پس از آنکه امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، از حق انتشار کاریکاتورهای مذهبی دفاع کرد، خشم، مسلمانان جهان را فراگرفتهاست.
مکرون پس از بریده شدن سر یک معلم فرانسوی به دلیل نمایش کاریکاتورهای پیامبر اسلام، در بیانیهای حمایت خود را از آزادی بیان و ارزشهای سکولار اعلام کرد.
وی قاطعانه از این کاریکاتورهای جنجالی دفاع کرد و گفت: این کاریکاتورها تحت حق آزادی بیان قابل دفاع هستند.
دولت مکرون همچنین در حال برنامهریزی لایحه جدیدی برای مبارزه با “جداییخواهی اسلامی” است. مکرون گفته است که اسلامگرایان فرهنگی موازی در فرانسه ایجاد کردهاند که ارزشها، آداب و قوانین فرانسه را رد میکند.
روز جمعه، کاریکاتورهای متخلف روی ساختمانهای دولتی در فرانسه قرار گرفتند.
معلمی که سرش بریده شد
ساموئل پتی، معلم مقطع لیسه در فرانسه، به عنوان بخشی از کلاس آزادی بیان برخی از کاریکاتورهای حضرت محمد را که توسط مجله طنز شارلی ابدو در سال 2015 منتشر شده بود، به دانشآموزان خود نشان داد.
پتی پس از شکایت جامعه در مورد این درس، در خارج از مکتب کشته و سر بریده شد. مظنون اصلی این اتفاق یک افراطی چچنی 18 ساله است.
کاریکاتورهای مورد بحث مسبب بسیاری از حملات اسلامگرایان از جمله کشتار 12 نفر در شارلی ابدو در سال 2015 بوده است.
واکنش جهان اسلام به این اتفاق چه بودهاست؟
بسیاری از کشورهای اسلامی دفاع مکرون از کاریکاتورها را محکوم کرده و خواستار تحریم کالاهای فرانسوی شدهاند.
رئیس جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان گفته که مکرون نیاز به “بررسی سلامت روان” دارد و وی را به اجرای یک برنامه ضد اسلامی متهم کردهاست.
وی ادامه داد: “هرگز کالاهای دارای برچسب فرانسه را خریداری نکنید.”
فرانسه از آن زمان به شهروندان خود در ترکیه اخطار داده که به دلیل بافتار ” محلی و بین المللی” هوشیاری زیادی داشته باشند و از هرگونه تجمع و تظاهرات در مکانهای عمومی پرهیز کنند.
عربستان سعودی، زادگاه اسلام نیز اعلام کرده که تصاویر “توهین آمیز” پیامبر اسلام را رد میکند. یک مقام وزارت امور خارجه این کشور در بیانیهای گفت: “پادشاهی عربستان سعودی هرگونه تلاش برای پیوند اسلام با تروریسم را رد میکند و کاریکاتورهای توهین آمیز به حضرت محمد (ص) یا هر پیامبر دیگر را محکوم میکند.” کاربران شبکههای اجتماعی در عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواستار تحریم غول سوپرمارکت فرانسوی، یعنی کارفور شدهاند.
تاجران در اردن، کویت و قطر کالاهای فرانسوی را از قفسههای فروشگاه خارج کردهاند، و دانشگاه قطر هفته فرهنگ فرانسه را لغو کردهاست.
همچنین در عراق، سوریه، لیبی و بنگلادش تظاهراتی برگزار شدهاست که آخرین آنها دهها هزار تظاهرکننده را به خود جلب کرد و شامل سوزاندن آدمک مکرون بود.
عمران خان نخست وزیر پاکستان گفت که مکرون احساسات ضد مسلمانان را ترویج و عمدا مسلمانان را تحریک میکند. وی همچنین سفیر فرانسه را برای اعتراض فراخواند.
دانشگاه الازهر مصر نیز این کاریکاتورها را نکوهش کرد و اظهار داشت که گفتههای مکرون بخشی از یک کارزار منظم برای استفاده از اسلام جهت پیروزی در جنگهای سیاسی است.
شورای بزرگان مسلمان مستقر در ابوظبی گفت برنامهریزی شده که مراحل قانونی علیه شارلی ابدو و “همه کسانی که به اسلام توهین میکنند” آغاز شود.
وزارت امور خارجه ایران کارداران فرانسه را احضار کرد تا “هرگونه توهین و بیاحترامی به پیامبر اسلام و ارزشهای ناب اسلامی را از سوی هر شخص بدون توجه به موقعیت او” به شدت محکوم کند.
دولت توافق ملی لیبی نیز اظهارات مکرون را “قاطعانه” محکوم کرد و خواستار عذرخواهی شد.
اروپا چه واکنشی نشان داده است؟
رهبران اروپایی از حملات به مکرون خصوصاً از سوی ترکیه انتقاد کردهاند.
سخنگوی صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل، استفان سیبرت گفت: “این اظهارات، افتراآمیز و کاملاً غیر قابل قبول هستند، خصوصاً با وجود قتل وحشتناک معلم فرانسوی ساموئل پاتی.”
نخست وزیران ایتالیا، هلند و یونان نیز حمایت خود را از فرانسه ابراز داشتهاند.
نخست وزیر هلند مارک روته در توئیتر خود نوشت: “سخنان رئیس جمهور اردوغان خطاب به رئیس جمهور امانوئل مکرون غیرقابل قبول است” وی افزود که هلند “برای آزادی بیان و در برابر افراطگرایی و رادیکالیسم” ایستاده است.
چندین مقام اتحادیه اروپا اظهارات اردوغان را مورد انتقاد قرار دادند، کمیسیون اروپا به اردوغان هشدار داد که او به امیدهای ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا آسیب وارد میکند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که اظهارات اردوغان “غیر قابل قبول” است و از ترکیه خواست “جلوی این مارپیچ خطرناک را بگیرد”.
فرانسه نیز در پی اظهارات اردوغان، روز شنبه سفیر خود را از ترکیه فراخواند.