کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی افغانستان دو هفته پیش نام‌های ۳۵ نامزد را از فهرست نهایی انتخابات مجلس نمایندگان این کشور حذف کرد، اما شماری از این نامزدان تأکید دارند که بدون کدام دلیل موجه از این فهرست بیرون شده‌اند.
یکی از این نامزدان حذف‌شده، فوزیه کوفی، نماینده مردم بدخشان در مجلس نمایندگان است. خانم کوفی در گفت‌وگو با خبرنامه می‌گوید که کسانی در کمیسیون شکایات انتخاباتی حضور دارند که کم‌تر از حقوق آگاهی داشته و بیشتر منطق زورگویی دارند.
او تأکید دارد که رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی بیشتر از کسانی که دارای افراد مسلح غیرمسوول‌اند، زورگویی می‌کند و زور بازو نشان می‌دهد.
خانم کوفی ادعا دارد که عبدالعزیز آریایی، رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی به جرم زن بودن، او را توهین کرده است.
خبرنامه این مصاحبه را با خانم کوفی در کابل انجام داده است.
خبرنامه: خانم کوفی تشکر از این‌که به ما وقت دادید، نخست می‌خواهم بپرسم که شما به چه اتهامی از فهرست نهایی نامزدان انتخابات پارلمانی حذف شدید؟
کوفی: با سلام خدمت شما و خوانندگان و بینندگان محترم خبرنامه. بر اساس شکایتی که گویا من افراد مسلح غیرمسوول دارم، به این اتهام از این فهرست بیرون شده‌ام.
خبرنامه: شما افراد مسلح غیرمسوول دارید؟ اگر ندارید چرا استیناف‌خواهی نکردید؟
کوفی: واقعیت این بود که از اول هم این روند یک روند غیرشفاف بود. وقتی به من تماس گرفته شد که شما بر اساس ماده 44 بند دوم قانون انتخابات، که در آن آمده «کسی که فرماندهی یا عضویت افراد مسلح غیرمسوول را داشته باشد، نمی‌تواند نامزد انتخاباتی باشد»، حذف شده‌ام. با این حال من در اعتراض‌نامه‌ای به کمیسیون شکایات نوشتم که من نه عضویت کدام گروه مسلح را دارم و نه فرماندهی آنها را. اگر اسنادی دارید که ادعای‌تان را ثابت کند، من خودم از سیاست استعفا می‌دهم.
با این حال وقتی من به استیناف‌خواهی رفتم، به من گفته شد که شما سه تن از فرماندهان پولیس محلی را حمایت می‌کنید، در حالی‌که نام‌های آن اشخاص را من برای بار اول از زبان آنان می‌شنیدم. از سویی‌هم در قانون کلمه «حمایت» گفته نشده، گفته شده که عضویت یا فرماندهی کدام گروه مسلح. اما اگر در قانون کلمه «حمایت» هم می‌بود، من کسانی را که آنان نام گرفتند، به‌کلی نمی‌شناسم، حمایت که حرف جداست.
خبرنامه: کمیسیون شکایات انتخابات سندی برای اثبات ادعایش به شما داده است؟
کوفی: کمیسیون شکایات انتخاباتی باید برای من و مردم افغانستان ثابت کند که آنان بر اساس کدام اسناد، چنین ادعایی علیه من کرده است. اما متأسفانه کمیسیون هنوز هیچ اسنادی به من نداده و حتی شما شاهد هستید که آنان در بحث‌هایی که مردم افغانستان می‌توانند قضاوت کنند، با من حاضر به مناظره نشده‌اند.
خبرنامه: کمیسیون شکایات انتخاباتی گفته که این فهرست نهایی است و هیچ تغییری در آن نخواهد آمد، اقدام بعدی شما چیست؟
کوفی: متأسفانه در کمیسیون شکایات کسانی حضور دارند که کم‌تر از حقوق آگاهی دارند و بیشتر منطق زورگویی دارند. رییس کمیسیون شکایات انتخاباتی بیشتر از کسانی که دارای افراد مسلح غیرمسوول اند، زورگویی می‌کند و زور بازو نشان می‌دهد. او در بحث با من حاضر نشد و حتی گفت که کوفی یک زن است و از زور زنانه‌ای خود استفاده می‌کند که این خودش یک توهین است؛ کدام زن، چه‌وقت و در کجا از زور زنانه‌ای خود استفاده کرده است.
موکلان من در بدخشان برای یک هفته دروازه دفتر ولایتی کمیسیون انتخابات را بستند، اما بعد از درخواست‌های مقام‌های محلی دوباره باز کردیم. اقدام بعدی ما دوباره در مشوره با مردم صورت خواهد گرفت، در کابل هم ما یک هفته به حکومت وقت داده‌ایم که به این قضایا رسیدگی صورت گیرد.
آن‌چه ما می‌خواهیم این است که به مردم افغانستان وضاحت داده شود، اسناد و شواهد معتبر ارایه گردد که حداقل اتهام‌های من را ثابت کند؛ در صورتی‌که چنین اتهامی ثابت شود، من خودم از افغانستان بیرون می‌شوم.
خبرنامه: برخی منابع به ما می‌گویند با وجودی‌که شما افراد مسلح غیرقانونی ندارید، اما جنجال‌هایی را با کمیسیون‌های انتخاباتی کرده‌اید که حالا آنان می‌خواهند انتقام بگیرند، این حرف چقدر حقیقت دارد؟
کوفی: من با کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی هیچ‌گاهی جنجال نداشته‌ام. من حتی شماره رییس این کمیسیون را یک ماه پیش به دست آوردم، و در چند مورد هم که من تماس گرفتم که با مسوولیت‌پذیری به من بگویید که مشکل چیست و باید بر اساس اسناد با من حرف بزنید که تماس مرا پاسخ نداد.
