بنیاد انتخابات شفاف افغانستان(تیفا) میگوید از مداخله اکثریت فرماندهان پولیس و والیها به نفع کاندیدای مشخص و همچنان از برخوردهای سلیقهای در مورد اعلام مراکز باز و بسته رأیدهی در زونهای مختلف کشور در انتخابات نگران است.
تیفا امروز پنجشنبه(4میزان) با نشر یک اعلامیه گفته است که به عنوان یک نهاد ناظر ملی، این بار 5 هزار و 200 ناظر در 34 ولایت کشور گماشته که قرار است به صورت مسلکی، بیطرفانه و مستقلانه از روند انتخابات نظارت نمایند.
در این اعلامیه آمده است که تیفا توسط مرکز تماس خود، گزارشات تمام ناظرین را در روز انتخابات دریافت نموده و وارد سیستم آنلاین مینماید. همچنین قرار است تا در روز انتخابات سه اعلامیه از بازگشایی مراکز، جریان رأیدهی و شمارش آرا صادر نماید. از سوی دیگر، با جمعآوری فورمهای نتایج روز انتخابات، چند روز پس از انتخابات نتایج احتمالی را نیز اعلام میکند.
تیفا افزوده است که به اساس نظارت این نهاد در دو ماه گذشته، کمپاینهای انتخابات ریاست جمهوری به صورت کلی با چالشهای کمرنگ بودن کارزارهای انتخاباتی مخصوصا در ماه اول این دوره، مرکز محور و شهر محور بودن فعالیتهای کمپاینی، مصرف پول بیش از مقدار تعیین شده توسط تعدادی از کاندیدان، استفاده از منابع و کارمندان حکومتی توسط دو تیم انتخاباتی، نبود برنامه واضح و مدون تیمهای انتخاباتی، بیاعتمادسازی فضای انتخابات و تحت شعاع قرار گرفتن انتخابات توسط روند صلح، سطح بالای تهدیدات امنیتی، مداخله مقامات محلی بلندرتبه در سطح ولایات در کارهای کمیسیونهای انتخاباتی و نقض لایحه مبارزات انتخاباتی توسط تعدادی از کاندیدان روبرو بوده است.
این نهاد همچنان توزیع پول برای اشتراککنندگان در گردهماییها توسط تعدادی از کاندیدان، عدم ارایه برنامهها و اکتفا به وعدههای عوامفریبانه، نابرابری در تأمین امنیت یکسان تمام کاندیدان، کمکاری کمیسیون انتخابات در نشر گزارشهای مالی کاندیدان به مردم و عدم رسیدگی به تخطیهای انتخاباتی را نیز از جمله چالشهای انتخاباتی دو ماه گذشته خوانده است.
تیفا تاکید کرده که از نشر لیست رأیدهندگان و ایجاد سردرگمی بیشتر در روز انتخابات، کمبود کارمندان زن در محلات زنانه در 34 ولایت و عدم اشتراک وسیع زنان در روز انتخابات، عدم آگاهی برای استفاده از وسایل بایومتریک در میان رایدهندگان و بسته بودن تعداد زیادی از مراکز رأیدهی در روز انتخابات نگران است.
تیفا همچنان از تناقض بین جمعیت و تعداد رایدهندگان در تعدادی از ولسوالیها و ایجاد زمینه تقلب، کمبود کارمندان آموزش دیده، ابهام در کارکرد دستگاههای بایومتریک، بیعلاقگی نهادهای بینالمللی و عدم حضور ناظرین بینالمللی در کمیسیونهای انتخاباتی، عدم فعالیت شبکههای مخابراتی و عدم هماهنگی میان دستاندرکاران انتخاباتی مخصوصا کمیسیون مرکزی با کمیسیونهای انتخاباتی نگران است.
این نهاد ناظر انتخاباتی همچنان انتخابات پیشرو را برای تعیین زعیم کشور سرنوشتساز دانسته و برای تمرین بهتر دموکراسی، مشروعیت ملی و بینالمللی انتخابات و اعاده اعتماد دوباره مردم به روندهای دموکراتیک، از شهروندان، کمیسیونهای انتخاباتی و تیمهای انتخاباتی خواسته است که شهروندان به صورت گسترده در انتخابات اشتراک و کوشش نمایند تا خود ناظر روند انتخابات بوده و از بینظمیها، شایعهپراکنیها و اخلال روند جدا جلوگیری کنند.