آیا فناوری زنجیره بلوکی (Blockchain) همان اینترنت جدید است؟
زنجیره بلوکی یا بلاک چین زنجیره‌ی بستک، بدون شک اختراع نبوغ‌آمیزی است – که زاییده‌ی افکار یک نفر یا گروهی از آدم‌هایی است که با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو شناخته می‌شوند. ولی از آن به بعد، زنجیره بلوکی به چیزی بزرگ‌تر از ایده‌ی اولیه‌اش تکامل یافت، و اکنون، پرسش اصلی بسیاری از آدم‌ها این است که: زنجیره بلوکی چیست؟
فناوری زنجیره بلوکی، یا بلاک چین، با ایجاد امکان توزیع اطلاعات دیجیتال، به جای کپی کردن این اطلاعات، ستون فقرات نوع جدیدی از اینترنت را خلق کرد. بلاک چین که در اصل برای ارز دیجیتالی، بیت کوین، طراحی شد، اکنون با کمک جامعه‌ی فناوری، کاربردهای بالقوه‌ی بیش‌تری نیز پیدا کرده است.
بیت کوین را “طلای دیجیتال” نامیده‌اند، و به حق که نام با مسمایی است. تا به امروز، ارزش کل این ارز، نزدیک به ۹ میلیارد دلار امریکا است. و بلاک چین‌ها می‌توانند انواع دیگری از ارزش‌های دیجیتالی را نیز خلق کنند. برای استفاده از زنجیره بلوکی (بلاک چین)، درست مانند اینترنت (یا حتی خودروی شخصی‌تان)، نیازی به دانستن نحوه‌ی کارکرد آن ندارید. با وجود این، آگاهی از دانش پایه‌ی این فناوری جدید به شما نشان می‌دهد چرا آن را یک انقلاب تلقی می‌کنند. بنابراین، امیدوار هستیم از مطالعه‌ی این مقاله لذت ببرید، و اطلاعات مفیدی از زنجیره بلوکی به‌دست بیاورید.
فناوری بلاک چین چیست؟
“بلاک چین دفتر کل دیجیتالی فساد ناپذیری از تراکنش‌های اقتصادی است که می‌تواند به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که نه فقط تراکنش‌های مالی، بلکه هر چیز ارزشمند مجازی دیگری را نیز ثبت کند.”
دان و الکس تپسکات، نویسندگان کتاب انقلاب زنجیره بلوکی (۲۰۱۶)
پایگاه داده‌ی توزیع شده
صفحه گسترده‌ای را تصور کنید که هزاران بار در سراسر شبکه‌ای از رایانه‌ها تکثیر می‌شود. سپس، تصور کنید این شبکه به گونه طراحی شده باشد که مرتبا این صفحه گسترده را به‌روز رسانی کند؛ به این ترتیب، درک پایه‌ای از بلاک چین را به‌دست آورده‌اید.
اطلاعات در یک بلاک چین به صورت یک پایگاه داده‌ی مشترک – و دائما قابل تطبیق – وجود دارند. این روش استفاده از شبکه دارای فواید روشن و آشکاری است. پایگاه داده‌ی بلاک چین هرگز در یک مکان واحد ذخیره نمیشود، به این معنی که موارد ثبت شده‌ی موجود در آن، به واقع، عمومی و به آسانی قابل اثبات و رسیدگی هستند. هیچ نسخه‌ی متمرکزی از این اطلاعات وجود ندارد که هکرها بتوانند در آن خرابکاری و فساد ایجاد کنند. داده‌های بلاک چین که میلیون‌ها رایانه به صورت هم‌زمان از آنها میزبانی می‌کنند، برای همه‌ی آدم‌ها در اینترنت قابل دسترسی هستند.
برای رسیدن به درک عمیق‌تری از نمونه‌ی صفحه گسترده‌ی گوگل، شما را به مطالعه‌ی بخشی از نظرات یک متخصص بلاک چین دعوت می‌کنیم.
