تیم ملی هندبال بانوان افغانستان درپنجمین دوررقابت‌های قهرمانی جنوب آسیا که با حضور کشورهای افغانستان، هند، بنگلادیش، نیپال و بوتان، به میزبانی کشور هند در شهر «لکنوو» هند برگزار شده‌بود، افتخارآفرینی کرد. کاروان ورزشی افغانستان را در این رقابت‌ها چهارده هندبالیست، دو مربی و دو هیأت تشکیل می‌داد.
تیم ملی هندبال بانوان افغانستان با دو پیروزی در برابر نپال و بوتان مقام چهارم را کسب کرد و به این ترتیب جواز حضور در رقابت‌های جهانی هندبال را نیز به دست آورد؛ خبری که موجی از شور و نشاط را در افغانستان آفرید.
دختران ملی پوش هندبالیست افغانستان با حضور در رقابت‌های جنوب آسیا در برابر دختران ملی‌پوش نپال و بوتان خوب درخشیدند و به پیروزی رسیدند، اما در سومین دیدار نتیجه را ۲۳ بر ۹ به بنگلادیش واگذار کردند و سپس در چهارمین دیدار نیز با نتیجه ۲۴ بر ۹ در برابر هند شکست خوردند.
مسوولان فدراسیون هندبال افغانستان می‌گویند، با آن‌که تیم هند بال افغانستان جایگاه چهارم این رقابت‌ها را به دست آورده، اما با استقبال گسترده مردم روبرو شده است.
محمد یوسف نیازی، ریس فدراسیون هندبال افغانستان به خبرنامه گفت: «مقام چهارم و جواز حضور در مسابقات جهانی هندبال بعد از ۳۰ سال، خبر خوبی برای کشور است، که هندبالیست‌های زیر سن توانستند آن را به دست آورند. باید بگویم که این رقابت‌ها در سطح بالایی برگزار شده بود و ملی‌پوشان زیر سن کشور در مقابل حریفان‌شان بازی خوبی کردند».
در رقابت‌های هندبال آسیایی بانوان به شمول افغانستان، تیم‌های ۷ کشور آسیایی عضویت دارد و این بازی‌ها هر دو سال یک بار به میزبانی یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود. از آغاز رقابت‌های هندبال آسیایی از سال‌های ۱۹۹۶، ۲۰۰۰، ۲۰۰۸ و ۲۰۱۳ فقط چهار تیم برتر آسیایی جواز حضور در رقابت‌های جهانی هندبال را دریافت می‌کند و تاکنون هند مدافع قهرمانی است.
تیم ملی هندبال دختران
در سال ۲۰۱۰ میلادی، اولین تیم ملی هندبال بانوان بدون ساختار و رده‌بندی سنی در فدراسیون هندبال افغانستان تشکیل شد. در آن زمان هفت نفر در قالب این تیم می‌توانستند هندبال بازی کنند. تمرینات این تیم با افزایش علاقه‌مندان آن از دانشگاه‌ها و مکاتب شهر کابل شروع شد و راه به سوی مسابقات برون‌مرزی باز کرد. تیم دختران هندبالیست افغانستان در سه رده سنی ۱۲ سال، ۱۴ سال و ۱۸ تشکیل شده‌است. به گفته مسوولان فدراسیون هندبال افغانستان، با وجود نداشتن سابقه طولانی، این تیم‌ها تا کنون با حضور در مسابقات برون مرزی دست‌آورد‌های خوبی داشته‌‌است. تیم هندبال بانوان تاکنون در مقابل کشورهای ایران، پاکستان، تاجیکستان، نپال، مالدیو و… بازی کرده‌است.
محمد یوسف نیازی ریس فدارسیون هندبال می‌گوید: «در حال حاضر ۱۸ بازیکن در تیم ملی بزرگ سال داریم، ۱۴ بازیکن در بخش جوانان و ۱۲ بازیکن در بخش نوجوانان از بخش خانم‌ها را داریم و سه مربی با داشتن سرتفیکت آن‌ها را تمرین می‌دهند.»
هندبالیست‌های افتخارآفرین
«عناب بارز» و «حمیرا بارکزی»، از هندبالیست‌های موفق زن افغانستان اند. عناب بارز در سال ۱۳۷۸ در ایران متولد شده است. او در دو سالگی به دوبی رفت و در هفت سالگی دذر این شهر به دوش روی آورد. در مسابقات دوشی برای گزنش تیم شارجه که بین سنین ۷ تا ۱۰ سال در دوبی برگزار شده بود، عناب به مدال برنز دست یافت و عضوی این تیم شد.
