کابل: عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی (HCNR)، روز جمعه طی سخنرانی در مجمع دیپلماسی آنتالیا در ترکیه از طالبان خواست تا در مذاکرات صلح شرکت کنند، و مجددا تاکید کرد که “یک فرصت واقعی” برای صلح در کشور وجود دارد که باید مورد استفاده قرار بگیرد.
عبدالله گفت: “یک فرصت واقعی برای صلح وجود دارد و این وظیفه همه ماست که از آن نهایت استفاده را ببریم. بحران افغانستان هیچ گونه راه حل نظامی ندارد. از این رو من از طالبان می‌خواهم که هرچه زودتر و با حسن نیت در مذاکرات و گفتگوها با جمهوری اسلامی افغانستان شرکت کنند و به خاتمه خشونت کمک کنند.”
عبدالله گفت كه جهان، نه فقط برای مهار تروریسم، بلكه برای جلوگیری از تبدیل افغانستان به مكان پرورش دوباره تروریسم 20 سال را در کشور ما سپری كرد. وی گفت، ما از این تلاش جهانی سخاوت‌مندانه و پرهزینه سپاسگزاریم. در حال حاضر، ما در نقطه‌ای هستیم که نه تنها باید با ابزارهای سیاسی به درگیری داخلی خود پایان دهیم، بلکه لازم است همچنان هوشیار باشیم و از انعطاف‌پذیری و همچنین مهار به عنوان بخشی از یک تغییر پارادایم که می‌تواند صلح و پایان قابل قبول و فراگیر را برای مردم افغانستان تضمین کند، اطمینان حاصل کنیم.”
عبدالله همچنین ابراز نگرانی کرد که طالبان پس از خروج برنامه ریزی شده نیروهای آمریکایی و ناتو، تمایلی به توافق سیاسی با حکومت تحت حمایت آمریکا در کابل نخواهند داشت. وی گفت: نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه طالبان پیش از خروج نیروهای نظامی در 11 سپتامبر به دنبال پیشرفت نظامی هستند.
او هشدار داد که در این صورت، این جنبش افراطی دچار”یک سوء تفاهم بزرگ” شده‌است. عبدالله همچنین گفت همسایگان افغانستان باید از مداخله خودداری کنند و در عوض به دنبال همکاری با کابل برای ثبات طولانی مدت این کشور باشند.
عبدالله اظهار داشت: “(خروج) در روند مذاکره با طالبان تأثیر خواهد گذاشت. (آنها)– دست کم بعضی از آنها – ممکن است جسورتر شوند و تصور کنند که با خروج نیروهای خارجی، می توانند از موقعیت به صورت نظامی سود ببرند.”
وی افزود: “این یک سوء تفاهم بزرگ است که آنها تصور دارند می‌توانند در بعد نظامی پیروز شوند. با تداوم جنگ هیچ برنده ای وجود ندارد. ” عبدالله گفت نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه طالبان سعی دارند مناطق ولایتی را تصاحب کنند تا “از آن موقعیت استفاده کنند.” وی گفت: “چنین تصوری در مقابل درس‌های تاریخی قرار می‌گیرد.”
عبدالله در پاسخ به سوال درباره مداخله احتمالی همسایگان پس از خروج نیروهای آمریكا و ناتو، گفت كه كشورهای منطقه اعلام كرده‌اند كه به داشتن افغانستان پایدار علاقمند هستند و باید “این گفته را عملی كنند.” وی گفت: “برخی کشورها از حضور نیروهای ناتو در افغانستان نگران بودند، از جمله جمهوری اسلامی ایران. اکنون، نیروهای ناتو قرار نیست در اینجا حضور داشته باشند.”
