نویسندگان: اورن لیبرمن، زکری کوهن، کایلی اتوود
نشر شده در: سی‌ان‌ان پالیتیکس
واشنگتن (سی‌ان‌ان)- دولت بایدن تنها چند هفته تا تصمیم‌گیری در مورد پایان دادن به استقرار نظامی تقریباً 20 ساله در افغانستان که جان 2400 آمریکایی را گرفته است، فاصله دارد، و کارشناسان و مقامات آمریکایی به سی‌ان‌ان گفته‌اند گزینه‌های خوبی وجود ندارد و بزرگ‌ترین امید موجود جلوگیری از “فاجعه” است.
در شرایطی که مهلت خروج آمریکا نزدیک است و متحدان ناتو مشتاقند بدانند که ایالات متحده چه کاری انجام خواهد داد، به گفته دو مقام دولتی، شورای امنیت ملی (NSC) روز جمعه جلسه‌ای با حضور مقامات ارشد تشکیل داد تا در مورد راه پیش روی افغانستان گفتگو کند.
این دولت دو هدف گسترده را با هم ادغام کردهاست. نخست، به دنبال این است که به یک “نتیجه مسئولانه” برای درگیری موجود دست بیابد، نتیجه‌ای که پایان خشونت مداوم و ظهور یک دولت پایدار را در افغانستان به ارمغان بیاورد. دوم، این دولت می‌خواهد از منافع ملی محافظت کند و از تبدیل شدن این کشور به خلافت به سبک داعش یا پایگاه حمله‌ای گسترده علیه ایالات متحده، جلوگیری کند.
جان کربی، سخنگوی پنتاگون، روز جمعه گفت: “خشونت در افغانستان بسیار زیاد است. و نکته اساسی همین است.”
توافقنامه‌ی بین طالبان و ایالات متحده که توسط دولت ترامپ منعقد شد، ایالات متحده را متعهد کرد که 2500 سرباز آخر (در مقایسه با ۱۳۰۰۰ نیروی سال گذشته) را تا ماه می از این کشور خارج کند. دولت بایدن به دنبال فرصت برای حرکت در چهارچوب توافقنامه است، اما در حالی که طالبان به حملات خشونت‌آمیز و قتل‌های هدفمند ادامه می‌دهند، ایالات متحده گزینه‌های اندکی در اختیار دارد (اگر گزینه‌ای باقی باشد!) یكی از مقامات آمریكایی كه با مباحث داخلی آشنا بود تا جایی پیش رفت كه گزینه‌های بایدن را “گرفتار شدن در گِل” خواند.
ماروین وین‌باوم، مدیر مطالعات افغانستان و پاکستان در انستیتوت خاورمیانه، گفت: “آنها توافق کردند که در مسیر خروج به سمت ما شلیک نکنند. این تنها بخش از توافقنامه است که آنها رعایت کرده‌اند.”
علی‌رغم نقض توافق، دولت ترامپ به عقب نشینی نیروها ادامه داد و هزاران سرباز را با گذشت چند روز از باختش در انتخابات و هزاران نفر را نیز روز قبل از مراسم تحلیف رئیس جمهور جو بایدن، از افغانستان بیرون کشید.
در تمام مدت، طالبان همچنان بر یگانه هدف خود مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی متمرکز مانده‌اند. وین‌باوم گفت: “این توافقنامه ناقص بود زیرا ایالات متحده را به اقدامات فسخ نشدنی متعهد كرد و طالبان فقط خود را به قول و قرارها متعهد كردند.”
با نزدیک شدن به مهلت خروج، به نظر می‌رسد گزینه‌های کاخ سفید مواردی میان بد، بدتر و بدترین باشد. و در حال حاضر تنها سوال این است که این سه گزینه به چه ترتیبی باید قرار بگیرند.
