مجتمع تولیدی مواد شوینده معلولان از چند ماه به این سو از فعالیت باز مانده است. مسولان فابریکه تورغر به خبرنامه می‌گوید که کار این مجتمع تولید مواد شوینده از پنج ماه به این سو به دلیل نبود برق و کمبود مواد اولیه از فعالیت بازمانده و تمامی کارمندان این کارخانه بیکار شده اند.
مجتمع تولیدی مواد شوینده افغان های دارای معلولیت و آسیب پذیر، با حمایت مالی کمیته سویدن در سال ۲۰۱۶ساخته شده بود. این کارخانه تولید مواد مایع شوینده برای دست و ظرف در شرق شهر جلال آباد قرار داشت و افراد معلول و بیوه زنان در آن مشغول به کار بودند.
ذبیح‌الله ایوبی، عضو مجتمع افغان های دارای معلولیت و آسیب پذیر و یکی از مسوولان کمیته سویدن، در قبال بازتوانی فزیکی، اجتماعی و اقتصادی افراد دارای معلولیت در شهر جلال‌اباد به خبرنامه گفت که: «کمیته سویدن برای افغانستان ۱.۲ میلیون افغانی را در تاسیس فابریکه تورغر اهدا نمود و بعد از آن دفتر ADF نیز ۹ صد هزار افغانی به اتحادیه معلولان کمک کرد و این فابریکه به منظور حمایت و شغل افرینی برای معلولان و بیوه‌زنان تاسیس شد. تاسیس فابریکه تولید مواد شوینده یک قدم موثر در راستای حمایت از اشخاص دارای معلولیت و نیازمند می‌باشد. این کار محصولات داخلی افغانستان را نیز رشد می‌دهد.»
مسوولان می‌گویند که انتظار می رفت که مجتمع تولیدی مواد شوینده معلولان، برای این طیف اجتماعی کارآفرینی نماید تا وضعیت زندگی معلولان بهبود یابد.
سید صداقت پادشاه یکی از مسولان این کارخانه به خبرنامه گفت که مجموع کارمندان آن ۶ مرد معلول ،۲ خانم معلول و چهار بیوه زن در بخش تولید مواد شوینده بودند و سه گارد و یک راننده داشت.
پادشاه افزود: «با فروش تولیدات مواد شوینده‌ای این فابریکه تمام هزینه‌ها پرداخت می‌شد و این فابریکه به خودکفایی رسیده بود. ما می‌خواستیم برای محصولات مان بازاریابی کرده فعالیت‌هایش را گسترش دهیم و ۲۱ محصول دیگر بشمول جوس میوه، آب معدنی و پاکت های حنا را در آینده تولید کنیم و برای شمار زیادی از معلولان در این ولایت زمینه کار خلق شود؛ اما….»
آروزهای برباد رفته
کارخانه تورغر در روستای چینو ولسوالی سرخرود موقعیت داشت و در یک ساختمان کرایی به فعالیت آغاز کرده بود و افراد معلول محل در آن استخدام شده بودند. برای هر کارمند ماهانه از ۳۰۰۰ الی ۱۰۰۰۰ افغانی معاش پرداخت می شد. سید صداقت پادشاه اضافه می‌کند: «این مجتمع مکان ثابتی نداشت و مکان آن کرایی بود و ماهانه ۱۰ هزار افغانی کرایه پرداخت می‌کرد و امکاناتی اندک داشت که در این اواخر نبود برق فعالیت‌های آن را متاثر کرد. نه تنها کاری برای دیگر معلولان خلق نتوانست، کارمندانش که عموما معلولان بود، نیز بیکار مانده‌اند. مجتمع تولید مواد شوینده معلولان با وجود یک سال کار خوب در عرصه تولید مواد شوینده، حالا از فعالیت باز مانده و۱۶ کارمند این فابریکه در روزگار بد اقتصادی قرار دارد.»
آموزش‌های حرفه‌ایی
این در حالی است که مسوولان ریاست کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین ننگرهار می‌گویند در این ولایت بیشتر از ۶ هزار معلول ثبت و راجستر این ریاست شدهاند که شمار زیادی این افراد در وضع بدی قرار دارند.
عبدالحکیم شیزاد رییس کار، اموراجتماعی، شهدا و معلولین ولایت ننگرهار می‌گوید: «در ننگرهار، ۶ هزار معلول جنگی و حدود ۷ صد معلول مادرزادی راجستر این ریاست است و این آمار دقیقی نیست.»
آقای شیرزاد اضافه می‌کند با آن که معلولان جنگی یک سلسله حقوق و امتیازاتی را دارد اما معلولان مادرزادی حقوق ندارد. در همین حال اتحادیه معلولان ننگرهار می‌گوید که معلولان در این ولایت با مشکلاتی زیادی گرفتارند و حقوق و امتیازات آنان که در قانون آمده، از سوی مسوولان رعایت نمی‌شوند.
مسعود سیفی مسوول اتحادیه سراسری معلولان ننگرهار می‌گوید: «در ننگرهار بیشتر از هفت هزار معلول جنگی و مادرزادی وجود دارد و این اتحادیه در تلاش است که وضع زندگی معلولان بهبود بیابد.» با این حال مسوولان ریاست کار، امور اجتماعی و شهدا و معلولین این ولایت می‌گویند که این ریاست برای کمک به این معلولان تلاش دارند تا با فراهم ساختن زمینه‌های کار‌آموزی حرفه‌ایی، آنها را توانمند سازند تا خودکفا شوند.
با همه این چالش های معلولان اما کارمندان کارخانه ویژه معلولان متوقف شده از مسوولان می‌خواهند با حمایت از آن، آنان را به کار شان بازگردانند.
مسوول این مجتمع می‌گوید: «ما از دولت مرکزی می‌خواهیم که از ما معلولان حمایت کند و مکانی برای فابریکه بدهد و برق کارخانه را به صورت دوام‌دار تامین کند تا این کارخانه بار دیگر بتواند به تولیدش ادامه داده و برای معلولان کار آفرینی کنند.»
در همین حال شماری از کارمندان این کارخانه اضافه می‌کنند که تازه به زندگی امیدوار شده بودند و احساس می‌کردند که بار دوش جامعه نیستند. اما حالا دوباره آروزهای شان برباد رفته و زندگی بدی نسبت به گذشته دارند.