ولایت هرات پس از میدان وردک و بامیان، سومین ولایتی است که شرایط انتخاباتی و آمادگی‌های انتخاباتی آن پوشش داده می شود.
24 روز تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است. هرچند هنوز نمی‌توان به صورت دقیق وضعیت برگزاری انتخابات را در هرات بیان کرد اما در گفتگوی با برخی از مقامات محلی، شورای ولایتی و فعالین جامعه مدنی این ولایت نیز با چالش‌های بسیاری رو به رو می باشد.
با همه این ها اما اکنون هرات جز اولین ولایاتی است که توانسته مواد حساس انتخاباتی را دریافت کند.
این ولایت تمام مواد انتخاباتی خود را در گدام کمیسیون انتخابات هرات نگهداری می‌کند تا در روزهای نزدیک به مراکز رای‌دهی انتقال پیدا کند.
در کنار استخدام مبلغین، آمرین و معاونین ولسوالی‌ها که سه روز از آموزش آنان می‌گذرد، این ولایت به 11 هزار و 28 نفر کارمند موقت نیاز دارد.
هرات یکی از بزرگ شهرهای کشور
ولایت هرات نیز در ثبت نام تقویتی توانسته 30 هزار و 612 نفر را ثبت نام کند که در مجموع این ولایت به عنوان یکی از شهرهای بزرگ کشور دارنده بیش از 574 هزار واجد شرایط رای دهی می‌باشد.
ثبت نام تقویتی در ولایت هرات در حالی عملی شده که هرات شاهد بیجا شدگان زیادی در زمان جنگ‌های ولایت غور و بادغیس بوده است.
به این سبب در این دوره ثبت نام‌ها نیز، بیشتر افرادی ثبت نام شده‌اند که محل زندگی خود را تبدیل کرده و از یک جای به جای دیگر نقل مکان کرده باشند.
کمیسیون مستقل انتخابات 300 مرکز رای دهی را با در نظر گرفتن شرایط امنیتی آن برای این ولایت تعیین کرده است که حدود 1 هزار و 700 محل در آن راه‌اندازی می شود.
دکتر احمدداوود صدیق‌زاده، رئیس کمیسیون انتخابات هرات درگفتگو به خبرنامه گفت: “با در نظر گرفتن 300 مرکز رای‌دهی ما با همکاری مقامات امنیتی سعی می‌کنیم تا در همه این مراکز انتخابات برگزار شود. هرچند تعدادی از مراکز شاهد تهدیدات بلند امنیتی است اما سعی می‌کنم تا رسیدن روز انتخابات این تهدیدات امنیتی از بین برود.”
این گفته‌ها در حالی بیان می شود که در مجموع همه مراکز رای‌دهی ولایت هرات به 462 مرکز رسیده که 300 مرکز آن باز و 162 مرکز آن مسدود می‌باشد.
بیشترین مرکز رای‌دهی در ولایت هرات در ولسوالی انجیل قرار دارد که در آن 42 مرکز رای‌دهی تعیین شده است. پس از آن نیز ولسوالی گذره بیشترین مرکز رای‌دهی را دارا می‌باشد.
رئیس کمیسیون انتخابات هرات در عین حال علاوه کرد که: “همان طور که ما برای برگزاری انتخابات پلان‌های 6 ماهه و یک ساله داریم نیروهای امنیتی نیز پلان‌ها و تدابیر خود را برای عملی کردن دارندکه سعی می‌کنند کمترین مشکلات امنیتی نیز از بین ببرند.”
امنیت ولایت هرات
از 12 روز به این سو آمادگی‌های انتخاباتی در هرات جدی تر از قبل گزارش شده است. با توجه به اظهارات مقام های امنیتی این ولایت، نیروهای امنیتی مراکز رای دهی را تحت پوشش قرار داده‌اند و با بررسی‌های فرماندهی پولیس این ولایت تا کنون 300 مرکز رای‌دهی می‌تواند در 17 ولسوالی به استثناء 2 ولسوالی ده‌کوه و پشت‌کوه که در آن ثبت نام صورت نگرفته، فعال باشد.
این ولسوالی‌ها نیز در وادی شیندند قرار داشته که در گذشته یک ولسوالی و حالا به 4 ولسوالی تقسیم شده است. دلیل عدم ثبت نام مردم این ولسوالی‌ها مهاجرت آنان به دلایل فقر، بیکاری، ناامنی و خشک‌سالی عنوان شده است.
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی این ولایت به خبرنامه گفت: “هرچند تهدیدات امنیتی در بعضی از ولسوالی‌ها وجود دارد اما مطابق به پلان امنیتی و هماهنگی با نیروهای امنیتی این انتخابات نیز با حضور مردم قانونمند و قانون‌پذیر هرات به بهترین وجه انجام خواهد شد.”
