت هلمند که ماه گذشته رخ داد، معلوم شد که از 12 شورشی که هدف قرار گرفته بودند، پنج نفر از اعضای القاعده در شبه قاره هند بوده‌اند که با ملا وکیل یکی از رهبران طالبان همکاری می‌کنند. در اوایل ماه مارچ، یکی دیگر از رهبران برجسته القاعده، ابومحمد التاجیکی، توسط نیروهای افغان در کنار حضرت علی، فرمانده طالبان، در ولایت پکتیکا کشته شد. و این فهرست ادامه دارد.
در عین حال، طبق گزارش‌ها گفته می‌شود که القاعده مشغول به کار گیری گسترده نیرو در داخل افغانستان بوده‌است. مقامات محلی ادعا کرده‌اند که در کنر، ولایت شرقی که بایدن به عنوان معاون رئیس جمهور از آن دیدار کرده‌است – و اخیراً “دروازه‌های جهنم” نامیده می‌شود – این گروه ادعا کرده که از داخل صفوف طالبان جنگجویانی را به کار می‌گیرد.
یک مقام امنیت ملی، اداره استخباراتی افغانستان، به دیلی بیست به شرط فاش کردن نامش گفت: “بر اساس اطلاعات جاسوسان ما، و شواهد گردآوری شده از جنگجویان اسیر شده، تخمین می‌زنیم که حدود 6000 تا 10000 جنگجوی طالب با القاعده بیعت کرده باشند. اینها آن دسته از اعضای طالبان هستند كه از توافق رهبران‌شان با ایالات متحده خشنود نیستند، به ویژه با مفاد خاصی كه آنها را به جنگ با اعضای القاعده، كه آنها را متحدشان می‌بینند” ملزم می‌کند.
“فراموش نکنیم که ملا عمر [بنیانگذار طالبان] امارت اسلامی خود (عبارتی که طالبان برای اشاره به حکومت افغانستان به کار می‌بردند)، کل”امپراتوری” خود را برای اسامه بن لادن فدا کرد. بنابراین بسیاری از مبارزانی که بنیانگذار طالبان را دوست دارند، هرگز این رابطه را نقض نمی‌کنند، و قطعا برای معامله با ایالات متحده چنین نمی‌کنند”.
کارشناسان امنیتی که شورشیان را ردیابی می‌کنند، با نیروهای حاضر در میدان موافق بودند. علی میر اسفندیار، فوق دکترا در مرکز امنیت و همکاری بین المللی در دانشگاه استنفورد به دیلی بیست گفت: “من هیچ شکاف معناداری بین طالبان و القاعده نمی‌بینم. این رابطه سالم و دست نخورده باقی مانده‌است. ”.
اسفندیار توضیح داد که اگر به نظر می‌رسد القاعده در افغانستان به افول رفته‌است، احتمالاً به این دلیل است که آنها از رهنمودهای استراتژیک طالبان پیروی می‌کنند. “طالبان در تلاش است برخی جنگجویان خارجی (نه همه آنها) را در این کشور مهار کند و آنها را مدیریت کند. به طور کلی، القاعده با استراتژی طالبان برای اجبار به خروج ایالات متحده به عنوان یک اولویت همسو است.”
از زمان امضای توافقنامه ایالات متحده در یک سال و اندی گذشته، طالبان هنوز اعلامیه دشمنی خود را علیه القاعده در افغانستان اعلام نکرده‌اند. و علیرغم فشارهای فزاینده، هیچ برنامه‌ای برای مبارزه با اعضای القاعده در کشور معرفی نکرده‌اند.
یکی از توضیحاتی که برای رابطه پایدار این دو گروه توسط مقامات، نیروهای امنیتی و کارشناسان ارائه شده، روابط مشترک خونی بین آنهاست.
کریم، که با بسیاری از این مبارزان آشنایی داشت، گفت “روابط طالبان و القاعده فراتر از جنگ است. بسیاری از مبارزان خارجی القاعده با دختران طالبان ازدواج کردند. اگر شما از آداب و رسوم قبیله‌ای در افغانستان اطلاع داشته باشید، می‌دانید كه یك افغان سرش را برای روابط خونی‌اش می‌دهد. بنابراین جدایی طالبان از القاعده کار آسانی نخواهد بود. “
مقام جاسوسی افغانستان نیز همان احساسات را بازگو کرد. وی گفت: “آنها نه فقط با ایدئولوژی بلکه با خون و ازدواج به هم گره خورده‌اند.” وی افزود: “طالبان نه حالا و نه پس از ترک آمریكا با آنها مبارزه نخواهند كرد.”
وزیر پیشین طالبان که با دیلی بیست صحبت کرده بود، تلاش‌های مشترک القاعده و طالبان را حتی با صراحت بیشتر بیان کرد: “اگر [ما] نتوانیم به توافق سیاسی برسیم و خشونت ادامه بیابد، طالبان به هرکسی که می‌تواند برای آمریکایی‌ها دردسر ایجاد کند اجازه می‌دهد که به آنها بپیوندد. “
افزودن دیدگاه