مقامهای وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان اعلام کرده اند که تولید عسل در سال گذشته در افغانستان به طور چشمگیری افزایش داشته است. این مقامها میگویند که در سال گذشته 500، 1864 کیلو گرام عسل در سراسر کشور تولید شده است در حالی که در سال 1393 این رقم کمتر از این بود.
مقامهای این وزارت، اجرای برنامههای آموزشی برای زنبورداران و خرید وسایل مدرنتر برای زنبورداری را دلیل افزایش تولید عسل در افغانستان میدانند.
افغانستان باداشتن محیط و هوای مساعد و مناسب زنبورداری ظرفیت نگهداری بیش از یک میلیون صندوق زنبور را دارا است. با این وجود وزارت زراعت تا کنون قادر شده است که حدود 237000 صندوق زنبور عسل را در اختیار زنبور پروران قرار دهد.

حمایت مالی برنامه انکشاف زنبورداری در افغانستان را آژانس انکشافی فرانسه به عهده دارد. در حال حاضر بیش از 6 هزار و 100 تن به مشغول زنبور داری در افغانستان هستند که از آن جمله 650 تن آنان را زنان تشکیل میدهند. برنامه انکشاف زنبورداری در چوکات 58 کوپراتیف و 10 اتحادیه فعالیت میکند.
در افغانستان بیشتر در ولایتهای بدخشان، بغلان، غزنی، هرات، بامیان، لوگر، تخار، ننگرهار و پکتیکا زنبور عسل پرورش می یابد.
عسل هرات
ولایت هرات از جمله ولایتهای است که بیشتر عسل در آن تولید میشود. آب و هوای مناسب و افرایش فارمهای زنبور داری از جمله عواملی می باشد که این ولایت در تولید عسل موفقتر بوده است.
در حال حاضر در این ولایت نزدیک به 5 هزار خانواده در 12 ولسوالی، مصروف پرورش فارمهای زنبورداری میباشند.

به گفتهی مقامهای وزارت زراعت افغانستان، عسل افغانستان نسبت به عسل کشورهای دیگر به مراتب مرغوبتر است.
با این وجود اسدالله ضمیر، وزیر زراعت افغانستان، در ماه ثور سال جاری در نمایشگاه عسل که در کابل برگزار شده بود، گفت که رشد زنبور داری در افغانستان نیاز به آسیبشناسی جدی دارد. او تاکید کرد که برای عسل افغانستان بازاریابی نشده است و مردم افغانستان عسل خارجی را خریداری میکنند در حالی که عسل افغانستان از کیفیت و بهداشت بالایی برخوردار است.
اسدالله ضمیر از بخش خصوصی خواست تا روی تولیدات داخلی سرمایهگذاری کنند، تا به گفته او افغانستانیها مجبور به وارد کردن محصولات خارجی نباشند. او تاکید کرد که وزارت زراعت تصمیم جدی دارد که روی زنبور داری در افغانستان سرمایه گذاری نماید.

توجه دولت
در سال های اخیر دولت افغانستان به تقویت صنعت زنبورداری توجه بیشتری داشته است؛ برنامههای که به گفتهی مسوولان پرورش زنبور عسل، سبب ایجاد شغل برای هزاران تن در سراسر افغانستان شده است.
مسوولان زنبورداری در افغانستان به بی بی سی گفته اند که “حدود هفت هزار زنبوردار به صورت دایمی سرگرم پرورش زنبور هستند، زنان و مردان. اینها در وقت ضرورت که کارها بیشتر میشود، افراد بیشتری را استخدام میکنند و به این صورت میشود گفت شمار زیادی از افغانها این روزها سرگرم کار زنبورداری هستند و این منبع درآمد خوبی برای خانوادههایشان شده است.”
با این وجود تا کنون در کنار تولیدات داخلی، عسل از کشورهایی مانند پاکستان، عربستان و آلمان هم وارد بازارهای محلی افغانستان میشود.

با این حال مسوولان وزارت زراعت افغانستان تلاش دارند که برای رقابت در بازارهای عسل منطقه، شیوه بستهبندی انها را معیاریتر کند و با برگزاری نمایشگاههای برای این محصول بازاریابی کنند.
تولید عسل
وزارت زراعت در فارمهای زنبورداری برای زنبوردارها برنامههای منظم آموزشی برگزار میکند. استفاده از وسایل مدرن زنبورداری و آماده کردن محیط سالم و پرورش حرفهای زنبور عسل شامل این برنامهها است.
بهرهبرداری از زنبور عسل در افغانستان معمولا در دو فصل نیمههای تابستان و اوایل خزان انجام می شود. معمولا از هر صندوق ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم عسل به دست میآید.