بلاک چین به صورت گوگل داکس
“روش سنتی اشتراک‌گذاری اسناد با همکاری طرفین به این صورت است که یکی از طرفین یک سند مایکروسافت ورد را به طرف دیگر (به عنوان گیرنده) ارسال می‌کند، و از وی می‌خواهد آن را مرور و اصلاح کند. مشکل این روش این است که فرستنده تا زمان دریافت نسخه‌ی عودت داده شده‌ی این سند، نمی‌تواند آن را مشاهده یا تغییراتی در آن ایجاد کند، زیرا تا وقتی که طرف مقابل در حال انجام کار بر روی آن است، امکان ویرایش برای طرف اول بسته است. پایگاه‌های داده‌ی امروزی نیز به همین صورت کار می‌کنند. دو صاحب سند نمی‌توانند به صورت هم‌زمان بر روی آن کار کنند. بانک‌ها نیز به همین شکل مانده حساب‌ها و انتقالات را نگهداری می‌کنند؛ هنگام انجام انتقال موقتا دسترسی را می‌بندند (یا مانده را کاهش می‌دهند)، سپس طرف مقابل را به‌روز رسانی می‌کنند، و آن‌گاه، دسترسی را دوباره باز می‌کنند (یا دوباره به‌روز رسانی می‌کنند). با استفاده از گوگل داکس (یا صفحه گسترده‌های گوگل)، هر دو طرف هم‌زمان به اسناد مشابه‌ای دسترسی دارند، و نسخه‌ی واحدی از آن اسناد همواره برای طرفین قابل مشاهده است. هنگامی که اشتراک‌گذاری شامل شماری از آدم‌ها باشد، بخش توزیع شده نیز وارد میدان می‌شود.
تصور کنید برای تعدادی از اسناد حقوقی نیز از این روش استفاده شود. به جای دست به‌دست کردن این اسناد به یکدیگر، گم شدن یا سلب دسترسی به نسخ، و عدم همگام‌سازی نسخه‌ها با یکدیگر، می‌توان تمام اسناد کسب و کاری را به اشتراک گذاشت – به جای آن‌که مدام دست به دست‌شان کنیم. بسیاری از قراردادهای حقوقی نیز برای استفاده در این نوع از گردش کار، ایده‌آل هستند. برای به اشتراک‌گذاری اسناد به زنجیره بلوکی (بلاک چین) نیاز ندارید، بلکه نمونه‌ی اسناد به اشتراک گذاشته شده، نمونه‌ای قدرتمند است.”
ویلیام موگایار، مشاوره سرمایه‌گذاری، کارآفرین x۴، بازاریاب، استراتژیست، و متخصص بلاک چین
ماندگاری و آسیب‌ناپذیری بلاک چین (زنجیره بلوکی)
فناوری بلاک چین از این لحاظ شبیه اینترنت است که دارای ویژگی آسیب‌ناپذیری درونی است. بلاک چین، با ذخیره‌سازی بلوک‌هایی از اطلاعات که در سراسر شبکه به صورت یکسان هستند، هرگز:
الف. توسط هیچ موجود واحدی کنترل نمیشود.
ب. در هیچ نقطه‌ی واحدی دچار شکست نمیشود.
بیت کوین در ۲۰۰۸ اختراع شد. از آن زمان تاکنون، زنجیره بلوکی بیت کوین بدون اختلال قابل توجهی به کار ادامه داده است. (تا به امروز، همه‌ی مشکلات مربوط به بیت کوین به دلیل هک یا سوء مدیریت ایجاد شده‌اند. به عبارت دیگر، این مشکلات ناشی از سوء نیت و خطای انسانی بوده‌اند، نه نقص در مفاهیم پایه‌ی بلاک چین.)
اینترنت به خودی خود ثابت کرده است که تقریبا برای ۳۰ سال ماندگار بوده است. این دستاورد و نشانه‌ی خوبی برای فناوری زنجیره بلوکی است که هم‌چنان به توسعه ادامه می‌دهد.
“بلاک چین، به همان میزان که یک پدیده‌ی انقلابی به نظر می‌رسد، در حقیقت، ساز و کاری است که همه‌ی افراد را به بالاترین درجه‌ی مسئولیت و پاسخ‌گویی می‌رساند. با استفاده از بلاک چین دیگر هیچ تراکنش ناموفق، خطای انسانی یا ماشینی، یا حتی تبادلات بدون رضایت طرفین وجود نخواهد داشت. گذشته از همه‌ی این‌ها، مهم‌ترین حوزه‌ای که بلاک چین می‌تواند در آن کمک‌رسان باشد، تضمین اعتبار تراکنشی است که نه تنها به وسیله‌ی ثبت آن در دفتر اصلی، بلکه در سامانه‌ای از دفترهای متصل به هم و توزیع شده‌ای انجام می‌شود که همه‌ی آنها از طریق ساز و کار اعتبار سنجی امن به یکدیگر متصل هستند.”