عقب نشینی کامل همانطور که در این توافقنامه پیش‌بینی شده‌است، به طالبان اجازه می‌دهد ادعای پیروزی کنند و می‌تواند منجر به جان گرفتن دوباره‌ی گروه‌های تروریستی شود. متوقف کردن عقب نشینی یک جانبه می‌تواند خشونت طالبان را به دنبال داشته باشد، که احتمالاً این بار به جای متحدان افغانستان مستقیماً نیروهای آمریکایی را هدف گرفته‌اند. و تلاش برای مذاکره مجدد در مورد توافق با این گروه نیز می‌تواند خشونت را به همراه داشته باشد، زیرا این گروه به صراحت اعلام کردهاست که در این توافقنامه جایی برای مذاکره بیشتر نمی‌بینند.
این مقام آمریکایی به سی‌ان‌ان گفت که اکنون آژانس‌های اطلاعاتی ایالات متحده معتقدند که طالبان تمایل به در نظر گرفتن هرگونه استثنائی تا زمان تعیین شده برای خروج نیروهای آمریکایی و ائتلاف از افغانستان ندارند.
یک خروج سریع و یک جانبه نیز می‌تواند دستاوردهای زنان و جامعه مدنی را به ویژه در میان مذاکرات ناآرام بین الافغانی از بین ببرد. وزیر امور خارجه آنتونی بلینکن در جلسه تأیید خود بر اهمیت این موارد تأکید کرد و گفت: “من معتقدم هر نتیجه‌ای که ممکن است آنها – دولت افغانستان یا طالبان – بگیرند، بدون حفاظت از دستاوردهایی که در طول 20 سال گذشته توسط زنان و دختران در افغانستان، در زمینه دسترسی به آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و شغلی حاصل شده، پایدار نیست. “
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه در امور صلح افغانستان، به عنوان معمار اصلی توافقنامه طالبان و ایالات متحده در نقش خود از زمان ترامپ باقی مانده‌است. وی در توییتر خود گفت که خلیلزاد هفته گذشته برای بلینکن توضیحاتی ارائه داده و خواستار “استراتژی مبتنی بر شرایط شد، استراتژی که صلح را به افغانستان بیاورد، آینده‌ای پایدار برای شهروندان تضمین کند و از تبدیل افغانستان به مقری برای تهدید ایالات متحده و متحدان ما جلوگیری کند.”
هر گزینه موجودی می‌تواند به عنوان یک شکست تنظیم شود
این مقام آمریکایی گفت، شورای امنیت ملی طی هفته گذشته جلسات میان سازمانی مربوط به افغانستان را تشکیل داده‌است، اما به دلیل محدودیت‌های زمانی ارائه شده توسط نشست آینده ناتو و مهلت خروج که رفته رفته نزدیک می‌شود، زمان کافی برای تامل وجود ندارد – یک روند که به طور معمول به سازمان‌های مربوطه اجازه می‌دهد به تواق نظر برسند. در حالی که هنوز طیف گسترده‌ای از ایده‌ها به کاخ سفید ارائه می‌شود، مقامات امنیت ملی تقریباً اتفاق نظر دارند که همه گزینه‌های فعلی روی میز را می‌توان به عنوان یک شکست سیاسی مطرح کرد.
این مقام افزود، کاخ سفید در عوض، ده‌ها نظر کاملاً آگاهانه دریافت کردهاست که همه مناسب هستند اما راهی روشن که تمام اهداف سیاسی این دولت را محقق کند، ارائه نمی‌دهند.
بردلی بومن، مدیر ارشد مرکز قدرت نظامی و سیاسی در بنیاد دفاع از دموکراسی، گفت: ” باید بگوییم هیچ یک از گزینه‌های سیاسی موجود بهینه نیستند.”
بومن گفت: “دولت ترامپ با عقب نشینی بر اساس یک جدول زمانی دقیق که به توصیه فرماندهان و شرایط موجود توجهی نکرد، یک” آشفتگی ” را به تیم بایدن تقدیم کرد. علاوه بر این، توافقنامه طالبان- ایالات متحده، دولت افغانستان را به حاشیه برد و عملا یک شریک حیاتی را برای پایان موفقیت‌آمیز درگیری‌ها کنار گذاشت.
