گروه موسیقی جدید دختران افغان اخیرا پس از آن مورد توجه قرار گرفت که در جشنواره دمبوره در بامیان شرکت کردند. این گروه با تمرکز بر موسیقی محلی مناطق مرکزی و با استفاده از دمبوره ویژه مردمان هزاره در جشنواره دمبوره به شهرت بالایی دست یافت. این گروه، به نام گروه موسیقی شمامه یاد میشود.
گروه موسیقی شمامه که در عرصه موسیقی فولکلور هزارگی فعالیت میکند، حدود 9 ماه پیش توسط سه دختر علاقمند به موسیقی محلی هزارگی پایه گذاری شد. محبوبه حیدری، سمیه کریمی و شکیلا بهرامی سه دختری بودند که این گروه را راه اندازی کردند. اندکی بعد، چهارمین عضو این گروه موسیقی به نام زرافشان احسانی نیز به این گروه پیوست.
این گروه بیآدرس و بی امکانات مجهز ویژه یک گروه موسیقی، توانسته فعالیتهای چشمگیری در عرصه موسیقی هزارهگی انجام دهد. از آن جایی که مکان مرکزی برای فعالیتهای خود ندارد، به سختی میتوان آنها را یافت.

احیای یک فرهنگ
گروه شمامه از زمان تشکیل تا به حال در چهار برنامه بزرگ هنری شرکت کرده است. این گروه در برنامه شبیه سازی سازمان ملل در کابل، هشت مارچ که روز جهانی زن تجلیل میگردد، ویژه برنامه سلام 96 شبکه تلویزیونی طلوع و جنشواره دمبوره در بامیان حضور یافته است.
به گفته اعضای گروه شمامه، هدف اصلی فعالیتهای آنها احیا و ترویج فرهنگ هزارگی و همچنان یاد آوری و پاسداری از فعالیتهای گل اندام یا آبی میرزا میباشد. به این دلیل اعضای این گروه مدام با لباس و گویش هزاره گی در برنامهها ظاهر میشوند.
اعضای گروه شمامه تاکید میکنند که این گروه همیشه در صدد زنده نگهداشتن ارزشهای فرهنگی درحال نابودی و فراموشی هزارهها میباشد. به این لحاظ، نظر به کارکرد خود تا حالا مورد استقبال گرمی قرار گرفته است.
در همین حال، اعضای این گروه تاکید میکنند که مخالفتهای شدیدی با فعالیتهای از نوع آنها وجود دارد اما این مخالفتها نمیتواند سدسازی جدی در برابر آنان باشد.

اعضای گروه شمامه به خبرنامه میگویند که جامعه سنتی و فرهنگ بسته در مواردی با حضور دختران در جامعه مخالفت میکنند، اما به گفته آنها با گذشت زمان این مسئله حل خواهد شد.
این گروه از زمان تشکیل تا به حال به شکل آماتور و غیرحرفهای به آوازخوانی پرداختهاند. اعضا این گروه از وحید قاسمی به عنوان عامل اصلی بنیان گذاری آن یاد میکنند و میگویند که در کمتر از یک سال گذشته، آقای قاسمی حمایت های جدی در تولید آهنگهای آنها نموده است.
در عالم دانشجویی
اعضای گروه موسیقی شمامه دانشجو میباشند که اکثرا، روی آموزشهایشان تمرکز میکنند. به این جهت آنها توانسته اند تنها یک آهنگ حرفهای را وارد بازار نمایند. این آهنگ به نام بولبی است و حامی فنی آن وحید قاسمی و تولید آن در کمپنی باربد شده است. بقیه آهنگهای این گروه به صورت زنده اجرا شده است. دلیل این امر را اعضای گروه شمامه در نبود حمایتهای مالی و فنی میدانند.
این دختران تاکید میکنند که آنان حمایت نمیشوند. در همین حال، این دختران از کمبود آموزگاران فنی و راهنماهای در عرصههای مختلف رنج میبرند. آنان میگویند که نبود امکانات و مخالفتها دست و پای شان را بستهاست.

با همه این چالشها، اما موسیقی این گروه را گردهم آورده است. در میان همه اعضای گروه شمامه، تنها محبوبه حیدری دانشجوی دانشکده هنرهای زیبا است و هنر را به صورت حرفه ای در دانشگاه کابل در رشته تئاتر دنبال میکند. درکنار آن او طی هشت سال گذشته آوازخوانی میکند و فعالیتهای هنری انجام میدهد. اخیرا، او به آموزشهای دمبورهنوازی نیز رو آورده است.
محبوبه حیدری
مجبوبه حیدری در سال 1373 در ولایت غزنی ولسوالی جاغوری متولد شد و مکتب را در لیسه معرفت در کابل سپری کرد. در سال 1392 از این لیسه فارغ شد. پس از شرکت در آزمون کانکور، به دانشکده هنرهای زیبا راه یافت. او دانشجوی سال چهارم هنرپیشگی این دانشگاه است .
محبوبه حیدری هنوز صنف هشت مکتب بود که به ترانه خوانی شروع کرد. به گفته خودش در ابتدای ترانهخوانی با مخالفتهای شدید خانواده و اقاربش مواجه بود اما به دلیل اشتیاق به هنر، با تمام موانع روبرو شد و راهی که انتخاب کرده بود را ادامه داد.
به نظر محبوبه هنر بازتاب دهنده یک جامعه بوده و هنرمند مسوولیت دارد که تمام داشتههای فرهنگی جامعهاش را درآن انعکاس دهد. او میگوید که این گونه، ارزشهای فرهنگی یک جامعه را پاس داشت.