با این حال فکر می‌کنم که نفهمیدن این «بزرگواران» از قوانین، فهم نادرست‌شان از قوانین، فساد موجود در این کمیسیون که موردهایش را مردم افغانستان دیدند و من باور دارم که اگر بررسی شود، ریشه‌اش به رییس کمیسیون می‌رسد و هم‌چنان برخوردها و ملاحظات سیاسی ارگ‌نشینان، این‌ها دلایل عمده‌‌ای است که من حذف شده‌ام.
خبرنامه: آیا همه‌ی تلاش‌ها و اعتراضات شما این است که به پارلمان راه پیدا کنید؟
کوفی: واقعیت این است که من به خاطر این‌که شامل فهرست شوم و وکیل شوم، هیچ مبارزه‌ای ندارم. اما من یک بی‌عدالتی را می‌بینم که در پیش چشم خودم اتفاق می‌افتد. منی که 13 سال عمر خود را به خاطر حاکمیت قانون و عدالت سپری کرده‌ام که مردم بدخشان، مردم افغانستان و در کل مردم جهان تا حدی این تلاش‌هایم را می‌فهمند.
با این حال مبارزه کنونی ما به خاطر تحقق عدالت، جلوگیری از برخوردهای تک‌تصمیمانه‌ی ارگ و فراقانونی نهادها و افراد است.
خبرنامه: نقش آینده‌تان را در سیاست افغانستان چگونه می‌بینید؟
کوفی: جای سیاست تنها پارلمان نیست. اتفاقا من از پارلمان فعلی با توجه به این‌که در تصامیم کلان سهیم نبودند، خیلی هم راضی نبودم. ساحه سیاست در افغانستان ساحه بسیار وسیعی است و من امید دارم که در انتخابات آینده ریاست جمهوری افغانستان، اگر با شفافیت برگزار شود و تحولی بیاید که مردم افغانستان شاهد یک حکومت پاسخگو باشد؛ اگر چنین شرایطی پیش آمد، طبیعی است که من در آن حکومت نقش بیش‌تری خواهم داشت.
خبرنامه: شما تجریه چندین سال حضور در پارلمان افغانستان را دارید، اگر پارلمان آینده شکل بگیرد، انتظارتان از این پارلمان چیست؟
کوفی: ما یک ضرب المثل معروف داریم که می‌گوید: «سالی‌که نکوست، از بهارش پیداست». در حال حاضر از وضعیت و چالش‌هایی که روی روند انتخابات وجود دارد، چگونگی پارلمان آینده نیز معلوم است؛ چهره‌هایی که تأثیرگذار هستند و حداقل می‌توانند صدای مردم‌شان را تمثل کنند، به بهانه‌های مختلف حذف می‌کنند، برخلاف قانون انتخابات برخی از ولایت‌ها را مانند ولایت غزنی به‌صورت استثنایی به حوزه‌های انتخاباتی تقسیم می‌کنند و تقلب‌های که در توزیع تذکره و توزیع استیکرها انجام داده‌اند، این مصداق‌ها نشان می‌دهد که حکومت برای انتخابات ریاست جمهوری خیلی تلاش می‌کند تا بتواند یک پارلمان «بلی‌گوی» داشته باشد.
با این حال اگر پارلمان در اختیار تیم حاکم باشد، یقینا که می‌توانند از طریق پارلمان کارهای زیادی را انجام دهند، به این خاطر ما باید ایستادگی کنیم و اجازه ندهیم که یک پارلمان در خدمت ارگ به‌وجود بیاید.
خبرنامه: با چالش‌هایی که در برابر روند انتخابات وجود دارد، فکر می‌کنید انتخابات پارلمانی به وقت معین آن برگزار شود؟
کوفی: انتخابات پارلمانی به غیر از فضای بی‌باوری که شکل گرفته و مردمی که از حق رای‌شان محروم شده‌اند، متأثر از ناامنی‌های گسترده نیز می‌باشد. شما شاهد سقوط غزنی در چند روز پیش بودید، قتل عامی که در آن‌جا صورت گرفت، همین‌طور وخیم گزارش شدن وضعیت چندین ولایت توسط وزارت دفاع ملی و مخالفت احزاب بر طرح کنونی انتخابات؛ این‌ها از جمله چالش‌های عمده انتخابات پارلمانی است و بدتر از این موارد، این مسأله است که نهادهایی که مسوولیت تدویر انتخابات را دارند نیز به‌گونه‌ی مسوولانه برای مردم پاسخگو نیستند.
خبرنامه: هدف حکومت از ایجاد چالش در برابر انتخابات پیشرو، چیزی که شما به آن اشار کردید، چیست؟
کوفی: حکومت در نهایت با این‌کار می‌خواهد یک انتخابات سمبولیک را برگزار کند که به نظر من بیشتر به انتصابات خواهد ماند تا انتخابات. آنان می‌خواهد که پارلمانی را به‌وجود بیاورند که حداقل برای کشورهای تمویل‌کننده گزارش بدهند که انتخابات برگزار شده است. چون متأسفانه هرکاری که در افغانستان انجام شده، بیشتر به خاطر تعهدات جهانی ما بوده تا تعهدات ملی ما.
افزودن دیدگاه