سید عبدالوحید قتالی، والی هرات روز گذشته شنبه (24 جوزا) در یک کنفرانس خبری گفته است که در جریان هفته گذشته نزدیک به 280 فرد مبتلا یا مشکوک به ویروس کرونا بدون مراجعه به مراکز صحی در این ولایت فوت کرده‌اند.
این در حالی است که طی سه روز اخیر هیچ مورد مثبت لابراتواری در این ولایت به ثبت نرسیده است.
اما از آخرین آمار ثبت شده مبتلایان کرونا در هرات، 4 هزار و 304 مورد گزارش شده است که از این میان 89 نفر جان باخته و 719 تن دیگر بهبود یافته‌اند.
اوج بیماری کرونا در هرات
ولایت هرات که اولین کانون شیوع کرونا در افغانستان بوده است، اکنون در وضعیت وخیمی قرار داشته و بیماری کرونا در آن به اوج خود رسیده است.
پس از این که قرنطینه و محدودیت گشت و گذار در ولایت هرات شکسته شد و مردم رفت و آمد‌های شان را در سطح شهر از سر گرفتند، کووید-19 نیز گسترش بیشتری یافت.
چنانچه اکنون عده‌ای از فعالین مدنی و شورای ولایتی این ولایت معتقدند که بیش از نیمی از ساکنین ولایت هرات مبتلا به کرونا هستند.
این در حالی است که والی هرات نیز نمی‌تواند قرنطینه را مجددا وضع کنند و برای بار دیگر محدودیت گشت و گذار را در شهر از سر بگیرند.
جیلانی فرهاد سخنگوی والی هرات به خبرنامه گفت: “شرایط ولایت هرات تا ولایات دیگر متفاوت است. قرنطینه هرات نیز به معنای راکد کردن اقتصاد افغانستان است. به خصوص با دو مرز مشترک تجارتی ما که روزانه صدها محموله از آن خارج و وارد می‌شود. هرات شهرک صنعتی است و همان دو ماه گذشته که قرنطینه را وضع کردیم مشکلاتی برای تاجران و کسبه کاران ایجاد شد. و حالا به دلیل افزایش ویروس کرونا، باید در خانه‌ها و محلات به رعایت توصیه‌های صحی و حفظ فاصله اجتماعی توجه کنیم تا دوباره با چالش‌های قبل رو به رو نشویم.”
قرنطینه، طرحی ناکام
حمید شیرزاد، فعال مدنی هرات نیز در مورد وضع قرنطینه دوباره به خبرنامه گفت: “دلایلی وجود دارد که باعث شده حکومت محلی قرنطینه دوباره را روی دست نگیرد و اصلی‌ترین این دلایل عدم رعایت آن بوده است. هرچند دولت تمام سعی خود را در اجرای قرنطینه به کار برد اما شهروندان ظرفیت قرنطینه شدن را نداشتند و این نیز به وضعیت اقتصادی خانواده‌ها برمی‌گشت و باعث شکست طرح قرنطینه شد.”
شهروندان هرات در زمانه قرنطینه بیشتر با کمبود مواد ارتزاقی، افزایش مواد غذایی رو به رو بودند. دکانداران، دستفروشان و تعدادی از کارگران روزمزد با شرایط بد اقتصادی رو به رو بودند و به این سبب قرنطینه را شکسته و برای کار به سطح شهر آمدند.
مهدی حدید، وکیل شورای ولایتی هرات نیز به خبرنامه گفت: “از اواسط ماه مبارک رمضان به بعد واقعات مثبت کرونا به صورت برق آسا آفزایش پیدا کرده و بیشترین واقعات نیز بعد از عید فطر ثبت شده است و تصور می‌شود که دو هفته بعد تعداد واقعات کاهش پیدا کند زیرا به میزانی که افراد مبتلا معافیت پیدا کنند آمار مبتلایان کاهش پیدا می‌کند. اکنون اوج این بیماری است و بیش از نیم جامعه هرات به آن مبتلا هستند با این که تعداد زیادی مبتلا هستند ولی میزان بهبودی نیز در میان مردم بیشتر است.”