اینک محبوبه حیدری برعلاوه مصروفیت درسی در دانشگاه عضو ستاد گل سرخ است که در آنجا در بخشهای تولید آهنگ، نمایش و مستند سازی فعالیت میکند.
محبوبه در کنار این فعالیتها در نمایشنامههای زیادی نیز نقش بازی کرده و در چندین فلم کوتاه دانشجویی نیز کار کرده است.
سمیه کریمی
سمیه کریمی آوازخوان تازه کار بعد از آن بر سر زبانها افتاد که سه آهنگ در برنامههای ستاره افغان، سال نو و هشتم مارچ در شبکههای تلویزیونی افغانستان اجرا کرد. او با صدای دلگرم کننده و چهرهی جذابش بنام دختر آبه میرزا مشهور شد. سمیه کریمی باشنده اصلی ولسوالی مالستان ولایت غزنی است و در قریه قٌول خوشی مالستان در سال 1375 به دنیا آمده است.
بانو کریمی تعلیمات ابتدایی اش را در مکتب ولی عصر قریه رباط غزنی خوانده و دوره متوسطه و عالی را در لیسه ارشاد در کابل به پایان رساند.
سمیه در سال 1393 موفق به راهیابی در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تعلیم و تربیه شهید ربانی در کابل شد.
کریمی اکنون دانشجوی صنف سوم تاریخ عمومی در دانشگاه تعلیم و تربیه شهید برهانالدین است. به باور بانو کریمی فراگیری رشته تاریخ او را آگاهتر و مسوولتر ساخته است.

سمیه کریمی هنر را بخش مهمی از فرهنگ ملی و محلی میداند و میگوید که “هنر یا موسیقی فولکور هزارگی مردم ما دارای ویژگی منحصر به فردی است که با احیای آن میتوانیم بخش مهمی از جلوههای فرهنگی و احساسات مردم خویش را در طول زمانهای طولانی به تصویر بکشیم.”
کریمی نهادینهساختن موسیقی را کار مشترک فرهنگیان و دانشآموختگان میداند و اضافه میکند که “باید دیدگاههای منفی علیه هنر را از جامعه با گامهای منطقی برداشت تا سبب گسترش فرهنگ هنری شده و زمینه برای همه مساعد گردد.”
خانم کریمی باور دارد که باید برای ترویج فرهنگ بومی تلاش زیادی انجام داد تا به گفته او درون مایه و مختصات آن بهترین پیامها را به دیگران معرفی کند.
از بانو کریمی تا حال سه آهنگ بولبی، مادر و همبستگی منتشر شده و با گویش هزاره گی انجام شده است.
شکیلا بهرامی
بهرامی نیز همانند سایر همکارانش در ولسوالی جاغوری ولایت غزنی در سال 1374 متولد شده است. به نقل مادر بهرامی، او از کودکی برای بقیه دختران روستا و همبازیهایش آوازخوانی میکرد.
زمانی که بهرامی هشت سال بیشتر نداشت با خانوادهاش به پاکستان مهاجرت کرد و در کویته اقامت گزید. او مکتبش را در شهر کویته پاکستان به پایان رساند.

شکیلا بهرامی برای ادامه تحصیلات عالیاش بعد از چهارده سال در سال 2012 میلادی راهی کشورش میشود و پس از سپری نمودن امتحان کانکور و به دانشکده مدیریت آموزشی دانشگاه کابل راه مییابد. او اکنون دانشجوی سال چهارم این دانشگاه است.
بهرامی میگوید اشتیاقش به ترانه خوانی باعث شد که به موسیقی روی آورد و پس از آشنایی با اعضای گروه شمامه، تصمیم گرفت به آنها، پیوسته و در این زمینه کار کند. او میگوید که “همه ما دارای یک هدف و یک شیوه و یک خصوصیت بودیم و همین شد که یک گروه را تشکیل بدهیم.”
بهرامی همچنان تاکید میکند که “در حال حاضر امکاناتی برای فعالیتهای هنری نداریم و بدون استاد و راهنما و حامی در عرصه موسیقی فولکور هزارگی به شکل آماتور فعالیت میکینم و در آینده در صدد گسترش انواع موسیقی بومی در افغانستان هستیم.”
زرافشان احسانی
زرافشان احسانی در سال 1374 در منطقه حیدر ولسوالی جاغوری به دنیا آمده است. او تعلیمات ابتدایی و متوسطهاش را در جاغوری به پایان رسانید و دوره لیسه را در مکتب آصف مایل در کابل خواند. خانم احسانی، پس از آزمون کانکور در سال 1393 به دانشکده مدیریت آموزشی دانشگاه کابل راه یافت و فعلن دانشجوی سال آخر در این دانشگاه است.

زرافشان احسانی سه سال مدیریت مرکز آموزشی موج دانش را برعهده داشت و همچنان به مدت دو سال در مرکز ستاره درخشان در ناحیه ششم نیز فعالیت کرده است.
زرافشان احسانی از کودکی به ترانهخوانی و سرود علاقه زیاد داشته و اکنون عضو ستاد گل سرخ است. خانم احسانی، از زمانی که به دمبوره نوازی روی آورده با مخالفت شدید خانوادهاش مواجه شده است. اما این مخالفتها سد راه او نگردیده است.