مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا، روز گذشته(3 حمل) در یک سفر اعلام‌نشده وارد کابل شد و نخست با رؤسای جمهور افغانستان (محمداشرف غنی و عبدالله عبدالله) در ارگ و سپیدار به طور جداگانه دیدار نموده و بعداز آن در یک دیدار مشترک با حضور محمداشرف غنی و عبدالله عبدالله، مشخصاً از دو طرف منازعه ریاست‌جمهوری افغانستان خواسته که به دلیل وضعیت حساس و شرایط ویژه افغانستان باهمدیگر روی یک حکومتِ همه‌شمول به توافق برسند، اما این نشست مشترک در نهایت بی‌نتیجه به پایان رسیده و دو طرف منازعه ریاست‌جمهوری افغانستان از موضع‌شان پایین نیامده‌اند. بر اساس برخی از گزارش های تایید نشده در این دیدار مشترک، عبدالله خواهان ابطال نتایج انتخابات و تغییر نظام ریاستی به صدارتی شده، اما غنی طبق معمول فریاد زده است که استعفاء می‌دهد، اما حاضر به تغییر نظام نیست. بعداز این دیدارها، پمپئو با ناامیدی و خشم از لجاجت رؤسای جمهور افغانستان، این کشور را به قصد دوحه پایتخت قطر به هدف دیدار با ملاعبدالغنی برادر، معاون شورای رهبری طالبان، ترک نموده‌است.
بیانیه وزارت خارجه آمریکا
بعداز پایان دیدارهای روز دوشنبه، وزارت خارجه آمریکا در یک بیانیه‌ای غیرمنتظره و با شدیدالحن، این دو مرد را به دلیل عدم توانایی در همکاری و تهدید توافق نامه صلح احتمالی که می‌تواند به طولانی‌ترین جنگ آمریکا پایان دهد، مورد انتقاد قرار داده و اعلام نموده که سر از امروز یک میلیارد دالر کمک‌های ایالات متحده به حکومت افغانستان را قطع می‌کند و تا سال 2021م، یک میلیارد دالر دیگر از کمک‌های تعهدشده به حکومت افغانستان را نیز قطع خواهد کرد.
در قسمتی از این بیانیه تهدیدآمیز توأم با تأسف آمده‌است که ایالات متحده عمیقاً ابراز تأسف می‌کند که رییس‌جمهور اشرف غنی و رییس اجرایی سابق عبدالله عبدالله، نتوانسته‌اند در مورد تشکیل یک دولت فراگیر به توافق برسند، آنها مردم افغانستان و ایالات متحده را ناامید کرده‌اند. رفتار آنها[غنی و عبدالله] برای افغانستان و منافع مشترک آمریکا معنای ندارد. شکست آنها به روابط آمریكا و افغانستان آسیب رسانده و باعث ناراحتی مردم افغانستان، آمریکایی‌ها و شرکای ائتلاف می‌شوند که جان و مال خود را در تلاش برای ساختن آینده‌ای جدید برای این کشور فدا کرده‌اند.
در ادامه‌ی این بیانیه آمده‌است که؛ این شکست رهبری یک تهدید مستقیم برای منافع ملی ایالات متحده است و دولت آمریکا بلافاصله یک میلیارد دالر کمک‌های امسال را کاهش می‌دهد و آماده است تا سال 2021 یک میلیارد دالر دیگر را نیز کاهش دهد. همچنان تأکید شده که بازنگری همه برنامه‌ها و پروژه‌های‌شان را در حوزه افغانستان آغاز خواهند کرد و در رابطه به کنفرانس‌های آینده که برای کمک به افغانستان برگزار می‌شود، تجدیدنظر خواهند نمود. در این بیانیه به طور صریح تذکر داده شده: «ما برای رهبری افغانستان روشن کرده‌ایم که ما از عملیات امنیتی که دارای انگیزه سیاسی باشند پشتیبانی نمی‌کنیم و از رهبران سیاسی که دستور چنین عملیاتی را می‌دهند یا کسانی‌که از دولت موازی حمایت یا پشتیبانی می‌کنند، پشتیبانی نخواهیم کرد.»
واکنش عبدالله عبدالله
عبدالله عبدالله در واکنش به بیانیه‌ی وزارت خارجه آمریکا در رابطه که کاهش یک میلیارد دالری کمک‌هایش به حکومت افغانستان، در صفحه‌ی فیسبوک خود نوشته است؛ «در حالی‌که از همکاری‌های ایالات متحده‌ی امریکا برای مردم افغانستان و کوشش‌ها برای زمینه‌سازی مذاکرات بین‌الافغانی به‌منظور تأمین صلح عادلانه و پایدار تشکر و قدردانی می‌نماییم، می‌خواهیم تاکید کنیم که ادامه این همکاری ها در راستای تامین منافع ملی و آوردن صلح در کشور، برای مردم ما اهمیت خاص دارد. یک‌باردیگر به مردم افغانستان اطمینان می‌دهیم که ما راه حل مشکلات را در گفتگو و مذاکره می‌دانیم و در عین حال تأمین صلح در کشور با حفظ سلامت و بی‌طرفی کامل نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان در هر شرایط برای ما اولویت دارد.»ف
عبدالله چیزی واضح نگفته است، اما به نظر می‌رسد که از چنین وضعیتی زیاد هم ناخشنود نیست. بلکه به این عملکرد ایالات متحده آمریکا در برابر حکومت افغانستان به عنوان یک فرصتی می‌بیند که وی را به قدرت نزدیک نموده و غنی را وادار می‌سازد تا در نهایت به تقسیم قدرت و تعدیل نظام سیاسی تن دهد. اما واکنش محمداشرف غنی در زمینه جدی و رُک بود.
