کشت زعفران، در سال های اخیر در این میان دهاقین کشور بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از افراد موفق در زمینه کشت زعفران به صورت گلخانه، میرزا حسین محمدی است. او توانسته 15 نفر دیگر را در ولایت هرات تشویق به کشت زعفران به صورت گلخانه‌یی کند. اقای میرزا حسین محمدی خود از سال 1395 به این سو در هرات، به کشت زعفران هم به صورت گلخانه ای و هم به صورت زمینی اشتغال دارد.
شرکت عرش زعفران
میرزا حسین محمدی مالک شرکت عرش زعفران است. پدر او از سال 1389 در بخش کشت و پرورش زعفران کار کرده است.
آقای محمدی با این که رشته جیولوجی، تفحص و اکتشاف معدن و مواد جامد را در دانشگاه پلی تخنیک کابل خوانده است؛ ولی در ان رشته، نتوانسته موفق به پیدا کردن کار شود. او با این که تلاش کرد در وزارت معدن و پطرولیم، کار نماید؛ اما موفق نشدکه استخدام گردد.
میرزا حسین محمدی به خبرنامه گفت: “با این که در رشته تحصیلی خود علاقه زیادی دارم؛ اما نبود امنیت در ساحاتی که باید در آن کار بکنیم و پیدا نکردن شغل مناسب مجبور شدم آن را ترک کنم.”
اقای محمدی در زمان، تحصیل در بخش جیولوجی و اکتشاف معدن، دوست داشت تا راه های اسانی برای اکتشاف معدن، پیدا کند. او این کار را با تحقیق بر روی نباتات سطح زمین عملی می‌دانست. ناامنی باعث شد که کار او عملی نشود.
همه این مسایل دست به هم داد که او به طرف زراعت و پرورش زعفران روی آورد.
اکنون میرزا حسین محمدی مالک شرکتی است که در آن 3 عضو فامیل به صورت مقطعه‌یی و در زمان برداشت زعفران 200 کارمند خانم و 8 کارمند دایمی کار کنند.
پرورش زعفران
آقای محمدی، پس از دریافت مدرک لیسانس در سال 1393 مدت ۶ ماه در شرکت عمران به عنوان مهندس ساحوی فعالیت کرد. پس از آن دوباره بیکار شد. پس از 2 سال بیکاری در سال 1397 کار خود را به عنوان مدیر ترویج فرهنگ کشت زعفران شروع نمود. اما او پس از سه ماه دریافت که می‌تواند این کار را به صورت شخصی نیز شروع کند. به همین سبب شرکت را ترک کرده و شرکت عرش زعفران را تاسیس کرد.
در اواخر سال 1397 اولین برنامه‌ی شرکت، جستجو برای راهی بود که بتوانند سطح کشت زعفران را بیشتر کنند.
میرزا حسین محمدی گفت: “زمین چند نوع باکتری دارد که در آن زندگی می‌کند، هوازی و غیر هوازی، دهقانان کودهای مواد عضوی مثلا کودهای حیوانی یا تمام مواد عضوی را با دفن کردن و انداختن کودهای سفید و سیاه کیمیاوی تصفیه می‌کردند این کار به نظر من اشتباه و فکر کردم که اگر کودهای هوازی توسط غیر هوازی تصفیه شود. طبعا تاثیر منفی می‌گذارد. به مرور زمان تاثیر منفی بر پیاز زعفران دارد. به همین خاطر من همین کار را با باکتریای هوازی انجام دادم. زیرا باکتری های هوازی، تمام مواد اولیه را تبدیل به سلولز می‌کند. سلولز مواد، مودر نیاز نبات است. به این ترتیب ما توانستیم سطح کیفیت و رشد زعفران را بالا ببریم.”
این تنها کاری نبود که آقای محمدی انجام داد؛ او توانست ماشین تمام اتوماتیک خشک کن را نیز تولید کند که ارزان تر از ماشین های خشک کن موجود در بازارها است.
ساخت ماشین خشک کن
او که برای تولید زعفران و خشک آن نیاز به ماشین خشک کن داشت با قیمت‌های بالا و کیفیت پایین رو به رو شد که برایش قابل قبول نبود تا آن را خریداری کند.
ایده ساخت ماشین خشک کن زمانی به ذهن او خطور کرد که دریافت در داخل کشور هیچ شرکتی دست به ساخت چنین ماشینی نزده است. به این سبب، او در این بخش تجهیزات خود را مهیا کرد و تولید ماشین تمام اتوماتیک را آغاز کرد.
در سال جاری او توانسته 250 دستگاه خشک کن میوه را ساخته و بفروش برساند. این ماشین‌ها بیشتر در فصل برداشت زعفران، به فروش می رسد.
