لیمو (Citrus limon) یکی از شناختهشدهترین میوههای خانواده مرکبات است که به دلیل طعم ترش و خواص تغذیهای قابلتوجه، جایگاه ویژهای در رژیم غذایی بسیاری از افراد دارد. این میوه سرشار از ویتامین C، ترکیبات آنتیاکسیدانی و مواد گیاهی مفید است که میتوانند فواید زیادی برای بدن داشته باشند. نوشیدن آب لیمو، بهویژه زمانی که به صورت منظم و در حد تعادل مصرف شود، یکی از سادهترین راهها برای بهرهمند شدن از این فواید است. در این مقاله به شما خواهیم گفت که مصرف روزانه لیمو ترش چه اتفاقاتی را در بدن شما رقم می زند. با خبرنامه همراه باشید!
اثرات مصرف روزانه آب لیمو ترش در بدن
موارد زیر را بخوانید و از تاثیر این ماده غذایی ترش مطلع شوید:
کاهش خطر سنگ کلیه
سنگ کلیه یا نفرولیتیازیس به رسوبات سختی گفته میشود که از تجمع مواد معدنی در دستگاه ادراری بهوجود میآیند و اغلب در کلیهها شکل میگیرند. این سنگها میتوانند باعث درد شدید، مشکلات ادراری و در برخی موارد عفونت شوند. یکی از راههای مهم پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه، تغییر ترکیب شیمیایی ادرار است.
افزایش سطح ترکیبی به نام سیترات در ادرار یا قلیاییتر کردن آن میتواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند. لیمو حاوی اسید سیتریک است؛ نوعی سیترات طبیعی که به افزایش سطح سیترات ادرار کمک میکند. اسید سیتریک با کلسیم موجود در ادرار ترکیب میشود و مانع از اشباع بیش از حد آن میگردد. این فرآیند باعث میشود کریستالهای اگزالات کلسیم، که عامل اصلی بسیاری از سنگهای کلیه هستند، نتوانند بهراحتی به تودههای سخت و سنگمانند تبدیل شوند.
نحوه نوشیدن آب لیمو برای سلامت کلیه
برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف روزانه حدود ۴ اونس کنسانتره آب لیمو رقیقشده با آب میتواند در کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه مؤثر باشد. البته اگر pH ادرار بیش از حد اسیدی باشد، در برخی افراد ممکن است استفاده از سیتراتهای قلیایی مانند سیترات پتاسیم گزینه مناسبتری باشد. از آنجا که شرایط بدنی و سابقه پزشکی افراد متفاوت است، مشورت با پزشک برای انتخاب بهترین روش پیشگیری از سنگ کلیه توصیه میشود.
بهبود سلامت قلب
لیمو منبع خوبی از ویتامین C و آنتیاکسیدانهای مختلف است؛ ترکیباتی که نقش مهمی در حفظ سلامت سیستم قلبی–عروقی دارند. دریافت کافی ویتامین C به محافظت سلولها در برابر رادیکالهای آزاد کمک میکند. رادیکالهای آزاد مولکولهای ناپایداری هستند که میتوانند به دیواره رگها آسیب بزنند و زمینهساز تصلب شرایین شوند؛ وضعیتی که خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
علاوه بر این، لیمو حاوی آنتیاکسیدانهای فنلی است که میتوانند به کاهش فشار خون، بهبود عملکرد اندوتلیال و کاهش سطح کلسترول LDL کمک کنند. عملکرد اندوتلیال به توانایی رگها برای انبساط و انقباض مناسب اشاره دارد و نقش مهمی در جریان روان خون در سراسر بدن ایفا میکند. فشار خون بالا، کلسترول LDL بالا و اختلال در عملکرد اندوتلیال همگی از عوامل خطر اصلی بیماریهای قلبی به شمار میروند.
از دیدگاه علمی نیز شواهد قابلتوجهی وجود دارد. یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۷ نشان داد افرادی که مصرف میوه و سبزیجات بیشتری دارند، با خطر کمتر ابتلا به بیماریهای قلبی، برخی سرطانها و حتی مرگومیر کلی مواجه هستند. افزودن لیمو به رژیم غذایی، بهطور غیرمستقیم مصرف کلی میوه و سبزیجات را افزایش میدهد و میتواند بخشی از این اثر محافظتی را فراهم کند.
