مقام‌های چینی از حکومت افغانستان می‌خواهند که در ابتکار جدید کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) سهم گیرد. این مقام‌ها تاکید دارند که افغانستان در درازمدت می‌تواند چین و آسیای میانه را به کریدور اقتصادی دیگر نیز وصل کند.
وانگ‌یی، وزیر خارجه‌ی چین که سه‌شنبه در نشست سه جانبه‌ی وزیران خارجه‌ی کشورهای افغانستان، چین و پاکستان در پکن صحبت می کرد گفت: «چین و پاکستان می‌خواهند که با افغانستان براساس اصول برد-برد و منافع مشترک کار کنند و دهلیز اقتصادی چین و پاکستان را به افغانستان نیز گسترش دهند.»
وزیر خارجه چین گفته است افغان‌ها حق دارند از شرایط زندگی بهتری بهره‌مند شوند و پیوستن افغانستان به این طرح، برای تحقق این هدف به آنان کمک می‌کند.
وانگ‌یی حضور افغانستان را در این ابتکار مهم می‌داند و می‌گوید که چین از طریق افغانستان به‌تدریج این دهلیز را به چین و آسیای مرکزی و کریدور اقتصادی آسیای غربی متصل کند.
به‌گفته وزیر خارجه‌ی چین طرح‌های زیادی برای گفت‌و‌گوی طرفین وجود دارد. او تاکید کرده است که پیش از آن‌که افغانستان بخشی از این برنامه بزرگ اقتصادی شود، برنامه‌های کوچک دیگری نیز باید عملی گردد.
با وجود این که واشنگتن می‌گوید چین به دنبال تسلط بر کشورهای دیگر و نفوذ در آن ها با استفاده از طرح راه ابریشم است، وزیر خارجه‌ی پکن اما در نشست روز گذشته تاکید کرد این کشور طرف سومی را هدف قرار نداده و طرح راه ابریشم با منافع همه‌ی منطقه گره خورده است.
آقای وانگی‌یی تصریح کرد که این طرح یک دهلیز اقتصادی است که نباید با مسایل سیاسی آمیخته شود و نباید حتی مسایلی چون منازعه بر سر قلمرو ارضی روی آن تاثیر بگذارد و یا به آن مرتبط شود.
پروژه اقتصادی-امنیتی
برخی از رسانههای بین‌المللی گزارش داده‌اند که چین با کشاندن پای افغانستان به‌این دهلیز اقتصادی، نگاه فراتر از اقتصاد دارند. این رسانه‌ها نوشته است که پکن می‌خواهد پاکستان و افغانستان را از طریق این راهرو بهم نزدیک کند.
خبرگزاری رویترز نوشته است که چین به‌نوعی تلاش دارد تا با نزدیک کردن افغانستان و پاکستان، مانع قدرت‌گرفتن شبه‌نظامیان افراطی در این دو کشور شود. این خبرگزاری در ادامه نوشته است که چین ترس آن را دارد که نفوذ افراطی‌ها به مناطق استان‌های غربی‌اش منجر به نا‌آرامی‌هایی شود. با این وجود این کشور بر این باور است که نزدیکی کابل و اسلام‌آباد موجب می‌شود تا مذاکرات صلح در افغانستان نیز به صورت بهتر دنبال شود.
خاستگاه طالبان در پاکستان است و همواره کابل، اسلام‌آباد را به ایجاد نا‌آرامی در کشورش متهم کرده است. این مذاکرات حساس در سال ۲۰۱۵ متوقف شد. در دوره باراک اوباما، رییس جمهوری سابق ایالات متحده امریکا، تلاش‌هایی صورت گرفت که مذاکرات صلح احیا شود اما گفته می‌شود که مقام‌های امریکا در برقرار کردن مذاکرات در افغانستان ناکام بود.
در این شرایط وانگ‌یی، وزیر خارجه‌ی چین تاکید دارد که کشورش از احیای مذاکرات صلح حمایت کامل می‌کند و تلاش دارد که با توسعه‌ی پروژه‌های اقتصادی بتواند بخشی از این فرصت را فراهم کند.
روزنامه هندوستان تایمز، چاپ هند نیز در گزارشی به بُعد فراتر از منفعت‌های اقتصادی این دهلیز اقتصادی پرداخته و نوشته است که در صورت تکمیل شدن کریدور پکن-اسلام آباد، چین به محور مبارزات جهانی علیه تروریسم تبدیل خواهد شد.
براساس گزارش این روزنامه، با این اقدام چین قدرت چانه‌زنی بیشتری با هند و آمریکا در میز مذاکرات به دست می آورد. گزارش شده که پکن با سرمایه‌گذاری هنگفت در پاکستان به دنبال قطع ارتباط حمایت ارتش پاکستان از طالبان و داعش در مرزهای این کشور بوده است.
از سوی‌هم مقام‌های افغان از این طرح پکن استقبال می‌کنند و می‌گویند که این طرح می‌تواند باعث تقویت حمل و نقل و زیر ساخت‌های انرژی منطقه شود و هم‌چنان روابط افغانستان و پاکستان را برای مبارزه با دشمنی مشترک بهبود ببخشد.
صلاح‌الدین ربانی، سرپرست وزارت خارجه‌ی افغانستان در نشست دیروز در پکن گفت: «دولت کابل به‌همکاری با چین پایبند است؛ چون این کشور به دولت افغانستان احترام می‌گذارد. ما به اقدام‌های خود را برای مقابله با تروریسم ادامه می‌دهیم. مبارزه با تروریسم یک همکاری مشترک را می‌طلبد و بر این باوریم که این مساله روابط ما را با پاکستان برای مبارزه با دشمنی مشترک بهبود می‌بخشد.»
