رویکردهای مختلفی ممکن است به تقویت و بازیابی کلاژن یا در واقع افزایش کلاژن پوست صورت کمک کند. این رویکردها شامل استفاده از مکملها، تغییر رژیم غذایی و درمانهای پزشکی است. در این نوشتار به برخی از مهمترین راههای تقویت کلاژن دوست به ویژه پوست صورت خواهیم پرداخت. همراهمان باشید.
کلاژن چیست و چه تاثیری روی پوست دارد؟
کلاژن پروتئینی است که میتواند به صاف ماندن پوست کمک کند. این پروتئین در بسیاری از بافتها از جمله ماهیچهها، استخوانها، تاندونها، رگهای خونی و دستگاه گوارش وجود داشته و نقش کلیدی در بسیاری از عملکردهای بدن از جمله بهبود زخم دارد. بدن به طور طبیعی کلاژن تولید میکند، اما با افزایش سن، میزان و کیفیت کلاژن کاهش مییابد. یکی از نتایج این امر خطوط و چین و چروک در پوست است. کلاژن فراوان ترین نوع پروتئین در بدن و جزء کلیدی پوست است.

وقتی سطح کلاژن پوست صورت یا هر جای دیگری از بدن بالا باشد، پوست نرم، صاف و سفت میشود. کلاژن به سلولهای پوست کمک میکند تا خود را بازسازی و ترمیم کنند. هم سطح و هم کیفیت کلاژن، روی پوست تاثیر میگذارد.
راهکارهای افزایش کلاژن پوست صورت
افراد زیادی به دنبال راههایی برای تقویت کلاژن پوست برای جلوگیری از چین و چروک و سایر علائم پیری هستند. در اینجا چند گزینه میبینید که محققان بررسی کرده اند:
استفاده از مکملهای کلاژن
برخی از افراد برای سلامت مفاصل و پوست از مکملهای کلاژن استفاده میکنند. یک بررسی سال 2021 به این نتیجه رسید که مکملهای کلاژن هیدرولیز شده به مدت 90 روز میتوانند چین و چروکها را کاهش داده و خاصیت ارتجاعی و آبرسانی پوست را بهبود بخشند.
علاوه بر این، نویسندگان یک مطالعه در سال 2020 دریافتند که پپتیدهای کلاژن موجود در مکملها به طور مستقیم بر ساختارهای کلاژن در بدن به نام فیبروبلاست تأثیر میگذارند.
اسید هیالورونیک
اسید هیالورونیک ترکیبی است که به تولید کلاژن کمک میکند. در مطالعهای در سال 2014، محققان زخمهای موشها را با آب یا اسید هیالورونیک درمان کردند. زخمهایی که تحت درمان با اسید هیالورونیک قرار گرفتند، بیشتر از زخمهایی که با آب درمان شده بودند، بهبود یافتند. همچنین سطح دو نوع کلاژن در پوست اطراف آن زخمها بالاتر بود.
فیلرهای پوستی که هدفشان کاهش خطوط روی پوست است، اغلب حاوی اسید هیالورونیک هستند. تحقیقات انجام شده در سال 2020 نشان داد که ترکیبی از اسید هیالورونیک و یک پلی نوکلئوتید خالص به افزایش مقدار و کیفیت کلاژن در پوست و افزایش خاصیت ارتجاعی پوست کمک میکند.
نویسندگان یک مطالعه در سال 2021 به شواهدی دست یافتند که نشان میدهد کپسولهای هیالورونیک اسید ممکن است رطوبت را نیز بهبود بخشند.
*نکته: هنگام استفاده از اسید هیالورونیک باید دستورالعملهای روی بسته بندی رعایت شود، زیرا میتواند اثرات نامطلوبی مثل درد، خارش، کبودی یا تورم داشته باشد.
درمانهای حاوی هیالورونیک اسید به شرح زیر است:
- تزریق
- کرمها و پمادهای موضعی
- مکملها
ویتامین ث
ویتامین C برای تولید کلاژن ضروری است. کمبود ویتامین ث میتواند منجر به کاهش سطح کلاژن شود و در نتیجه منجر به یک بیماری بالقوه جدی به نام اسکوربوت شود.
علائم اسکوربوت عبارتند از:
- مشکلات لثه
- علائم پوستی
- مشکلات در بهبود زخم
بدن انسان نمی تواند ویتامین C بسازد، بنابراین باید این ویتامین را از بهترین منابع ویتامین سی دریافت کنید.
بسیاری از شرکتهای مراقبت از پوست ویتامین C را به کرمهای محافظ خود اضافه میکنند. تحقیقات نشان میدهند که کاربردهای موضعی ممکن است به محافظت از پوست در برابر قرار گرفتن در معرض نور خورشید و تغییرات رنگدانه کمک کند. با این حال، شواهدی وجود ندارد که تأیید کند این دارو مؤثر است یا کدام فرمول بهترین است.
ژل آلوئه ورا
مردم اغلب از ژل آلوئه ورا برای درمان پوست پس از آفتاب سوختگی یا کاهش جوش استفاده میکنند. در یک تحقیق در سال 2015، دانشمندان به شرکت کنندگان عصاره ای از ژل آلوئه ورا به نام استرولهای آلوئه ورا دادند تا به صورت خوراکی مصرف کنند. پس از 8 هفته، محققان متوجه شدند که در شرکت کنندگانی که استرولهای آلوئه ورا مصرف کردند:
- آبرسانی بهتری در پوست بازوی آنها وجود داشت
- عمق چین و چروک آنها کمتر شده بود
- سطح اسید هیالورونیک و کلاژن آنها تقریبا دو برابر شده بود

محققان به این نتیجه رسیدند که آلوئه ورا به رشد سلولهایی کمک میکند که برای پوست مفید هستند و در واقع به افزایش کلاژن صورت کمک میکنند. شما میتوانید از محصولات حاوی آلوئه به عنوان کرم یا ژل موضعی یا مکمل خوراکی استفاده کنید.
