فوزیه کوفی، عضو هیأت مذاکره‌کننده صلح حکوت با طالبان، عصر روز گذشته (جمعه 24 اسد) در مسیر کابل-پروان مورد حمله قرار گرفته و زخمی شده است. چنانچه معصوم استانکزی، رییس هیأت مذاکره‌کننده صلح حکومت با طالبان در صفحه‌ی توییتر خود نوشته است؛ «محترمه فوزیه کوفی، حوالی شام امروز، در مسیر پروان و کابل در منطقه قره باغ مورد حمله افراد ناشناس قرار می‌گیرد و سطحی زخمی می‌شود. وضعیت صحی خانم کوفی بسیار خوب است و قابل نگرانی نمی‌باشد.»
این عضو هیأت مذاکره‌کننده صلح در شرایطی مورد حمله مسلحانه قرار می‌گیرد که قرار است در روزهای آتی گفتگوهای صلح بین‌الافغانی میان حکومت افغانستان و طالبان در قطر شروع شود. با این‌حال، برخی این حمله را به گروه طالبان نسبت داده اند، اما تاکنون گروه طالبان مسوولیت این حمله را به عهده نگرفته است. در همین حال گروه‌های تروریستی دیگری که در افغانستان فعالیت دارند، نیز مسوولیت حمله بر فوزیه کوفی را بر عهده نگرفته اند. با این‌حال، شهرزاد اکبر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، این حمله را؛ «الگوی نگران‌کننده از حملات هدفمند که می‌تواند بر اعتماد به روند صلح تأثیر منفی بگذارد،» خوانده است.
این رویداد در حالی رخ می‌دهد که گروه طالبان شب گذشته بالای یک پوسته نیروهای ارتش در ولسوالی شکردره کابل حمله کرده اند. چنانچه یکی از گزارشگران در صفحه‌ی توییتر خود نوشته است؛ «هم اكنون جنگ شديد ميان طالبان و نظاميان در ولسوالى شكردره كابل جريان دارد. بر بنياد گزارش ها، طالبان از كوه هاى غوربند بر اين ولسوالى يورش برده اند.» همین‌طور گروه طالبان شب گذشته پرچم شان را بالای تعمیر دانشگاه تخار برافراشته اند. اما در مقابل نیروهای امنیتی افغانستان همچنان به دستور رییس‌جمهور در حالت دفاعی قرار دارد و هیچ‌گونه عملیات نظامی علیه گروه طالبان انجام نمی‌دهند.
هزینه صلح افغانستان
حمله به یک عضو هیأت مذاکره‌کننده حکومت اگر سوی طالبان باشد که بیشتر از قبل بیانگر این است که طالبان اراده‌ی به صلح و گفتگو با طرف حکومت افغانستان ندارند. اگر چند که نمایندگان سیاسی این گروه در دفتر قطر روند مذاکرات را دنبال می‌کنند، اما نظامیان و رهبران نظامی این گروه در میدان جنگ هیچ نوع اعتقاد به گفتگوهای صلح ندارند. چنانچه از زمان امضای توافق‌نامه صلح آمریکا با طالبان، هیچ نوع کاهشی در خشونت‌ها دیده نمی‌شود، بلکه خشونت و جنگ بیشتر از قبل شدت یافته است. بنابراین، باید پرسید که شدت‌گرفتن خشونت‌ها و حملات این‌چنینی بالای اعضای هیأت مذاکره‌کننده حکومت، بخشی از هزینه‌های صلح افغانستان است؟ چنانچه رییس‌جمهور غنی در مقاله‌ی که اخیراً در روزنامه واشنگتن پست به نشر رسیده، در مورد هزینه‌ی صلح افغانستان نوشته است: «در سال 2018، ما می‌دانستیم که صلح پرهزینه خواهد بود، اما نمی‌دانستیم این هزینه‌ها چه خواهد بود. اما اکنون ما می‌دانیم، و هزینه‌های گزافی را نیز پرداخت کرده‌ایم.»