یان خان، سخنران برنامه‌های تد، مولف، و پیشرو در زمینه‌ی فناوری
شفافیت و فساد ناپذیری
شبکه‌ی بلاک چین در شرایطی از اجماع و وفاق به سر می‌برد؛ به این صورت که هر ده دقیقه یک بار، به صورت خودکار، توسط خودش بررسی می‌شود. نوعی اکوسیستم خودْ حسابرسیِ ارزش دیجیتالی؛ شبکه‌ای که همه‌ی تراکنش‌های ایجاد شده را در هر دوره‌ی ده دقیقه‌ای با یکدیگر تطبیق می‌دهد. به هر گروه از این تراکنش‌ها یک “بلوک (یا بلاک، block)” می‌گویند. دو ویژگی مهم را می‌توان از این مسئله نتیجه گرفت:
الف. شفافیت: داده‌ها به صورت کلی در شبکه جاسازی می‌شوند؛ یعنی طبق تعریف، به صورت عمومی.
ب. فساد ناپذیری: تغییر هر واحد اطلاعات در زنجیره بلوکی (بلاک چین) یعنی به کار بستن مقدار عظیمی از نیروی محاسباتی (رایانشی) برای برتری یافتن بر کل شبکه.
روی کاغذ، این کار شدنی است. در عمل، انجام این کار بعید است. برای نمونه، به‌دست گرفتن کنترل سامانه برای دستیابی به بیت کوین، باعث نابودی ارزش بیت کوین نیز می‌شود.
“بلاک چین مشکل دستکاری را حل کرده است. وقتی در جوامع غربی از این مشکل صحبت می‌کنم، آنها می‌گویند تا به گوگل، فیس‌بوک، یا به بانک‌های‌مان اعتماد داریم. ولی سایر نقاط دنیا آن‌چنان به سازمان‌ها و شرکت‌های‌شان اعتماد ندارند – منظورم افریقا، هند، اروپای شرقی، یا روسیه است. این مشکل متعلق به مناطقی نیست که آدم‌های‌اش واقعا ثروتمند هستند. فرصت‌های بلاک چین در کشورهایی که هنوز به آن سطح از ثروت نرسیده‌اند، در بالاترین حد قرار دارند.”
ویتالیک بوترین، مخترع اتیریم
چه کسانی از بلاک چین استفاده خواهند کرد؟
برای آن‌که زنجیره بلوکی یا همان بلاک چین، به عنوان زیرساخت وب، در زندگی‌تان مفید باشد و بتوانید از مزایای آن بهره‌مند شوید، نیاز نیست چیز زیادی درباره‌ی آن بدانید.
درحال‌حاضر، دنیای مالی قوی‌ترین مصارف را برای فناوری ارائه می‌کند. برای نمونه، حواله‌های نقدی بین‌المللی. بانک جهانی تخمین می‌زند بیش از ۴۳۰ میلیارد دلار امریکا طی نقل و انتقالات پول در ۲۰۱۵ ارسال شدند. و هم‌اکنون، تقاضای بالایی برای توسعه‌دهندگان بلاک چین وجود دارد.
بلاک چین به صورت بالقوه پای واسطه را از این قبیل انواع تراکنش‌ها قطع می‌کند. محاسبه‌ی شخصی با اختراع واسط گرافیکی کاربر (GUI) در دسترس عموم مردم قرار گرفت، که شکل “دسکتاپ” به آن داد. به همین شکل، رایج‌ترین واسط گرافیکی کاربری که برای بلاک چین طراحی شدند، به اصطلاح، نرم‌افزارهای کاربردی “کیف پول” نامیده می‌شوند که آدم‌ها از آن، برای خرید با بیت کوین استفاده می‌کنند، و آن را در کنار سایر ارزهای رمز پایه ذخیره می‌کنند.
تراکنش‌های آنلاین (برخط) اتصال نزدیکی با فرآیندهای تایید هویت دارند. به راحتی می‌توان تصور کرد که نرم‌افزارهای کاربردی کیف پول در سال‌های آینده به گونه‌ای دگرگون می‌شوند تا سایر انواع مدیریت هویت را شامل کنند.
