شهر غزنی، افغانستان- زمانی که در شهری در آستانه سقوط بوسیله طالبان در افغانستان زندگی می کنید، چه احساسی دارد؟
باشندگان غزنی، شهری با جمعیت 280 هزار نفری و در 110 مایلی جنوب کابل مستقر بر یکی از بزرگ راه ها، به سختی می توانند بگویند که چه کسی حکومت می کند و ترس همدم هرروز شان گردیده است.
درحالی که طالبان برخی از جاده های اطراف غزنی را در کنترل خود دارند، ساکنان این شهر مدت هاست که خود را آسیب پذیر حس می‌کنند. اما در جریان بازدیدی که اخیرا انجام داد، من از احساس بی دفاعی آن ها بیشتر می شنیدم. در اینجا بسیاری ها از این که طالبان همواره با تلاش های پیهم شان برای گرفتن این شهر از راه می رسند در ترس زندگی می کنند.
شورشیان تنها به کترول ورودی های شهر تلاش ندارند بلکه آنان حملات شان را بر پوسته های پلیس در داخل این شهر شروع کرده اند. طالبان پول را با روش شان که آن را تکس می گویند از تاجران اخاذی می کنند؛ در این میان کسانی نیز شامل است که در نزدیکی محلات حکومتی حضور دارند و تعداد رو به افزایش آن ها ]طالبان[ آزادانه در شهر زندگی دارند. جنجگویان طالبان به صورت پی هم مقامات، نظامیان و حتی پولیس ترافیک را می کشند.
دادگاه طالبان ادعای قضایی بر این شهر و حومه های آن دارد، و شلاق می زنند و گاهی سنگسار می کنند.
من در چندین ولایت افغانستان که تحت نفوذ طالبان قرار داشته، به شمول ولایت قندز و مرکز آن، قبل از این که به دست طالبان سقوط کند بوده ام. حومه های این شهر ها خطرناک به نظر می رسند اما همیشه در هنگام ورود، احساس اطمینان از کنترل حداقلی حکومت وجود دارد.
غزنی، که تنها دو ساعت از کابل فاصله دارد، بیشتر خطرناک به نظر می رسد. بسیاری از ساکنان و حتی مقامات با صدای بلند متحیر اند که ایده سقوط یک شهر پس به چه معنایی است، و آیا آن ها در سقوط زندگی نمی کنند. این شهر از خوست دور نیست، جایی که روز یکشنبه 14تن در نتیجه یک بمب گذاری در صف رای دهی کشته شدند.
تنها رسیدن به غزنی می تواند یک چالش باشد.
شاهراه اول، جاده‌یی که کابل را به جنوب افغانستان وصل می کند، همیشه خطرناک بوده است. زمانی که کاروان نظامیان آمریکایی در اینجا حضور داشت، این یک هدف مکرر برای بمب گذاری بود. اینک که آمریکایی ها عمدتا رفته اند، دفاع از آن به نیروهای افغان واگذار شده است و طالبان برجسته تر شده اند، غالبا ایست های بازرسی آنی را نه چندان دور از ایست های بازرسی حکومتی ایجاد می کنند.
در جریان بازدیدم اخیرا من به خاطر پیش گیری از این که ممکن است با ایست بازرسی طالبان مواجه شویم، کارت خبرنگاری و تلفون هوشمندم را که در آن شماره های تماس زیادی از مقامات خارجی و حکومتی وجود داشت را در کابل جا گذاشتم.
این جاده در جریان روشنایی روز برای مسافرت مشخصا از 8 صبح تا 4 بعد از ظهر که سربازان در حال گشت زنی می باشند، مصون است. در سفرم هنگام بازگشت به کابل، من سیمکارتم را از تلفن ساده ام بیرون کردم -که در آن چندین زنگ از دفتر در جریان کارم دریافت کرده بودم – و آن را درون انگشتانم گرفته و آماده بودم تا در صورت احساس خطر دور بیندازم.
یکی از اولین مصاحبه هایم در این ساحه با خانواده علی احمد جلالی افسر پولیس ترافیک که در 20م آپریل هشت بار به سویش شلیک شده و به قتل رسید، بود انجام دادم. روستای آنان، توحید آباد، شش مایل از مرکز غزنی فاصله دارد. پسر کاکای او، اسحاق بهرامی، فورا مرا به دفتر راهنمایی معاملات‌ش برای صرف چای و گفتگو دعوت کرد.
آقای جلالی که سه فرزند داشت، افسر پولیس عادی بودکه بعدا به ترافیک منتقل گردیده بود. آنجا هیچ امنیتی نبود. او در حدود ساعات 10 صبح زمانی که خانواده همسرش را ترک کرده بود، مورد شلیک قرار گرفت.
آقای بهرامی می گوید: “در آنجایی که به او شلیک شد، 100 متر دورتر از ایست بازرسی ارتش افغانستان هم قرار داشت.”
آقای بهرامی می گوید که او سال گذشته 40 دالر به طالبان پرداخت کرده بود، اما امسال از سوی آن ها تماسی دریافت نکرده است.
مقامات در ولایت غزنی می گویند که کشتن نیروهای امنیتی معمولا بوسیله جوانان موتورسایکل سوار که غالبا از تفنگچه خفه کن دار استفاده می کنند انجام میشود. با آن که حدود 50 تن از کارمندان حکومتی سال گذشته در این شهر کشته شدند، اما این آمار تنها در 30روز ماه مارچ و آپریل به ده تن می رسد.
