یک هیأت بلندپایه‌ی شورای امنیت سازمان ملل متحد در یک سفر دو روزه به کابل پایتخت افغانستان وضعیت این کشور را به بررسی گرفته و اطلاعات دست اول از این کشور را دریافت کرد.
این هیأت به ریاست خیریت عمروف، سفیر قزاقستان در ملل متحد و رییس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل به کابل سفر کرده و در ترکیب آن پانزده عضو اعضای دایمی سازمان ملل و شورای امنیت آن سازمان از کشورهای امریکا، چین، بریتانیا، روسیه، فرانسه، سویدن، پولند، قزاقستان، بولیویا، ایتوپیا، کویت، هالند، پیرو، گینه استوایی و ساحل عاج حضور داشتند.
سفر هیأت شورای امنیت سازمان ملل متحد به کابل همزمان است با بالا گرفتن ناامنی، تنش‌های سیاسی در داخل افغانستان، منطقه و حضور گسترده شورشیان در نقاط مختلف این کشور انجام شده است. از سوی هم این سفر درحالی انجام شده که پیش‌بینی می‌شود در سال جاری میلادی وضعیت جنگ در افغانستان تشدید شده و استراتژی جدید امریکا که معطوف به افزایش فشار نظامی بر هراس‌افگنان است، منجر به درگیری‌های بیشتر شود.
پیشتر 30 قوس 1396، محمود صیقل نماینده دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت این سازمان گفته بود که افغانستان آرزو دارد تا از سوی تمامی کشورهای همکارش بیرون از دریچه تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی دیده شود و این کشور اطمینان می‌دهد که «یک سکوی صمیمت، مشارکت و دوستی برای تمامی کشورها باشد.»
با این حال، این هیأت در رابطه به وضعیت امنیتی افغانستان و منطقه، همکاری‌های منطقوی، مبارزه با تروریزم، فساد اداری، مواد مخدر و قاچاق آن، تسریع روند صلح، آمادگی‌ها برای انتخابات، اصلاحات در بخش حکومتداری، تقویت نظام، مشارکت زنان و نقش سازمان ملل در افغانستان با مقام‌های ارشد حکومت افغانستان بحث و گفت‌وگو کرده است.
در همین حال منابعی به خبرنامه گفته‌اند که در قالب این هئیت، نماینده امریکا روی برگزاری انتخابات، نمایندگان اتحادیه اروپا روی صلح و افغانستان روی مسأله پاکستان تاکید بیشتر داشته اند.
امنیت
بر اساس گزارش ها، در حال حاضر نزدیک به 40 درصد خاک افغانستان در کنترل مخالفان مسلح دولت این کشور و یا مورد منازعه قرار دارد و بیش از 20 گروه تروریستی در بخش‌های مختلف این کشور فعالیت دارند. در کنار این تا دو ماه دیگر فصل جدید جنگ آغاز می‌شود و تمرکز نظامیان افغان و نظامیان خارجی مستقر در افغانستان بر عملیات‌های تهاجمی است.
ارگ ریاست جمهوری افغانستان صبح امروز با نشر اعلامیه‌ای از دیدار رییس جمهور اشرف غنی با هیأت شورای امنیت سازمان ملل خبر داده و گفته است که دو طرف روی موارد مختلف از جمله امنیت و ثبات در افغانستان بحث کرده‌اند.
آقای غنی گفته است که تروریزم یک تهدید مشترک برای تمام کشورهای جهان است و عواقب منفی آن نیز متوجه همه می‌شود. عبدالله عبدالله، رییس اجرایی افغانستان نیز در دیدار جداگانه با این هیأت گفته است که مردم افغانستان در دفاع از سرزمین خود و مبارزه با تروریزم جهانی بیشترین قربانی را پرداخته‌اند.
هیأت شورای امنیت ملل متحد نیز گفته که امنیت با توسعه در افغانستان پیوند دارد. به گفته‌ی این هیأت امنیت به تحقق پروژه‌های اقتصادی منطقه‌ای، سرمایه‌گذاری، تسهیل تجارت و توسعه زیرساخت‌ها کمک می‌کند.
انتخابات
انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی‌ها قرار است در سال آینده در افغانستان برگزار شود. هنوز نگرانی‌های زیادی در مورد این انتخابات وجود دارد و چندی پیش فرستاده ویژه سازمان ملل برای افغانستان نیز تاکید کرده بود که این انتخابات باید در وقت تعیین شده برگزار شود.
رییس جمهور افغانستان در دیدار با هیأت شورای امنیت سازمان ملل از اراده قوی حکومتش برای برگزاری انتخابات سخن زده و گفته که در امور کمیسیون مستقل انتخابات دخالت نمی‌کند. او همچنان گفته که از کمک‌ها و امکاناتی که در گذشته برای انتخابات فراهم شده بود، استفاده موثر نشده است.