شرط
مقام‌های حکومت افغانستان اخیرا اعلام کردند که این کشور در صورتی به راهرو اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) خواهد پیوست که پاکستان بندر واگه را به روی انتقالات بازرگانی افغانستان به هند باز بگذارد.
محمد اشرف غنی، رییس‌جمهوری افغانستان گفته است که اگر پاکستان کشورش را از طریق پروژه راهرو اقتصادی چین-پاکستان به هند راه ندهد، افغانستان نیز پاکستان را از دسترسی به آسیای میانه محروم خواهد کرد.
آقای غنی در سخنرانی خود در بنیاد بین المللی وایوکانندا (Vivekananda International Foundation) در دهلی نو با اشاره به پناهگاه‌های امنی تروریستان در پاکستان گفته است :«پناه‌گاه‌ها مهیا است، تدارکات مهیا است، آموزش مهیا است، پایگاه ایدیولوژیک مهیا است … پاکستان باید یک «نقطه‌ی وصل» باشد، پاکستان نیاز به انتخاب دارد، عکس‌العمل ما بر اساس انتخاب پاکستان تعیین خواهد شد.»
راهرو اقتصادی چین-پاکستان «تغییردهنده‌ی بازی» در جنوب آسیا باشد. راهرو اقتصادی چین-پاکستان (CPEC)، بخشی از ابتکار‌عمل بلندپروازانه‌ی «یک کمربند» و «یک راه» چین( BRI) می‌باشد. این طرح یک پروژه‌ی توسعه‌ای زیربنایی که در حوزه پاکستان مهم‌ترین هدف آن، اتصال منطقه‌ی سین‌کیانگ چین به بندر گوادر پاکستان می‌باشد.
گفته شده که ارزش این طرح خطوط حمل و نقل جاده‌ای و ریلی باحضور افغانستان ۵۷ میلیارد دالر برآورد شده است.
دهلیز اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) یک خط اقتصادی سه هزار کیلومتری است که از شهر کاشغر در شمال‌غرب چین شروع می‌شود و مسیر آن تا بندر گوادر پاکستان امتداد دارد. این دهلیز راه ابریشم زمینی در شمال را به مسیر دریایی راه ابریشم قرن بیست و یکم در جنوب متصل می‌کند.
مخالفت پاکستان
ماه میزان سال گذشته‌ی خورشیدی بیش از ۱۰۰ کامیون چینی که حاوی کالاهای مختلف بود از طریق کریدور مشترک چین-اسلام‌آباد، وارد پاکستان شد.
روزنامه دان پاکستان گزارش داد که تعدادی از کامیون‌های حاوی کالاهای تجاری پاکستان نیز در این سفر کاروان تجاری چین را همراهی کرد. پاکستان در مراسمی از اولین کاروان تجاری که در مسیر کریدور اقتصادی با چین حرکت می‌کند استقبال کرد.
از سوی هم مقام‌های حکومت پاکستان می‌گویند که حضور افغانستان در این کریدور مشترک به نوعی ضربه زدن به این طرح اقتصادی می‌باشد.
آفتاب سلطان، رییس سازمان اطلاعات و امنیت پاکستان گفته است که هند و افغانستان و گروه لشکر جهنگوی به دنبال ضربه زدن به طرح اقتصادی کریدور پکن-اسلام‌آباد هستند. او تاکید دارد که سرویس‌های اطلاعاتی هند، افغانستان و گروه‌های تروریستی لشکر جهنگوی و تحریک طالبان برای ضربه زدن به طرح راهرو اقتصادی مشترک چین-پاکستان فعال هستند.
رییس سازمان اطلاعات و امنیت پاکستان افزوده است که “سازمان اطلاعات دولتی پاکستان پست‌های ویژه‌ای در مسیر طرح‌های کریدور مشترک اقتصادی تأسیس کرده است.”
به گفته‌ی مقام‌های حکومت پاکستان بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ میلادی، نیروهای سازمان اطلاعات دولتی پاکستان پنج هزار عملیات انجام دادند که طی آن ۸۶۵ تروریست خطرناک و تحت تعقیب بازداشت و ۱۷۱ تروریست دیگر نیز کشته شدند.
اما مقام‌های هندی می‌گویتد که این پروژه در ظاهر اقتصادی بوده و در اصل دوکشور پاکستان و چین می‌خواهد که از این طریق امنیت هند را تهدید کنند.
فرمانده نیروی هوایی هند، در ماه حوت سال گذشته‌ی خورشیدی در اولین مصاحبه خبری خود پس از رسیدن به این سمت ضمن سرزنش چین و پاکستان به جهت اجرایی سازی پروژه کریدور اقتصادی در کشمیر تحت حاکمیت پاکستان گفت که «این پروژه در ظاهر اقتصادی بوده و در اصل تبانی دو کشور چین و پاکستان برای تهدید نظامی علیه هند می باشد.»
این مقام هندی کریدور اقتصادی پاکستان و چین را ظهور تهدیدی جدید تلقی نمود که پتانسیل نفوذ و تهدید نظامی آن بیشتر از جنبه اقتصادی اش می باشد. او تاکید کرده است که جنگنده های نیروی هوایی هند برای دفاع از منافع ملی، بهینه سازی شده اند و مجموعه نیروی هوایی هند همواره چالش‌های امنیتی موجود که سناریوهای تهدید را تغییر می دهند، آمادگی کامل دارد.