نهادهای ناظر انتخاباتی از بسته‌ماندن دروازه دفتر ولایتی کمیسیون مستقل انتخابات در ولایت غزنی ابراز نکرده و تأکید می‌کنند که وقت ثبت‌نام رأی‌دهندگان رو به اتمام است، اما بیش از ۸۰ درصد شهروندان این ولایت در مرکز شهر و مراکز شهرستان‌ها ثبت‌نام نکرده‌اند.
مسئولان بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان(فیفا) تأکید می‌کنند که آنان نشست‌ها و گفت‌وگوهایی با کمیسیون مستقل انتخابات در این مورد داشته‌اند، اما این کمیسیون جواب قانع‌کننده‌یی برای ناظران انتخاباتی نداشته است.
رحمت‌الله صالحی، مسئول انتخابات فیفا به‌خبرنامه می‌گوید که به‌دلیل بسته‌بودن دفتر ولایتی کمیسیون انتخابات در ولایت غزنی، مواد انتخاباتی به هیچ یک از شهرستان این ولایت نرسیده و حتی سبب شده که در خود مرکز شهر غزنی، اکثر مراکز ثبت‌نام با کمبود مواد انتخاباتی روبرو باشند.
وی گفت: «مسأله غزنی به یک جالش جدی بدل شده است. گزارش‌هایی که برای ما رسیده، حتی در برخی نقاط خود مرکز شهر، کارمندان کمیسیون نمی‌توانند مواد انتخاباتی را انتقال دهند و از آنجا نظارت کنند. کمیسیون مستقل انتخابات بسته بودن دروازه کمیسیون را در این ولایت به امنیت ربط می‌دهد و تأکید دارد که این مشکل از طریق ارگان‌های امنیتی حل شود.»
از سویی شماری از فعالان مدنی ولایت غزنی با برگزاری کنفرانس مطبوعاتی در کابل، خواستار بازشدن نمایندگی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در شهر غزنی شدند.
در بیانیه مطبوعاتی که این فعالان مدنی روز چهارشنبه(2 جوزا) منتشر کردند، از حکومت مرکزی پرسیده شده که مصمم به برگزاری انتخابات در ولایت غزنی است یا خیر؟!
بازی مهندسی‌شده
هم‌زمان با بسته‌ماندن دروازه کمیسیون مستقل انتخابات در غزنی در بیش از یک ماه گذشته، شماری از آگاهان بخش سیاسی بسته‌ماندن دروازه این کمیسیون در غزنی را یک برنامه مهندسی‌شده و سیاسی می‌دانند و تأکید دارند که حکومت قصدا این کمیسیون را بسته نگه می‌دارد.
آصف آشنا، آگاه بخش سیاسی به خبرنامه تأکید می‌کند که در ولایت غزنی کمیسیون انتخابات مدت طولانی است سبوتاژ شده که پشت این قضیه، بازی‌های سیاسی جریان دارد.
آقای آشنا تاکید کرد: «سر نخ این بازی‌های سیاسی به ارگ و شورای امنیت می‌رسد. یک تعداد از سیاسیون مشخصا در افغانستان برای مهندسی‌شدن انتخابات پارلمانی بازی می‌کنند که پیامد این بازی‌ها، بحران‌زا خواهد بود.»
از سویی، شماری از فعالان جامعه مدنی غزنی تأکید دارند که چرا دولت مطابق به تقویم ثبت‌نام رأی‌دهندگان، دروازه نمایندگی کمیسیون انتخابات را به روی شهروندان غزنی نمی‌گشاید و مدعی شده که روند ثبت‌نام رأی‌دهندگان و توزیع تذکره در شهرستان‌ها و روستاهای ولایت غزنی، شروع نشده است.
آنان روز چهارشنبه در یک نشست خبری تأکید کردند که ناامنی در برخی از شهرستان‌های ولایت غزنی، نباید دلیلی بر محرومیت ساکنان شهرستان‌های امن این ولایت از انتخابات شود. به گفته آنان، دولت موظف به تأمین امنیت است و کمیسیون انتخابات نیز باید زمینه برگزاری انتخابات آزاد، عمومی، عادلانه و شفاف را فراهم کند.
شماری از شهروندان غزنی، از یک ماه به این‌سو با بستن دروازه کمیسیون انتخابات در این ولایت، خواستار تغییر حوزه‌های انتخاباتی اند. رایزنی‌ها برای تعیین حوزه‌های انتخاباتی ابتدا در پی بروز بحران انتخاباتی در ولایت غزنی در سال ۱۳۸۹ آغاز شد؛ انتخاباتی که همه ۱۱ کرسی این ولایت را در اختیار نامزدهای هزاره قرار داد و انتقاد نامزدهای پشتون را برانگیخت.
