چای نقش مهمی در فرهنگ آسیا به عنوان یک نوشیدنی پرمصرف و هم‌چنان نمادی از موقعیت اجتماعی در طول قرن‌ها، ایفا کرده است. عجیب نیست که کشف آن به ریشه‌های مذهبی یا سلطنتی نسبت داده می‌شود. در واقع چین قرن‌هاست که چای را می‌شناسد و از آن به عنوان یک نوشیدنی پر مصرف استفاده می‌کند.
متخصصان در ابتدا این نوشیدنی را به عنوان درمانی برای گروهی از بیماری‌ها می‌دانستند و اشرافیت در مصرف چایِ خوب به عنوان نشانه‌ای از جایگاه اجتماعی محسوب می‌شد و مردم عادی فقط می‌توانستند از طعم آن استفاده کنند.
در حال حاضر آماده کردن چایِ مایع از این گیاه و نوشیدن آن، به یک فرهنگ و تعارف می‌ماند تا وسیله‌ی برای رفع تشنگی و یا درمان. تعارف نوشیدن چای در میان شهروندان افغانستان به یکی از رسم‌های معاشرت و آداب اجتماعی تبدیل شده و به نوعی داخل فرهنگ این مردم جای گرفته است.
در مکالمه‌ها و حرف‌های روزانه‌ی افغان‌ها، تعارف به چای نوشیدن، شاید یکی از پر استفاده‌ترین‌ها باشد. شهروندان این کشور اگر بخواهند کسی را به خانه‌اش تعارف کنند و یاهم اگر باکسی بخواهند حرف بزنند، او را به چای نوشیدن دعوت می‌کند.
“کتی ما چای خوردن نمی‌ری”، “کجا هستی هیج نیستی یگان دفعه بیا دفتر یک چای خو داده می‌تانیم.” این جمله‌ها از جمله تعارف‌های است که برای چای نوشیدن استفاده می‌شود.
با این حال تعارف چای نوشیدن، تنها نوشیدن چای نیست، بل‌که دعوت به چای نوشیدن بهانه‌ای است برای دیدن یک دوست، گفتن حرف مهم به کسی، ملاقات‌های سیاسی و امسال آن. با این حال نوشیدن چای نوعی نشانه‌ی زبان ارتباطی و ارزش نمادین است.
در شهر های افغانستان به‌خصوص شهر کابل چای‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌های زیادی وجود دارد که جوانان کابلی با یکدیگر گرد می‌آیند و آنجا باهم بگو مگو می‌کنند. این چای‌خانه‌ها و قهوه‌خانه‌ها مکانی خوبی شده است برای دیدارهای کاری و دوستانه.
روز بین المللی چای
روز بین‌المللی چای در تاریخ ۱۵ دسامبر سال ۲۰۰۵ میلادی برای اولین بار در دهلی نو تجلیل شد. سال بعد در سریلانکا و اینک با برگزاری مراسمی در این روز در کشورهای چای‌خیزی چون بنگلادش، اندونزی، نیپال، کنیا و بعضی کشورهای دیگر تجلیل می‌شود.
از سال 2005 تاکنون، هر ساله تمامی کشورهای چای‌خیز دنیا به منظور ترویج و توسعه پرورش این گیاه ارزشمند، افزایش تولید و صادرات آن جهت بهبود وضعیت اقتصادی و هم‌چنین تجلیل از شاغلین، دست‌اندرکاران و پژوهشگران دخیل در زنجیره پرورش، تولید و فرآوری آن به عنوان یک محصول راهبردی و نوشیدنی اشتغال‌زا مبادرت به برگزاری جشن و بزرگداشت روز جهانی چای می‌کنند.
هدف از برگزاری این مراسم در این روز، جلب توجه دولت ها و شهروندان به اهمیت چای و تجارت آن و تاثیرش بر زندگی کارگران این صنعت است.
با وجود این که 11 سال از شروع این حرکت بزرگ و توجه جهانی، گذشته است و صنعت چای نیز پیشینه‌ای پرقدمت در افغانستان دارد، تاکنون از صنعت‌گران این گیاه تقدیری نشده است در حال که شرکت چای الکوزی، یکی از مشهوترین تولید کننده چای در سطح بین المللی، یک شرکت افغانی است.
مرکز تولید چای الکوزی در دبی امارات متحده عربی است اما در بیش از 40 کشور به شمول افغانستان نمایندگی دارد.
چای محصول چینی
بوته چای برای نخستین بار در چین شناخته شد که به تدریج خواص درمانی آن کشف شد. علاوه بر آن از چای برای مصارف رنگ‌آمیزی نیز استفاده می‌شد.
هلندی‌ها در سده هفدهم چای را از چین به اروپا بردند. در اروپا چای در مغازه‌های عطاری عرضه می‌شد. «نیکولاس تولپ» پزشک هلندی در کتاب خود تحت عنوان مشاهدات پزشکی در سال ۱۶۴۱ اعلام کرد که با نوشیدن چای از همه بیماری‌ها در امان هستید و عمرتان طولانی می‌شود. در قرن ۱۸ زمانی که ملکه انگلیسی چای را به عنوان نوشیدنی صبحانه خود انتخاب کرد، مُد بر مباحث پزشکی غلبه کرد.
نوشیدن چای برای مدتی در مستعمرات انگلیس در آمریکا تحریم شد. زمانی که بریتانیایی‌ها بر خریداران چای حتی برای اهداف درمانی، مالیات تحمیل کردند، مستعمره‌نشینان در برخی جوامع به اعتراض برخاستند، بعدها همین معترضان تندخو مخفیانه سوار کشتی‌های بریتانیایی شدند و ۳۴۲ صندوق چای را به «لنگرگاه بوستون» بردند و با بهای ارزان‌تری فروختند.
افزودن دیدگاه