پل سوخته شهر کابل در سالهای اخیر، همزمان با رسیدن ماه محرم تبدیل به مرکزی برای فروش پارچهها، پرچمها و دیگر نشانههای مذهبی متناسب با ماه محرم شده است. از چند روز مانده به ماه محرم، غرفههایی در این مکان ایجاد میشود. از پارچههای سیاه رنگ گرفته تا سربند، شال و برگههایی با شعارهای دینی و مذهبی و حتی تصاویری از مجاهدین سرشناس افغانستان را می توان در آن پیدا کرد. در بین خریداران و فروشندگان نیز از هر قوم، مذهب و قشری میتوان دید.
با این حال و با افزایش تهدیدهای امنیتی علیه مراکز دینی و مذهبی شیعیان در یک سال اخیر، از پل سوخته که حالا مرکز فروش علایم دینی و مذهبی در ماه محرم شده است گرفته تا مساجد و دیگر تجمعات، با نگرانیهای امنیتی مواجه است. نگرانیهایی که مقامات حکومت افغانستان را واداشته است تا برای مقابله با آن دست به کار شوند و با مسلح نمودن برخی از افراد محل، از آنها برای تامین امنیت کمک بگیرند.
در کنار تهدیدهای امنیتی
سید زلگی ساکن شهرستان پغمان ولایت کابل، یکی از افرادی است که در پل سوخته پرچم، لباس، کست و سیدیهای نوحه و سینه زنی، عکسهای عاشورایی و همچنین عکسهایی از رهبران و شخصیتهای افغانستان را میفروشد. او به خبرنامه میگوید “من از پنج روز به این سو در اینجا بیرق فروشی میکنم و این کار همه سالهام در دهه محرم است.”
زلگی میگوید “هر چند نظر به سالهای گذشته امسال فروش خوب نیست؛ اما به فضل خدا روزانه ۱۰ تا ۱۵ هزار فروش دارم و درآمد خالصم از این راه تا ۱۵۰۰ افغانی میرسد.”
او میگوید که تنها در دهه عاشورا همه ساله در پل سوخته شهر کابل خوازه بسته و بابت آن خوازهها 3 هزار افغانی کرایه میپردازد. زلگی عکسها و کستهای نوحه را در چاپخانه خودش چاپ میکند ولی پرچمهای مذهبی را از کشورهای همسایه وارد میکند.
زلگی میگوید که عکسها و کستهای نوحه را در چاپخانه خودشان تکثیر میکند ، ولی بیرقها را از کشورهای چین، سوریه، ایران و کوریا وارد میکند.
زلگی تنها فروشنده در پل سوخته نیست. غرفههای زیادی در این محل ایجاد شده و چهره پل سوخته را به مرکزی برای فروش محصولات فرهنگی تبدیل کرده است.
فروشندهی دیگری که خودش را صفر معرفی میکند نیز همانند زلگی پرچم فروش است. او میگوید که از ده سال به این سو فقط در دهه محرم به این کار مشغول است.
صفر با آن که به گفته خودش یک کارگر است و کار خوبی هم ندارد اما از فروش پرچم و سایر علایم مذهبی در ماه محرم راضی به نظر میرسد.
او میگوید که امسال با وجود تهدیدهای امنیتی زودتر از سالهای گذشته غرفهاش را برپا کرده است. او به خبرنامه میگوید که “اگر من از کارم دست بردارم، دیگری هم مثل من از کارش دست بردارد و به همین ترتیب دیگر مردم هم از برگزاری مراسم مذهبیشان خودداری کنند، گروههای دهشتافگن به آرزویشان میرسند.”
همپذیری مذهبی
اعتدالگرایی دینی و مذهبی حاکم در افغانستان سبب شده که پیروان مذاهب در این کشور در برگزاری مراسم مذهبیشان آزاد باشند. افغانستان یکی از کشورهایی است که پیروان مذاهب مختلف در آن به خوبی در کنار یکدیگر زندگی میکنند.
در این روزها در پل سوخته کابل میتوان فروشندگانی را دید که بدون تفکیک قومی، زبانی و یا مذهبی در کنار یکدیگر غرفه ایجاد کردهاند. این فروشندگان میگویند که علاوه بر شیعیان از اقوام و مذاهب مختلف دیگر نیز مشتری دارند.
در لحظاتی که من آنجا بودم خانمی برای خرید به این غرفهها مراجعه کرده بود که نه شیعه بود و نه سنی. او یکی از شهروندان اهل هنود افغانستان بود که به همراه دو فرزندش آمده بود. او گفت که میخواهد فرزندانش را با نهضت عاشورا آشنا کند.
نذری
در کنار بازار گرم خرید و فروش پرچم، توزیع نوشیدنی و خوراکی نیز برای مردم در کنار جادهها ازدحام ایجاد میکند.
برخی از شهروندان پایتخت در دهه عاشورا در کنار این که خودشان در این مراکز به کار مشغول میشوند، کارگر نیز استخدام میکنند.
یکی از افرادی که نخواست نامی از او گرفته شود به خبرنامه گفت که بعد از اینکه چند سال قبل از چنگ طالبان نجات یافته، نذر کرده تا همه ساله در ماه محرم به مردم نذری بدهد. او شیعه مذهب نیست اما سخت به مراسم مذهبی باورمند است و میگوید که به باورها و عقاید دیگر شهروندان کشورش احترام قایل است.
طرح امنیتی ویژه
گرامیداشت از دهه عاشورا در سال جاری متفاوتتر از سالهای گذشته است. شهروندان شیعه افغانستان در حالی وارد ماه محرم شدهاند که تهدیدهای ناشی از حملات انتحاری و تروریستی بر مساجد و مراسم مذهبی بیش از هر زمان دیگر شدت یافته است. تهدیدهایی که مقامات و مردم این کشور را نگران ساخته است.
بربنیاد همین نگرانیها حکومت افغانستان برای تامین امنیت این مراکز طرح ویژه امنیتی را روی دست گرفته است.
با این حال سخنگوی پلیس کابل تهدیدهای امنیتی را رد نمیکند و میگوید که نیروهای امنیتی در تلاش تامین امنیت شهر کابل هستند.
بصیر مجاهد سخنگوی پولیس کابل به خبرنامه گفت که «نیروها امنیتی همیشه در تلاش تامین امنیت هستند و این روزها تدابیر شدید امنیتی را با همکاری مردم عزادار روی دست گرفته است.»
آقای مجاهد از مردم و شهروندان کابل میخواهند تا با پلیس کابل همکاریشان را گسترش دهند و هر گونه فعالیتها و موارد مشکوک را با نیروهای امنیتی در میان بگذارند.
سخنگوی پلیس میگوید که شمارههای تماس نیروهای امنیتی به شمول شماره تماس( ۱۰۰ و ۰۲۰۲۰۰۱۰۰) پلیس فعال است و شهروندان میتوانند به صورت مستقیم موارد مشکوک را به نیروهای امنیتی گزارش دهند.