“هویت و شهرت آنلاین (برخط) تمرکز زدایی خواهند شد. ما صاحب داده‌هایی خواهیم شد که متعلق به خودمان است.”
ویلیام موگایار، نویسنده‌ی کتاب “بلاک چین کسب و کار: تعهد، اقدام، و کاربرد فناوری اینترنت جدید (۲۰۱۵)”
بلاک چین و امنیت پیشرفته
با ذخیره‌سازی داده‌ها در سراسر شبکه، بلاک چین یا زنجیره بلوکی خطراتی را که همراه متمرکز بودن داده‌ها هستند، از بین می‌برد.
شبکه‌ی بلاک چین فاقد نقاط آسیب‌پذیر متمرکزی است که هکرهای رایانه‌ای بتوانند از آنها سوء استفاده کنند. اینترنت امروزی دارای مشکلات امنیتی است که برای همگان آشنا هستند. همه‌ی ما برای محافظت از هویت و دارائهای آنلاین‌مان بر سامانه‌ی “نام کاربری / رمز عبور (پسورد)” متکی هستیم. روش‌های امنیتی بلاک چین از فناوری رمزگذاری استفاده می‌کنند.
اساس این روش‌ها، به اصطلاح، “کلیدهای” عمومی و خصوصی هستند. یک “کلید عمومی“ (رشته‌ی بلند و تصادفی از ارقام) آدرس کاربران روی بلاک چین است. بیت کوین‌های ارسال شده در سراسر شبکه به عنوان متعلقات آن آدرس ثبت می‌شوند. “کلید خصوصی” مانند یک رمز عبوری است که به صاحب‌اش امکان دسترسی به بیت کوین یا سایر دارایی‌های دیجیتال را می‌دهد. داده‌های‌تان را در بلاک چین ذخیره کنید، زیرا فساد ناپذیر است. این یک ادعای واقعی است؛ با این حال، محافظت از دارایی‌های دیجیتال‌تان نیازمند حراست از کلید خصوصی است؛ این کار را می‌توانید با چاپ کردن آن، و ایجاد کیف پول کاغذی انجام دهید.
جرج هاوارد، استادیار دانشگاه براون، کالج موسیقی برکلی و موسس شرکت استراتژیک جرج هاوارد
بلاک چین، نسخه‌ی سوم وب
بلاک چین به کاربران اینترنت توانایی ایجاد ارزش و تایید اطلاعات دیجیتالی می‌دهد. نرم‌افزارهای کاربردی کسب و کاری جدید چه نتایجی خواهند داشت؟
قراردادهای هوشمند
دفاتر کل توزیع شده، رمزگذاری قراردادهای ساده‌ای را تصدیق می‌کنند که هنگام برآورده شدن شرایط خاص، اجرایی خواهند شد. اتیریم پروژه‌ی بلاک چین متن بازی است که به طور ویژه‌ای برای درک این احتمال ساخته شد. اتیریم که هنوز در مراحل اولیه به سر می‌برد، دارای قدرت بالقوه‌ای است که از فواید بلاک چین‌ها در مقیاسی واقعا بزرگ، حداکثر استفاده را بکند و بتواند جهان را تغییر دهد.
قراردادهای هوشمند، در سطح توسعه‌ی فعلی این نرم‌افزار، می‌توانند برای اجرای کارکردهای ساده برنامه‌ریزی شوند. برای نمونه، اوراق بهادار مشتقه، با استفاده از فناوری بلاک چین، می‌تواند در صورت برآورده شدن معیارهای خاص یک ابزار مالی، به صورت کامل پرداخت شود، و بیت کوین اجازه می‌دهد این پرداخت به صورت خودکار انجام شود.
پیش‌بینی بازارها
ثابت شده است که جمع‌سپاری پیش‌بینی‌ها در زمینه‌ی احتمال یک رویداد دارای درجات بالایی از دقت است. میانگین‌گیری نظرات پیش ذهنیت‌های بررسی نشده‌ای را که می‌توانند قضاوت را خدشه‌دار کنند، حذف می‌کند. پیش‌بینی بازارهایی که بر اساس پیامدهای یک رویداد پول پرداخت می‌کنند نیز در بلاک چین فعال هستند. زنجیره‌های بلوکی یا همان بلاک چین‌ها، فناوری “خرد جمعی”هستند که بدون شک در سال‌های آینده صاحب نرم‌افزارهای کاربردی (اپلیکیشن) خواهند شد.