ولسوالی‌های گذره و انجیل از ولسوالی‌هایی است که بیشترین مبتلایان به کرونا را در خود جای داده است.
تعلیق فعالیت لابراتوارها در هرات
با همه این‌ها از سه روز قبل به این سو فعالیت لابراتوارهای تشخیص تست کرونا در هرات به تعلیق درآمده‌است. شفاخانه‌های این ولایت تجهیزات کافی برای تشخیص و تداوی بیماران کرونایی را ندارد.
تعدادی از فعالین مدنی این ولایت می‌گویند که رشد روز افزون مبتلایان به این ویروس باعث شده دو شفاخانه اختصاص یافته به کرونا، به دلیل نداشتن ادویه و اکسیجن به مشکل برخورد کنند.
آقای شیرزاد به خبرنامه گفت که آنان کلیپ‌هایی را دریافت کرده‌اند که نشان می‌دهد بیماران در صحن شفاخانه به دلیل نبود پرسونل و امکانات کافی جان باخته‌اند.
او که خود به کرونا مبتلاست افزود: “من 10 روز پیش به کرونا مبتلا شدم و درخواستی به ریاست صحت فرستادم و آن ها به من گفتند که یک موسسه شخصی که ظاهرا تداوی و تشخیص افراد مبتلا به کرونا را به صورت سیار و خانه به خانه شروع کرده‌اند حتما به خانه ما می‌آیند اما 4 تا 5 روز منتظر ماندم و بعد به من گفتند که ما کیت نداریم. این وضعیت دقیقا از پنج شنبه هفته قبل وجود دارد که در لابراتوارهای هرات کیتی برای تشخیص وجود ندارد و از سه تا چهار روز به این سو لابرتوارها کارهایشان به تعویق افتاده است.”
اکنون 14 پایه دستگاه در شفاخانه منطقه شیدایی برای تشخیص کرونا وجود دارد اما به گفته تعدادی از وکلای شورای ولایتی در شفاخانه منطقه غوریانی هیچ دستگاهی وجود ندارد و بخش آی.سی.یو آن نیز فعال نمی‌باشد. شفاخانه منطقه گازرگاه تا کنون افتتاح نشده است.
با این وجود اکمل سمسور، سخنگوی وزارت صحت عامه کشور می‌گوید که “برای رساندن امکانات و تجهیزات به هرات اقداماتی صورت گرفته است و کیت‌های جدیدی که از ترکیه وارد کشور شده، ابتدا به ولایت هرات منتقل می‌شود.”
مهدی حدید نیز یادآور می‌شود که “با وجود کمبود امکانات و تجهیزات اکنون شرایط مانند ایتالیا است و پزشکان هرات بین بیماران جوان و پیر، جوانان را ترجیح داده و دستگاه را به آنان وصل می‌کنند و میزان مرگ و میر خیلی بالاست و حتی جوانان نیز از این بیماری جان می‌بازند.”
او می‌افزاید که در این شرایط که اکنون کرونا در هر خانه‌ای رسوخ کرده، باید افراد مسن و آنانی که سالم هستند خود را قرنطینه کنند و از خانه‌های خود بیرون نیایند.
جیلانی فرهاد سخنگوی ولایت هرات اما می‌گوید که مقامات هرات از 3 ماه به این سو بسیج عمومی را برای مبارزه با کرونا در سطح این ولایت به راه انداخته اند که نتایج مثبتی داشته و شهروندان نیز به آن متعهد هستند.
او افزود: “تمام امکانات ادارات محلی هرات در امر مبارزه با کرونا آماده‌اند و ما بیست تیم سیار صحی را توظیف می‌کنیم تا در سطح شهر فعالیت نمایند. حکومت محلی حتی حاضر است در صورت نیاز ساختمان‌های مکاتب و تاسیسات دولتی را نیز در اختیار صحت عامه قرار دهد. “