دوش، آبازی، پرش و بسکتبال از رشته‌های مورد علاقه او است. او بسکتبال را از تیم «ترنگال شارجه» شروع کرد و سه سال در این تیم عضویت داشت. عناب بعد از برگشت به افغانستان در سال ۱۳۸۸، عضویت تیم شارجه را ترک کرد و سه سال در تیم‌های معارف افغانستان بسکتبال بازی کرد.
عناب می‌گوید: «درست زمانی که آوازه‌یی از هندبال را در افغانستان شنیدم، با آن‌که چیزی از آن نمی‌دانستم، زمانی که بیشتر بازی کردم، به جذابیت آن پی بردم».
عناب بارز مکتب را در لیسه ملالی کابل ادامه داد و دانشجوی رشته مهندسی دانشگاه پلتخنیک افغانستان است. در حال حاضر عناب بارز دو دیپلوم A1 , A2 به زبان فرانسوی دارد. عناب در سال ۱۳۹۲ در بخش اجتماعی مسابقات علمی اناسکا و المپیاد شرکت کرد و مدال نقره این مسابقات را به دست آورد، اما سال بعد مدال برنز این مسابقات را از آن خود کرد.
قهرمان معارف
او در طول دوران دانش‌آموزی‌اش تلاش کرد و در مسابقات تیم‌های معارف، لقب قهرمانی را کسب نمود. عناب بارز می‌گوید که در طول این سال‌ها، سختی‌های زیادی را کشیده و با حمایت خانواده‌اش، توانسته در برابر آن سختی‌ها، تاب بیاورد.
عناب در قالب تیم مکتب ملالی به تورنمنت‌های بهاری راه یافت و مجددا قهرمان شد. او اضافه می‌کند: «زمانی که به هندبال شروع کردم، تنها خانواده‌ام از من حمایت می‌کرد و مرا تشویق می‌نمود که بیشتر کار کنم. تشویق آن‌ها بود که به من انگیزه تلاش و کار می‌داد و من توانستم از سختی‌ها بگذرم و بازیکن برتر باشم، اما زمانی که امنیت رو به وخامت گرایید، خانواده از حمایت من دست برداشت و در کنار آن تلاش‌شان این بود که مرا قانع بسازند هندبال و ورزش را ترک کنم».
وی می‌گوید که علاقه او و تشویق دیگر دوستانش سبب شد که حتی به خواست خانواده‌اش توجه نکند و با پشتکار بیشتر، خانواده‌اش را متقاعد بسازد که هندبال را ادامه می‌دهد.
چوکی‌نشینی که افتخار آفرید
درخشش عناب در قالب تیم‌های معارف شهرکابل سبب شد که او از سوی فدراسیون هندبال افغانستان به تیم ملی دعوت شود. عناب در سال ۱۳۹۳ خورشید دعوت فدراسیون هندبال افغانستان را پذیرفت و پیراهن تیم ملی هندبال افغانستان را به تن کرد.
عناب می‌گوید: «زمانی که به تیم ملی پیوستم. چوکی‌نشین بودم.» او بیشتر از یک و نیم سال چوکی‌نشین بود و از شرکت در مسابقات دیگر هندبالیست‌ها محروم. عناب اضافه می‌کند: «یک و نیم سال بود که من به روی چوکی می‌نشستم و مسابقات دیگر هندبالیست‌ها را مشاهده می‌کردم. در آن زمان به آرزوی این بودم که در تیم ملی هندبال بازی کنم و خوشبختانه به این آرزو رسیدم. در جریان بازی‌ها همیشه به این فکر بودم که چگونه بتوانم فرد مؤثری باشم و با دنیایی از آرزو‌های خوب برای خودم، دختران و برای هم‌تیمی‌هایم.»
او زمانی که عضو فعال تیم ملی هندبال شد، آرزو داشت که استعداد دختران افغانستان را معرفی کند و کاری برای بهبود بازی‌های دختران هندبالیست انجام دهد.
عناب با وجودی سختی‌ها، در طول شش ماه حضورش در تیم ملی، در مسابقات هندبال بنگلادیش شرکت کرد و بعد با این تتیم به رقابت‌های هندبال مالدیو رفت.
درخشش او در این بازی‌ها به او توان‌مندی‌های بیشتر داد. عناب کاپیتان تیم هندبال بانوان افغانستان و در کنار او برای اولین‌بار به عنوان مدیرعامل هندبالیست‌های افغانستان انتخاب شد و مورد توجه قرار گرفت.
عناب می‌گوید: «زمانی که به رأس فدراسیون هندبال رسیدم، توانستم بیشتر با مردم آشنا شوم. تلاشم این است که به اندازه توان از تمام ورزش‌کار‌ان افغانستان به خصوص هندبالیست‌ها حمایت کنم تا آن‌ها بتوانند استعدا‌های‌شان را گسترش داده و فن بیاموزد تا عاجز محسوب نشوند و در کنار آن‌ها، من هم بیاموزم.»
