با گذشت هشت روز از آغاز مذاکرات بین الافغانی در شهر دوحه قطر مسوولان در وزارت دولت در امور صلح می گویند تفاوت دیدگاه های هیئت مذاکره ایجاب می کند وقت بیشتر برای نهایی سازی طرزالعمل جلسات مذاکره صرف شود.
ناجیه انوری سخنگوی وزارت دولت در امور صلح ناوقت شب گذشته (۲۸سنبله) در پیام ویدیویی گفته است که مذاکرات بین الافغانی آغاز خوب داشته، نشست عمومی دو هیئت و گروه های تماس میان دوطرف انجام شده و این روند همچنان ادامه دارد.
انوری تاکید کرده که کار روی «طرزالعمل جلسات» جریان دارد و تفاوت دیدگاه ها در دوطرف مذاکرات ایجاب وقت بیشتر برای بحث روی این سند «بنیادی» را می کند تا به نقطه مشترک برسند و این سند بتواند جریان مذاکرات را به پیش ببرد.
سخنگوی وزارت دولت در امور صلح خاطرنشان کرد که هیئت افغانستان بشمول تیم تخنیکی جلسات را به صورت مستمر هر روز برگزار می کنند.
تفاوت دیدگاه امر عادی در مذاکرات است
از سوی هم عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی روز گذشته در مراسم نهمین سالیاد ترور برهان‌الدین ربانی وجود اختلاف نظر میان هیأت‌های مذاکره‌کننده‌ی دولت و طالبان را یک امر طبیعی خوانده گفت که خواهان ختم دشمنی با طالبان هستند.
عبدالله تاکید کرد که در روزهای گذشته صحبت‌هایی بین هیئت مذاکره کننده دولت با طالبان صورت گرفته و به نتایجی نیز دست یافته‌اند.
رییس شورای عالی مصالحه خاطرنشان کرد: «اگر طرف مقابل (طالبان) فرصت کنونی برای صلح را نیز ضایع کنند، یک مسأله‌ی جدا است که در حال حاضر نمی‌خواهد در مورد آن تبصره کند».
او با بیان این که روزانه حدود ۱۰۰ نفر از دولت و طالبان در جنگ کشته می‌شوند تاکید کرد که دوام این وضعیت به‌خاطر منافع شخصی برای مردم افغانستان قابل قبول نیست.
عبدالله اضافه کرد که هیئت مذاکره‌کننده‌ی دولت افغانستان در دوحه به صدای حمایت مردم افغانستان ضرورت دارد تا در جریان مذاکرات از موضع قوی‌تر و برحق مردم افغانستان که رسیدن به صلح و حفظ حقوق تمام مردم افغانستان گفتگو کنند و در صورتی که این هیئت صدای «نفاق و بی‌اتفاقی» را در داخل افغانستان بشنود، در برابر طالبان احساس ضعف خواهد کرد.
صلح فرصت تغییر نظام یا آغاز سرگیری حساب های قومی- مذهبی
در همین حال محمدمحقق، رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان گفته که که مردم افغانستان به جایگاهی رسیده اند که هویت‌های قومی، زبانی و مذهبی همدگیر را پذیرفته اند.
او افزوده که مذاکرات صلح نباید حساب این موضوعات را از سر شروع کند. این سخنان آقای محقق در سالروز تجلیل از کشته شدن برهاندالدین ربانی رهبر پیشین جمعیت اسلامی بیان شده و واکنش غیررسمی به برخی از اظهارات طالبان است که اخیرا در دوحه ابراز شده بود.
در همین حال صلاح‌الدین ربانی، رییس حزب جمعیت اسلامی افغانستان روند صلح کنونی را فرصتی برای ترسیم نقشه‌ی راه آینده و ساختار نظام سیاسی آینده خوانده تاکید کرده که تجربه‌ی نزدیک به ۲۰ سال ساختار نظام ریاستی کنونی در رسیدن به یک مردم‌سالاری واقعی که در آن مشارکت موثر مردم در همه سطوح تصمیم‌گیری‌ها عینیت داشته باشد، ناکام بوده است.
ربانی خاطرنشان کرده که حزب به رهبری او از ابتدا بر «توزیع افقی» قدرت و جلوگیری از تمرکز قدرت از مجرای یک ساختار نظام صدارتی و پارلمانی که در آن تفکیک و توازن قدرت درست تعریف شده باشد، تأکید داشته و هنوز هم بر این موضع پافشاری دارد.
این همه در حالی است که مذاکرات بین الافغانی دوحه روز شنبه هفته گذشته در مراسم ویژه با حضور وزیران خارجه شماری زیادی از کشورها، نمایندگان و رییسان نهاد بین المللی آغاز شد و اکنون که هشت روز از آغاز آن می گذرد هنوز هیئت دو طرف برای تصویب طرزالعمل مذاکرات رو در رو به دلیل تفاوت دیدگاه های جدی به توافق نرسیده اند.
گفته می‌شود یکی از این تفاوت دیدگاه ها موضوع مذهب است که در ماده هشتم این طرزالعمل مذاکرات آمده، و در آن گفته شده که «موضوعات اختلافى دینى از سوى عالمان هر دو طرف با درنظرداشت (حقوق اهل تشیع و رفع تبعیض) بر بنیاد فقه حنفى حل شود. اما طالبان تنها با درج واژه احترام به اقلیت‌هاى مذهبى تأکید دارند.»