وزارت داخله افغانستان در خبرنامهای ضمن اعلام پاکسازی کامل شهرستان مالستان ولایت غزنی از وجود طالبان، میگوید که امنیت دو شهرستان مالستان و جاغوری ولایت غزنی به اردوی محلی داده میشود.
این وزارت تاکید کرده که شهرستان مالستان بهطور کامل از وجود تروریستان طالب پاکسازی شده و عملیات در شهرستان جاغوری نیز جریان دارد.
در این خبرنامه وزارت امورداخله افغانستان آمده که «ولسوالی مالستان ولایت غزنی به صورت کامل از وجود تروریستان پاکسازی گردید و در ولسوالی جاغوری با حضور نیروهای ویژه پولیس، کوماندوها و قطعات واکنش امنیت، عملیاتهای زمینی و هوایی از دو استقامت جریان دارد».
ارگ ریاست جمهوری افغانستان نیز اعلام کرده که طالبان از دو شهرستان جاغوری و مالستان عقب رانده شده و این دو شهرستان “کاملا پاکسازی” شده است.
شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان در صفحه فیسبوک خود نوشته که عملیات نظامی نیروهای امنیتی افغانستان به فرماندهی جنرال محمد شریف یفتلی، رییس ستاد ارتش، باعث وارد شدن «ضربه محکم بر پیکر طالبان شده و تمام مناطق در جاغوری و مالستان از وجود دشمنان پاکسازی شده و امنیت مطمئن در این ولسوالیها تأمین گردیده است.»
وزارت دفاع افغانستان نیز پاکسازی شهرستان مالستان را تایید کرده و گفته که ۳۱ عضو گروه طالبان در این عملیات پاکسازی کشته و ۱۵ طالب دیگر زخمی شدهاند.
این وزارت درباره تلفات نیروهای امنیتی افغانستان چیزی نگفته، ولی دفتر والی غزنی در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته که در جریان عملیات پاکسازی در شهرستان مالستان، ۲۰ سرباز امنیتی افغانستان کشته و زخمی شدهاند.
تشکیل نیروهای ویژه
در طول سالهای گذشته دولت بارها مناطقی را که پاکسازی کرده، بعد از ختم عملیات و خروج نیروهای نظامی، دوباره از دست داده است. تجربههای گذشته نشان میدهد که پس از خروج نیروهای امنیتی از یک منطقه، نیروهای شورشی با حمله مجدد دوباره وارد این مناطق شده و آنرا ناامن کردهاند. اما اکنون وزارت داخله افغانستان اعلام کرده که برای تأمین امنیت پایدار جاغوری و مالستان، نیروهای ویژه را تشکیل خواهد داد.
بر اساس اعلامیه وزارت داخله افغانستان، بعد از عملیات پاکسازی، دو واحد نظامی از نیروهای محلی که شامل ۶۰۰ نفر خواهند شد، برای تأمین امنیت ایجاد شده و بعد از آموزش نظامی، تجهیز و برای تأمین امنیت این مناطق گماشته خواهند شد.
در همین حال احمدخان سیرت، سخنگوی فرماندهی پولیس ولایت غزنی نیز تاکید دارد که برای تامین امنیت دایمی شهرستانهای جاغوری و مالستان، حدود 200 نفر در قالب «اردوی محلی» جذب میشوند.
آقای سیرت میگوید که حدود ۳۰ تن دیگر نیز در قالب پولیس محلی جاغوری جذب خواهند شد که تشکیلات آن به 200 نفر برسد.
نمایندگان مردم غزنی در مجلس نمایندگان افغانستان نیز اعلام کردهاند که برای ایجاد یک واحد از نیروهای ارتش برای تأمین امنیت مردم در سه شهرستان این ولایت از جمله جاغوری، مالستان و ناهور تلاش دارند.
وضعیت بد بیجاشدگان
جنگ شدید در شهرستانهای مالستان و جاغوری سبب شده که بیش از 60 درصد از ساکنان این شهرستانها به مرکز غزنی، ولایتهای بامیان، دایکندی و شهر کابل بیجا شوند.
احمدرضا رفعت، رئیس مبارزه با حوادث بامیان میگوید که حدود یک هزار و 200 خانواده از شهرستانهای جاغوری و مالستان به این ولایت رسیدهاند که آنان توانستهاند تنها برای ۷۰۰ خانواده کمکهای ضروری مثل کمپل و لوازم آشپزخانه را توزیع کنند.