با این حال این ملی پوش افغانستان هنوز ۱۹ ساله است و یکی از جوان‌ترین رییسان کمیته ملی المپیک دانسته می‌شود که با سن کم، موفقیت‌های خوبی را در عرصه ورزش زنان افغانستان کسب کرده است.
بهترین هندبالیست
حمیرا بارکزی هندبالیست دیگر کشور است. او لقب بهترین بازیکن هندبال را در کارنامه دارد. حمیرا بارکزی در سال سال ۱۳۷۸ خورشیدی در شهرکابل و در یک خانواده هشت نفری به دنیا آمد.
حمیرا در دوران دانش‌آموزی به فوتبال و هندبال علاقه‌مند شد. او به خبرنامه می‌گوید: «با شروع مکتب و در دوران دانش‌آموزی، علاقه‌ام به هندبال و فوتبال افزایش یافت.»
او در تیم‌های معارف شهر کابل بازی کرده است. حمیرا با درخشش در تورنمنت‌های معارف، در سال ۲۰۱۶ میلادی به تیم ملی هندبال بانوان دعوت شد. حمیرا می‌گوید: «زمانی که در تورنمنت‌های معارف بازی کردم و عضویت تیم ملی را به دست آوردم، با یک سلسله تمرینات راهی دو مسابقه دیگر شدم.»
او در ماه اکتوبر سال ۲۰۱۶ برای مسابقات به هندوستان، و در همین سال برای مسابقات دیگر به بنگلادیش رفت.
حمیرا می‌گوید: «سطح بازی‌ها در آن سال‌ها بسیار بالا بود و ما کم تجربه. از این مسابقه فن بیش‌تری آموختم و باید بگویم تا زمانی که انسان شکست نخورد، نه قدر برد را نمی‌داند و نه تغییری در وجودش برای بهبود ایجاد می‌شود. آن مسابقات برای من و برای همه اعضای تیم، انگیزه بیش‌تری برای بازی و تلاش داد.»
در مصاف با تیم الف هندبال ایران
بازی‌های خوبی او سبب شد که شانس حضور بیشتر در مسابقات برون مرزی داشته باشد. حمیرا بارکزی در ۲۰۱۷ نیز در قالب تیم ملی افغانستان به مصاف هندبالیست‌های تیم الف ایران رفت.
حمیرا در این مسابقات بازی خوبی را به نمایش گذاشت. محمدیوسف نیازی ریس فدراسیون هندبال افغانستان به خبرنامه می‌گوید: «لیاقت و استعداد حمیرا در بخش هندبال ستودنی است. او در مسابقات ایران بازی خوبی را انجام داد، به حدی که حتی مسئولان فدراسیون هندبال ایران از او دعوت کرده‌اند که عضو تیم الف هندبال مشهد شود(تیم هندبال مشهد یکی از بهترین‌تیم‌های ایران است و به عنوان تیم ملی هندبال ایران انتخابعنوان تیم ملی هندبال ایران انتخاب شده‌است.) البته معیار گزینش هندبالیست و سطح بازی هندبالیست‌ها در تیم ملی هندبال دختران ایران بالا است و این شایستگی حمیرا بوده که معیار‌ها را تکمیل کرده‌است».
بنا به گفته مسوولان فدراسیون هندبال افغانستان، حالا حمیرا حق دارد که عضویت در تیم هندبال شهر مشهد ایران را می‌پذیرد یا خیر!. مسئولان اضافه می‌کنند که از نظر فن‌آموزی برای این هندبالیست کشور، عضویت در تیم هندبال شهر مشهد به نفع او است، اما حمیرا بارکزی، هندبالیست افغانستانی می‌گوید که او درخواست کشور ایران را رد کرده و نمی‌خواهد که عضویت تیم هندبال دختران ایران را بگیرد: «می‌پذیرم که سطح بازی و فن‌آموزی هندبالیست‌های ایران خوب است، ولی من آرزو دارم که برای کشور خودم بازی کنم و در کنار دختران هندبالیست کشور خودم باشم، تلاش ما آفرییدن خنده به لب مردم کشورمان است، از این‌رو من آن درخواست را رد کرده‌ام تا بتوانم به عنوان دختر ملی پوش کشورم، برای پیروزی افغانستان در مسابقات دیگر تلاش کنم.»