جنسینگ
جنسینگ گیاهی با طیف وسیعی از فواید برای سلامتی است. یک مطالعه قدیمی در سال 2012 نشان داد که جنسینگ میزان کلاژن را در جریان خون افزایش میدهد. این گیاه دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و به گفته محققان میتواند به جلوگیری از پیری در سلولهای پوست کمک کند. مردم میتوانند از جنسینگ در چای و به صورت مکمل استفاده کنند.
آنتی اکسیدانها
آنتی اکسیدانها به محافظت از بدن در برابر رادیکالهای آزاد (مولکولهایی هستند که بدن در طول متابولیسم تولید میکند) کمک میکنند. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند مواد موجود در دود تنباکو نیز میتواند رادیکالهای آزاد را وارد بدن کند.
آنتی اکسیدانهای مختلف ممکن است به محافظت و جوان سازی پوست با ترویج تولید کلاژن کمک کنند. آنتی اکسیدانها در بسیاری از غذاهای گیاهی وجود دارند. کارتان را با شناخت منابع غذایی سرشار از آنتی اکسیدان شروع کنید.
رتینول و سایر کاروتنوئیدها
کاروتنوئیدها مانند رتینول و بتا کاروتن آنتی اکسیدانهایی هستند که میتوانند به تقویت سلامت پوست کمک کنند. آنها مشتقات ویتامین A هستند. تحقیقات نشان میدهد که رتینوئیدهای موضعی ممکن است با مهار اشعه ماوراء بنفش به محافظت از پوست در برابر نور خورشید کمک کنند. بهترین منابع ویتامین A را بشناسید و آنها را حتما در برنامه غذاییتان بگنجانید. منابع غذایی ویتامین به شرح زیر است:
- جگر گاو
- سیب زمینی شیرین
- اسفناج
- کدو حلوایی
- هویج
با توجه به آکادمی پوست آمریکا (AAD)، استفاده از کرم یا لوسیون حاوی رتینول ممکن است به بهبود کمی بافت پوست کمک کند. با این حال، این محصول آنقدر عمیق نفوذ نمی کند تا پوست شل را سفت کند.
نور درمانی
درمان با نور قرمز و سایر انواع نور درمانی ممکن است رشد کلاژن صورت و پوست را افزایش داده و چین و چروک و خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود بخشد. نویسندگان یک مقاله تحقیقاتی در سال 2013 به این نتیجه رسیدند که درمان با نور قرمز ممکن است راهی سریع و ایمن برای افزایش کلاژن در پوست باشد.
در سال 2021، محققان دیگری به تأثیر نور قرمز همراه با نور نزدیک به مادون قرمز روی سلولهای پوست در آزمایشگاه پرداختند. آنها دریافتند که این نور تولید کلاژن و الاستین را تحریک میکند. این تحریک میتواند به جلوگیری از چین و چروک و سایر تغییرات پوستی که معمولاً با افزایش سن مرتبط است کمک کند.
بسیاری از متخصصان پوست نور درمانی را ارائه میدهند، اما تجهیزات برای استفاده خانگی نیز در دسترس هستند.
محافظت از پوست در برابر محیط
شرایط آب و هوایی و برخی عادات سبک زندگی ممکن است بر سطح و کیفیت کلاژن در پوست تأثیر بگذارد. متخصصان میگویند که قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش به کلاژن پوست به روشی مشابه پیری آسیب میرساند. نکاتی برای جلوگیری از آسیب پوست عبارتند از:
- محافظت از پوست در برابر نور خورشید، به عنوان مثال، با استفاده از ضد آفتاب و لباسهایی که صورت و بدن را میپوشانند
- استفاده از عینک آفتابی برای محافظت از پوست دور چشم
- اجتناب از سیگار کشیدن، زیرا مواد شیمیایی موجود در تنباکو ممکن است بر تولید کلاژن تأثیر بگذارد
- محدود کردن مصرف کافئین، زیرا کافئین ممکن است توانایی بدن برای تولید کلاژن را کاهش دهد.
آیا کلاژن باعث سفت شدن پوست میشود؟
در افراد جوان تر، بدن کلاژن بیشتری تولید میکند که کیفیت بالایی دارد. سطوح بالای کلاژن باکیفیت، خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود میبخشد. با بالا رفتن سن، بدن کلاژن کمتری تولید میکند و باعث میشود پوست شلتر به نظر برسد. محصولات مراقبت از پوست ممکن است به سفت شدن پوست کمک کنند، اما بعید است که به تنهایی تاثیر قابل توجهی داشته باشند.
کلام پایانی
کلاژن ماده ای است که بدن به طور طبیعی آن را تولید میکند. عوامل ژنتیکی و مواد مغذی مانند ویتامین C برای تولید آن ضروری هستند. کلاژن به صاف و الاستیک نگه داشتن پوست، انعطاف پذیر نگه داشتن مفاصل و بهبود زخمها کمک میکند. محصولات و مواد شیمیایی مختلف ممکن است به افزایش کلاژن کمک کنند، اما شواهد کافی برای اثبات اینکه آنها تفاوت قابل توجهی ایجاد میکنند یا نه وجود ندارد.
این مطلب صرفا جهت اطلاع رسانی نوشته شده است. لطفا در صورت ابتلا به بیماری، قبل از استفاده از درمان های خانگی با پزشکتان مشورت کنید.