بیلبوردهای پر و خالی؛ 106 میلیون درآمد شهرداری پایتخت و رکورد روزافزون یک تجارت

شهرداری کابل در جریان سال گذشته از مجموع بیلبوردهای تبلیغاتی پایتخت افغانستان، 106 میلیون افغانی درآمد داشته که این مبلغ از شرکت‌های تبلیغاتی جمع‌آوری شده است.

راحله کوهستانی، رییس خدمات فرهنگی شهرداری کابل به خبرنامه گفت که در مجموع 1130 بیلبورد در کابل نصب می‌باشد و از این میان 716 بیلبورد آن مربوط شهرداری کابل می‌شود. این نهاد، بیلبوردها را به 23 شرکت تبلیغاتی به کرایه داده است.

درآمد شهرداری کابل از محصول بیلبوردها در سال جاری مشخص نیست اما این اداره در پنج سال گذشته در مجموع 554 میلیون افغانی از این بابت، درآمد داشته است. این بیلبوردهای تبلغیاتی، به سه بخش تقسیم شده است.

شهرداری کابل از هر متر مربع بیلبوردهایی که در موقعیت‌های ویژه با نمای عالی نظیر چهارراهی‌های پر رفت‌وآمد نصب اند، سالانه 5 هزار افغانی کرایه دریافت می کند. اما از بیلبوردهای دیگری که در موقعیت‌های دورافتارده تر و در مسیر جاده‌ها با ترافیک و دید کم‌تری واقع اند 4 هزار افغانی می‌گیرد. اما شهرداری، از هر متر مربع بیلبوردهایی که در خارج از مرکز شهر کابل واقع شده، 3 هزار افغانی کرایه دریافت می‌کند.

بیلبوردهای دیگر

رییس خدمات فرهنگی شهرداری کابل می‌گوید شماری از بیلبوردها در پایتخت افغانستان خارج از کنترل این اداره است و مربوط اداراتی دیگری غیر از شهرداری می‌شود.

45 بیلبورد از وزارت دفاع ملی، 18 بیلبورد از بنیاد مارشال محمد قسیم فهیم، 10 بیلبورد از بنیاد احمدشاه مسعود و 58 بیلبورد مربوط به وزارت صحت عامه، اداره محیط زیست، جمعیت هلال احمر و اداره آتش نشانی افغانستان خارچ از کنترل شهرداری کابل فعالیت دارد. همچنان این نهاد، 60 بیلبورد دیگر را که به صورت غیرقانونی نصب شده بود، جمع‌آوری کرده است.

بدهکاران

شهرداری کابل بیلبوردهایی که در پایتخت نصب اند را به 23 شرکت کرایه داده است. هرچند خانم کوهستانی به خبرنامه می‌گوید اداره او، سال گذشته 106 میلیون افغانی از این بابت درآمد داشته اما اخیرا، او به رسانه‌ها گفته بود که درآمد تعیین شده آن‌ها به عنوان هدف برای شهرداری کابل از مجرای این بخش در سال 1395 خورشیدی، باید به 144 میلیون افغانی می‌رسید که از این میان 38 میلیون افغانی آن از سوی 10 شرکت تبلیغاتی پرداخت نشده است.

رییس خدمات فرهنگی شهرداری کابل به خبرنامه می‌گوید شماری از شرکت‌های تبلیغاتی هنوز پول خود را پرداخت نکرده که به دادستانی کل معرفی شده‌اند. به گفته‌ی او “شرکت آصف عرفان، خپلواک احمدزی، شهروند و شهکار در مجموع 4 میلیون افغانی بدهکارند.”

شهرداری کابل می‌گوید بیلبوردهای مربوط به این شرکت‌ها را از سطح شهر جمع‌آوری کرده است. در همین حال این مقام شهرداری کابل روز یکشنبه، 21 جوزا به خبرگزاری پژواک گفته است که شرکت افغان مشعل که مربوط به الماس زاهد، عضو سابق مجلس نمایندگان است، حاضر نیست بیش از 42 میلیون افغانی بدهی خود را بپردازد.

چهره شهر

پیش از این شماری زیادی از شهروندان کابل از ترافیک سنیگن بیلبوردهای تبلیغاتی در پایتخت افغانستان شاکی بوده اند. به باور این گروه، این بیلبوردها چهره شهر کابل را متاثر ساخته و زیبایی را از بسیاری از نقاط شهر گرفته است.

در همین حال خانم کوهستانی می‌گوید شمار زیادی از این بیلبوردها معیاری نیست درحالی که در سطح شهر باید بیلبوردهای معیاری از 3 در 4 متر و 4 در 8 متر بزرگ تر نباشد. به گفته‌ی او اکنون شمار معدود از شرکت‌های تبلیغاتی بیلبوردهای‌شان را به گونه‌ی معیاری ساخته‌اند که دارای الکوبان سرخ اند.

شهرداری کابل برای شرکت‌های تبلیغاتی گفته است بیلبوردهای‌شان را دو رویه بسازند. در صورت چنین اقدامی، شهرداری وعده داده تا تنها از یک طرف آن کرایه بگیرد. در حال حاضر در شهر کابل بیلبوردهای نصب شده بین 18 تا 300 متر مساحت دارند.