حمیرا بارکزی با شرکت در مسابقات آسیای جنوبی سال ۲۰۱۸ میلادی که در هند برگزار شده بود، لقب «بهترین هندبالیست» این رقابت‌ها را دریافت کرد. او قرار است تا سه ماه دیگر در رقابت‌های جهانی هندبال که در کشور پاکستان برگزار می‌شود، شرکت کند. مسوولان فدراسیون هندبال افغانستان می‌گویند که تلاش آن‌ها جذب بازیکن‌های بااستعداد هندبال است و این فدراسیون با برگزاری رقابت‌های گزینشی، بهترین بازیکن‌ها را انتخاب خواهد کرد تا به نمایندگی از افغانستان در این رقابت‌ها شرکت کند و دست‌آورد‌های خوبی داشته باشد.
حمیرا بارکزی نیز در ترکیب این تیم خواهد بود. او می‌گوید: «با آن‌که شرایط خیلی مساعد نیست، ولی ما برنامه داریم که از دختران افغان بخواهیم به ما بپیوندد و برای برد افغانستان تلاش کنیم.»
نبود ورزش‌گاه
این در حالی است که فدراسیون هندبال افغانستان ورزش‌گاه یا جمنازیوم مشخصی برای تمرین ندارد. مسوول این فدراسیون می‌گوید: «در کنار این‌که جمنازیوم هندبال برای تمرین دختران نداریم، جمنازیوم عمومی با فدراسیون‌های بسکتبال، والیبال و هندبال یک‌جا بوده و مانعی برای تیم دختران است.»
محمد یوسف نیازی، ریس فدراسیون هندبال اضافه می‌کند که یک‌جا بودن ورزش‌گاه برای هندبالیست‌های دختر، فرصت کافی برای تمرین نمی‌دهد، اما با این حال همه برای بلند بردن نام افغانستان تلاش دارند. در حال حاضر هندبالیست‌های دختر افغانستان فقط سه روز در هفته و آن هم فقط در زمانی که مسابقات خارج مرزی نزدیک باشد، تمرین می‌کنند و قرنطینه می‌شوند. روز‌های جفت هفته نیز تیم هندبال دختران می‌توانند در جمنازیوم تمرین کنند.
هندبال نه فوتبال
استعداد حمیرا تنها در هندبال خلاصه نمی‌شود. او به رشته فوتبال نیز علاقه دارد و سال گذشته به تیم ملی فوتبال نیز دعوت شده‌است.
حمیرا که پیش از این در قالب تیم فوتبال اطلس بازی کرده، می‌گوید: «در کنار هندبال من در تیم اطلس فوتبال بازی می‌کردم. مسوولان فدراسیون فوتبال در ۲۰۱۷ از من خواستند که عضویت تیم ملی فوتبال را بپذیرم، اما به دلیل علاقه‌ام به هندبال، نتوانستم این دعوت را بپذیرم.»
با این حال، رسیدن تا به این مرحله برای این ملی‌پوش افغانستان آسان نبوده است او می‌گوید: «شرایط خیلی سخت و بد بود، خانواده به‌خاطر ناامنی‌ها و آزار و اذیت‌ها اجازه بیرون رفتن به من را نمی‌داد تا تمرین کنم. از طرفی مردم می‌گفتند که دختران نباید ورزش کنند و باید به صفت یک دختر خانم در خانه باشند و به امور خانه برسند.»
حمیرا حالا فارغ‌التحصیل رشته تربیت بدنی است و هم‌چنان در یکی از دانشگاه‌های خصوصی، کمپیوتر ساینس را فرا می‌گیرد.
سخت‌کوشی حمیرا سبب شده که خانواده‌اش فرصتی را برای تمرین هندبال او ایجاد کنند و از او حمایت نمایند. حمیرا با تمرین در خانه و تمرین در مکتب، می‌تواند ورزش را ادامه دهد.
سابقه طولانی
هندبال یکی از ورزش‌های با قدامت در افغانستان است که برای نخستین‌بار پس از سال 1324 خورشیدی شامل برنامه تدریسی «مکتب سپورت» مربوط وزارت معارف گردید که توسط یک مربی آلمانی به شاگردان تدریس می‌گردید. شاگردان در آن زمان به هندبال 11 نفری می‌پرداختند. این ورزش در آن زمان آرام آرام میان شاگردان دیگر مکاتب نیز عمومیت پیدا کرد و مسابقات آن از سوی مدیریت عمومی تربیت بدنی وزارت معارف، در لیسه‌های حبیبیه، استقلال، غازی، نجات، رحمان بابا، خوشحال خان و نادریه کابل راه‌اندازی می‌‌شد.
در سال ۱۳۵۹ خورشیدی، فدراسیون هندبال افغانستان در چهارچوب کمیته ملی المپیک به وجود آمد. فدراسیون بین‌المللی هندبال نیز در سال ۱۳۸۲ خورشیدی، فدراسیون هندبال افغانستان را به رسمیت شناخته و او را به عنوان عضو پذیرفته است.
افزودن دیدگاه