اما این تهدیدات امنیتی از سوی سکنیه حسینی، منشی شورای ولایتی هرات بلند خوانده شده است. او گفت که:”متاسفانه ولایت هرات وضعیت خوب امنیتی ندارد. اگر ما در گذشته شاهد ناامنی در ولسوالی شیندند بودیم اکنون در ولسوالی دیگر مثل رباط سنگی و کشک کهنه شاهد فاجعات بزرگتری هستیم.”
سیدواسع سیدی، یکی از فعالین مدنی این ولایت با تاکید بر وضعیت امنیتی گفت: “بیشتر نظر به تجربیات گذشته مراکز رای دهی در حومه شهرها قرار دارد که امنیت کاملی در آن نیست به استثناء 6 یا 7 مرکز در یک ولسوالی امکان این که در بیشتر قریه‌جات آن محلات رای دهی بسته بماند وجود دارد.”
ولسوالی‌های فارسی، گلران، و مراکز ولسوالی‌های دیگر هرات از جمله مناطقی است که مردم می‌توانند در روز انتخابات به پای صندوق‌های رای حاضر شوند.
همزمان با این اما عبدالاحد ولی‌زاده سخنگوی فرماندهی پولیس هرات گفت: “مردم هرات با تشریک مساعی در پی برگزاری انتخابات هستند، چه در شهر هرات و چه در ولسوالی‌های آن. ما ناامنی در بعضی نقاط ولسوالی را تایید می‌کنیم اما هنوز زود است که برای وضعیت امنیتی روز انتخابات ابراز نظر کنیم زیرا تهدید بلندی در ولسوالی ها وجود ندارد. به استثناء چند ولسوالی که با تهدیدات پایین امنیتی رو به رو هستند و در این ولسوالی ها نیز عملیات ها جریان دارد که ما تلاش می‌کنیم که برای انتخابات امن شوند”
جریان کمپاین‌های انتخاباتی
در ولایت هرات تا کنون دو کاندیدا سفر داشته‌اند و گردهمایی‌هایی را راه‌اندازی کرده‌اند.
با توجه به کمپاین های اندک در سراسر کشور، به نظر می‌رسد این انتخابات با کمرنگ‌ترین کمپاین‌ها برگزار خواهد شد. در انتخابات های گذشته ریاست جمهوری، تجمع مردم در مساجد، یا شلوغ بودن مطبعه‌ها و چاپ‌خانه‌ها فضای انتخاباتی را در شهر جدی تر می کرد اما اکنون به ندرت می‌توان شاهد عکس کاندیداها در شهرها و روستاها بود.
خانم حسینی در این زمینه می گوید که: “به دلیل تاریخچه منفی انتخابات در افغانستان و عدم شفافیت و همچنان جریان گفتگوهای صلح مردم را ناامید کرده باعث شده است. آنان به انتخابات بدبین باشند.”
یکی از مسائل متفاوت در انتخابات فعلی با انتخابات های گذشته ریاست جمهوری، عدم برگزاری انتخابات شوراهای ولایتی با انتخابات ریاست جمهوری است. در دو دور گذشته انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات شوراهای ولایتی و ریاست جمهوری یک جا برگزار می شد و به گفته برخی از اگاهان کمپاین‌های این دو انتخابات باعث می‌شد که شهروندان بیشتری به پای صندوق‌های رای حاضر شوند.
همزمان با این یکی از دلایل عدم تمایل شهروندان برای شرکت در انتخابات، عدم اجرای برنامه آگاهی دهی موثر در ولایت هرات عنوان شده است.
با این وجود اما برخی از اعضای جامعه مدنی این ولایت باور دارند که اگر مردم در هفته های آینده نیز مورد تشویق قرار بگیرند شاید بتوان شاهد حضور بیشتر آنان در روز انتخابات بود.
چالش‌های انتخاباتی هرات
سال گذشته یکی از چالش های بزرگ انتخابات پارلمانی انتخاب مراکز رای‌دهی و محلات آن در درون مکاتب عنوان شده بود. بر اساس گزارش ها، در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری نیز ولایت هرات شاهد مراکز و محلاتی است که در مکاتب سطح شهر تعیین شده و در برخی موارد، والدین فرزندان خود را از رفتن به مکاتب باز داشته اند.
همچنان در کنار چالش های امنیتی، مشکل دیگر در روز انتخابات سیستم کار کمیسیون انتخابات عنوان شده است. آقای سیدی عضو شورای ولایتی هرات در این باره گفت: “سیستم کار کمیسیون در این دوره خیلی مهم است. این که چگونه آرا را جمع‌آوری کنند و به کابل برسانند. زیرا مردم بیشترین بی‌باوری بر شمارش آرا و عدم شفافیت آن دارند.”
این عضو شورای ولایت هرات در عین حال تاکید کرد که: “نظر به برداشتی که از شبکه های اجتماعی، جلسات و گروه های مختلف داریم این است که شاید اشتراک گسترده نظر به انتخابات گذشته نداشته باشیم چون دید بسیاری‌ها منفی است.”