اما شرکت‌های تبلیغاتی دلیل دیگری دارند. آنان می‌گویند وضعیت بد امنیتی و همچنان توسعه شهر باعث شده است تا این شرکت‌ها نتوانند بیلبوردهای شان را معیاری بسازند زیرا معیاری ساختن این بیلبوردها هزینه‌ی زیادی می‌خواهد.

خانم کوهستانی اما می‌گوید “…بیلبورد عادی 3 در 6 در حدود 50 هزار افغانی هزینه برداشته است. کسی که الکوبان سرخ زده تقریباً 250 هزار افغانی یک بیلبورد برایش تمام می‌شود… شرکت‌هایی که 100 بیلبورد یا 50 بیلبورد دارند می‌گویند اگر به‌خاطر نمای شهر این را دیزاین کنیم، گاهی شهر توسعه پیدا می‌کند گاهی سرک توسعه پیدا می‌کند، بیلبوردهای ما را از جایش می‌کند. ما متضرر می‌شویم، اوضاع خوب نیست.”

بیلبوردهای خالی

شهرداری کابل از بیلبورد خالی نیز کرایه می‌گیرد. در حال حاضر شماری از بیلبوردها در چهارراهی‌ها و دیگر گوشه و کنار شهر خالی اند. نبود تبلیغات، وضعیت بد اقتصادی و دادن تبلیغات به تلویزیون‌ها باعث شده تا فعالیت این شرکت‌های تبلیغاتی نیز از رونق بیافتد.

رییس خدمات فرهنگی شهرداری کابل نیز می‌گوید وضعیت بد اقتصادی روی شرکت‌های تبلیغاتی تاثیر کرده و این امر باعث شده تا شماری از بیلبوردهای آنان خالی بماند. به گفته‌ی او نشر اعلانات از طریق تلویزیون‌ها در جریان پخش سریال ها و فیلم ها، به ویژه از طرف شب، باعث شده تا کمتر تبلیغات به شرکت‌های تبلیغاتی داده شود.

هرچند وضعیت بازار روی تبلیغات تاثیر گذاشته اما روی درآمد شهرداری تاثیری نداشته است. زیرا شهرداری کابل از بیلبوردهای خالی نیز کرایه می‌گیرد.

پیشتر غلام رسول قرلق، رییس شرکت تبلیغاتی هندوکش گفته بود که رکود اقتصادی افغانستان باعث شده تا شرکت آنان بیش از 8 میلیون افغانی به شهرداری بدهکار شوند.

اما روح الله محسنی، یکی از مسئولان شرکت تبلیغاتی کابل پن به خبرنامه می‌گوید تلویزیون‌ها تاثیری روی فعالیت های شرکت‌های تبلیغاتی نگذاشته است زیرا هزینه تبلیغات تلویزیونی بیشتر است. به گفته‌ی او یکی از دلایل بدهکار شدن شرکت‌های تبلیغاتی کاهش قیمت و رقابت های تنگاتنگ می باشد. او می‌گوید که “مثلا حد اوسط مالیه در هر متر ماه 400 افغانی است درحالی که خیلی از شرکت‌ها هستند که فی متر 300 افغانی کار می‌کنند.”

شرکت‌های تجارتی بیشترین تبلیغات را به شرکت‌های تبلیغاتی می‌دهند تا پیام های بازرگانی شان از طریق این بیلبوردها به نمایش گذاشته شود. میزان تبلیغات وابسته به رونق کار تاجران و شرکت‌های تجارتی است.

روح الله محسنی می‌گوید که “بیلبوردهای ما معیاری و به رنگ سرخ است. کار ما بستگی و ارتباط کامل با سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های تجارتی و تولیدی دارد. وقتی امنیت خراب شد مردم ریسک نمی‌کنند و اگر کاری روی دست دارند هم منتظر می‌مانند. درنتیجه کار کاهش پیدا می‌کند.”

کاهش و رکود فعالیت‌های این شرکت‌های تبلیغاتی تنها به این امر خلاصه نمی شود. افزایش میزان انفجارات و وخامت اوضاع امنیتی نیز بر فعالیت‌های شرکت‌های تبلیغاتی تاثیر می‌گذارد. در انفجار چهارشنبه کابل چندین بیلبورد تبلیغاتی تخریب شده و وقتی وضعیت امنیتی وخیم می‌شود، فعالیت‌های شرکت‌های تبلیغاتی نیز از رونق می‌افتد.

مالیات سنگین از دیگر مشکلاتی است که در برابر کار شرکت‌های تبلیغاتی قرار دارد. روح‌الله محسنی می‌گوید که “مالیه خیلی بالا است نسبت به بازار کار.” تنها تاجران و شرکت‌های تجارتی و تولیدی نیستند که برای شرکت‌های تبلیغاتی اعلان می‌دهند. رهبران سیاسی نیز عکس‌های‌شان را در سطح شهر کابل نصب می‌کنند.

خبرنامه تلاش کرد با سایر شرکت‌های تبلیغاتی نیز گفت‌وگو کند اما پس از تماس‌های مکرر به چندین شرکت، موفق به برقراری تماس و دریافت معلومات نشد.

علی اکبر هم‌کار این گزارش بوده است.