هیأت شورای امنیت سازمان ملل در دیدار با اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی افغانستان به آوردن اصلاحات انتخاباتی، برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه و برگزاری به موقع انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری آینده افغانستان تاکید کرده است. این هیأت همچنان خواهان افزایش مشارکت زنان در انتخابات شده است.
صلح
افغانستان در حال حاضر تلاش‌های گسترده‌ای را برای برقراری صلح روی دست گرفته است. در شورای عالی صلح این کشور تغییرات زیادی رونما شده و رهبری جدید این شورا با برگزاری چندین نشست در کابل تلاش کرده تا حمایت مردم از روند صلح را به‌دست بیاورند.
خیریت عمروف، رییس دوره‌ی شورای امنیت سازمان ملل در دیدار با رییس جمهور افغانستان گفته که تسریع روند صلح و چگونگی پیشرفت آن یکی از انگیزه‌های سفر هیأت این شوار به کابل است. او گفته که هیأت شورای امنیت راه‌هایی را به‌خاطر هماهنگی و همکاری بیشتر میان سازمان‌های منطقوی و بین‌المللی در افغانستان جست‌وجو می‌کند.
رییس جمهور افغانستان هم با تاکید بر مذاکرات بین‌الافغانی و صلح دولت با دولت با پاکستان در راستای برقراری صلح در افغانستان گفته است که در این راستا باید از تجارب کشورهای دیگر استفاده شود.
افغانستان روند کابل را راه‌اندازی کرده تا برای رسیدن به صلح راهی جست‌وجو کند. در گفت‌وگوهای هیأت شورای امنیت ملل متحد با مقام‌های افغان نیز روی این روند تاکید شده و گفته شده است که در روند کابل انتظار می‌رود حکومت افغانستان یک برنامه سازمان‌مند را برای روند صلح و تأمین امنیت که در آن حمایت‌های بیشتر منطقه‌ای نهفته باشد، ارایه کند.
صلح دولت با دولت
سفر هیأت شورای امنیت سازمان ملل به افغانستان همزمان است با افزایش تنش میان افغانستان و پاکستان. افغانستان مدعی است که نظامیان پاکستانی پشت ناامنی این کشور قرار دارند و با استفاده از گروه‌های تروریستی در پی بیثبات کردن افغانستان اند. به تازگی امریکا نیز همسو با ادعای افغانستان گفته که پاکستان به تروریزم پناهگاه داده و در بدل کمک‌های واشنگتن به اسلام‌آباد، پاکستان همواره دروغ گفته است.
محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان بارها گفته است که صلح با طالبان می‌تواند از طریق گفت‌وگوهای بین‌الافغانی به‌دست بیاید اما در کنار این کشورش نیاز دارد تا دولت پاکستان نیز به صلح برسد. آقای غنی پیش از گفته که افغانستان در یک جنگ اعلام ناشده با پاکستان قرار دارد.
آقای غنی روز گذشته در دیدار با هیأت شورای امنیت سازمان ملل یکبار دیگر به صلح دولت با دولت تاکید کرده و گفته که افغانستان در مناسبات منطقوی و در بخش روابط اقتصادی برخلاف کشورهای آسیای میانه، روسیه، چنین و ایران با پاکستان دستاورد نداشته است. او گفته است: «تلاش‌ها به‌خاطر بهبود روابط صورت گرفته اما از جانب پاکستان در همکاری‌های منطقه‌ای، نتیجه‌ای در قبال نداشته است.»
فشار بر پاکستان
به تازگی فشارهای سیاسی و دیپلماتیک افغانستان و امریکا بر پاکستان بیشتر شده است. امریکا با تعلیق کمک‌های مالی خود به پاکستان، از اسلام‌آباد خواسته تا روابط خود با گروه‌های تروریستی، از جمله شبکه حقانی و طالبان، را پایان داده و در امر مبارزه با تروریزم اقدام عملی کند.
در اعلامیه ارگ ریاست جمهوری آمده است که در دیار آقای غنی با هیأت شورای امنیت سازمان ملل روی همکاری‌های منطقه صحبت شده و گفته شده است که برای برقراری ثبات در افغانستان، فشارها بر پاکستان افزایش یابد و در عین زمان «اقدامات مشترک برای گفت‌وگوها نیز صورت گیرد.»
آقای غنی در این نشست به فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در افغانستان اشاره کرده و شواهد و نمونه‌هایی را درباره تحرک، فعالیت‌ها، آموزش و تمویل این گروه‌ها، به شمول داعش، در خارج از افغانستان به اعضای شورای امنیت سازمان ملل ارایه کرده است.
ریاست جمهوری افغانستان
پاکستان اما همواره ادعای افغانستان را رد کرده است. این کشور مدعی است که در راستای مبارزه با تروریزم هزاران نفر قربانی داده و میلیون‌ها دالر امریکایی خساره دیده است.
در همین حال ادریس رحمانی، پژوهشگر افغان مقیم امریکا به این باور است که در صورتی که افغانستان ادعای تعرض بر حریم خود از سوی پاکستان را بکند، شورای امنیت سازمان ملل می‌تواند آن‌را بررسی کند و سپس بگوید که افغانستان می‌تواند از خود دفاع کند.
