شماری از فعالان رسانهیی میگویند وضع محدودیت و ممنوعیت بر نشرات زنده رسانهها خلاف قانون اساسی و قانون رسانههای همگانی است. آنها از حکومت میخواهند هرگونه محدودیتی که سبب خفه شدن آزادی بیان در کشور میشود را لغو کند.
در بخشی از این رهنمود آمده است که «خبرنگاران بهخاطر اینکه ممکن است نشر تصاویر زنده، جان نیروهای امنیتی یا افراد ملکی را که در حوادث تروریستی گیر افتادهاند، با خطر مواجه سازد، باید از نشر زنده تا مهار شدن حملات تروریستی و پایان درگیری خودداری کنند».
با این وجود اتحادیه رادیو و تلویزیونهای افغانستان از تلاش حکومت این کشور برای سانسور رسانهها خبر داده و گفته که این کار حکومت خیانت به آن خبرنگارانی است که در ۱۵ سال گذشته جانهایشان را از دست دادهاند.
محمد عبدالله، رئیس این اتحادیه روز یکشنبه(۲۳ ثور) در یک نشست خبری در کابل گفت که حکومت در تلاش جلوگیری نشر زنده رسانهها از رویدادهای امنیتی است.
نهادهای رسانهیی این تلاش حکومت را «تلاش برای سانسور» میدانند. آنان تأکید دارند که حکومت از زمان حمله بر هوتل اینترکانتیننتال که ۱۰۰ روز از آن میگذرد، تاکنون اجازه دسترسی رسانهها به این هوتل را نداده است.

آقای عبدالله خاطرنشان کرد که تاکنون هیچ گزارشی در مورد حمله انتحاری ۱۰ ثور بر خبرنگاران در کابل در اختیار رسانهها قرار نگرفته است.
از طرفی هم، اخیرا حکومت محلی قندهار و ریاست امنیت ملی این ولایت به برخی رسانهها دستور داده که از خانههایشان بیرون نشده و از داخل خانه به فعالیتهای رسانهییشان ادامه بدهند.
رئیس اتحادیه رادیو و تلویزیون های افغانستان در این مورد میگوید که این کار حکومت مغایر کار اطلاعرسانی میباشد.
مسئولان رسانهیی از کمیته مشترک تأمین مصونیت حکومت و رسانهها میخواهند که هرچه زودتر وضع محدویت و ممنوعیت غیرقانونی نشرات زنده را لغو کرده تا «سبب آسیب فعالیتهای رسانهیی و اطلاعرسانی نشود».
رهنمود پوشش خبری رویدادهای تروریستی و جنگ
بهگفته مسئولان نهادهای رسانهیی، برای جلوگیری از تنشهای لفظی میان خبرنگاران و مسئولان امنیتی در جریان نشرات زنده، «کمیته مشترک تأمین مصونیت حکومت و رسانهها» تصمیم گرفت تا رهنمودی را به توافق مسئولان رسانهها به ویژه تلویزونها زیر عنوان «رهنمود پوشش خبری حوادث تروریستی و جنگ» تهیه کنند که بر اساس آن، از تنشهای لفظی میان خبرنگاران و مسئولان نیروهای امنیتی جلوگیری شود.
این رهنمود در جلسه کمیته مشترک رسانهها و حکومت روز چهارشنبه هفته گذشته به ریاست سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری به بحث گرفته شد.