محمد عارف نوری سخنگوی والی این ولایت می گوید که در اول می یک سرباز افغان نمیه روز در منطقه هده قندهار این شهر مورد شلیک قرار گرفته و کشته شد.
برای درک بهتر از وضعیت امنیتی، همراه با یک مقام ارشد پولیس به قلب این شهر رفتم. این فرمانده، که نخواست نامی از او ببرم زیرا او اجازه نداشت که با رسانه های خبری گفتگو کند، با من از یک تپه بالا رفت تا ساحه را ملاحظه کند.
او با اشاره به محله ای خاصی گفت: “طالبان در شهر حاضر اند.آنان در این جا خانه دارند و می توانند هر کاری که بخواهند انجام دهند.”او درادامه افزود: “اکثریت آنان در خانه های شان تفنگ دارند و ما نمیتوانیم هیچ کاری انجام دهیم، چون این توانایی را نداریم. حتی اگر آنها را دستگیر کنیم، بازهم آنان به زودی از زندان ها بیرون شده و برای گرفتن انتقام از آن پولیس می آیند.”
این فرمانده واضحا گفت که تعداد افرادش کم است. برای آن ساحه مملو از طالبان، او چهار پولیس در اختیار دارد، او می گوید دست کم سه نفر آن در هر زمان وظیفه دارند.
او می گوید که حفظ افرادش با شورشیان به تعاملی رسیده است. او طبیعت این به دلیل حساسیت موضوع، از جزییات آن چیزی نگفت.
مغازه داران و سایر تاجران در سرتاسر شهر غزنی، می گویند هیچ انتخابی ندارند مگر این که به نمایندگان طالبان مالیه بپردازند. مقامات می گویند که طالبان هر سال یکبار می آیند و پولی را که آنان در منگور، مکانی خارج از غزنی، جمع کرده اند می گیرند.
کارمندان یک رادیو و تلویزیون خصوصی که در نزدیکی یک ایستگاه پولیس واقع است می گویند که آنان مجبور اند تا 1700دالر پرداخت کنند. حاجی فتاح صاحب یک مغازه کوچک در جاده اصلی که فاصله زیادی با دفتر والی ندارد، می گوید که کمتر ا ز200 دالر پردخته است.
آقای فاتح میگوید:” نماینده اش آمد و پول را گرفت، اوگفت اگر پول را پرداخت نکنی من این تفنگچه را به سرت میزنم، پس با این حالت چطور می توانم که پول ندهم؟”
عبدالکریم متین، والی غزنی این موضوع را تایید کرد. او گفت که “متاسفانه طالبان از مردم پول می گیرند. این مردم می توانند مغازه داران باشند یا هرکس دیگری، آنها این پول را به نام مالیات می گیرند، اما این مالیات نیست، اخاذی است.”
قبل از مصاحبه، آقای متین مصروف ملاقات های امنیتی بود، مردانی که یونیفورم به تن داشتند به دفتر او در رفت و آمد بودند. زمانی که او در درون مجتمع اداری اش از یک ساختمان به دیگری می رود با یک موتر زرهی گشت و گذار می کند، که گاهگاهی بوسیله هاموی های پر از نیروهای امنیتی همراهمی می شود.
در پایان ماه آپریل وضعیت رو به وخامت بیشتر شده است. در این زمان، حکومت مرکزی نسبت به این که طالبان کنترول بر غزنی را در اولویت خود قرار داده، ابراز نگرانی کرده است. یک تماس در ناوقت شب از سوی مقامات در مرکز به فرمانده ارتش منجر به فرستادن نیرو به داخل شهر شده بود.
بنظر می رسد حملات آنقدر جدی نبود که انتظار می رفت، هرچند دست کم چهار افسر پولیس در منطقه خشیک شهر کشته شدند. ارتش تعداد بیشتری از سربازان را نسبت به حد معمول در غزنی نگه داشته است و تسلط بی درنگ طالبان [بر این شهر] بعید بنظر می رسد.
هرچند روز یکشنبه آقای بهرامی در تماس تلفنی گفت که جنگ شدید در غزنی در جریان است و تمام ایست های بازرسی پولیس در کشیک به دست طالبان افتاده است.
در پایان سفرم به غزنی و در جریان بازگشت به سوی کابل تا وقتی که به ساحات با امنیت نسبی پایتخت داخل شدیم، قلبم تندتر می زد. من در مورد کنترل روبه کاهش دولت بر ولایتی که تازه ترکش کرده بودم فکر می کردم.
زمانی که طالبان با اراده خود به شهر نفوذ می کنند، در جریان روز به مقامات شلیک می نمایند و یک سیستم گسترده جمع آوری مالیات را تا دروازه های مجتمع شهردار به پیش می برند، پس صلاحیت حکومت مرکزی تا چه حد می تواند قوی باشد، حتی در حیاط خودش؟
یک باشنده غزنی در ذهنم تجسم می شود. محمد انور 60 ساله گفت که مجتبی پسر 22ساله اش که پولیس بود در یکی از کوچه ها بوسیله یکی از طالبان کشته شد. او با دیدن قتل های مکرر آزادانه در این شهر ناامید شده است.
او گفت که: “دولت به فکر مردم عادی غزنی نیست.”
او در حالی که اشک می ریخت، علاوه کرد: “از دست دادن فرزند بسیار دردناک است. شما برای بزرگ کردن یک پسر رنج های بسیاری را متحمل می شوید و بعدا یکی به آسانی او را از شما می گیرد.”
مترجم: طاهره رحمانی
منبع: نیویورک تایمز
افزودن دیدگاه