دفتر هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل متحد در تازهترین گزارش خود اعلام کرده که از آغاز سال جاری میلادی بیش از ۷۵ هزار انسان در داخل افغانستان آواره شدهاند.
بر اساس این گزارش، تنها در یک هفته از ۲۲ تا ۲۸ اپریل، حدود 12هزار تن در افغانستان بیجا شدهاند. یافتههای این گزارش نشان میدهد که اکثر شهروندان افغانستان بهدلیل خشکسالی، حوادث طبیعی و گسترش درگیریهای مسلحانه، بیجا شدهاند.
دویچه وله نوشته که دفتر هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل متحد تلاشهایی را برای امدادرسانی به آوارگان داخلی افزایش داده؛ اما با آن هم گفته میشود که منابع محدودی در دسترس است و امدادرسانی به همه نیازمندان ممکن نیست.
دفتر هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل متحد (OCHA) در گزارش تازهاش در مورد بیجاشدگان داخلی در افغانستان گفته که امدادرسانی به نیازمندان در برخی از مناطق این کشور به خاطر درگیریهای مسلحانه با مشکل روبرو گردیده است.
In the past week, 12,000 people have been newly displaced in #Afghanistan, according to initial reports.
Since the beginning of the year, conflict & fighting have forced more than 75,000 girls, boys, women & men from their homes.
More: https://t.co/y2wWOpVSGh pic.twitter.com/LqD2Q8UneA
— OCHA Afghanistan (@OCHAAfg) May 1, 2018
در این گزارش گفتهشده که اعضای گروههای مسلح در مسیر قندهار و ارزگان راه را بستهاند و مانع رسیدن مواد کمکی به شهر ترینکوت، مرکز این ولایت شدهاند. در ولایت لوگر نیز افراد مسلح چندین آنتن تلفنهای همراه را تخریب کرده و به صورت گسترده ارتباطات را قطع کردهاند که باعث جلوگیری از امدادرسانی شده است.
خشکسالی و فاجعه طبیعی
اخیرا سازمان ملل متحد زنگ خطری را از خشکسالی جدی در افغانستان به صدا درآورده و گفته است که به خاطر زمستان خشک گذشته، ۲۰ تا ۳۰ درصد از منابع آبی این کشور خشک شده و ۲۰ ولایت از ۳۴ ولایت متأثر گردیده است.
خشکسالی و فجایع طبیعی سبب آواره شدن شماری زیادی از مردم افغانستان شده است. بر اساس گزارش «اوچا» تنها در دو هفته گذشته، ۲۹۰۰ تن تنها در ولایت بادغیس بهخاطر خشکسالی بیجا شدهاند. این بیجاشدگان به ولایت هرات پناه آوردهاند و کمکهای بشردوستانه سازمان ملل، آنها را زیر پوشش قرار داده است. به گفته این سازمان، روند امدادرسانی به نیازمندان در حوزههای مختلف افغانستان همچنان ادامه دارد.
در کنار این، حدود ۷۰۰ تن، از چهار شهرستان ولایت بادغیس بهخاطر خشکسالی به مرکز این ولایت بیجا شدهاند. با این حال آمارها نشان میدهد که حدود ۳۵۰۰ تن از ولایتهای بادغیس و غور به خاطر خشکسالی و کمبود مواد غذایی به شهر هرات آواره شدهاند.

از سویی هم در ولایت قندز خشکسالی حدود یک هزار و 400 تن را در شش قریه شهرستان خنداب بیجا کرده و به مرکز ولایت آمدهاند.
ولایات مرکزی مانند بامیان نیز از آسیب خشکسالی در امان نبوده و گزارش شده که بیش از ۱۵۰۰ روستا و ۵۰ هزار خانواده بامیانی از خشکسالی متأثر شده و هیچ امکاناتی برای کمک به این خانوادهها نرسیده است.
بر اساس یافتههای این گزارش، ولایتهای جنوبی افغانستان نیز از جمله مناطقی است که بیشترین آسیب را از نگاه خشکسالی تجربه خواهند کرد. ولایتهای جنوبی این کشور معمولا اقلیم گرم و خشک دارند. مقامات در ولایت هلمند پیشبینی میکنند که ممکن است نزدیک به ۵۰ هزار انسان به خاطر خشکسالی و از بین رفتن حاصلات و کمبود مواد غذایی، در آینده نزدیک مجبور به مهاجرت در داخل این کشور شوند.
حوادث طبیعی نیز یکی از عاملهایی بوده که شماری زیادی از شهروندان افغانستان را بیجا کرده است. در گزارش «اوچا» آمده که تنها در شهرستان چاهآب ولایت تخار حدود ۵۰ خانه توسط سیلابهای موسمی تخریب شده و سبب شده که باشندگان این منطقه به مناطق دیگر این ولایت بیجا شوند.
درگیریهای مسلحانه
ناامنی و درگیریهای مسلحانه در اکثر ولایتهای افغانستان عامل دیگر بیجاشدگان داخلی در این کشور است. حوزههای مرکزی و جنوب شرقی، حوزههای شمال و شمالشرق و حوزه شرق افغانستان از جمله مناطقی است که از این نگاه آسیبپذیر بودهاند.