او در گفت‌وگو با خبرنامه گفت که اثبات این ادعا که گروه‌های تروریستی در خاک پاکستان تربیت می‌شوند، مشکل است چون در عین زمان طرف مقابل هم می‌تواند عین این ادعا را مطرح کند.
آقای غنی درحالی شواهد و مدارکی از فعالیت گروه‌های تروریستی را به شورای امنیت سازمان ملل ارایه کرده که در ماه سرطان سال جاری نماینده دایمی افغانستان در شورای امنیت سازمان ملل از حمله نظامیان پاکستانی بر خاک کشورش شکایت کرده بود. پیشتر از آن نیز او گفته بود که افغانستان از ماه جنوری تا مارچ ۲۰۱۷ میلادی ۵۹ مورد نقض قلمرو خود از سوی ارتش پاکستان را ثبت نموده است.
انسجام پالیسی‌ها
دکتر اورزلا نعمت، رییس واحد تحقیقات و ارزیابی افغانستان می‌گوید که هیأت شورای امنیت سازمان ملل متحد در دیدارهای جداگانه که با نهادها و افراد مختلف داشته، صداهای مختلف را شنیده است اما این صداها باید مسنجم‌تر باشند.
خانم نعمت که از آدرس نهادهای تحقیقاتی با هیأت شورای امنیت ملل متحد در کابل دیدار کرده، گفت که هرچند یک سلسله تغییرات در افغانستان رونما شده اما پیام عمومی که به این هیأت رسانده شد این بود که «افغانستان با وصف مشکلات و چالش‌ها به‌حیث یک ملت زنده است و تعهد بر این‌که افغانستان را بتوان یک ملت واحد و یکپارچه ساخت، وجود دارد.»
خانم نعمت در گفت‌وگو با خبرنامه گفت که یک پیام دیگر که به شورای امنیت سازمان ملل رسانده شده و او خود این پیام را شریک ساخته، این است که ادارات ملل متحد دولت و مردم افغانستان را در هماهنگ‌سازی یا انسجام پالیسی‌های مختلف همکاری کند.
او گفت: «استراتژی صلح ما با استراتژی جنگ و استراتژی عدالت ما نیاز دارد که باید منسجم باشد. یکی با دیگرش منسجم باشد. نمی‌توانیم موضوع عدالت را به تعویق بندازیم به‌خاطر این که ما اول صلح نیاز داریم. نمی‌توانیم موضوع امنیت را شدت بخشیم و انتظار داشته باشیم که به صلح برسیم.»
رییس واحد تحقیقات و ارزیابی افغانستان گفت که این بحث به‌صورت مفصل با نمایندگان شورای امنیت سازمان ملل مورد بحث قرار گرفته و انتظار می‌رود که آنان با شنیدن نظریات مختلف افغان‌ها تحلیلی را برای خود ارایه داده و معلوماتی را در اختیار مردم قرار بدهند که در آینده چکارهایی را می‌توانند انجام بدهند.
اهمیت سفر
آخرین باری که هیأت بلند پایه شورای امنیت سازمان ملل متحد به کابل سفر کرده، 2010 میلادی است. اکنون حکومت افغانستان سفر هیأت پانزده نفری این شورا به کابل پس از هفت سال را با اهمیت می‌خواند و می‌گوید که این سفر برای افغانستان و شورای امنیت سفر مهمی است.
شاه‌حسین مرتضوی در گفتگو با خبرنامه گفت که هیأت شورای امنیت سازمان ملل متحد دریافت که یک اجماع بسیار خوب در سطح حکومت افغانستان نسبت به مسایل مختلف وجود دارد و ظرفیت‌هایی که در نهادهای دولتی افغانستان به‌وجود آمده برای آنان قابل قبول است.
هیأت شورای امنیت از کارکردهای نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان در امر مبارزه با تروریزم نیز ستایش کرده و گفته که نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان به نیابت از کشورهای مختلف جهان در برابر تروریزم مبارزه می‌کنند.
ادریس رحمانی، پژوهشگر افغان مقیم امریکا به این باور است که شورای امنیت سازمان ملل فراتر از ثبات افغانستان بیشتر به مسایلی می‌پیچند که منازعات بین‌المللی را بیشتر در خود داشته باشد.
اورزلا نعمت گفت که در چند سال گذشته هیأت شورای امنیت سازمان ملل نتوانسته به افغانستان سفر کند و سفر دو روزه هیأت این شورا به تازگی می‌تواند از روی نتایج آن و تعهداتی که اعضای شورای امنیت برای افغانستان داده، بررسی شود.
هیأت شورای امنیت سازمان ملل متحد امروز افغانستان را ترک کرده و وعده داده که سازمان ملل روی کمک‌های بیشتر به افغانستان در بخش‌های امنیت و توسعه تمرکز خواهد کرد.