واکنش محمداشرف غنی
محمداشرف غنی، که به عنوان رییس‌جمهور عملاً قدرت را در اختیار دارد، در واکنش به بیانیه‌ی وزارت خارجه آمریکا و درخواست عبدالله خیلی واضح و روشن گفت که حاضر به تقسیم قدرت بر اساس نظام صدارتی نیست و درخواست عبدالله خارج از صلاحیت‌های او به عنوان رییس‌جمهور و مخالف با اصل قانون اساسی بوده‌است. غنی گفت که تعهد او و تیم‌اش در راستای تشکیل حکومت فراگیر پابرجاست، اما به نظر او حکومت‌های گروهی در تاریخ افغانستان تجربه‌ی ناکام بوده‌است.
غنی در بیانیه‌ی که به طور زنده از تلویزیون ملی و صفحه توییتر ارگ نشر شد، بر مقاومت خود در رابطه به تصمیم ایالات متحده آمریکا و درخواست عبدالله مبتنی بر تعدیل نظام، تأکید نمود و گفت در زودترین فرصت روی وضعیت بودجه ریاضتی را مطالعه نموده و در جستجوی بودجه بدیل خواهد بود. در مجموع غنی حرف اصلی‌اش این بود که مقاومت می‌کند و حاضر نیست به درخواست عبدالله، مضاعف بر فشارهای اقتصادی و سیاسی ایالات متحده آمریکا، تن به تقسیم قدرت و تعدیل نظام سیاسی دهد.
پیامدهای این لجاجت
آمریکایی‌ها به شدت از این وضعیت و بحران سیاسی که در کابل جریان دارد، خشمگین شده‌است و به همه‌ی جریان‌های سیاسی کابل هشدار داده‌است که در صورتی به لجاجت شان ادامه دهند، آینده‌ی ناخوش‌آیندی در انتظارشان خواهد بود. چرا که بعداز ایالات متحده آمریکا، دو کشور آلمان و جاپان بزرگ‌ترین کمک‌کنندگان مالی حکومت افغانستان است که در صورتی محدودشدنِ همکاری‌های آمریکا، این دو کشور نیز به احتمال زیاد از سیاست‌های آمریکا در افغانستان پشتیبانی خواهند کرد، که در آن‌صورت جریان عادی حکومتداری در افغانستان با چالش جدی مواجه خواهد شد و عملاً به بن‌بست خواهد رفت. چرا که حکومت افغانستان به شدت وابسته به کمک‌های مالی و نظامی ایالات متحده آمریکا و شرکای ائتلاف این کشور در افغانستان می‌باشد. با این‌همه، اما برخی معتقدند که پیامدهای این لجاجت تا حدی به نفع عبدالله عبدالله است؛ چرا که آمریکا دست غنی برای اقدام نظامی را از پشت بسته است. جبران قطع کمک میلیاردی از هیچ جایی ممکن نیست، نه امارات و نه قزاقستان. غنی دوست قابل اتکا منطقه‌ای ندارد و نه حمایت مردمی برای ایستادگی در مقابل آمریکا. عبدالله که بر زور و تهدید آمریکا غلبه کرده، دیگر تا آخر پیش می‌رود: تعدیل نظام.
بابر فرهمند، معاون اول عبدالله عبدالله در انتخابات، نیز در صفحه توییتر خود نوشته است که؛کشور به یک راه حل اساسی نیاز دارد، نه به ترفندهای ناکام مقطعی و غیر مؤثر. وی نیز بر تغییر ساختار حکومتداری، یا همان تعدیل نظام تأکید کرده است.
با همه این ها اما با آن که اکنون آقای غنی بر اقتصاد ریاضتی تاکید کرده و بودجه بدیل را پیشکش نموده اما در یکی از مصاحبه های مشهورش پیش از این گفته بود که بدون کمک های ایالات متحده حکومت اش شش ماه دوام نمی آورد. این بدان معناست که افغانستان به شدت وابسته بوده و هیچ مجرای برای جبران این وابستگی نیز ندارد. به این دلیل در صورتی که رهبری افغانستان فراتر از منافع خود افغانستان را مدنظر نگیرد وضعیت این کشور در حالت جنگ و ویروس کرونا وخامت بی سابقه ای را تجربه خواهد کرد.
افزودن دیدگاه