رییس‌جمهور در ادامه‌ی این مقاله به رهایی پنج هزار زندانی طالبان به عنوان بخشی از هزینه‌ی صلح افغانستان اشاره کرده که بدون رضایت خانواده‌های قربانیان جنگ صورت گرفته و در این زمینه تحت فشار شدید قرار داشته است. رییس‌جمهور غنی یادآوری کرده که در مورد بازگشت طالبان آزادشده از زندان به میدان جنگ، هیچ گونه تضمینی وجود ندارد. چنانچه؛ «تضمین‌های دیگر برای پیشبرد روند صلح به جلو کافی نخواهد بود. اکنون زمان آن فرا رسیده است که طالبان با جدیت از نمایندگان جمهوری اسلامی افغانستان بنشینند تا به یک راه حل سیاسی برسند و آتش‌بس کامل اعلام کنند. ما طالبان را بخشی از واقعیت خود می‌دانیم. طالبان باید به نوبه خود واقعیت تغییریافته افغانستان امروز را تصدیق کنند.» اما گفته‌های اخیر سخنگویان طالبان نشان می‌دهد که طالبان هیچ تغییری در رویکرد شان نسبت به نظام سیاسی، تغییرات اساسی که در این دو دهه در افغانستان آمده، ارزش‌های اجتماعی و مسئله حقوق زنان نیاورده است. طوری‌که یکی از سخنگویان طالبان در گفتگو با یکی از تلویزیون‌ها گفته است؛ «القاب و افتخارات بیست سال گذشته مردود است، از قبیل مارشالی برای دوستم و فهیم، قهرمان ملی، شهید صلح، شهید وحدت ملی اگر قرار باشد افغانستان قهرمان ملی داشته باشد برای ما و ملت مجاهد افغانستان قهرمان ملی حقانی است نه مسعود.»
آزادی زندانیان و شدت گرفتن خشونت‌ها
بیشتر از دو سال است که آمریکایی‌ها با طالبان در مورد صلح افغانستان گفتگو می‌کنند. چنانچه در ماه حوت سال گذشته آمریکایی‌ها با طالبان توافق‌نامه صلح را در قطر امضا نمودند. یکی از بندهای این توافق‌نامه تعهد آمریکایی‌ها به طالبان این بود که پنج هزار زندانی این گروه‌ها را از زندان‌های حکومت افغانستان آزاد می‌شوند، و از طرف طالبان خشونت‌ها کاهش می‌یابد. اما در عمل هم پروسه رهایی زندانیان طالبان پیچیده شد و طول کشید، و هم از طرف طالبان خشونت‌ها علیه نیروهای امنیتی و مردم افغانستان شدت گرفت؛ چنانچه رییس‌جمهور غنی در مقاله‌اش نوشته است؛ «در طی پنج ماه گذشته، در حالی‌که نیروهای امنیتی افغانستان در وضعیت دفاعی قرار داشته اند، طالبان و گروه‌های تروریستی وابسته، که طالبان هنوز از این کار علناً انکار نکرده اند، مطابق آمارهای خود ما 12279 نیروهای امنیتی افغان و غیرنظامیان را کشته یا زخمی کردند.»
با این‌حال، اکنون تقریباٌ همه‌ی پنج هزار زندانی طالبان از زندان‌های حکومت افغانستان آزاد شده اند، اما به نظر می‌رسد که رابطه‌ی بین آزادی زندانیان طالبان و شدت گرفتن خشونت‌ها در افغانستان وجود دارد، چنانچه؛ بسیاری از زندانیانی که تاکنون آزاد شده اند، «قاتل و آدم‌کش هستند و برخی با القاعده ارتباط دارند؛ گروهی که آمریکا در اصل برای از بین‌بردن آن وارد جنگ در افغانستان شد.» با این‌همه، اما نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان به شدت تأکید بر آزادی زندانیان طالبان از جمله برخی از زندانیانی دارد که آزادی آنها تأثیر زیادی بر روحیه جنگی طالبان دارد. بنابراین، برخی معتقدند که زلمی خلیلزاد از جایگاه ویژه‌ی که دارد، سوءاستفاده نموده و به نفع طالبان کار می‌کند تا به نفع آمریکا و حکومت افغانستان. چنانچه داوود ناجی، مشاور سیاسی شورای امنیت ملی افغانستان، در مورد تلاش‌های خلیلزاد برای آزادی حاجی بشیر نورزی، یکی از زندانیان خطرناک طالبان که بزرگ‌ترین قاچاق‌چی هیروئین بوده است، معتقد است که؛ رییس‌جمهور آمریکا نسبت به منطقه خاورمیانه و جنوب شرق آسیا جاهل است و زلمی خلیلزاد دقیقاً از همین جهل او استفاده می‌کند. با این‌همه در خوش‌بینانه‌ترین وضعیت باز هم رهایی زندانیان طالبان هزینه‌ی سنگین است، چرا که هر یک از این‌ها تعداد زیادی از نیروهای امنیتی و مردم عادی را کشته اند، اما آزادی شان هیچ تضمینی بر به وجود آمدن صلح نیست، بلکه در کنار طالبان، نزدیک به 20 گروه تروریستی دیگر به شمول طالبان در افغانستان فعال هستند و جنگ همچنان ادامه خواهد داشت.
افزودن دیدگاه