خانم 65 ساله‌یی که در ولایت ارزگان به دنیا آمده است به خاطر گرفتن مبایل جدید شروع به درس خواندن کرده.
عکس خانم لعل بیگم زنی میان سال که با چادر سفید و لباس مخمل سیاه رنگ با قلم و کتابچه‌یی در دست در حال نوشتن در شبکه های اجتماعی افغانستان طرفداران زیادی را پیدا کرده و توجه بسیاری از کاربران فیسبوک را به خود جلب کرده است.
او که هیچ وقت فرصت آموختن نداشته حالا تصمیم گرفته تا باقی عمرش را با آموختن سپری کند.
پسرش خداداد قمبری از حالت نوشتن مادرش عکسی در حساب کاربری خود نشر کرده و در مورد آن نوشته است که: “مادرم چند مدت است که درس می‌خواند. هر شب از من، صفر یا عصمت درس می‌گیرد. مادرم تصمیم دارد دیگر شماره کسی را با موتر، گل، شاپرک و … نشانی نکند؛ بلکه می‌خواهد به نام خود شخص ثبت کند. تا هنوز موفق شده است که بعضی حروف الفبا را یاد بگیرد و بنویسد.”
موبایل‌های معروف مادران
اکثر مادران میانسال در افغانستان برای ارتباط با فرزندان شان از موبایل استفاده می کنند. بسیاری از این مادران باسواد نیستند.
بسیاری از این خانم‌ها شماره فامیل و اقارب شان را با تصاویر مختلفی ذخیره می‌کنند یا عده‌یی نیز با حفظ تعداد شماره‌ها و ردیف آنان به یاد می‌سپارد که کدام شماره برای چه کسی است. لعل بیگم نیز در زمره این مادران است که شماره های فرزندانش را با قلب و شکلک های معمول در موبایل ذخیره کرده و تشخیص می نماید. اما اکنون او تصمیم گرفته تا این وضعیت را برای خود تغییر دهد.
خداداد پسر لعل بیگم در نوشته‌اش در کنار امید سلامتی و زندگی آرام برای مادرش، برای همه مادران آرزوی تحصیل کرده و نوشته که “امیدوار است زندگی زنان تنها در خانه و آشپزخانه سپری نشود. بلکه تجربه زندگی با دنیای فراتر از آن را هم به دست آورند.”
این مادر به دلیل دست تنها بودن در کارهای خانه با این که اشتیاق زیادی به یادگیری دارد اما نمی‌تواند به کورس‌های سوادآموزی برود.
زندگی خانم لعل بیگم جمالی
خانم جمالی بیشتر عمرش را در مهاجرت به سر برده و در خانواده 7 نفری زندگی کرده است. زمانی که پسرش تنها 8 سال سن داشت شوهرش را از دست داد و مسئولیت‌های خانه به دوش او افتاد. اکنون با ازدواج 4 دخترش با خداداد 24 ساله فرزند آخرش زندگی می‌کند.
او یادآور می‌شود که: “چهار دخترم، همه شان عروسی کرده‌اند و دخترهایم سواد ندارند و ما همیشه زحمت می‌کشیدیم و کار می‌کردیم تا پسرم درس بخواند.”
خانم جمالی پس از این که از پاکستان به ارزگان می‌آید در جنگ‌های اخیر برادرش را نیز از دست می‌دهد و با فامیل برادرش به کابل می‌آیند.
خداداد اکنون آن پسر 8 ساله نیست که با مادر و خواهرانش به پاکستان مهاجر شدند و در کنار درس خواندن نصف روز مشغول به کار شده بود. او حالا استاد یکی از مکاتب خصوصی در کابل است.
سال گذشته از رشته اداره و تجارت از یکی از دانشگاه‌های خصوصی مدرک لیسانس خود را به دست آورده است.
مبایل کهنه و فرصت یادگیری
حالا خداداد می‌تواند چرخ زندگی را بچرخاند. علاوه بر این سعی دارد حامی مادرش باشد و به او خواندن و نوشتن بیاموزاند.
خداداد در گفتگو به خبرنامه گفت: “شب‌ها زمانی که به خانه می‌آیم از مادرم می‌پرسم که چقدر یاد گرفتی و از بعد املا می‌گیرم، هر شب از حروف الفبا سرخط می‌گیرد و روزانه چند صفحه می‌نویسد.”
خانم جمالی می تواند تا عدد 30 را بنویسد و 50 درصد حروف الفبا را نیز آموخته است.
این مادر افغان گفت که: “13 روز است که نوشتن حروف را هم شروع کرده‌ام. زمانی که مبایلم خراب شد و صدایش بسیار پایین بود خداداد برایم یک مبایل دیگر گرفت. مبایل قبلیم خیلی راحت بود و به سادگی از آن استفاده می‌کردم چون شماره‌ها را با شکلک‌هایی مثل گل و توپ و قلب ذخیره کرده بودم ولی با مبایل جدید راحت نبودم. همین باعث شد تا سعی کنم حروف الفبا را یاد بگیرم.”
خانم جمالی پس از یک ماه آموزش اکنون چندین شماره را خود در گوشی‌اش ذخیره کرده و نام هر کسی را با حرف اولش ثبت کرده است. خداداد را با حرف “خ” نوشته و شکلک موتر را حذف کرده است. بعضی از شماره‌ها را نیز از دو شماره آخر می‌شناسد.
اکنون مادر و پسر آرزو دارند روزی خانم جمالی بتواند خیلی راحت کتاب‌ها را بخواند و بنویسد.