این در حالی است که به دنبال شروع خروج نیروهای آمریكا و ائتلاف از افغانستان، خشونت شدت یافته است. یک کمیته پارلمانی روز پنجشنبه گزارش داد که جنگ در 200 جبهه در سراسر کشور تنها در یک روز انجام شده است. علاوه بر این، طی دو ماه گذشته دست کم 30 ولسوالی به دست طالبان افتاده است.
این دعوت برای صلح در شرایطی است که یک هیئت ارشد افغانستان هفته آینده برای دیدار با طالبان و مقامات قطر به دوحه سفر می‌کند. این هیئت هفت نفره عبدالله، رئیس جمهور سابق حامد کرزی، محمد کریم خلیلی، رئیس سابق شورای عالی صلح؛ بابر فرهمند، معاون شورای عالی مصالحه، محمد یونس قانونی؛ وزیر دولت در امور صلح، سید سعادت منصور نادری و مشاور رئیس جمهور، محمد اكرم خپلواك را شامل می‌شود. اطلاعیه رسمی در مورد آجندای این دیدار اعلام نشده است. نکته قابل ذکر این است که زلمی خلیل زاد، نماینده ویژه ایالات متحده برای روند صلح افغانستان در حال حاضر در دوحه حضور دارد.
با این حال، محمد بن عبدالرحمن، وزیر امور خارجه قطر روز جمعه در بیانیه‌ای اظهار داشت که قطر در زمینه مذاکرات صلح افغانستان در دوحه پایتخت این کشور هنوز پیشرفت ملموسی نداشته است. رحمن گفت: “هدف ما دستیابی به آتش‌بس بین حکومت افغانستان و طالبان و وفاق در مورد آینده این کشور است.”
در حقیقت، شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان نیز از رهبران افغانستان خواست که پیشرفت در مذاکرات بین الافغانی را برای صلح پایدار تسریع کنند. وی در جریان جلسه‌ای که در حاشیه مجمع دیپلماسی آنتالیا (ADF) در ترکیه برگزار شد، با عبدالله صحبت کرد.
وزیر امور خارجه پاکستان با یادآوری سفر موفقیت آمیز عبدالله عبدالله در سپتامبر 2020، سیاست پاکستان را برای حفظ تعامل گسترده با رهبری سیاسی افغانستان برای ایجاد درک متقابل عمیق مجددا تأیید کرد. وی بر نقش هدفمند پاکستان در تسهیل گفتگوهای مستقیم بین طالبان افغانستان و ایالات متحده و همچنین طرف‌های افغانستان تاکید کرد. وزیر امور خارجه بار دیگر اذعان داشت، اینك بر عهده رهبران افغانستان است كه فرصت تاریخی را برای یك حل و فصل گسترده، جامع و همه جانبه به دست آورند.
وی افزود که پیشرفت در روند صلح افغانستان جهتِ کاهش فضا برای کارشکنانی که خواهان بازگشت صلح به منطقه نیستند، بسیار حیاتی بود. این وزیر امور خارجه تأکید کرد که اظهارات منفی فقط به بدتر شدن شرایط و قوی‌تر شدن کارشکنانی که می‌خواستند روند صلح را از بین ببرند، منجر می‌شود.
قریشی همچنین اظهار داشت كه آمریكا باید به طور سیستماتیک از افغانستان خارج شود تا از آنچه در دهه 1990 در این كشور اتفاق افتاد، جلوگیری كند. قریشی گفت: “اگر خروج [آمریكا] به طور سیستماتیک انجام نشود، این نگرانی وجود دارد که افغانستان در موقعیتی قرار بگیرد كه ما در دهه 1990 تجربه كردیم، زمانی كه هرج و مرج، جنگ داخلی و بی ثباتی وجود داشت.” وی افزود که خروج باید به “روشی مسئولانه” انجام شود.
