به بهانه روز جهانی دانشجو؛ نقش فن بیان، در اینده شغل یابی و زندگی اجتماعی و سیاسی دانشجویان

تا به حال شده که به مصاحبه‌یی رفته باشید و با تمام معیارهای انتخاب شده اما نتوانسته باشید تا به سوالات به وجه احسن جواب دهید؟ یا گاهی اتفاق افتاده است که در موضوعی بسیار مهم نتوانسته‌اید حرف و هدف‌تان را به زبان اورید؟ یا حتی گاهی در فروش محصولی نتوانسته باشید مشتری محصول خود را جذب کنید؟

همه این‌‎ها فقط به مهارت و دانایی از آن بخش نیاز ندارید؛ بلکه شما باید از قوه تکلم خود، انتخاب کلمات زیبا و نحوه تن صدا و همچنان زبان بدن خود استفاده کنید.

بسیاری از دانشجویان در کشور پس از فراغت از دانشگاه با تمام سعی که می‌کنند اما به ندرت اتفاق می‌افتد که از بین آنان تعداد کمی کار پیدا کنند و در بخش دلخواهشان مشغول شوند.

امروز روز دانشجو است، و اما فن بیان یکی از موثرترین راه‌هایی است که یک دانشجو بتواند در اجتماع کاری خوب بدرخشد.

روز دانشجو

17 نوامبر روز جهانی دانشجو است که توسط “اتحادیه بین المللی دانشجویان” تعیین شده است و هر سال در سراسر دنیا گرامی داشته می‌شود.

در تعیین این روز جهانی بیشتر اروپای شرقی نقش داشته است. به این سبب که “اتحادیه بین ‌المللی دانشجویان” در سال 1946 در پراگ، جمهوری چک تاسیس شد.

این اتحادیه، بزرگترین سازمان دانشجویی بود که از 155 نهاد دانشجویی تکشیل شده و در آن 122 کشور جهان عضویت دارد.

هدف این اتحادیه حمایت از جامعه دانشجویی و ترویج ارزش‌های مدرن چون صلح، توسعه، حقوق بشر، دفاع از محیط زیست و برگزرای نشست‌ها و سیمینارهای دانشجویی است.

بیشترین توجه به دانشجویان این دلیل است که این قشر یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین قشر یک ملت به حساب می‌آید.

اما در افغانستان دانشجویان با مشکلات فراوانی رو به رو هستند. این دانشجویان که برای کامیابی در دانشگاه‌ها چالش‌‎های فراوانی دارند در زمان تحصیل نیز مشکلات بی‌شماری را پشت سر می‌گذراند.

شرایط کیفیت درسی، امکانات محدود زندگی، مصارف بالا و بیکاری، نبود امکانات در لیلیه‌های دانشگاه‌ها چه در مرکز کشور و چه در ولایات از جمله مشکلاتی است که هر دانشجو با آن رو به رو می‌باشد.

این چالش یک روی سکه بوده و روی دیگر آن محصلینی می‌باشد که پس از فراغت از دانشگاه نمی‌توانند وارد بازار کار شوند.

40 هزار دانشجو سال 1397

با این که اکنون در قسمت کیفیت درسی وزارت تحصیلات عالی برنامه‌های موثری روی دست داشته است اما همچنان رشد روز افزون بیکاری یکی از معضلاتی است که دامنگیر دانشجویان فارغ از دانشگاه می‌شود.

در پایان سال تحصیلی 1397 و شروع سال میلادی 2019، وزارت تحصیلات عالی هشتاد و ششمین جشن فراغت دانشجویان را برگزار کرد.

در این مراسم 4 هزار دانشجو از 21 دانشکده فارغ شده و باید وارد بازار کار می‌شدند. اما دستگاه خدمات ملکی توانایی جذب این تعداد دانشجو که 30 درصد آنان را بانوان تشکیل می‌دهد را ندارد.

