در سه سال گذشته محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان یکی از مردان خبرساز این کشور در رسانه‌های داخلی و خارجی بوده است. در کنار این، گاه رفتار و گاه گفتار او نیز تبدیل به حاشیه‌های پر سر و صدایی شده است که منتقدان او نیز از آن بر علیه رییس جمهور غنی استفاده کرده‌اند؛ حاشیه‌هایی که گاه کارکردهای مثبت او را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
«امام حسین نواسه خدا»، «از رسانه‌ها باد می‌برآید»، «نیت نماز هنگام دعا در مراسم جنازه جنرال محی‌الدین غوری» و «حسن روحانی رییس جمهور افغانستان» از جمله اشتباهات گفتاری و رفتاری رییس جمهور اشرف غنی است که تا حال پرداختن به آن تبدیل به انتقاد و سرگرمی کاربران شبکه‌های اجتماعی شده. چرخه‌ی این اشتباهات تاکنون متوقف نشده است. روز گذشته او در واکنش تند به منتقدانش جمله‌ای را بر زبان جاری ساخت که یک روز پس از آن مجبور به عذرخواهی گردید.
روز گذشته محمد اشرف غنی در جریان برنامه «انتقال نیروهای مرزی از وزارت امور داخله به وزارت دفاع افغانستان» گفت کسانی که مقام‌های ارشد حکومت را متهم به هم‌دستی با داعش می‌سازند، جرئت کرده ادعای شان را در دادگاه ثابت کنند در غیر آن «چادر بپوشند.»
او این گفته‌ها را پس از آن مطرح کرده که پیش از این شماری از مقام‌های ارشد امنیتی حکومت وحدت ملی از جمله معصوم استانکزی، رییس امنیت ملی و حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی متهم به هم‌دستی با داعش شده‌اند.
یک روز پس از این گفته‌های اشرف غنی، فشار نقد کاربران شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه زنان، او را وادار به معذرت‌خواهی کرد. کاربران شبکه‌های اجتماعی گفتند که آقای غنی با کاربرد «… چادر بپوشید» به زنان افغان توهین کرده است.
کاربران شبکه‌های اجتماعی واکنش‌های تندی را نسبت به حرف آقای غنی از خود نشان داده‌اند. این کاربران با نوشتن یادداشت‌های مفصل برداشت‌های مختلفی را از اظهارات او بیان کرده‌اند. بسیاری از کاربران او را متهم به نقض حقوق زنان کرده‌اند و گفته‌اند که گفتن چنین سخنی از سوی رییس جمهور، نشان از زن‌ستیزی او دارد.
اما شاه حسین مرتضوی، سخنگوی اشرف غنی به این باور است که «حقوق زن تنها با نوشتن چند شعار و پیام در فضای مجازی نمی‌تواند تامین شود. عمل به قانون اساسی و ارزش‌های آن تضمین کننده حقوق زنان است.»
او گماشتن چند زن در سمت‌های بلند حکومتی را تاییدی بر این ادعایش می‌خواند؛ از جمله معرفی یک زن به‌حیث عضو دادگاه عالی افغانستان.
تحقیر سیاسی
عده‌ای از کاربران شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه فیسبوک رییس جمهور اشرف غنی را متهم به تحقیر سیاسی زنان کرده‌اند. به باور این افراد، آقای غنی با به کار بردن عبارت چادر پوشیدن برای منتقدان حکومتش زنان افغان را نیز تحقیر کرده است.
ناهید فرید، عضو مجلس نمایندگان افغانستان می‌گوید «زنان چادر به سر در افغانستان نماد غیرت اند» و استفاده از ادبیات زن‌ستیزانه در سخنرانی‌های شخصی که ادعا می‌کند 40 درصد رای‌دهندگانش زنان بودند، مایه شرم‌ساری است.
ذهنیت قرون وسطایی
هرچند پس از بالا گرفتن انتقادها، ارگ ریاست جمهوری اعلامیه‌ای مبنی بر معذرت‌خواهی رییس جمهور از زنان افغان را منتشر کرد و در پاسخ به انتقادها نوشت که «احترام رییس جمهور به زنان به‌عنوان معماران اصلی جامعه ناشی از باور وی به نقش موثر و کلیدی آن‌ها در ساختن یک جامعه انسانی عاری از خشونت، الهام گرفته از آموزه‌های دینی و فرهنگی کشور می‌باشد» اما منتقدان در شبکه‌های اجتماعی استدلال می‌کنند که آقای غنی طرز فکر قرون وسطایی دارد که رسیدن به مقام ریاست جمهوری نیز نتوانسته آن را تغییر بدهد.
حوریه مصدق، محقق بخش افغانستان سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید گفته‌های رییس جمهوری که دکترای انسان‌شناسی دارد و بیشتر عمرش را صرف زندگی در غرب و امریکا و کار با نهادهای بین‌المللی کرده، مایه تأسف است و این نشان می‌دهد که درس و تعلیم «از یک متحجر انسان بهتری نمی‌سازد و زندگی و کار در غرب و اروپا نمی‌تواند طرز فکر قرون وسطایی یک فرد را که با آن زاده و بزرگ شده است، تغییر بدهد.»
