شکایت از شریک سیاسی؛ عبدالله دو سال تمام توهین شده است

چهار روز از سخنرانی عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی می گذرد که تا حدی برای طرف‌های مختلف تکان‌دهنده نیز بود؛ صحبت‌های که رییس جمهور غنی هدف اصلی آن بود.

در پی این سخنرانی، داکتر عبدالله – احتمالن در یک قدرت نمایی سیاسی – هم‌تیمی‌هایش را در کاخ سپیدار گرد آورده و یک بار حرف‌های را مطرح کرده که احتمالن مسیر سیاست افغانستان را تغییر دهد.

داکتر عبدالله در این محفل خطاب به حامیان سیاسی اش، اعتراف کرد که او، انتظارات هم‌تیمی‌هایش را برآورده نتوانست و از آنان ” غذر خواهی کرد.”

داکتر عبدالله در این سخنرانی تازه‌اش گفته است که “آنچه را که روز پنجشبه بیان کردیم، از روی احساسات و ناپختگی‌های سیاسی نبوده، بلکه واقعیت‌های بود که مردم حق دارند از آن آگاه می‌شدند.”

رییس جمهور غنی، دیروز در مراسم گشایش پارلمان آموزشی برای جوانان به کنایه به داکتر عبدالله گفت که “رهبری مردم و یک کشور، با احساسات نمی‌شود، بل باید طرح داشت.”

دوسال تمام توهین شدیم

داکتر عبدالله در سخن‌رانی شام‌گاه روز گذشته در قصر سپیدار، با حامیان درد دل کرده و گفته که ” در این دو سال به ما توهین شده است. ما صبر و حوصله کردیم، اما هیچ کسی قدر این حوصله مندی را ندانست.”

داکتر عبدالله پافشاری کرده که اگر وی از این نرمش دیپلماتیک در این دو سال کار نمی‌گرفت، حالا، اوضاع افغانستان به گونه‌ی دیگری می‌بود.

او، پذیرفت که در دو سال گذشته در پیوند با مسایل سیاسی به شکل انفرادی تصمیم گرفته و سیاست‌گران پشتیبانش را در جریان نگذاشته است. اما، از این به بعد، او همیشه بر اساس رأی مردم در پیوند با مسایل جاری افغانستان گام خواهد برداشت.

ظهور با چهره‌ی تازه

عبدالله عبدالله در این نشست مطرح کرده که دیگر زمان صبر و حوصله او و هم‌کارانش گذشته است. به گفته‌ای رییس اجرایی، اگر حکومت تا کنون چهره‌ی نرم و صبور وی را دیده است، از این پس ” چهرۀ دیگری او را خواهد دید”

عبدالله عبدالله افزود که ” از این پس شیوه‌ی کار تغییر می‌کند. در برابر تصمیم‌های تک روانه و یک‌جانبه خواهیم ایستاد. ما تطبیق توافق‌نامه‌ی تشکیل حکومت  وحدت ملی را می‌خواهیم و به چیزی کمتر از آن اهمیت قایل نیستیم.”

هرچند، برخی نزدیکان عبدالله عبدالله به خبرنامه گفته‌اند که صحبت‌های روز پنج‌شنبه داکتر عبدالله از پیش برنامه‌ریزی نشده بود و او به گونه‌ی ناگهانی تصمیم گرفته چنین حرف‌های را بزند. اما، اگر یادمان باشد، عطا محمد نور، سرپرست ولایت بلخ و عمده ترین متحد رییس اجرایی در پیام عیدی‌اش به مناسبت عید سعید فطر گفته بود که تا یک ماه پس از عید، با مشورت با بزرگان سیاسی، برنامه‌ای ملی‌یی را اعلام می‌کند که به سود تمام مردم افغانستان باشد.

درست یک ماه پس از آن پیام عیدی، عطا محمد نور رییس اجرایی حزب جعمیت – که حالا به نحوی رهبری تمام تاجیک‌های افغانستان را نیز بر دوش دارد – به کابل آمد. ملاقات‌های با شماری از رهبران سیاسی افغانستان انجام داد.

کمی پس از یک هفته از آمدن عطا محمد نور به کابل، داکتر عبدالله از اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان سخت انتقاد کرد. اکنون برخی از گمانه‌زنی‌ها این است که بی تردید، سخنان تازه عبدالله عبدالله، با آن پیام عیدی عطا محمد نور و آمدن این چهره قدرت مند تاجیک‌های افغانستان به کابل، بی‌ربط نیست.

حوصله‌مندی ویژگی رهبری است

اما، حرف‌های تازه عبدالله عبدالله، واکنش‌های اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان را نیز در پی داشت. آقای رییس جمهور روز گذشته در مراسم گشایش پارلمان آموزشی افغانستان گفت: ” صبر و حوصله، از ویژه‌گی‌های رهبری است و او ریاست جمهوری افغانستان را با صبر و حوصله رهبری می‌کند.”

هر چند رییس جمهور از کسی به طور مستقیم یاد نکرد، اما اکنون تحلیل‌گران حرف‌های رییس جمهور را نوعی کنایه سیاسی به عبدالله عبدالله می‌داند که گویا رییس اجرایی، با مسایل کلان کشوری عجولانه برخودر کرده است و شایسته‌گی رهبری را ندارد.

