امروز سه‌شنبه، هفتمین نشست همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای در مورد افغانستان (RECCA) در عشق‌آباد، پایتخت ترکمنستان آغاز به کار می‌کند.
این نشست در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته در سطح وزرای امور خارجه، وزرای امور اقتصادی و روسای سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای دایر می‌شود. به نمایندگی از افغانستان در این نشست، سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری این کشور، صلاح‌الدین ربانی، سرپرست وزارت خارجه، مقام‌های وازرت‌های تجارت، اقتصاد و هم‌چنان 170 تن از بازرگانان بخش خصوصی شرکت خواهند کرد.
مقام‌های وزارت خارجه‌ی افغانستان می‌گویند که بیش از 50 کشور و 25 سازمان بین‌المللی و منطقه‌ای از اشتراک‌شان در این نشست اطمینان داده‌اند.
موضوعات روز اول این نشست را گشایش مجموعه تجاری ریکا، برنامه ویژه توانمندسازی بانوان بازرگان در زمینه‌ی دسترسی آنان به بازارهای منطقه و جهان، نشست اتاق‌های تجارت منطقه و نشست گروه‌های کاری تشکیل می‌دهد. در روز دوم این نشست (چهارشنبه 15 نوامبر)، جلسه در سطح وزیران برگزار خواهد شد.
مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که در حاشیه‌ی این نشست موافقت‌نامه راه لاجورد نیز به امضا می رسد.
از سویی هم وزارت خارجه‌ی ترکمنستان در بیانیه‌ای نوشته است که “ادغام اقتصادی منطقه‌ای، یکی از اولویت‌های سیاست خارجی عشق آّباد است”.
خبرگزاری «تریند» آذربایجان به‌نقل از وزارت خارجه‌ی ترکمنستان نوشته است که این کشور از پروژه‌های اقتصادی که در بخش انرژی و ترانسپورت است به «شدت حمایت کرده و در آنها مشارکت داشته است.»
در این گزارش آمده است که عشق آباد ابتکارهایی را با هدف رشد اساسی کارشیوه‌ی جدید برای ثبات افغانستان، پیشنهاد کرده است.
دو سال پیش، ششمین نشست ریکا در کابل با حضور نمایندگان بیش از ۸۰ کشور جهان برگزار شده بود. هدف ریکای ششم، سرعت بخشیدن به تلاش‌های کشورهای منطقه برای با ثبات ساختن افغانستان و ادغام اقتصادی آسیای جنوبی و مرکزی گفته شده بود.
اهداف هفتمین نشست ریکا
به گفته‌ی مقام‌های وزارت خارجه افغانستان در این نشست در مورد پیشرفت‌های صورت گرفته در مورد پروژه‌های منطقه‌ای مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
شکیب مستغنی، سخنگوی وزارت خارجه‌ی افغانستان، هفته‌ی گذشته در یک نشست خبری در کابل که در مورد آمادگی‌های این نشست سخن می‌گفت، تاکید کرد : “در این نشست ضمن مرور پیشرفت‌ها از ریکای ششم تا کنون، روی چالش‌ها و موانع و هم چنین نیاز‌های مالی و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های منطقه‌ایِ دارای اولویت بحث می‌شود. این پروژه‌ها در بخش‌های انرژی، شبکه‌های ترانسپورتی، تسهیل تجارت و ترانزیت، مخابرات و ارتباطات، تقویت روابط میان تاجران و سرمایه‌گذاران در سطح منطقه و اعزام کارگران متمرکز می‌باشد.”
با این وجود، لوله گاز تاپی، انتقال برق کاسا یک هزار، انتقال لین برق 500 کیلوولت ترکمنستان، خط‌آهن پنججانبه میان چین، قرغزستان، تاجیکستان، افغانستان و ایران، دهلیز ترانزیتی راه لاجورد، دهلیز بین‌المللی ترانسپورت و ترانزیت بندر چابهار و ابتکار یک‌کمربند و یک‌راه از جمله پروژه‌هایی است که در اولویت ریکا قرار دارد.
به گفته‌ی مقام‌های وزارت خارجه‌ی افغانستان این پروژه‌ها نقش قابل توجهی را در رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال‌زایی، درآمدزایی و اعتمادسازی در منطقه وسیع آسیای مرکزی، آسیای جنوبی، آسیای جنوب غربی و فراتر از آن ایفا می‌کند.