رشد کیفیت زعفران و پروسس معیاری، در 2 سال گذشته که توسط او انجام شده ؛ به آقای محمدی کمک کرد تا پیشتاز در این بخش باشد. او که در بخش پرورش گلخانه‌یی زعفران تلاش و توجّه زیادی دارد؛ سعی می‌کند دهاقین بیشتری را تشویق کند تا با این روش دست به تولید بزنند.
اقای محمدی در پنجمین نمایشگاه زعفران که از سوی ریاست زراعت هرات برگزار گردد؛ شرکت نموده و توجه بسیاری را جلب کند. وی توانسته در سال 2018 از سوی انستیتوت ITQI، یک ارگان معتبر مواد غذایی در سطح جهان جایزه طلایی را از آن خود کند.
چالش‌های همیشگی
اقای محمدی به عنوان کارآفرین و کسی که شیوه پرورش زعفران را به شکل گلخانه‌یی برای اولین باردر هرات رواج داد، شروع این کار را سخت می‌داند.
اقای محمدی چند مشکل را فراروی زعفران هرات می داند که از جمله؛ نبود امنیت و مساعد نبودن انتقال زعفران به ولایات دیگر.
او می گوید که محدود بودند تولید زعفران او باعث شده تا مشکلات اش بیشتری شده و سفارشات بیشتری را نتواند به دست آورد.
او به خبرنامه گفت: “من سعی می‌کنم در این کار موفق شوم این که از صفر شروع کرده‌ام خیلی سخت بود حالا نیز سختی‌های خود را دارد. ما به دلیل امنیت نمی‌توانیم در شهرها و ولایات دیگر بازاریابی کنیم، انتقال تولیدات زعفران خیلی سخت است.”
ولی با این حال او توانسته تولیدات خود را به دو شکل کشت زمینی به 23 کیلو و گلخانه‌ای به ۱۷ کیلو برساند.
او معتقد است که اکنون معیار بلند زعفران از شرکت عرش زعفران است که کیفیت بلند، پروسس معیاری و کشت گلخانه‌یی زعفران توسط شرکت عرش زعفران باعث شده تا این شرکت در بالاترین سطح در ولایت هرات قرار بگیرد.
به این سبب تولید زعفران این شرکت از لحاظ رنگ و تکلوکروتین به 310 تا 317 به اساس طیف نوری می‌رسد.
شرکت عرض زعفران ماشین آلات اش هم به همین نام شرکت عرش زعفران به بازار عرضه می‌کند.
میرزا حسین محمدی کیست؟
آقای محمدی در خانواده‌یی 10 نفری به دنیا آمد و رشد کرد. او متولد سال 1367 در ولسوالی ناهور ولایت غزنی متولد گردید. مکتب را در هرات و دانشگاه را رد پلی تخنیک کابل خواند و بیش ازده سال است که با خانواده اش در هرات زندگی می کند.
او در وقتی که شرکت را تاسیس می کرد، سرمایه ای نداشت. بعد از اینکه شرکتش را تاسیس کرد؛ متوجه شد که بسیاری از تاجران و سرمایه گذاران به دلیل نداشتن اطلاعات کافی از بازار نتوانسته اند، به مفادی که می خواستند؛ برسند؛ لذا او به یک سیستم نیاز داشت تا که بتواند، سرمایه اندک اش را حفظ و سود اور بسازد. لذا در شش ماه اول شروع به ثبت قیمت ها کرد تا که بتواند اطلاعات کافی از بازار داشته باشد، لذا به چارتی یا جدول از قیمت های ثابت رسید که اکنون به کمک ان می تواند نوسانات قیمت را پیش بینی کند.
برنامه های تکمیلی
یکی اقای محمد چند تا برنامه بلند مدت در کنار تولید و پروسیس زعفران دارد. یکی از ان ها ساخت صابون و کرم زعفرانی است که او در این زمینه آمادگی های لازم را دارد.
او در حد نمونه های ابتدایی تولید نموده. افراد داوطلب ازمایش کرده اند که تاثیر مثبت داشته. جمله چندین نفر از ریاست زراعت، درخواست دارد.
او می خواهد سرمایه بیشتری را برای تولید انبوه آن به دست آورد و سپس تولیدات بیشتر را شروع کند.
دیگر این که او می خواهد تعداد زیادی از زنان را تحت آموزش قرار دهد؛ تا در کنار مردان خود کار کنند و خود نیز مستقل باشند آموزش کشت گلخانه‌یی زعفران خیلی خوب است. این کار نه تنها به خانواده‌ها بلکه به ما نیز کمک می‌کند. هر چقدر نیرو بیشتر داشته باشیم بیشتر زعفران تولید می‌شودو