حوزه مرکزی و جنوب شرقی: به خاطر درگیریهای مسلحانه در پکتیکا، حدود ۲۱۰۰ تن به شهرستان اورگون و ۴۰۰ تن به شهرستان شرنه گریختهاند. ۶۰۰ تن نیز از درگیریها در بغلان، کاپیسا، قندز، لوگر و ننگرهار به کابل گریختهاند.
حوزه شمال و شمال شرق: با یورش گروهی مسلح بر شهرستان بهارک ولایت بدخشان، ۱۴۰۰ تن از قریهها در مرکز این شهرستان تجمع کردهاند. ۷۰۰ تن نیز از شهرستان صیاد به مرکز ولایت سرپل گریختهاند. با این وجود اعضای شورای ولایتی گفتهاند که بهخاطر جنگ در شهرستان قلعه زال ولایت قندز نیز بیش از ۱۵۰۰ تن به دیگر شهرستانها و مرکز ولایت فرار کردهاند.
حوزه شرق: بیش از ۱۴۰۰ تن از شهرستانهای چپرهار، ده بالا، خوگیانی و سرخرود ولایت ننگرهار و شهرستان چوکی ولایت کنر آواره شدهاند. به گفته مقامات ولایتی، دلیل آواره شدن این افراد، تهدید و ارعاب از سوی گروههای مسلح مخالف دولت بوده است.
تأمین امنیت و مقابله با خشکسالی از اولویتهای حکومت
مقامهای حکومت افغانستان همزمان با افزایش میزان خشکسالی در ولایتهای مختلف این کشور، به شماری از والیان ولایتهای افغانستان تأکید کرده که تأمین امنیت و مقابله با خشکسالی را در اولویت کار خود قرار دهند.

عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت افغانستان در تماس تلفونی با عبدالبصیر سالنگی، والی ولایت فراه تأکید کرده که در حال حاضر برای بهبود وضعیت امنیتی و سرکوب دشمن، بیشترین تمرکز را داشته باشند.
آقای عبدالله بر اجرای عاجل برنامههای حکومت در مقابله با خشکسالی، جلوگیری از تلفات مواشی، توزیع علوفه حیوانی، تقویت زراعت و همکاری نزدیک با مردم تأکید کرده است.
رئیس اجرایی حکومت افغانستان به مسئولان ولایت فراه وظیفه سپرده که برای ارایه خدمات بهتر، رسیدگی به مشکلات آسیبدیدگان و کمکرسانی عاجل به متضررین خشکسالی، اقدامهای جدیتری را روی دست گیرند.
بر اساس گزارش بانک جهانی، از سال ۲۰۰۰ میلادی تاکنون، در حدود ۶٫۵ میلیون نفر در افغانستان از خشکسالیها زیان دیدهاند. در این گزارش آمده است: «خشکسالیِ شدید میتواند بخش زراعت افغانستان را در حدود ۳ میلیارد دالر زیانمند ساخته و این کشور را با کمبود جدی مواد خوراکی مواجه سازند».
با این حال خشکسالی در افغانستان بهدلیل نبود امکانات پیشگیری، میتواند پیامدهای ویرانگر و زیانباری را در این کشور داشته باشد.
شماری از آگاهان بخش کشاورزی تأکید دارند که شغل بیشتر شهروندان افغانستان کشاورزی است و در صورتی که حکومت اقدامهای لازم را برای کاهش خسارتهای برخاسته از این پدیده طبیعی نکند، خشکسالی میتواند زندگی مردم این کشور را دچار چالش بزرگی کند.