بر بنیاد آمار وزارت تحصیلات عالی در سال 97 بیش از 40 هزار نفر از دانشگاه‌های دولتی در سراسر کشور فارغ شده‌اند و بیش از 350 هزار دانشجوی دیگر در نهادهای خصوصی و دولتی مشغول آموزش هستند.

این در حالی است که بیشتر دانشجویان نمی‌توانند کاری پیدا کنند.

چالش‌ها، جرات و فن بیان

اما همه دلایل بیکاری‌ دانشجویان بازار کار کشور نیست بلکه مشکلات دیگری نیز در این بین وجود دارد. همان طور که در بالا به آن اشاره شد بسیاری از افراد زمانی که به دنبال کار می‌گردند تمام معیارها را دارند و پس از امتحان اولیه و انتخاب فرد برای مصاحبه یکی از مراحل مهم است که امکان از دست دادن شغل در آن خیلی بالا است.

و شاید هم بازاریابی که نمی‌تواند تولید و محصول خود را به خوبی معرفی کند همیشه به دنبال راه چاره‌یی برای آن باشد. و خیلی موارد دیگر که باعث می‌شود فردی فرصت های شغلی و زندگی خود را از دست بدهد.

و بیشتر این چالش‌ها زمانی ایجاد می‌شود که فرد قوه تکلم و فن بیان ضعیفی داشته باشد.

فن بیان یکی از موثرترین راهکاری است که در تمام زندگی افراد نقش دارد. گاهی فن بیان، جرات حرف زدن و بیان اهدافتان کار خیلی سختی است.

افراد کم رو، گوشه گیر و کم جرات باعث می‌شوند که فرصت‌های زندگی خود را از دست بدهند.

عده‌یی از دانشجویان نیز از این معضل رنج می‌برند. تعدادی از محصیل حتی در دوران تحصیل نیز حس خوبی به تشریح یک درس، توضیح آن ندارند و سعی می‌کنند تا در نقطه توجه قرار نگیرند.

فن بیان

اکنون افغانستان با شرایط و تغییرات متفاوت‌تر از گذشته رو به رو است. چنان که در بخش تحصیلات، اقتصاد، شرایط زندگی تفاوت‌هایی پدید آمده است و رو به تغییر است، عده‌یی سعی دارند تا شرایط روحی و روانی افراد را نیز تغییر دهند.

مرتضی سعیدی، دانشجوی دانشگاه پل تخینک بخش انجینیری اکنون در بخش فن بیان فعالیت می‌کند. او به این باور است که فن بیان در بعضی افراد ذاتی و در بسیاری به صورت اکتسابی است.

فضای افغانستان پس از 18 سال جنگ با همه ویرانی‌های ظاهری باعث شده است که افراد و مردم کشور از درون نیز متلاشی شوند.

شهروندان به خصوص نوجوانان و کودکانی که خاطرات جنگ را با خود حمل می‌کنند اکثرا دچار افسردگی، ترس و اضطراب هستند که با هر روز رشد کردن و ورود به جامعه این علائم بیشتر بروز کرده و از آن فرصت‌های تحصیلی و شغلی آنان را می‌گیرد.

اما در این اواخر به خاطر دوباره سرپا کردن این افراد روانشناسان، سخنرانان به این بخش بیشتر توجه نشان داده‌اند. اکنون می‌توان در نقاط مختلف کشور به خصوص در بزرگ شهرهای کشور مراکز روان درمانی، نهادهای آموزش فن بیان را دید.

انجمن رضا کار فردای درخشان

آقای سعیدی نیز با این که دانشجوی رشته انجینیری است اما با بیان این که جوانان و نوجوانان نیاز دارند تا به آنان فن بیان و زیبا سخن گفتن و گفتن اهدافشان آموزش داده شود.

امروز (16 نوامبر) به بهانه روز دانشجو با مرتضی سعیدی صحبت کردیم تا در کنار مشکلات زیاد دانشجویان به فن بیان نیز بپردازیم.