اپلیکیشن پیش‌بینی بازار اوگر (Augur)، که هم‌چنان در نسخه‌ی بتا است، پیشنهادهای اشتراکی را در زمینه‌ی پیامدهای رویدادهای واقعی جهان ارائه می‌کند. شرکت‌کنندگان می‌توانند با تصدیق پیش‌بینی‌های صحیح پول دربیاورند. هر چه سهم خریداری شده‌ی پیامد انتخاب صحیح پیش‌بینی بیش‌تر باشد، پول بیش‌تری به شرکت‌کنندگان پرداخت خواهد شد. با داشتن یک سهم کوچک در صندوق‌ها (کم‌تر از یک دلار)، هر شخص می‌تواند یک سوال بپرسد، بر اساس یک پیامد پیش‌بینی شده یک بازار ایجاد کند، و نیمی از تمام کارمزدهای تراکنش بازار ایجاد شده را وصول کند.
اینترنت اشیا
اینترنت اشیا چیست؟ مدیریت کنترل شده‌ی شبکه برای برخی انواع دستگاه‌های الکترونیکی – برای نمونه، نظرات بر دمای هوا در تجهیزات انبار. قراردادهای هوشمند مدیریت خودکار سامانه‌های از راه دور را ممکن می‌سازند. ترکیبی از نرم‌افزار، حسگر، و شبکه، مبادله‌ی اطلاعات را میان اشیا و این ساز و کارها تسهیل می‌کند. نتیجه‌ی این ترکیب می‌تواند کارایی سامانه را افزایش دهد و میزان بهای مورد نیاز برای نظارت را بهبود ببخشد.
بزرگ‌ترین بازیگران عرصه‌ی تولید، فناوری، و ارتباطات از راه دور، بر سر تسلط بر اینترنت اشیا با هم رقابت می‌کنند. سامسونگ، آی‌بی‌ام، و ای‌تی‌اند‌تی را در نظر بگیرید. نرم‌افزارهای کاربردی اینترنت اشیا، به عنوان توسعه‌ی طبیعی زیرساخت موجود که توسط صاحبان آن کنترل می‌شوند، همه‌ی کارها را، از نگهداری و تعمیرات پیشگویانه‌ی بخش‌های مکانیکی گرفته تا تحلیل داده‌ها، به طور کامل انجام می‌دهند، و مدیریت سامانه‌های خودکار را در مقیاس انبوه نشان می‌دهند.
اقدامات ضد پول‌شویی (AML) و شناخت مشتریان (KYC)
اقدامات ضد پول‌شویی و شناخت مشتریان، قدرت بالقوه‌ای برای انطباق با بلاک چین دارند. درحال‌حاضر، نهادهای مالی باید برای هر مشتری کار فشرده‌ای شامل فرآیند چند مرحله‌ای را به اجرا برسانند. بهای شناخت مشتریان (know your customer [KYC]) را می‌توان از طریق تایید سرویس گیرنده در سراسر نهاد‌ها، و به طور هم زمان، افزایش تاثیر نظارت و تحلیل کاهش داد.
استارت‌آپی به نام پولی‌کوین، دارای راه‌حلی برای اقدامات ضد پول‌شویی و شناخته مشتریان است که شامل تراکنش‌های تحلیل می‌شود. آن دسته از تراکنش‌هایی که در صحت‌شان تردید وجود دارد، به مامورین انطباق ارجاع داده می‌شوند. استارت‌آپ دیگری به نام تریدل، در حال توسعه‌ی نرم‌افزار کاربردی به نام تراست این موشن (تیم) هستند. نرم‌افزار ”تیم” خود را با شعار “اینستاگرام برای شناخت مشتریان” توصیف می‌کند، به مشتریان امکان می‌دهد از اسناد کلیدی (نظیر گذرنامه، قبض‌های آب، برق، گاز و غیره) اسنپ‌شاپ تهیه کنند. وقتی این تصویر توسط بانک تایید شد، این داده‌ها به صورت رمزنگاری بر روی زنجیره بلوکی ذخیره می‌شوند.
افزودن دیدگاه