خواب یکی از مهمترین فرآیندهای بازسازی بدن است که نهتنها بر انرژی و تمرکز روزانه اثر میگذارد، بلکه نقش کلیدی در سلامت قلب دارد. کمخوابی یا خواب بیش از حد میتواند تعادل هورمونی، فشار خون و عملکرد عروق را مختل کند. مطالعات نشان دادهاند که کیفیت و مدت خواب، بهطور مستقیم با خطر ابتلا به بیماریهای قلبی–عروقی مرتبط است.
چرا خواب برای قلب ضروری است؟
هنگامی که میخوابیم، ضربان قلب کاهش یافته و فشار خون به سطح پایینتری میرسد که این حالت، فرصتی برای استراحت سیستم قلبی–عروقی فراهم میکند. همچنین در طول خواب عمیق، ترشح هورمونهای رشد و ترمیم بافت فعال میشود که به بازسازی دیواره عروق و کاهش التهاب کمک میکند. خواب کافی همچنین تعادل سیستم عصبی خودکار را حفظ میکند؛ سیستمی که کنترل ضربان قلب و فشار خون را بر عهده دارد.
خطرات کمخوابی
کمتر از ۶ ساعت خواب در شب بهصورت مداوم، میتواند خطر ابتلا به فشار خون بالا، تپش قلب نامنظم، تصلب شرایین و سکته قلبی را افزایش دهد. کمخوابی مزمن باعث افزایش هورمونهای استرس مانند کورتیزول و آدرنالین میشود که فشار بیشتری روی قلب وارد میکنند. علاوه بر این، کمبود خواب میتواند تنظیم قند خون را مختل کرده و خطر دیابت نوع ۲ – که یکی از عوامل مهم بیماری قلبی است – را بیشتر کند.
خطرات خواب بیش از حد
در سوی دیگر ماجرا، خواب بیش از ۹ ساعت در شب بهطور مداوم نیز با افزایش خطر مشکلات قلبی و سکته مغزی مرتبط گزارش شده است. خواب طولانی ممکن است نشانهای از مشکلات زمینهای مانند افسردگی، اختلالات تیروئید یا بیماریهای متابولیک باشد که خود بر سلامت قلب اثر منفی دارند. بنابراین تعادل در ساعت خواب اهمیت زیادی دارد.
بهترین مدت خواب برای سلامت قلب
پژوهشها و توصیههای انجمن قلب آمریکا و سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد که ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه با کیفیت بالا، بهترین دامنه برای حمایت از سلامت قلب در بزرگسالان است. این مدت، هم برای ترمیم بدنی کافی است و هم از اثرات منفی کمخوابی یا خواب زیاد پیشگیری میکند. البته کیفیت خواب – یعنی خواب عمیق و بدون اختلال – بهاندازه مدت خواب اهمیت دارد.
چطور کیفیت خواب را بهبود دهیم؟
- برنامه خواب منظم: هر شب در ساعت مشخص بخوابید و بیدار شوید.
- محیط خواب آرام: نور کم، دمای مناسب (۱۸–۲۲ درجه) و سکوت کمک زیادی میکند.
- کاهش مصرف کافئین و الکل: حداقل ۴–۶ ساعت قبل از خواب از نوشیدنیهای محرک دوری کنید.
- فعالیت بدنی روزانه: ورزش منظم کیفیت خواب شبانه را بالا میبرد، اما ورزش سنگین را نزدیک به زمان خواب انجام ندهید.
- دوری از صفحهنمایشها: نور آبی موبایل، لپتاپ یا تلویزیون قبل از خواب میتواند ترشح ملاتونین (هورمون خواب) را کاهش دهد.
جمعبندی
سلامت قلب تا حد زیادی تحت تأثیر عادات خواب ماست. بهترین مدت خواب برای بزرگسالان، بین ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه با کیفیت بالا است که هم به ترمیم سیستم قلبی–عروقی کمک میکند و هم خطر بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. رعایت سبک زندگی سالم، مدیریت استرس و دوری از کمخوابی یا خواب بیش از حد، قلب را برای سالها سالم و قوی نگه میدارد.
بیشتر بخوانید: مضرات نمک برای قلب
افزودن دیدگاه