جذب بهتر آهن
هر لیمو بیش از ۳۰ درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تأمین میکند؛ ویتامینی که برای جذب آهن اهمیت حیاتی دارد. ویتامین C بهویژه در جذب آهن غیرهِم نقش دارد؛ نوعی آهن که در منابع گیاهی و غذاهای غنیشده مانند نان و غلات یافت میشود.
ترکیب منابع آهن با ویتامین C باعث میشود آهن به شکل مؤثرتری در روده جذب شود. این موضوع برای افرادی که رژیم گیاهخواری یا وگان دارند اهمیت بیشتری دارد، زیرا بخش عمده آهن دریافتی آنها از نوع غیرهِم است. جذب بهتر آهن میتواند به پیشگیری از کمخونی فقر آهن کمک کند؛ وضعیتی که در آن بدن به اندازه کافی آهن برای ساخت هموگلوبین ندارد. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبولهای قرمز وجود دارد و مسئول انتقال اکسیژن به بافتهای مختلف بدن است.
کاهش آسیب سلولی
مطالعات متعددی نشان دادهاند که مرکبات، از جمله لیمو، سرشار از آنتیاکسیدانها هستند. این ترکیبات با خنثیسازی رادیکالهای آزاد، به کاهش آسیب سلولی کمک میکنند؛ آسیبی که میتواند در بروز بیماریهای قلبی، کلیوی، برخی سرطانها و بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) نقش داشته باشد. COPD گروهی از بیماریهای ریوی است که باعث محدود شدن جریان هوا و ایجاد مشکلات تنفسی میشود.
نکته جالب این است که پوست لیمو نیز خوراکی است و حتی ممکن است حاوی مقدار بیشتری آنتیاکسیدان نسبت به آب و گوشت آن باشد، البته به شرطی که بهخوبی شسته شده و بدون مواد شیمیایی مضر باشد.
ارزش تغذیهای لیمو
یک لیموی بدون پوست کالری کمی دارد اما از نظر ریزمغذیها غنی است. هر لیمو حدود ۱۷ کالری انرژی فراهم میکند و حاوی مقدار اندکی چربی، سدیم و کربوهیدرات است. فیبر موجود در آن به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند و قند افزودهای ندارد. ویتامین C، پتاسیم، ویتامین B6 و تیامین از جمله ریزمغذیهای مهم موجود در لیمو هستند. ریزمغذیها موادی هستند که بدن به مقدار کم به آنها نیاز دارد، اما نقش اساسی در حفظ سلامت عمومی ایفا میکنند.
آیا مصرف لیمو خطری دارد؟
در حالت کلی، مصرف لیمو در مقادیری که معمولاً در غذاها و نوشیدنیها استفاده میشود، برای بیشتر افراد بیخطر است. با این حال، مصرف مقادیر بسیار زیاد یا استفاده از فرآوردههای کنسانترهشده لیمو ممکن است برای همه مناسب نباشد.
برخی افراد ممکن است به مرکبات حساسیت داشته باشند؛ علائمی که میتواند از خارش خفیف اطراف دهان تا واکنشهای شدید و نادر مانند آنافیلاکسی متغیر باشد. اسید موجود در لیمو نیز میتواند باعث فرسایش مینای دندان شود، به همین دلیل توصیه میشود پس از مصرف لیمو دهان با آب ساده شسته شود. علاوه بر این، اسیدیته لیمو ممکن است علائم رفلاکس اسید یا بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) را در برخی افراد تشدید کند. تماس مستقیم پوست با روغن لیمو نیز در شرایط خاص میتواند باعث سمیت نوری و واکنش پوستی در برابر نور خورشید شود.
چگونه لیمو را به رژیم غذایی اضافه کنیم؟
افزودن لیمو به برنامه غذایی روزانه راهی ساده برای افزایش دریافت ویتامین C و آنتیاکسیدانهاست. میتوان آب لیمو یا یک برش از آن را به آب یا چای اضافه کرد، از آبلیمو برای طعمدار کردن سالادهای حبوبات استفاده کرد تا جذب آهن افزایش یابد، یا گوشت، ماهی و توفو را با آبلیمو مزهدار کرد. استفاده از پوست یا آب لیمو در سوپها، غلات و حتی برخی شیرینیها نیز گزینهای کاربردی است. برای حفظ تازگی، بهتر است لیموها در یخچال نگهداری شوند و در صورت نیاز میتوان آنها را فریز کرد تا از هدر رفتنشان جلوگیری شود.
افزودن دیدگاه