در میانه موج سوم کرونا ویروس در افغانستان، وحید مجروح، وزیر صحت این کشور روز شنبه اعلام کرد که، یک عفونت کشنده قارچی معروف به “قارچ سیاه” که ابتدا در بیماران کووید-۱۹ هند رخ داد، در افغانستان نیز شناسایی شده است. اما بیماری قارچ سیاه چیست؟
موكورمایكوزیس كه به آن قارچ سیاه نیز گفته می‌شود، یك عفونت نادر اما خطرناك است. این عامل توسط گروهی از کپک‌ها به نام موکورمیست ایجاد می‌شود و اغلب روی سینوس‌ها، ریه‌ها، پوست و مغز تأثیر می‌گذارد.
ممکن است کپک را استنشاق کنید یا در مواردی مانند خاک، محصول پوسیده یا نان یا توده‌های کمپوست با آنها تماس داشته باشید.
چه کسی در معرض خطر بیماری قارچ سیاه است؟
این عفونت می‌تواند در هر سنی و برای هر کسی اتفاق بیفتد. بیشتر افراد در برهه‌ای از زندگی روزمره خود با این نوع قارچ تماس خواهند داشت. اما اگر به دلیل دارویی که مصرف می‌کنید یا به دلیل ابتلا به هر گونه بیماری سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد، احتمالاً بیمار خواهید شد. این ۶ اشتباه نیز ممکن است سیستم ایمنی‌تان را ضعیف کند.
این بیماری‌ها و شرایط نیز سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند:
– دیابت، به ویژه هنگامی که تحت کنترل نیست
– اچ آی وی یا ایدز
– سرطان
– پیوند عضو
– نوتروپنی
– استفاده طولانی مدت از استروئید
– مصرف داروی تزریقی
– مقادیر بالای آهن در بدن شما (هموکروماتوز)
– ضعف سلامتی ناشی از تغذیه نامناسب
– تولد زودرس یا وزن کم هنگام تولد
همچنین اگر آسیب پوستی مانند سوختگی، بریدگی یا زخم داشته باشید نیز بیشتر است. و چنانچه می‌دانید مواردی در افراد مبتلا به کووید-۱۹ گزارش شده است.
نکته قابل توجه این است که قارچ سیاه یا موكورمیكوز مسری نیست.
علائم قارچ سیاه
علائم قارچ سیاه به مکانی که این نوع قارچ در بدن شما توسعه می‌یابد، بستگی دارد. برخی از علائم این بیماری عبارتند از:
– تب
– سرفه
– درد در ناحیه قفسه سینه
– تنگی نفس
– تورم یک طرف صورت
– سردرد
– ضایعات سیاه روی پل بینی یا داخل دهان
– درد شکم
– حالت تهوع و استفراغ
– خونریزی دستگاه گوارش
– وجود خون در مدفوع
– اسهال
اگر پوست شما آلوده باشد، ممکن است منطقه تاول زده، قرمز یا متورم شود. حتی این احتمال وجود دارد که ناحیه سیاه شود یا حس گرما و درد داشته باشد.
این عفونت در عین حال می‌تواند از طریق خون به سایر قسمت‌های بدن شما منتقل شود. وقتی این اتفاق می‌افتد، قارچ می‌تواند اندامهایی مانند طحال و قلب را تحت تأثیر قرار دهد. در موارد شدید، ممکن است تغییراتی در وضعیت روحی خود حس کنید یا حتی به کما بروید. این بیماری حتی می‌تواند کشنده باشد.
تشخیص و درمان قارچ سیاه
اگر مشکوک به قارچ سیاه هستید، پزشک‌تان شما را معاینه فیزیکی می‌کند و در مورد سابقه پزشکی شما سوالاتی خواهد پرسید. به پرشک بگویید که آیا در معرض غذاهای فاسد یا جای دیگری که قارچ در آن یافت می‌شود، بوده اید یا خیر.
اگر به نظر برسد که به عفونت ریه یا سینوس مبتلا هستید، ممکن است پزشک از مایعات بینی یا گلوی‌تان نمونه برداشته و برای تست به آزمایشگاه ارسال کند. او همچنین ممکن است نمونه برداری از بافت هم انجام دهد، و یک قطعه کوچک از بافت آلوده را برای آزمایش خارج کنند.
به علاوه، پزشک‌تان ممکن است آزمایشات تصویربرداری مانند CT یا MRI را انجام دهد تا بفهمد آیا عفونت به مغز یا سایر اندام های شما گسترش یافته است یا نه.
اگر مبتلا به قارچ سیاه هستید، باید در اسرع وقت با داروهای تجویز شده ضد قارچ درمان را شروع کنید. این داروها رشد قارچ را متوقف می‌کنند، آن را از بین می برند و عفونت را کنترل می کنند.
در موارد شدید، پزشک ممکن است برای جلوگیری از گسترش قارچ، برای از بین بردن بافت آلوده یا مرده جراحی را توصیه کند. این جراحی ممکن است شامل برداشتن قسمت‌هایی از بینی یا چشم شما باشد. این اتفاق می‌تواند اثر بدی روی ظاهر شما داشته باشد. اما برای درمان این عفونت تهدید کننده زندگی بسیار مهم است.
عوارض بیماری قارچ سیاه
علاوه بر سوالِ «بیماری قارچ سیاه چیست» که این روزها ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است، بد نیست در مورد عوارض این بیماری نیز اطلاعاتی داشته باشیم. برخی ازعوارض ناشی از بیماری قارچ سیاه عبارتند از:
– نابینایی
– لخته شدن خون یا مسدود شدن رگ‌ها
– آسیب عصبی
عدم درمان قارچ سیاه می‌تواند منجر به مرگ فرد مبتلا شود. از آنجایی که این عفونت بسیار نادر است، میزان دقیق مرگ و میر مشخص نیست. اما محققان تخمین می‌زنند که به طور کلی، 54 درصد از افراد مبتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
احتمال مرگ بستگی زیادی به این دارد که کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار گرفته باشد. اوضاع افرادی که مبتلا به عفونت سینوسی هستند بهتر از عفونت ریه یا مغز خواهد بود.
افزودن دیدگاه