با آن‌که کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان یک‌شنبه این هفته(30 ثور) در اعلامیه‌یی تأکید کرد که حوزه‌های انتخاباتی مثل سال‌های گذشته خواهد بود و هیچ تغییری در آن به میان نخواهد شد، اما معترضان هنوز دروازه کمیسیون انتخابات در ولایت غزنی را باز نکرده‌اند.
اما با این حال، مقام‌های کمیسیون مستقل انتخابات تأکید می‌کنند که این چالش به‌زودی حل خواهد شد و در صورتی که اگر امکان داشته باشد، زمان ثبت‌نام را در ولایت غزنی تمدید می‌کنند.
حفیظ هاشمی، یکی از کمیشنران کمیسیون انتخابات به خبرنامه تأکید کرد: «ما به‌زوی یک هیأت به ولایت غزنی روان خواهیم کرد که بتواند مشکل را از نزدیک بررسی کند. نظریات هر دو طرف را شنیده و یک راه حل را برای این چالش بسنجد.»
بسته بودن مراکز در بیشتر شهرستان‌ها
نگرانی دیگری که احزاب سیاسی و ناظران انتخاباتی در برابر انتخابات پیش رو دارند، بسته بودن اکثر مراکز ثبت‌نام رأی‌دهی در شهرستان‌ها است.
بر اساس آمارهایی که کمیسیون مستقل انتخابات ارایه می‌کند، حدود ۳۰۰ مرکز ثبت‌نام در بیش از ۳۳ شهرستان در حال حاضر بسته است. حفیظ‌الله هاشمی، کمیشنر کمیسیون انتخابات به خبرنامه گفت که در مرحله دوم ثبت‌نام رأی‌دهندگان، از ۳۰۶۰ مرکز ثبت‌نام رأی‌دهی، ۳۳۰ مرکز آن بسته است.
اما آمارهایی که از سوی مقام‌های محلی ارایه می‌شود، بیش از این میزان را نشان می‌دهد. آمارهای مراکز شهرستان‌های پنج ولایت که تاهنوز گزارش شده، نشان می‌دهد که اکثر این مراکز بسته است.
در ولایت غزنی، مراکز ثبت‌نام در همه شهرستان‌های این ولایت بسته است، در ولایت هلمند مراکز ثبت‌نام در هفت شهرستان بسته می‌باشد، در ولایت بلخ سیزده مرکز رأی‌دهی غیرفعال است، در ولایت بدخشان نیز تاهنوز مراکز ثبت‌نام رأی‌دهی در چهار شهرستان باز نشده و در تازه‌ترین مورد، آمارهایی که از مراکز ثبت‌نام شهرستان‌های ولایت پکتیا رسیده، حدود ۲۹ مرکز ثبت‌نام رأی‌دهی در مرکز و شهرستان‌های این ولایت بسته است.
با این حال، با بسته‌بودن شماری زیادی از مراکز ثبت‌نام رأی‌دهی در شهرستان‌های مختلف افغانستان، شماری از آگاهان بخش انتخاباتی بر این باورند که انتخابات آینده، یک انتخابات سراسری نخواهد بود و در صورتی که مراکز مسدود باز نشوند، میزان اشتراک‌کنندگان در انتخابات بسیار کم خواهد بود و با این وجود، مشروعیت انتخابات زیر سوال قرار خواهد گرفت.
چالش‌های فنی
در نشست عمومی روز گذشته پارلمان افغانستان، برخی از نمایندگان این مجلس، حکومت را به توزیع ۴ میلیون تذکره جعلی برای تقلب در انتخابات متهم کردند.
لالی حمیدزی، نماینده مردم قندهار در نشست روز چهارشنبه(۲جوزا) مجلس، با بیان این مطلب گفت که حکومت می‌خواهد با استفاده از ثبت این تذکره‌ها در فهرست رأی‌دهندگان، نماینده‌های دلخواه خود را به پارلمان آینده بفرستد.
حمیدزی ادعا کرده که بر اساس آمارها تا هنوز ۲۶ هزار نفر در روند ثبت‌نام رأی دهندگان شرکت کرده‌اند، اما کمیسیون ارقام ثبت‌نام شوندگان را ۲ میلیون نفر اعلام کرده که خود نشان‌دهنده تقلب می‌باشد.
از سویی هم شماری از آگاهان بخش انتخاباتی تأکید می‌کنند که کمیسیون انتخابات برای تثبیت این‌که یک نفر چند بار رأی داده و یا این‌که چندبار توسط تذکره‌های مختلف ثبت‌نام کرده، هیچ راه‌حلی در نظر نگرفته و به همین سادگی، راه را برای تقلب باز گذاشته است.