وی گفت: “افغان‌ها سنگین‌ترین بها را پرداخت كرده اند. و در این زمینه، پاکستانی‌ها پس از افغان‌ها قرار می‌گیرند. ما به دلیل تروریسم 83000 تن را از دست دادیم. اقتصاد ما بیش از 128 میلیارد دالر آسیب دیده است.” وی با اشاره به اینکه پاکستان به مدت چهار دهه میزبان نزدیک به 3 میلیون مهاجر افغان بوده است، گفت که این کشور خواهان هجوم مجدد پناهندگان نیست.
وی گفت: “ما فکر می‌کنیم وقت آن رسیده که آنها با عزت و وقار به خانه خود بازگردند. و این تنها در صورت برقراری صلح و ثبات در افغانستان اتفاق می‌افتد.” وی با تأکید بر اینکه پاکستان در توافقنامه صلح دوحه روند صلح بین طالبان و ایالات متحده را تسهیل کرد، گفت، “نظر و ایده من، تا جایی که به صلح افغانستان مربوط می‌شود، این است که این یک مسئولیت مشترک است. پاکستان در حال حاضر در نقش خود قرار دارد، اما این نقش اساساً مصالحه درون افغانستان است. “
از سوی دیگر، به گفته منابعی که با صدای آمریکا صحبت کرده اند، کمک‌های مالی به طالبان در مناطق مرزی پاکستان در حال افزایش است زیرا این گروه قبل از خروج نیروهای آمریکایی حملات خود را علیه نیروهای افغان تشدید می‌کند.
چندین منبع و شاهد عینی با اطلاع از این کمک‌ها به صدای امریکا تأیید کرده‌اند که جمع آوری کمک مالی برای طالبان در مناطق مختلف پاکستان حتی در حین انجام گفتگوهای صلح ادامه داشته است. یکی از اعضای مجمع بلوچستان که به دلیل حساسیت موضوع خواستار فاش نشدن نامش شد، به صدای امریکا گفت که اعضای طالبان علناً در چندین ولسوالی این ایالت کمپین‌های جمع آوری کمک مالی را برگزار می‌کنند.
وی گفت: “این روند یک راز نیست و در کویته، کوچلاک، پشتون آباد، اسحاق آباد و فاروقیه جریان دارد.” این فرد افزود که وی گمان می‌کند که طرفداران طالبان از این پول برای تأمین بودجه جنگ اخیر شورشیان علیه حکومت مورد حمایت ایالات متحده در افغانستان استفاده کرده اند.
رئیس پناهجویان این سازمان جهانی گفت که در واقع، سازمان ملل در حال برنامه‌ریزی برای افزایش احتمالی خشونت در افغانستان بعد از خروج نیروهای آمریکایی است. فیلیپو گراندی در مصاحبه ای به خبرگزاری فرانسه گفت که او متوجه است که عملیات نظامی بین المللی مانند آنچه در افغانستان جریان دارد “نمی‌تواند برای همیشه پایدار بماند”.
وی، هشدار داد، “خروج نیروهای آمریکایی و سایر سربازان از افغانستان نیز شاخص دیگری است که نشان می‌دهد خشونت افزایش خواهد یافت. و ما در حال برنامه ریزی برای آن هستیم.”
طالبان در حالی که ایالات متحده آماده خارج کردن آخرین نیروهای خود پس از 20 سال جنگ است، دستاوردهای بزرگی در سراسر افغانستان کسب کرده است؛ با وجود اینکه گفتگوهای صلح بین دولت افغانستان و این گروه اسلامگرا متوقف شده است.
بسیاری از افغان‌ها – به ویژه زنان، که از مذاکرات صلح بین شورشیان و کابل تا حد زیادی حذف شده اند – مدت‌ها است که از بازگشت به رژیم سرکوبگر طالبان پس از خروج آمریکا هراس دارند. بر اساس آخرین آمار سازمان ملل، وضعیت در حال حاضر وخیم است؛ در پایان سال 2020 حدود 2.6 میلیون افغان به عنوان پناهنده در خارج از کشور زندگی می‌کنند.
افزودن دیدگاه