در یک گام دیگر به سوی برگزاری انتخابات مجلس نمایندگان و شوراهای شهرستانها در افغانستان، از امروز شنبه(۵ جوزا) روند ثبتنام نامزدان در مراکز ولایات این کشور آغاز شده است.
مقامهای کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان میگویند، کسانیکه میخواهند خود را برای کرسیهای پارلمان و شوراهای شهرستانها نامزد کنند، از امروز شنبه(۵ جوزا) تا ۲۲ جوزا، به مراکز ثبتنام در کابل و مراکز ولایات مراجعه کنند. بعد از بررسی نهایی نامزدان، فهرست کامل آنها به تاریخ ۱۲ اسد اعلام خواهد شد.
اعضای کمیسیون مستقل انتخابات، در یک نشست خبری، آغاز این روند را اعلام کردند و تأکید کردند که تمامی آمادگیها برای برگزاری انتخابات پیشرو را دارند.
گلاجان بدیع صیاد، رییس کمیسیون مستقل انتخابات در این نشست خبری، گفت که از زمان آغاز روند ثبتنام رأی دهندگان تاکنون بیش از ۳ میلیون و ۲۲۰ هزار تن ثبتنام کردهاند.
آقای صیاد در عین حال خاطرنشان کرد که انتخابات پارلمانی و شوراهای شهرستانها بربنیاد قانون پیشین ـ هر ولایت یک حوزۀ انتخاباتی ـ برگزار خواهد شد.
پیش از این، شماری از شهروندان و سیاسیون کشور بر کوچکسازی حوزههای انتخاباتی تأکید کرده بودند. اما اعضای کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در نشست امروز یکبار دیگر تاکید کردند که طرح کوچکسازی حوزههای انتخاباتی، از سوی حکومت رد شده است.
رییس کمیسیون مستقل انتخابات در عین حال از آنچه مداخله در کار کمیسیون انتخابات گفت، اظهار نگرانی کرد.
وی از تمامی جناحها، سیاسیون و نیز حکومت خواست که بیطرفیشان را حفظ کنند و در کار کمیسیون انتخابات مداخله نکنند.
«برای حل چالش انتخاباتی در غزنی مطمین نیستیم»
اعضای کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان مشکل بسته بودن دفتر ولایتی این کمیسیون را در ولایت غزنی چالشی بزرگ میدانند و میگویند که فردا یکشنبه دو تن از کمیشنران این کمیسیون را به ولایت غزنی میفرستند تا مشکلات موجود در این ولایت را بررسی کنند. اما آنان در عین حال تأکید دارند که مطمین نیستند با سفر این کمیشنران، چالش بستهبودن دفتر ولایتی در ولایت غزنی حل شود.
عبدالقادر قریشی، عضو و معاون مالی و اداری کمیسیون مستقل انتخابات که امروز به نشست مجلس نمایندگان افغانستان خواسته شده بود، تأکید کرد: «کمیسیون ما در ولایت غزنی در هیچیکی از ولسوالیها متاسفانه فعالیت ندارد و اگر دروازه این کمیسیون باز نشود، مراکز ثبتنام در مرکز شهر عزنی نیز دچار کمبود مواد انتخاباتی میشود. با این وجود قرار است فردا دو نفر از اعضای کمیسیون به آنجا برود. اما نمیتوانیم بگوییم که مشکل حل خواهد شد. مگر مشکلات را بررسی میکنند که ببینند خواست معترضان چیست.»
از سویی هم رییس کمیسیون انتخابات افغانستان در برنامه شروع ثبتنام نامزدان انتخاباتی تأکید کرد که مشکل انتخابات در غزنی یک چالش کلان است و این کمیسیون در تلاش حل این چالش میباشد.
گلاجان عبدالبدیع صیاد همچنان گفت که این کمیسیون تلاش دارد به زودی دو کمیشنر خود را به همراه یک هیأت به ولایت غزنی بفرستد تا مشکل را از نزدیک بررسی کنند.
پیش از نیز نهادهای ناظر انتخاباتی از بستهماندن دروازه دفتر ولایتی کمیسیون مستقل انتخابات در ولایت غزنی ابراز نگرانی کرده بودند. آنان تأکید دارند که وقت ثبتنام رأیدهندگان رو به اتمام است، اما بیش از ۸۰ درصد شهروندان این ولایت در مرکز شهر و مراکز شهرستانها ثبتنام نکردهاند.
از سویی هم رئیس کمیسیون انتخابات گفت که رأی مردم پیش این کمیسیون یک امانت است و این امانتشان محفوظ خواهد ماند و در کامیابی نامزدان رأی مردم معیار خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: «ما برای برگزاری یک انتخابات شفاف متعهد هستیم و اجازه نمیدهیم هیچکس در امور کمیسیون دخالت کند».
صیاد همچنان از حکومت خواست که در انتخابات پیشرو بیطرفی خود را حفظ کرده و در بخشهای امنیتی و دیگر بخشها، کمیسیون انتخابات را همکاری کند.
ناتوانی کمیسیون در برگزاری انتخابات سراسری
شماری از نمایندگان مجلس افغانستان، کمیسیون مستقل انتخابات را به ناتوانی در برگزاری انتخابات سراسری متهم کرده و تأکید دارند که بهدلیل ناامنی، این کمیسیون حتی نمیتواند انتخابات را در ۵۰ درصد خاک افغانستان انتخابات برگزار کند.
محمدعلی اخلاقی، نماینده مردم غزنی در مجلس به خبرنامه میگوید که کمیسیون انتخابات نمیتواند انتخابات را در اکثر شهرستانها برگزار کند. او تأکید دارد که تاکنون در هیچ یک از شهرستانهای غزنی مواد انتخاباتی نرسیده است.