آقای رفعت تأکید میکند که اگر کمکهای جدی به این خانوادهها صورت نگیرد، سرما کودکان این بیجاشدگان را از آنان میگیرد. او تصریح کرد: «اگر تلاشهای جدی به خرج داده نشود، یک فاجعه بزرگ انسانی رخ خواهد داد».
از سویی هم مسوولان ریاست امورمهاجرین و عودتکنندگان غزنی تأکید دارند که نزدیک به 2 هزار خانواده از شهرستانهای جنگزده مالستان و جاغوری به مرکز این ولایت پناه آوردهاند.
عبدالخالق احمدی، رییس امورمهاجرین و عودتکنندگان غزنی میگوید که حدود 1 هزار و 800 خانواده از این شهرستانهای جنگزدهی در حال حاضر به مرکز رسیدهاند.
به گفتهی آقای احمدی، بیشتر این بیجاشدگان در مسجدها و از جمله بلاکهایی که برای مهمانها در این ولایت در چوکات پروژه «ثقافت اسلامی» ساخته شده بود، زندگی میکنند و از غذا و امکانات کمی بهرهمند اند.
دفتر مطبوعاتی والی دایکندی نیز با نشر اعلامیهای گفته است که برای بیش از ۱۳۰ خانواده که از ولایتهای ارزگان و غزنی به این ولایت بیجا شدهاند، کمک نقدی صورت گرفته است.
کابل نیز میزبان شماری زیادی از آوارگان جنگ مالستان و جاغوری است. به گفتهی وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث، بیش از 900 خانواده تاکنون از این دو شهرستان به کابل بیجا شدهاند.
تمیم عظیمی، سخنگوی این اداره میگوید که این آمارها شامل خانوادههایی است که از سوی وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث تثبیت شده است.
به گفته وی، تاکنون چهار هزار تن گندم و سه میلیون افغانی پول نقد از سوی وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث و ده میلیون افغانی پول نقد دیگر بر اساس حکم عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت برای بیجاشدگان جنگ غزنی در نظر گرفته شده و در اختیار کمیتهی اضطرار ولایتی قرار گرفته است.
از سویی هم اداره هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل در افغانستان (اوچا) در گزارشی اعلام کرده که حدود ۳ هزار و ۲۶۰ خانواده در نتیجه درگیریهای شهرستانهای جاغوری و مالستان ولایت غزنی به بامیان و شهر غزنی رسیدهاند.
اما با این حال، منابع محلی غزنی تأیید میکنند که آمار بیجاشدگان بیش از آن است که از سوی حکومت و نهادهای حقوق بشری اعلام شده است.

حمدالله نوروز، یک عضو شورای ولایتی غزنی تاکید دارد: «آمارهایی که از سوی حکومت تاکنون اعلام شده است، حدود 5 هزار را اعلام کردهاند، اما آمار به مراتب بالاتر از آن است و حدود 10 هزار خانواده از این دو ولسوالی بیجا شدهاند.»
آقای نوروز تاکید دارد که بیش از 200 غیرنظامی نیز در جنگهای مالستان و جاغوری کشته شدهاند.
دشواری برگشت
شماری از منابع محلی در ولایت غزنی تأکید دارند که بعد از پاکسازی مناطق، بازگشت بیجاشدگان این شهرستانها دشوار است. آنان تاکید دارند که از خانههای مردم بهعنوان سنگر استفاده شده و اموال بیشتر ساکنان توسط طالبان “چور و چپاول” شده است.
بشیرعلی شفق، رییس دفتر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان در غزنی به خبرنامه میگوید که طالبان علاوه بر اینکه به اموال مردم دستبرد زدهاند، راهها و حتی برخی از خانهها را نیز ماینگذاری کردهاند.
آقای شفق به خبرنامه تأکید کرد: «برگشت دوباره بیجاشدگان به خانههایشان به یک کمک گسترده ملی و بینالمللی نیاز دارد. ما گزارشهایی داریم که حتی طالبان از بوجیهای آرد مردم به عنوان سنگر استفاده کردهاند. پس با توجه به اینکه ما فصل سرما و زمستان را پیشرو داریم، برگشت آنان به زندگی عادی نیاز به توجه جدی دولت و نهادهای بینالمللی دارد.»
به گفتهی مقامهای محلی، نگرانی دیگری که وجود دارد، این است که گفته میشود طالبان شماری زیادی از راههای روستاهای این شهرستانها و حتی شماری از خانهها را ماینگذاری کردهاند.

نیاز به افزایش نیروهای امنیتی
مقامهای محلی در شهرستانهای جاغوری و مالستان تأکید دارند که این مناطق نیاز جدی به یک کندک اردوی ملی دارد.
یونس رمضانی، فرمانده پولیس شهرستان جاغوری میگوید: «مساحت جاغوری زیاد است و تشکیلات امنیتی که ما داریم، کافی نیست». او از افزایش تشکیلات نیروهای امنیتی در قالب پولیس محلی و اردوی محلی در این شهرستان استقبال میکند و تاکید دارد که با توجه به تهدیدات بلند امنیتی، نیاز است که نیروهای بیشتر امنیتی در جاغوری جابهجا شوند.
از سویی هم مهناز مالستانی، استاد دانشگاه و یکی از شهروندان مالستان به خبرنامه میگوید، طالبان میخواهند از مالستان و جاغوری به عنوان دهلیز ورود به مناطق مرکزی افغانستان استفاده کنند. او یگانه راهحل امنسازی این مناطق را ایجاد یک قول اردو برای مناطق مرکزی میداند.
خانم مالستانی افزود: «یگانه راهحلی که برای امنسازی و امننگه داشتن مناطق مرکزی وجود دارد، این است که حکومت افغانستان باید یک قولاردو را در مناطق مرکزی ایجاد کند».
در این حال، زلمی خلیلزاد، نماینده خاص وزارت خارجه امریکا برای صلح افغانستان در رابطه با انگیزه حملات طالبان بر شهرستانهای مالستان و جاغوری نیز ابراز نظر نموده و گفته است که «شماری از طالبان با ایران روابط برقرار کردهاند و طالبانیکه این حملات را کرده، میخواهند به استفاده از فاطمیون در این مناطق توجیه داده شود و نیاز به دفاع از این مناطق موجود باشد».
خلیلزاد از این احتمال هم یاد کرده، حال که موضوع گفتگوهای صلح داغ شده است، طالبان شاید میخواهند برای تقویت موقفشان مناطق زیادی را بگیرند و مالستان و جاغوری شاید اهداف آسانی بوده باشد.