دولت قبلی اولویت خود را آشکارا اعلام کرد: این دولت می‌خواست همه نیروهای آمریکایی را از افغانستان خارج کند تا وعده انتخاباتی دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق عملی شود. به نظر نمی‌رسد تیم ترامپ از عواقب خروج سریع مبتنی بر صلحی غیر واقعی مغشوش باشد. آنچه در حال حاضر، وضوح کمتری دارد، نحوه عملکرد تیم بایدن است.
یک مقام ارشد دفاعی گفت: “همه می‌فهمند که اول ماه می نزدیک است.” لوید آستن، وزیر دفاع، بخشی از بحث‌های میان سازمانی برای بررسی توافقنامه صلح بین ایالات متحده و طالبان که یک سال پیش امضا شده، بوده‌است. بحث و گفتگوها روی توافقنامه امضا شده در دوحه و میزان توانایی ایالات متحده در عمل بر اساس توافقنامه و اینکه آیا طالبان به ملزومات این توافقنامه برای قطع ارتباط با القاعده و توقف حملات خشونت‌آمیز عمل کردهاست یا نه، متمرکز بوده‌است.
بومن گفت: “این یک استراتژی پیشگیری از فاجعه است؛ نه استراتژیِ” تبدیل افغانستان به سوئدن. ” این استراتژی حداقل نتیجه را در بر دارد، اما حیاتی است.”
جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید بر اهمیت افغانستان برای دولت بایدن تأکید کردهاست، اما گفته‌است که به روزرسانی فوری در مورد سطح نیروهای نظامی انجام نمی‌شود. در گذشته، بایدن از حضور کم تعداد آمریكا در افغانستان حمایت كرده و با افزایش نیروها توسط رئیس جمهور پیشین باراك اوباما در این كشور در سال 2009 مخالفت كرده‌است.
آستن، مقام دفاعی که تاکنون در حال “جمع آوری اطلاعات” بوده‌است، گفت، هفته آینده عملا با ناتو به عنوان بخشی از جلسه وزیران دفاع صحبت خواهد کرد، جایی که متحدان آمریکا این وزیر را در مورد استراتژی ایالات متحده تحت فشار قرار می‌دهند. ناتو اکنون 8000 سرباز از 38 کشور مختلف در افغانستان دارد.
متحدان نگران هستند
یک منبع دیپلماتیک اروپا به سی‌ان‌ان گفت که متحدان ناتو، به ویژه آلمان، به طور فزایند‌ای در مورد آنچه که دولت بایدن انجام خواهد داد، نگران هستند. این کشورها می‌دانند که روند صلح با طالبان به تعویق افتاده‌است و نگرانند که عقب نشینی نیروهای آمریکایی، سریعا به عقب نشینی نیروهای ناتو و ترک افغانستان منجر شود.
گروه مطالعاتی افغانستان که بلافاصله پس از امضای توافقنامه دوحه کار خود را آغاز کرد، هشدار داد که چنین عقب نشینی می‌تواند افغانستان را به جنگ داخلی برگرداند، و در عین حال “دعوتی باشد به تشکیل دوباره گروه‌های تروریستی ضد آمریكا كه می‌توانند سرزمین ما را تهدید كنند و به آنها انگاره پیروزی در برابر قدرتمندترین کشور جهان را بدهد. ” به گفته آژانس اطلاعات دفاعی، یکی از این گروه‌های تروریستی القاعده است که از توافق حمایت می‌کند زیرا زمان خروج آمریکا را در بر دارد.
این گروه مطالعه، به ریاست جنرال جوزف دانفورد، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش، گفت که “یک فرصت واقعی” برای عقد توافق صلح پایدار جهت پایان دادن به چند دهه جنگ در افغانستان وجود دارد، اما هشدار داد که خروج کامل نیروهای آمریکایی طبق یک جدول زمانی بدون انعطاف “به راحتی یک پیروزی را به طالبان تحویل می‌دهد”. این گروه خواستار تلاش جدی دیپلماتیک برای تمدید مهلت خروج در ماه می “به منظور دادن زمان کافی به روند صلح و ایجاد یک نتیجه قابل قبول” و همچنین تلاش‌های منطقه‌ای شد تا همسایگان افغانستان به حمایت از صلح پایدار و حفظ آن کمک کنند.
افزودن دیدگاه