آقای سعیدی در سال 1374 در غزنی متولد شده و در تعلیمات ابتدایی را نیز در همین ولایت به پایان رسانیده و پس از سپری کردن امتحان کانکور وارد رشته انجینیری دانشگاه پل تخنیک شده است.

او اکنون انجمنی دارد که دارای 60 نفر عضو بوده و 30 نفر به صورت مستقیم و باقی به صورت غیر مستقیم در آن فعالیت دارد.

در گروه 30 نفری رضاکاران این انجمن که نصف آنان را دختران تشکیل می‌دهد به کار روی فن بیان توجه صورت گرفته است.

آقای سعیدی که خود در راس این انجمن است این نهاد را در سال 1397 راه‌اندازی کرده و به آموزش فن بیان به صورت رضا کار پرداخته است.

مرتضی سعیدی به خبرنامه گفت: “با این که من رشته‌یی خیلی متفاوت از فن بیان تحصیل می‌کنم ولی این ربطی به رشته تحصیلی ندارد زیرا زیبا سخن گفتن هیچ مرزی برای رشته، سطح تحصیلی و سطح شغلی شما ندارد. شاید دکان دار بی سوادی باشد که بتواند خیلی زیبا صحبت کند و محصولات و جنس خود را به مشتری بفروشد.”

آقای سعیدی قدرت کلام و زبان را راهی برای نشان دادن و معرفی کردن هویت افراد می‌داند که ابزاری قدرتمند برای پیشرفت او می‌باشد.

فن بیان مهارتی است که می‌تواند در خیلی از مشاغل یا شاید گفت برای همه ابعاد زندگی لازم و ضروری باشد.

اکنون انجمن فردای درخشان با برگزاری برنامه‌های آموزش فن بیان در دانشگاه‌ها و بعضی مکاتب و در بین جوانان سعی می‌کند تا به آنان این امکان را بدهد تا فن بیان را آموزش ببیند.

امکانات کم و چالش‌های بسیار

انجمن آقای سعیدی با امکانات بسیاری کمی همچون یک مایک و یک تخته سفید به آموزش فن بیان پرداخته است در صورتی که باید برای این کار خیلی وسایل را داشت.

در کنار این گفته‌ها اما باور و عقیده مردم به آموزش و مهارت فن بیان خیلی متفاوت است بسیاری از شهروندان به این باوراند که فن بیان و یا سخن گفتن کاری نیست که برای آن سرمایه‌گذاری کنند، وقت بگذارند تا آن را آموزش ببیند.

آقای سعیدی در ادامه گفت: “با این باور خیلی اندک است کسانی که به این موضوع علاقه نشان دهند ولی باید گفت فن بیان تنها حرف زندن نیست بلکه در پهلوی آن خیلی موارد دیگر نیز وجود دارد این که کجا و چگونه صحبت مفید داشته باشید و تاثیر گذار باشد.”

با این حال افراد زیادی به این برنامه علاقه نشان داده و آن را دنبال می‌کنند. فن بیان یکی از راه‌هایی است که افراد می‌تواند در دانشگاه‌ها، برنامه‌های عمومی، سخنرانی‌ها به خوبی صحبت کرده و آن چه در ذهن دارند را به زبان بیاورند.

هرچند از سوی دولت در این بخش توجه جدی صورت نگرفته است اما نهادهای مربوطه در مورد فن بیان برنامه‌های چند روزه و کوتاه مدت در قابل سیمینار را به دانشجویان ارائه کرده‌اند.

در کنار همه این گفته‌ها اما هستند نهادها و مراکزی که سعی می‌کنند در قسمت فن بیان کار کنند و آن را به مردم معرفی کنند و از شیوه‌های متفاوت شرایط زندگی را برای دانشجویان که با بسیار چالش‌ها رو به رو هستند آسان کند.