رییس جمهور هم‌چنان غیرمستقیم گفته‌است که نمی‌شود، کشور را با احساسات رهبری کرد. واکنشی که احتمالن در پیوند با سخنان تند روز پنج‌شنبه داکتر عبدالله رییس اجرایی باشد.

رییس جمهور هم‌چنان گفته است: “من با رأی مردم افغانستان آمده ام.” شاید این حرف رییس جمهور پاسخی به گفته‌های اخیر عطا محمد نور باشد که گفته است، اشرف غنی، بر بنیاد یک توافق سیاسی و با امضای تیم سیاسی‌اش به قدرت رسیده است.

نمونه‌های از این دست که از اختلافات شدید میان رهبران رده اول حکومت وحدت ملی حکایت دارد. مساله‌ای که کارایی طرح حکومت وحدت ملی را سخت زیر پرسش برده است. حالا، این نگرانی مطرح می‌شود، که آیا امریکا و متحدانش مسوول این اوضاع نا به سامان این حکومت‌است یا تک رویی و زیاده طلبی رهبران درجه اول سیاسی افغانستان؟

هرچند، اطرافیان هر دو طرف گفته اند که آنچه که رهبران شان انجام می‌دهند، نه تک روی است و نه هم زیاده خواهی.

اتهام فساد بر رییس جمهور غنی

داکتر عبدالله در بخشی از سخنرانی دیروزاش با هم‌تیمی‌های سیاسی‌اش در کاخ سپیدار گفته است که ” ما از دست داشتن شماری از اقارب و افراد نزدیک به رییس جمهور غنی در فساد اداری با خبر هستیم.”

اما مینه پال، از معاونان سخنگوی رییس جمهور به خبرنامه می گوید: ” این حرف‌ها هوایی است. اگر کسی به فساد دست دارد، نامش را بگویند و نشان بدهند که در کجا فساد کرده است؟”

روز جمعه رییس جمهور غنی نیز در ارگ ریاست جمهوری، در محفلی که به مناسبت گرامی داشت از روز جوانان برگزار شده بود، به نحوی شرکای قدرت خود را متهم به فساد کرد. اتهاماتی که در افغانستان به قدر کافی زیاد است؛ اما در نهایت کمتر مشخص اشت که فاسد کیست و حرف حق را کدام شخص می‌زند.

در هر صورت قدر مسلم این است که  افغانستان برای چندمین سال پی در پی در جمع فاسدترین کشورهای جهان قرار می‌گیرد.

بی میلی رییس جمهور به اصلاحات انتخاباتی

یکی از بخش‌های مهم توافق‌نامه‌ی تشکیل حکومت وحدت ملی، آوردن اصلاحات در نظام انتخابات افغانستان است. اصلاحاتی که شامل تغییر در رهبری کمیسیون‌های مستقل انتخاباتی، توزیع شناسنامه‌های برقی می شود.

اما، نهادهای ناظر بر نظام انتخاباتی افغانستان به خبرنامه تأیید کرده اند که کارهای کمی در پیوند با آمدن اصلاحات در نظام انتخاباتی انجام شده است.

محمد یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات شفاف و عادلانۀ افغانستان ( فیفا) به خبرنامه گفت :” در مساله آوردن اصلاحات انتخاباتی، تیم اشرف غنی 70 درصد صلاحیت را داشت اما تیم داکتر عبدالله تنها 30 درصد صلاحیت داشته.”

آقای رشید افزود که :” انتظار می‌رفت، رییس جمهور غنی در این مساله کارهای زیادی انجام دهد، اما متاسفانه ما شاهد هستیم که چنین کار نشد.”

همچنان، نعیم ایوب زاده، رییس اجرایی بنیاد انتخابات شفاف افغانستان – از نهادهای ناظر بر نظام انتخاباتی افغانستان – در صحبتی با خبرنامه تأیید می‌کند که :” رییس جمهور غنی نتوانست اصلاحات لازم را در نظام انتخابات بیاورد. نتوانست به معنای این است که نمی‌خواست چنین اصلاحاتی بیاورد.”

به گفتۀ ایوب زاده :” فشارهای قومی، تیمی و منفعت طلبی‌ها باعث شد که رییس جمهور در آوردن اصلاحات انتخاباتی ناکام بماند.”

این که حقیقت ماجرا چیست و میان دو رهبر چه می‌گذرد، خیلی‌ها نمی دانند؛ اما گزارشی که داکتر عبدالله از دو سال کار با شریک سیاسی‌اش برای مردم اعلام کرد، نشان می دهد که به قول معروف”آب از نیزه پریده است.”

به نظر می‌رسد تنش‌های درون- حکومتی خیلی عمیق‌تر از آن چیزی می‌باشد که در رسانه‌ها درز کرده است. این تنش‌ها، به احتمال خیلی زیاد مسیر سیاسی را در افغانستان تغییر خواهد داد. اما، این که این تغییر مسیر ابعاد مثبت خواهد داشت یا منفی، تا چند ماه دیگر روشن خواهد شد.

اما، بسیاری از آگاهان در افغانستان باور دارند، یگانه راه نجات افغانستان، عملی شدن تمام مواد توافقنامه‌ی سیاسی تشکیل حکومت وحدت ملی است و در حال حاضر هیچ نسخه‌ای بهتر از این، برای بقای افغانستان وجود ندارد.