آفتاب از پشت کوه پایه های هندوکش کم کم طلوع می کند. با طلوع آفتاب یک روز کاری دیگر شروع می شود. دو طفل اش را می بوسد و خانه را به قصد شفاخانه ترک می کند. از خانه تا شفاخانه راه طولانی‌ای را می پیماید. به دروازه ورودی شفاخانه مرکزی پکتیکا می رسد. از راه رو به سمت اتاق خود حرکت می کند. راه رو پر از افراد مریضی است که منتظر شروع کار داکتران در شفاخانه اند. زنانی که درد دارند ولی به دلیل شرم و حیا کسی نباید صدایشان را بشنود. اطفالی که صدای شان راه رو را فرا گرفته است و مردانی که با چهره های پریشان در کنار زن و طفل خود ایستاده اند. او همچنان به راه خود ادامه می دهد. وارد اتاق خود می شود. روپوش سفیدش را بر تن می کند و بدون معطلی به کار شروع می کند. ساعت هشت در دفتر خود حاضر است. او تنها داکتر متخصص زنان در ولایت یک میلیون نفری است. امروز هم مثل هر روز، روزکاری سختی را پیش رو دارد. او کار خود را با دیدن زنانی که روز قبل عملیات کرده است شروع می کند. با حوصله از هر کدام‌شان حالشان را جویا می شود و می پرسد که آیا مشکلی دارند و یا نه؟ و به مشکلات‌شان رسیدگی می کند.
بعد از آن به بخش معلومات شفاخانه می رود از شخصی که در پشت میز است در مورد مریضان عاجل می پرسد تا هر چه زود تر به آنان رسیدگی شود. دوباره به دفتر خود باز می گردد و شروع می کند به رسیدگی به مریض هایی که در طول راه رو صف کشیده اند. بعد از ظهر هم عملیات هایی که از قبل مشخص شده اند را انجام می دهد.
تنها ناجی
هما امیری تنها دکتر متخصص زنان در ولایت پکتیکا است. متولد سال 1367 ولسوالی پغمان، کابل است. آموزش های ابتدایی اش را در کابل به پایان رسانده و طب معالجوی را در دانشگاه مزار خوانده است. دو سال در ولسوالی چارکنت مزار کار کرده و دوباره برای تخصص خود به کابل آمده است. تخصص خود را در بخش نسایی ولادی از بیمارستان 120 بستر خیرخانه در مدت چهار سال به دست آورده است.
خانم امیری می گوید بعد از این که تخصص گرفته به ولایت پکتیکا آمده است. او حالا هفت ماهی است که در پکتیکا به معالجه زنانی که شاید در وضعیت مرگ حتمی بوده اند پرداخته و اکثر آنها را معالجه کرده است.
روزانه گاهی بیشتر از 70 مریض زن را می بیند. کار خود را سخت می پندارد اما راضی به نظر می رسد. خوشحال است از این که در این ولایت کار می کند و این گونه احساس خود را ابراز می دارد:” از تمام مردم ولایت پکتیکا خوشحال استم که به من این گونه قدر می کنند و از واکنش بیماران خود انرژی تازه برای کار بیشتر می گیرم.”
هما امیری از آغاز فعالیت های خود برایم شرح داد، زمانی که در کابل برای تخصص خود درس می خوانده است شاهد زنان زیادی بوده که به خاطر مشکلات جزیی خود باید راه زیادی را برای بیمارستانی در کابل می پیمودند. او این وضع را فاجعه بار می داند. او می گوید بعد از این که با موارد متعدد این چنینی برخورد کرده، تصمیم گرفته که دوسال کامل را در ولایت های دور افتاده کار کند. او ادامه داد که قبل از آمدن به این ولایت دو دل بوده است اما با رفتن و آغاز به کار، درک کرده که کار خوبی را انجام داده و زنان این ولایت به چه میزان به او و خدمات او احتیاج داشته اند.
داکتر هما وقت زیادی برای مصاحبه نداشت با این حال وقتی را برای ما اختصاص داد، اما اضطراب برای رسیدگی به مریضانی که پشت اتاق او منتظر بودند در صدایش هویدا بود. او از وضعیت فعلی خود راضی به نظر می رسید، اما ناراحتی اش انجام نشدن بعضی از معاینات در بیمارستان مرکزی ولایت پکتیکا بود و مشکل دیگر را نبود داکتر متخصص زنان به غیر خود در این ولایت می دانست.
وضعیت نامناسب
ولایت پکتیکا در حدود 250 کیلومتری کابل قرار دارد. دارای 23 واحد اداری و 36 مرکز صحی است. 60 قابله در این ولایت مشغول به کار اند اما به گفته ریس صحت عامه این ولایت در چند مرکز صحی قابله ای وجود ندارد و تنها هما امیری به عنوان داکتر متخصص زنان در این ولایت فعالیت می کند.
رییس صحت عامه این ولایت در عین حال، گفت که وزارت صحت عامه در پی استخدام یک متخصص دیگر در این ولایت است اما اکثر داکتران زن به خاطر مشکلات خانوادگی به این جا سفر نمی کنند. به گفته این مقام وزارت صحت عامه راه حل اولیه برای ترغیب دکتران متخصص زنان افزایش حقوق (معاش) آن ها است. این در حالیست که میزان مرگ و میر دقیق مادران و زنان در این ولایت وجود ندارد اما ریس صحت عامه این ولایت می گوید که تعداد مرگ و میر بانوان نسبت به سال های اخیر کمتر شده است. میزان مرگ و میر مادران در سال 2015 به تعداد 396 نفر و در سال 2014 تعداد 425 در افغانستان گزارش شده است.
در حالی که ریس صحت عامه پکتیکا از کم شدن میزان مرگ و میر مادران خبر می دهد اما باز هم وجود تنها یک متخصص زنان در یک ولایت با جمعیتی یک میلیون نفری فاجعه ایست که تا حال وزارت صحت عامه در این بخش اقدام نکرده است. و در 9 ولایت افغانستان هیچ متخصص زن وجود ندارد. اما ولایت های که بیشترین پزشک زنان را دارد شامل مزار شریف با 31 پزشک، ننگرهار 15، هرات 12 و قندهار 4 پزشک می شود. این در حالی است که کابل با 249 پزشک بالاترین میزان از مجموع 373 پزشک زنان را دارا می باشد.
افزودن دیدگاه