این نماینده غزنی تأکید کرد: «در ولایت غزنی از ۱۸ ولسوالی آن به جز سه ولسوالیاش بهشمول ولسوالی مالستان، جاغوری و ناهور امن است که انتخابات برگزار شود. در سایر ولسوالیها کمیسیون نمیتواند بهدلیل ناامنی شدید، انتخاب را برگزار کند.»
از سویی هم قدرتالله ذکی، نماینده تخار در مجلس افغانستان میگوید که در حال حاضر در خود مراکز ولایتها امنیت به حدی نیست که نامزدان انتخاباتی سفر کنند و به کارزار انتخاباتیشان بپردازند، با این وجود امنیت شهرستانها چندین مراتب شکنندهتر از مراکز میباشد.
آقای ذکی به خبرنامه گفت: «درست است که حالا کمیسیون انتخابات حرفهای بلند میزند که ما در تمام افغانستان انتخابات را برگزار میکنیم، اما حقیقت این است که آنان در ۵۰ درصد از افغانستان انتخابات را تأمین امنیت نخواهد توانست.»
با این حال عبدالقادر قریشی، عضو و معاون مالی اداری کمیسیون مستقل انتخابات امروز در نشست مجلس نمایندگان افغانستان گفت که آنان عملا در حال حاضر حدود ۴ هزار مرکز رأیدهی را در تمام افغانستان در مراکز ولایات و شهرستانها باز کرده و قرار است در مرحله سوم، ۳هزار مرکز دیگر در روستاهای افغانستان آغاز به فعالیت کند.
آقای قریشی که به پرسشهای نمایندگان مجلس پاسخ میداد، در مورد شفافیت انتخابات شورای ملی و شورای شهرستانها اطمینان داد. او در مورد نگرانی نمایندگان مجلس در مورد فروش آزاد استیکرها در بازار گفت که استیکرهایی که استفاده میشود، همه ثبت شده و در صورتیکه استفادهجویان از استیکر بدون ثبت استفاده کنند، به آسانی قابل تشخیص است.
این عضو کمیسیون انتخابات میپذیرد که شمار زیادی از مراکز ثبتنام رأیدهی در شهرستانها بهدلیل ناامنی و همچنان در شماری از ولایتها بهویژه ولایتهای شمالی مانند فاریاب بهدلیل سیلاب، بسته مانده و مواد انتخاباتی به آن نرسیده است. آقای قریشی تأکید دارد که برای این ولایات زمان ثبتنام تمدید خواهد شد.
مقامهای کمیسیون مستقل انتخابات همچنان از اینکه یک شخص نتواند چندین بار رأی دهد، اطمینان میدهند و تأکید میکند که آنان با توجه به چالش رنگهای انتخابات گذشته، اینبار رنگی را انتخاب کردهاند که پاک نمیشود و همچنان اینبار از رنگی استفاده میشود که تنها توسط چراغهای مخصوص قابل دید است.
شرایط نامزدان انتخاباتی
بر اساس قانون انتخابات افغانستان، شخصی میتواند در انتخابات مجلس نمایندگان نامزد شود که دارای شرایط زیر باشد:
۱ـ تبعه افغانستان بوده یا حداقل ده سال قبل از تاریخ کاندید یا تعیین شدن، تابعیت دولت افغانستان را کسب کرده باشد.
۲ـ از طرف محکمه به ارتکاب جرایم ضد بشری و جنایت و یا حرمان از حقوق مدنی محکوم نشده باشد.
۳ـ سن ۲۵ سالگی را در روز کاندید شدن تکمیل نموده باشند.
برای نامزدی مجلس نمایندگان، فرد متقاضی باید در کنار تکمیل اسناد مورد نیاز، فهرست اسامی، شماره کارت ثبتنام و نشان انگشت یک هزار رأیدهنده را به کمیسیون انتخابات ارائه دهد. این میزان برای نامزد کوچیها نیز فهرست یک هزار رأیدهنده است، اما برای اهل هنود و سیک، فهرست دوصد رأیدهنده از این اقلیت نیاز است.
همچنین نامزد مجلس نمایندگان مبلغ ۳۰ هزار افغانی را به کمیسیون انتخابات پرداخت میکند که در صورت پیروزی در انتخابات یا کسب حداقل دو درصد آرای قانونی، به وی برگردانده میشود.
در بخش دیگر، شخصی میتواند خود را در انتخابات شورای شهرستان نامزد کند که دارای شرایط زیر باشد:
۱ـ حداقل سن ۲۵ سالگی را در روز کاندید شدن تکمیل نموده باشد.
۲ـ حداقل دارای سند فراغت صنف ۱۲ باشد.
برای نامزدی شورای شهرستان، فرد متقاضی باید در کنار تکمیل اسناد مورد نیاز، با در نظرداشت تعداد جمعیت حسب احوال شهرستان، فهرست اسامی، شماره کارت ثبتنام و نشان انگشت یکصد تا سهصد رأیدهنده را به کمیسیون انتخابات ارائه دهد.
از سوی دیگر، نامزد شورای شهرستان، مبلغ ۱۰ هزار افغانی را به کمیسیون انتخابات پرداخت میکند که در صورت برنده شدن یا کسب حداقل دو درصد آرای قانونی استعمال شده، به او بازگردانده میشود.
قرار است انتخابات مجلس نمایندگان و شوراهای شهرستانها به تاریخ ۲۸ میزان برگزار شود. قرار است در ۱۹ عقرب نتایج ابتدایی و در ۲۹ قوس، نتایج نهایی انتخابات مجلس نمایندگان اعلام شود. پس از آن، ۱۸ قوس ۱۳۹۷ روز اعلام نتایج ابتدایی و ۴ دلو روز اعلام نتایج نهایی انتخابات شورای شهرستانها خواهد بود.