شام روز سه شنبه (13 جوزا) بر اثر حملهی انفجاری در وضوخانه مسجد جامع وزیرمحمد اکبر خان، در قسمت ساحه سبز ولایت کابل، یک نفر کشته و سه نفر زخمی شدند. پس از گذشت یک ساعت، طارق آرین، سخنگوی وزارت امور داخله در صفحهی توییتر خود خبر کشتهشدن مولوی ایاز نیازی را نشر کرد و نوشت: «رویداد شام امروز دوام جنایات تروریستان علیه علما، اماکن مقدس و عبادی است. حمله به نمازگزاران و علما عمل نابخشودنی و تاکید بر تقابل رویکردهای دینی، اسلامی و ارزشی است.»
مولوی ایاز نیازی، از رشته «اقتصاد اسلامی» ماستری و از رشته «روابط بینالمللی از دیدگاه فقه اسلامی» دکترا داشت. او یکی از علمای تا حدی معتدل بود که همواره در صحبتهایش از طریق تلویزیونهای افغانستان به مخاطبانش میانهروی را توصیه میکرد. او پس از سوزاندن وحشیانه «فرخنده» آن جنایت آشکار در برابر چشمان هزاران انسان را توجیه کرد که باعث خشم بسیاری از مردم شد، تا حدی که زنان در روز تشیع جنازه فرخنده به او اجازه ادای نماز جنازه را ندادند. پس از آن او تا حدی طرف اعتدال را گرفت و در برخی موارد از گروههای تروریستی و کشورهای حامی تروریسم در افغانستان انتقاد میکرد. در واقع او نمونهی از یک عالم دین بیطرف در منازعهی جاری بود و آنچنان که منتقدین میگویند، او از جنایتهای طالبان انتقاد نمیکرد، اما با اینهمه، او را نیز همانند بیشمار قربانیان این جنگ ناتمام کشتند.
موضع حکومت افغانستان
برخلاف رویدادهای خونین اخیر که حکومت افغانستان مشخصاً گروه طالبان را عامل چنین رویدادهای تروریستی معرفی میکرد، اینبار از میان گروههای تروریستی که در افغانستان فعالیت دارند، تا هنوز نام از هیچ گروهی نگرفته و عامل این رویداد را معرفی نکرده است. چنانچه در بیانیهی که ارگ ریاست جمهوری در این زمینه نشر کرده، آمده است که؛ «دشمنان افغانستان به سلسله جنایات شان امروز با انجام حمله تروریستی در مسجد وزیر محمد اکبرخان، مولوی محمد ایاز نیازی امام و خطیب مسجد مذکور را پس از آنکه موصوف نماز شام را امامت کرد، شهید و شماری از هموطنان ما را مجروح ساختند.»
صدیق صدیقی، سخنگوی ریاست جمهوری، امروز چهار شنبه در توییتی از قول رییسجمهور غنی که برای ادای احترام به جنازه مولوی ایاز نیازی به مسجد وزیرمحمد اکبر خان رفته، نوشته است که؛ امر تحقیقات حادثه را صادر کرده و عاملین این رویداد شنیع مانند گروه داعش و دیگران که فجایع را مرتکب شدند و دستگیر گردیدند، اینها نیز دستگیر خواهند شد و به جزای اعمال شوم شان خواهند رسید. صدیقی نیز در توییت خود از کلمهی دیگران استفاده کرده که مثل داعش دستگیر و به جزای اعمال شوم شان خواهند رسید. اما تجربه نشان داده و نشان میدهد که برخلاف این گفتهها، جنایتکاران بر مبنای معاملات سیاسی همهروزه با افتخار از زندانهای افغانستان آزاد میشوند و بیهیچ جزای اعمال، به سنگرهای جنگ برمیگردند.
در همینحال، داکتر عبدالله عبدالله، رییش شورای عالی مصالحه ملی، نیز در بیانیهی که صفحهی فیسبوک خود نشر کرده، نوشته است: «این حمله بزدلانه، دشمنی آشکار با دین مقدس اسلام، جامعهی مذهبی و روحانی و تمام مردم افغانستان است و در هیچ کیش و آئینی جواز ندارد.» عبدالله از هیچ گروهی نام نگرفته و به طور کُلی آن را محکوم کرده و دشمنی آشکار با دین اسلام دانسته است. موضع حکومت افغانستان در قبال این حمله مشخص نیست و همچون مردم عادی در قالب بیانیههای که کُلیگویی بیش نیست، تنها آن را محکوم کرده و ضد بشری خوانده است.
پاسخ طالبان
در گذشته هر انفحار و انتحاری که در شهر کابل و ولایتهای دیگر به قوع میپیوست، میان گروههای تروریستی رقابت میشد تا هر یک مسوولیت آن را بر عهده بگیرد. چناچه گروه طالبان مسوولیت بسیاری از حملات اینچنینی را برعهده گرفته بودند. اما اینبار ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان نوشته است: «باتأسف اطلاع حاصل نمودیم که امام مسجد وزیر محمداکبرخان مولوی صاحب محمد ایاز نیازی در یک انفجار به شهادت رسید. ما حمله بر وی را شدیدا نیکوهش میکنیم و آن را جنایت بزرگ میدانیم.»
این نوع ادبیات از آدرس طالبان چیزی جدید است. طالبان برای اولینبار اینگونه حملات انفجاری را که عادیترین شیوهی جنگ خود شان است، محکوم میکند و آن را جنایت میداند. بنابراین، پرسش اصلی این است که اگر طالبان عامل این رویداد نیست، پس کدام گروهی دیگر عامل چنین رویدادی است که طالبان و حکومت افغانستان آن را جنایت میدانند؟ در حالیکه طالبان در پاسخ به گزارش اخیر سازمان ملل متحد مبنی بر اینکه در افغانستان مراکز آموزشی گروههای تروریستی غیر از طالبان وجود دارد و گروه طالبان همچنان با شبکه القاعده در ارتباط است، آن را رد کرده و مدعی شده است که اجازه نمیدهند گروههای تروریستی دیگر در خاک افغانستان فعالیت نمایند. این یعنی تنها گروهی که مدیریت جنگ و حملات تروریستی اینچنینی را بر عهده دارد، طالبان است، و اگر غیر این باشد که گزارش سازمان ملل واقعیت دارد. با اینهمه، در چنین شرایط حساس و سرنوشتساز گفتگوهای صلح، به غیر از طالبان، کدام گروه دیگر از حذف صداهای معتدل علمای دینی در افغانستان که همسو با حکومت باشند، سود میبرند؟
افزودن دیدگاه