ادبیات سیاسی مردانه
شماری از زنان و کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به گفته‌های اشرف غنی چادر را نماد هویت زن خوانده و به این باور اند که چادر پوشیدن عیب و ننگ نیست که کسی بخواهد به‌خاطر آن زنان را تحقیر کند.
فوزیه کوفی، عضو مجلس نمایندگان افغانستان گفته برایش تعجب‌آور است که در میان سیاست‌مداران افغان، حتا در سطح نخبگان، چادر پوشیدن یک عمل شرم‌آور تلقی شده و هنوز هم جز ادبیات طعنه‌آوری سیاسی است.
سخنگوی ناسنجیده
برخی دیگر از کاربران افغان می‌گویند محمد اشرف غنی با به کاربردن عبارت چادر پوشیدن به نیمی از پیکر جامعه که زنان اند، توهین کرده و با «جوگیر» شدن اختیار عاقلانه و سنجیده شده سخن گفتن را از دست داده است.
مهدی زرتشت، نویسنده و روزنامه‌نگار در کابل گفته است که آقای غنی در استفاده از کلمات بیش از حد احساساتی و ناسنجیده حرف می‌زند و با عذرخواهی و طلب پوزش از زنان باید درک کرده باشد که پس از این باید درست، سنجیده و قوی حرف بزند.
معذرت کافی نیست
هرچند یک روز پس از به کاربردن عبارت «چادر پوشیدن»، ارگ ریاست جمهوری نوشت که رییس جمهور اشرف غنی از زنان کشورش که از حرف او متأثر شده‌اند معذرت می‌خواهد و او همواره زنان افغان را شجاع، با عزت و توانمند شناخته و از نقش و موقعیت شان در سیاست‌گذاری، جامعه و فرهنگ یاد کرده اما هنوز کاربران شبکه‌های اجتماعی این کار را کافی نمی‌دانند.
بهار سهیلی، فعال حقوق زنان می‌گوید معذرت‌خواهی روی حساب فیسبوکی توأم با توجیه و متهم ساختن میزان درک و شعور مردم از سخنرانی رییس جمهور به معنای نادیده گرفتن زنان است.
برخورد کوچه بازاری
شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند اشرف غنی با به کاربردن کلمات رکیک و برخورد کوچه بازاری و توهین و تحقیر منتقدان سیاسی خود یک استراتژی آگاهانه را تعقیب می‌کند که تنها نشانه عقب ماندگی فکری و تربیتی او نیست.
به باور کریم پاکزاد، پژوهشگر بنیاد مطالعات بین‌المللی و استراتژیک فرانسه دولت مردان پوپولیست برای کسب قدرت و یا حفظ آن مردم را به عقب می‌کشانند زیرا «آن‌ها به شعور، به عقل و درایت مردم رجوع نمی‌کنند، آن‌ها به غریزه مردم عوام رجوع می‌کنند.»
انتقاد تند کاربران افغان در شبکه‌های مجازی جدا از وادار کردن رییس جمهور غنی به عذرخواهی، آقای غنی را مجبور کرد که امروز در برنامه‌ای که به مناسبت میلاد پیامبر اسلام در ارگ برگزار شده بود، به آموزه‌های دینی نیز چنگ اندازد تا بتواند خود را از شر منتقدانش نجات دهد.
او گفت: «ما باید به تأسی به سیرت نبوی، به تقویت بیشتر نقش و جایگاه زنان افغان توجه کنیم. دستاوردها و موفقیت‌های شان را به دیده قدر ببینیم. کسانی که با ذهنیت زن‌ستیزانه می‌خواهند مانع موفقیت زنان مسلمان افغان شوند، آنان مانع پیشرفت کشور و مانع شکوفایی تمدن اسلامی هستند.»
رییس جمهور افغانستان درحالی برای رهایی از انتقاد کاربران شبکه‌های اجتماعی معذرت‌خواهی می‌کند که پیش از این بارها از آگاهی مردم کشورش سخن زده است. او بارها استدلال کرده که شهروندان افغان از شروع بالای سیاسی برخوردارند و می‌توانند به خوبی بر اعمال حکومت افغانستان نظارت کنند.
با توجه به همه این انتقادات و موجی از فشارها در بیست و چهار ساعت گذشته، معذرت‌خواهی اشرف غنی از زنان افغان نشان می‌دهد که شبکه‌های اجتماعی در افغانستان تبدیل به ابزاری برای فشار بر رهبران سیاسی و دولت این کشور شده است. کاربران افغان پیش از این نیز بارها با استفاده از شبکه‌های اجتماعی بزرگ‌ترین کار و زارهای سیاسی و عدالت‌خواهانه را راه‌اندازی کرده‌اند.