از زمان آغاز به کار ریکا در سال 2005 به اینسو، تعداد کشورها و سازمان‌های اشتراک کننده و هم چنین عرصه های کاری این سازمان همکاری اقتصادی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است. ساختار ریکا اکنون علاوه بر نشست وزرا شامل مجمع آکادمیک، مجمع تجاری، مجمع جوانان و نشست‌های ویژه موضوعی نیز می‌باشد که هر دو سال یکبار در حاشیه نشست وزرا برگزار می‌شود.
پیشرفت‌های ریکای ششم
ششمین نشست همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای برای افغانستان با عنوان « راه ابریشم از قلمرو افغانستان» به تاریخ 3و 4 سپتامبر 2015 با اشتراک حدود 230 تن از نمایندگان عالی‌رتبه بیش از 40 کشور منطقه و فرامنطقه و بیش از 30 سازمان منطقه‌ای و بین‌المللی در کابل برگزار شده بود.
عرصه‌های کاری ریکا شامل حوزه وسیعی از همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف انرژی، شبکه‌های ترانسپورتی، تسهیل تجارت و ترانزیت، مخابرات و ارتباطات، تقویت روابط و همکاری بین تاجران و سرمایه‌گذاران در سطح منطقه و اعزام کارگران شده است.
با این حال مقام‌های افغان می‌گویند که «ریکا» اکنون به یک چارچوب همکاری منطقه‌ای تبدیل شده و نقش مهمی در تسهیل اجرای پروژه‌های منطقه‌ای دارای اولویت در عرصه‌های ذکر شده ایفا می‌کند.
سخنگوی وزارت خارجه‌ی افغانستان گفت : “در هریک از این پروژه‌ها در دوسال اخیر پیشرفت‌های چشم‌گیری صورت گرفته است. از جمله می‌توان آغاز به کار عملی دو پروژه مهم تاپی و کاسا یک‌هزار اشاره نمود. در زمینه دهلیزهای ترانسپورتی، شاهد امضای موافقت‌نامه بندر چابهار و نهایی‌شدن موافقت‌نامه راه لاجورد بوده‌ایم. افزون بر این افتتاج خط آهن آقینه-اتامیرات و تکمیل قریب الوقوع قسمت سوم خط آهن خواف-هرات از جمله دستاوردهای دیگر ما بعد از ریکای ششم می‌باشد.”
با این وجود به گفته‌ی مقام‌های حکومت افغانستان، سه پروژه مهم در چارچوب گزارش 2017 ریکا و ریکای هفتم در عشق آباد معرفی خواهد شد.
توانمندسازی اقتصادی زنان از طریق همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای، ایجاد اتاق تجارت و صنایع ریکا و ایجاد مرکز تحقیقاتی و ارزیابی در چارچوب ریکا از جمله پروژه‌هایی است که در چارچوب ریکای هفتم گنجانیده خواهد شد.
نشست همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای (ریکا)
نشست ریکا هر دو سال یکبار در کشورهای مختلف منطقه برگزار می‌شود. دو سال پیش، کابل میزبان ششمین نشست این مجموعه‌ی منطقه‌ای بود.
از دست‌آوردهای نشست ریکا می‌توان به افتتاح پروژه انتقال گاز تاپی، آغاز کار اجرای پروژه کاسا یک‌هزار، تکمیل مطالعات امکان‌سنجی پروژه انتقال برق ترکمنستان، افغانستان، پاکستان، نهایی شدن متن موافقت‌نامه راه لاجورد که آماده‌ی امضا است، موافقت‌نامه چابهار، خط آهن آتامراد- امام‌نظر- آقینه و خط آهن خواف- هرات نام برد.
«ریکا» چارچوبی است که موفق به تثبیت ثبات در افغانستان و ادغام اقتصادی منطقه‌ای جنوب و آسیای میانه شده است. پس از این واقعیت که همکاری منطقه‌ای در رشد اقتصادی، کاهش فقر و امنیت سیاسی، اقتصادی و منطقه ای نقش مهمی ایفا می کند، نخستین کنفرانس همکاری اقتصادی منطقه ای در افغانستان (RECCA) در سال 2005 برگزار شد.
این کنفرانس با حضور 11 کشور منطقه‌ای، یک میکانیزم برای روند همکاری منطقه‌ای تحت رهبری افغان‌ها بود که در آن تلاش می‌شود ارتباط نزدیک منطقه‌ای، بین المللی و هم‌چنان اجماع مشترک ترویج و بهره‌گیری از پتانسیل منطقه‌ای از جمله برق آبی تشکیل شود.
علاوه بر این، فعالیت‌های ریکا بر همکاری در زمینه مشارکت منطقه‌ای مزایای آب، مبارزه با مواد مخدر، حمل و نقل، انتقال انرژی، تسهیل تجارت، محیط کسب و کار نیز متمرکز می‌باشد.