بر اساس اعلامیه دفتر مطبوعاتی معاونت دوم ریاست جمهوری افغانستان، رهنمود پوشش خبری از رویدادهای تروریستی و جنگ بر مبنای احکام قانون اساسی، قانون رسانههای همگانی، قانون حق دسترسی به اطلاعات و فیصله تاریخ ۲۹ سنبله ۱۳۹۶ کمیته مشترک رسانهها و حکومت ترتیب شده است.
در اعلامیه دفتر آقای دانش آمده است که این رهنمود به همکاری ارگانهای امنیتی و فدراسیون ژورنالیستان افغانستان، بهمنظور ایجاد هماهنگی بیشتر خبرنگاران و مدیران رسانهها با مسئولان امنیتی در جریان پوشش خبری حوادث تروریستی و جنگ، تهیه شده است.
با توجه به رویدادهای تروریستی در ولایتهای مختلف افغانستان، گفته شده در این جلسه بر تأمین امنیت خبرنگاران از سوی ارگانهای امنیتی و همچنین رعایت موارد ایمنی از سوی خبرنگاران در جریان پوشش خبری رویدادهای تروریستی، تأکید بیشتر صورت گرفته و در مورد نشر تصاویر زنده از محل حوادث تروریستی و جنگ نیز که در این رهنمود شامل است، تصمیم لازم گرفته شده است.
اما با این وجود، مسئولان اتحادیههای رسانهیی، جزء سوم ماده چهارم این رهنمود را خلاف قانون رسانههای همگانی میدانند و میگویند: اعمال این جزء میتواند فعالیتهای رسانهیی را محدود کند. در جزء سوم این ماده آمده است که «ژورنالیستان به سبب اینکه ممکن است نشر تصاویر زنده، جان نیروهای امنیتی یا افراد ملکی را که در حوادث تروریستی گیر افتادهاند، با خطر مواجه سازد، باید از نشر مستقیم تصاویری که نشاندهنده عملیات نیروهای نظامی و امنیتی است، تا مهار حملات تروریستی و پایان درگیری، خودداری کنند».
با این حال شاهحسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری این نگرانی مسئولان نهادهای رسانهیی را «بیمورد» خوانده است. او در صفحه فیسبوکاش نوشته است: «نهادهای خبرنگاری که امروز اظهار نگرانی کردهاند، خود از موضوع واقف اند، اما متأسفانه با ارائه معلومات نادرست در صدد تشویش افکار عمومی و خبرنگاران میباشند.»
حمایت از مصونیت خبرنگاران
کمیته مشترک حکومت و رسانهها گزارش داده که آمادگیهای لازم مبنی بر اعلام موجودیت و آغاز بهکار صندوق حمایت از خبرنگاران به مراحل نهایی رسیده و در هفته آینده طی نشستی با حضور رییسجمهور غنی، خبرنگاران، فعالان رسانهیی و اعضای کمیته مشترک رسانهها و حکومت، این صندوق عملا آغاز به فعالیت خواهد کرد.
این کمیته همچنان بهدنبال حمله بر خبرنگاران در کابل، جلسهیی را با ریاست مشاور امنیت ملی افغانستان نیز برگزار کرده که در آن جلسه فیصله شده برای تأمین امنیت شماری از خبرنگارانی که در ولایتهای قندهار، هلمند، قندز، غور و ننگرهار مورد تهدیدند، یک تیم تخنیکی متشکل از نمایندگان وزارت داخله، ریاست عمومی امنیت ملی، فدراسیون خبرنگاران و خبرنگاران مورد تهدید، ارزیابیهای لازم را انجام داده و برای تأمین امنیت آنها عملا اقدام صورت گیرد.

از سویی هم کمیته مشترک رسانهها و حکومت باتوجه به نگرانیهای امنیتی خبرنگاران در ولایتهای مختلف افغانستان فیصله کرده که سفرهای ولایتی اعضای مؤظف کمیته، به منظور بررسی وضعیت خبرنگاران به لحاظ تدابیر امنیتی و ایجاد هماهنگیهای لازم، بهزودترین فرصت ممکن به ترتیب به ولایتهای قندهار، هلمند، غور و هرات سفر نموده و گزارش خود را به کمیته ارایه کنند.
این اقدامهای حکومت در حالی صورت میگیرد که اخیرا در کابل ۹ خبرنگار در یک حمله انتحاری در کابل کشته شدند. این خبرنگاران زمانی مورد حمله قرار گرفتند که برای پوشش خبری یک رویداد انتحاری در همان منطقه تجمع کرده بودند.
از سویی هم ترور خبرنگاران نیز در این اواخر به صورت انفرادی افزایش یافته است. دو هفته پیش «عبدالمنان ارغند»، خبرنگار تلویزیون کابل نیوز در ناحیه نهم شهر قندهار کشته شد. آقای ارغند هنگامی که به سوی کارش میرفت، از سوی افراد ناشناس مورد حمله قرار گرفته و کشته شد. در رویدادی دیگر، روز چهارشنبه (۱۰ثور)، احمدشاه خبرنگار بی.بی.سی پشتو در ولایت خوست و زمانی که از دفتر کار به سمت خانهاش در حرکت بود، توسط افراد ناشناس مسلح ترور شد.