این آگاهان بخش انتخاباتی تأکید دارند، یکی از برنامه‌های کمیسیون مستقل انتخابات ساختن بانک اطلاعات(دیتابیس) بود که از سوی این کمیسیون عملی نشد. بر اساس این دیتابیس، کسانی که ثبت‌نام می‌شدند، نام‌های‌شان به مرکز ارسال شده و فهرست آنان ثبت می‌شد. با این حال کمیسیون می‌فهمید که یک نفر چندبار ثبت‌نام کرده است. در آن صورت، اگر کاپی تذکره هم استفاده می‌شد، نمی‌توانست مشکلی را ایجاد کند.
رحمت‌الله صالحی، مسوول بخش انتخابات فیفا به خبرنامه گفت: «از یک طرف دیتابیس وجود ندارد و از طرف دیگر ارقامی که جمع‌آوری می‌شود، شفاف نیست که معمولا از طریق تلیفون این آمار را می‌گیرند. در صورتی‌که حالا دیتابیسی وجود ندارد، استفاده از کاپی تذکره مشکلات را چند برابر کرده و زمینه تقلب گسترده را فراهم می‌کند.»
از سویی هم شماری از سران احزاب سیاسی افغانستان تأکید دارند که روند کنونی ثبت‌نام شفاف نیست و حکومت نباید کارت‌های قبلی رأی‌هندگان را باطل اعلام می‌کرد.
عبدالغنی کاظمی، رییس حزب حرکت اسلامی افغانستان در گفت‌وگو با خبرنامه خاطرنشان کرد: «ما نمی‌دانیم که حکومت بر اساس کدام منطق این سیستم جدید رأی‌دهی که استفاده از تذکره است را به‌وجود آورده، اگر پای شفافیت در میان باشد که در سیستم کنونی به نظر ما بیشتر از سیستم قبل تقلب صورت می‌گیرد».
انتصاب‌های غیرقانونی
شماری از آگاهان بخش سیاسی تأکید دارند که مداخلات آشکار حکومت در امور کمیسیون نگران‌کننده است و ارگ با اعمال نفوذ بر این کمیسیون و انتصاب‌های غیرقانونی، در تلاش مهندسی کردن انتخابات پارلمانی و در کل انتخابات آینده ریاست جمهوری است.
آصف آشنا، آگاه بخش سیاسی به خبرنامه تأکید کرد که به‌دلیل بازی‌های سیاسی، جناح ارگ در ادامه کودتای تقلب در ۲۰۱۴، یک بازی حساب‌شده سیاسی برای مهندسی و مدیریت انتخابات برای اهداف سیاسی خود به راه انداخته است.
آقای آشنا تاکید کرد: «این مهندسی هم در بخش اصلاحات انتخاباتی و هم در چگونگی شکل‌گیری کمیسیون انتخابات و جابجایی شماری از اعضای این کمیسیون مانند نجیب‌الله احمدزی و حفیظ‌الله هاشمی شامل است.»
این آگاه بخش سیاسی تأکید می‌کند که اعضای کمیسیون انتخابات مانند مأموران دولتی به‌پیش رییس جمهوری می‌روند و رییس جمهوری هم به آنان دستورهایی را می‌دهد. به باور او، نباید جلسه‌های هماهنگی‌های انتخاباتی در ارگ ریاست جمهوری صورت گیرد.
این آگاه بخش سیاسی تأکید کرد: «کمیسیون مستقل انتخابات یک اداره مستقل است. با این وجود هرکسی که بخواهد در مورد انتخابات حرفی داشته باشد، باید به این کمیسیون مراجعه کند، نه کمیسیون به آن نهاد یا شخص.»
از سویی هم شماری از احزاب سیاسی نیز چشم‌انداز خوبی از برگزاری انتخابات آینده ندارند. آنان تأکید می‌کنند که چالش‌های موجود فنی و امنیتی سر راه انتخابات از یک‌سو و مداخلات رییس جمهوری از سوی دیگر، راه را برای یک انتخابات پرتقلب باز کرده است.
بشیر احمد ته‌ینج، سخنگوی حزب جنش ملی افغانستان به خبرنامه گفت: «تقاضای ما از حکومت این است که انتخابات شفاف برگزار کند و تأکید می‌کنیم که نباید تجربه تلخ انتخابات گذشته برای مردم تکرار شود که در این صورت، نه مردم حوصله دارند و نه احزاب سیاسی.»
از سویی هم عبدالغنی کاظمی، رییس حزب حرکت اسلامی افغانستان تأکید دارد که انتخابات افغانستان با درنظرداشت چالش‌هایی که فرا راه آن وجود دارد، یک انتخابات قابل قبول نخواهد بود.
آقای کاظمی به‌خبرنامه تاکید کرد: «متأسفانه از وضعیت طوری معلوم است که انتخابات پارلمانی و شورای ولسوالی‌ها یک انتخابات پر از تقلب و چالش خواهد بود و این تقلب‌ها زمینه تقلب‌های گسترده‌تری را برای انتخابات ریاست جمهوری سال آینده هموار می‌کند.»