داریوش اقبالی، با نام هنری داریوش، یکی از ماندگارترین و تأثیرگذارترین خوانندگان تاریخ موسیقی ایران است؛ هنرمندی که صدای گرم، اجراهای احساسی و ترانههای اجتماعیاش، او را به چهرهای تکرارنشدنی تبدیل کرده است. بسیاری او را صدای سالهای درد، امید و اعتراض میدانند؛ خوانندهای که در طول بیش از پنج دهه فعالیت هنری، هیچگاه از مردم و دغدغههای اجتماعی فاصله نگرفت.
تولد و کودکی داریوش اقبالی
داریوش اقبالی در ۱۳ بهمن ۱۳۳۰ در تهران متولد شد. پدرش، محمود اقبالی، به دلیل ماهیت شغلیاش مدام در سفر بود و به همین دلیل داریوش دوران کودکی و نوجوانی خود را در شهرهای میانه، کرج، تهران و کردستان گذراند.
علاقهٔ او به موسیقی بسیار زود شکوفا شد. در ۹ سالگی برای نخستینبار روی صحنه مدرسه آواز خواند و همین اجرا شروع مسیری شد که بعدها به یکی از درخشانترین کارنامههای موسیقی در ایران تبدیل شد.
دوران دبیرستانش را در چند مدرسه از جمله فارابی، رازی و آزادگان تهرانپارس گذراند و تقریباً در تمام جشنهای مدرسه اجرا میکرد.
ورود حرفهای به دنیای موسیقی
آشنایی داریوش با حسن خیاطباشی – بازیگر و گوینده معروف پیش از انقلاب – مسیر زندگی او را تغییر داد. با حمایت او، داریوش در ۱۹ سالگی نخستین ترانهاش با نام «به من نگو دوست دارم» را منتشر کرد؛ ترانهای با آهنگسازی مصطفی جاویدان که بلافاصله او را مشهور کرد.
پس از آن آثار دیگری مانند «نبسته پیمان» منتشر شد و به سرعت نام داریوش را در میان محبوبترین خوانندگان جوان آن دوره قرار داد.
ترانههای سیاسی و بازداشت
داریوش در دهه ۵۰ به خواندن ترانههای اجتماعی و سیاسی روی آورد؛ موضوعاتی که در آن زمان خط قرمز به شمار میرفت. به همین دلیل چندین بار بازداشت شد و در مجموع ۲۶ ماه را در زندان گذراند که حدود ۶ ماه آن در انفرادی بود.
از مهمترین آثار اعتراضی او میتوان به این ترانهها اشاره کرد:
- جنگل
- بنبست
- بوی گندم
- علی کنکوری
- گل بارونزده
این آثار بعدها به بخشی از حافظه موسیقی اعتراض در ایران تبدیل شدند.
مهاجرت و فعالیت پس از انقلاب
در سال ۱۳۵۷ هنگامی که داریوش برای درمان صورت به انگلستان سفر کرده بود، انقلاب رخ داد و او دیگر به ایران بازنگشت. داریوش به آمریکا مهاجرت کرد و بخشی از جریان موسیقی ایرانیان مهاجر در لسآنجلس شد.
او همچنان به خواندن ترانههایی با مضامین اجتماعی، آزادیخواهانه و اعتراضی ادامه داد و در کنار آن از پناهندگان و مهاجران ایرانی حمایت کرد.
آثار مشهور داریوش اقبالی
او تا امروز بیش از ۲۷ آلبوم منتشر کرده است. برخی از معروفترین آثارش شامل:
- چشم من
- فریاد زیر آب
- به من نگو دوست دارم
- مسبب
- بوی گندم
- گلایهها
- زندونی
- معشوق همینجاست
- معجزه خاموش
- غرور
- گرگ
ترانههای او ترکیبی از عشق، فلسفه، درد اجتماعی، امید و مبارزه هستند. شاعران بزرگی چون مولانا، حافظ، احمد شاملو، فریدون مشیری و اردلان سرفراز در آثارش حضور پررنگ دارند.
اعتیاد و ترک؛ آغاز دورهای جدید
داریوش در نخستین بازداشتش به هروئین معتاد شد؛ اعتیادی که سالها با آن جنگید. اما در سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹) موفق شد مواد مخدر را برای همیشه ترک کند.
پس از ترک اعتیاد:
- ترانهٔ «معجزه خاموش» را خواند؛ اثری که الهامبخش بسیاری از افراد در مسیر ترک شد.
- بنیاد آیینه را تأسیس کرد؛ بنیادی که به بهبود و بازتوانی معتادان کمک میکند.
- این بنیاد تا امروز به بیش از ۴۰ هزار ایرانی کمک کرده است.
فعالیتهای اجتماعی داریوش اقبالی
داریوش یکی از اعضای فعال عفو بینالملل است و همواره درباره مسائل اجتماعی همچون:
- نقض حقوق بشر
- اعتیاد
- فقر
- آزادی بیان
آگاهیرسانی میکند.
زندگی شخصی داریوش اقبالی
داریوش تاکنون سه بار ازدواج کرده است. او تنها یکبار در نوجوانی عاشق شده بود؛ عشقش «شقایق» نام داشت که در حادثه رانندگی فوت کرد و بعدها ترانهی «شقایق» برای او ساخته شد.
- همسر: ونوس اقبالی
- پسر: میلاد اقبالی (نوازنده، آهنگساز و صاحب استودیو موسیقی)
- دختر: بیتا اقبالی (وکیل و فعال حقوق بشر)
داریوش اکنون در لسآنجلس، کالیفرنیا زندگی میکند.
محل زندگی داریوش
او سالهاست ساکن لسآنجلس است؛ شهری که مرکز موسیقی ایرانیان مهاجر شناخته میشود.
شایعات و حواشی
در طول سالها شایعات مختلفی درباره او مطرح شده اما اکثر آنها تکذیب شدهاند؛ از جمله:
- اظهارات ضدیهودی (تکذیب شد)
- لغو کنسرت لندن به دلیل ترس (علت واقعی تهدید بمبگذاری بود)
- حمایت از نامزدهای سیاسی ایران (همواره اعلام کرده از هیچ جناحی حمایت نکرده است)
لیست کامل آلبومهای داریوش
برای علاقهمندان، فهرست آلبومها از سال ۱۳۵۰ تا ۱۴۰۰:
- به من نگو دوست دارم
- چشم من
- مسبب
- شقایق
- سال ۲۰۰۰
- فریاد زیر آب
- جنگل
- گلایهها
- ندیم
- پرنده مهاجر
- امروز
- نازنین
- خاموش نمیرید
- خاک خسته
- نفریننامه
- زندونی
- امان از…
- کهن دیارا
- بچههای ایران
- آشفته بازار
- آهای مردم دنیا
- نون و پنیر و سبزی
- معشوق همینجاست
- دوباره میسازمت وطن
- راه من
- معجزه خاموش
- دنیای این روزای من
- انسان
- صفر
- گرگ
(بر اساس سال انتشار مرتبسازی و تکمیل شده است.)
بیشتر بخوانید: بیوگرافی شهرام صولتی
جمعبندی
داریوش اقبالی نماد صدایی است که از دل مردم میآید و برای مردم میخواند؛ هنرمندی که مسیر پر فراز و نشیب زندگیاش از کودکی تا شهرت، از زندان تا مهاجرت، از اعتیاد تا ترک او را به شخصیتی الهامبخش برای چند نسل تبدیل کرده است.
افزودن دیدگاه