مقام‌های وزارت صحت عامه افغانستان می‌گویند، شمار افرادی که در جریان سال ۲۰۱۸ در حادثه‌های ترافیکی در این کشور زخم برداشته‌اند، ۱3 برابر بیشتر از شمار افرادی است که در جریان این سال در رویدادهای انتحاری و انفجاری زخمی شده‌اند.
به گفته‌ی این مقام‌ها، شمار افراد مجروح و مصدومی که در اثر حادثه‌های ترافیکی در سال 2018 در سراسر افغانستان به شفاخانه‌ها مراجعه کرده‌اند، 52 هزار و 657 تن بوده‌اند. اما آمارهای قربانیان حملات تروریستی و انتحاری که توسط این وزارت در شفاخانه‌های مختلف در همین سال میلادی ثبت شده است، 4 هزار و 555 تن بوده است.
آمارهای وزارت صحت عامه افغانستان هم‌چنان نشان میدهد که در سال 2018 میلادی حدود 540 تن به شمول 112 زن و 428 مرد در نتیجه حادثه‌های ترافیکی جان باخته‌اند. این رقم تنها شامل کسانی می‌شود که پس از وقوع حوادث در شفاخانه‌ها جان باخته و یا هم اجسادشان از محل حوادث به شفاخانه‌ها منتقل شده است.
بر اساس معلومات این وزارت، آمارهای کشته‌شدگان رویدادهای تروریستی و انتحاری در سال 2018 میلادی 1 هزار و 366 تن بوده است.
کشته شدن 13 تن در روز
روزانه دستِ‌کم یک زن، 3 کودک و 9 مرد، در پی رویدادهای ترافیکی در افغانستان، کشته یا زخمی می‌شوند. این رقم پس از رویدادهای هراس‌افگنی، دومین عاملِ کشتار شهروندانِ افغانستان است.
یافته‌های مرکز خبرنگاری تحقیقی پیک از داده‌های منابع رسمی، نشان میدهد که در دوازده سال گذشته، سالانه به‌گونه‌ی میانگین دست‌کم پنج هزار شهروند افغانستان در رویدادهای ترافیکی، کشته یا زخمی شده‌اند.
بر بنیاد معلومات ریاست ترافیک وزارت امورداخله، از سال ۱۳۸۵ تا پایان سال ۱۳۹۶ خورشیدی، نزدیک به ۱۶ هزار شهروند افغانستان در پی رویدادهای ترافیکی، جان‌های‌شان را از دست داده و بیشتر از ۴۲ هزار تنِ دیگر زخمی شده‌اند.
این تنها آماری است که ریاست عمومی ترافیک به‌ثبت رسانده است. مسوولان این ریاست می‌پذیرند که در بسیاری از موارد، مأموران ترافیک قادر به رفتن در مسیرهای ناامن نیستند و به همین دلیل، برخی از رویدادها به‌ثبت نمی‌رسند.
گزارش دفتر معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) در کابل ناامنی و رویدادهای هراس‌افگنی (انفجار، انتحار، درگیری و عملیات‌های نظامی) را، بزرگترین عاملِ کشتار سالانه دستِ‌کم 3 هزار و زخمی شدنِ بیش از 7 هزار شهروند (ملکی) افغانستان، اعلام نموده است. این رقم بیش‌ترین میزان مرگ‌ومیر شهروندان افغانستان را در مقایسه با رویدادهای ترافیکی و طبیعی نشان میدهد.
بر بنیاد آمار بانک جهانی، تنها ۳۰ درصد از رویدادهای ترافیکی افغانستان در شهرهای کلان (کابل، هرات، بلخ، قندهار، ننگرهار و بغلان) و باقی همه در شاهراه‌های افغانستان به ثبت رسیده است.
جاده‌های غیر معیاری
بسیاری از جاده‌های افغانستان به صورت غیرمعیاری توسط شرکت‌های غیرفنی و کم‌تجربه ساخته شده و طبق معیارهای جاده‌ای جهان نمی‌باشد. هم‌چنان انفجارهای ماین‌‌های کنارجاده و رویدادهای ضدِ امنیتی نیز باعث شده تا جاده‌ها تخریب شوند. بنابراین، کم‌عرض بودن و معیاری نبودن جاده‌ها و تخریب آن، از عوامل عمده افزایش رویدادهای ترافیکی در افغانستان به شمار می‌رود.
این عوامل در حالی بر تلفات ناشی از رویدادهای ترافیکی افزوده که در یک‌ونیم دهه‌ی پسین، میلیون‌ها دالر کمک جامعه‌ی جهانی و بودجه‌ی ملی دولت افغانستان در صدها پروژه‌ی جاده‌سازی به‌مصرف رسیده؛ اما هنوز دست‌کم نیمی از پایتخت این کشور، جاده‌های معیاری و آسفالت شده ندارد.
بسیاری از جاده‌های افغانستان به صورت غیرمعیاری توسط شرکت‌های غیرفنی و کم‌تجربه ساخته شده و طبق معیارهای جاده‌ای جهان نمی‌باشد
یافته‌های پیک نشان میدهد که تا سال ۱۳۹۴، تنها ۳۷ پایه زیگنال برقی در چهارراه‌های شهر کابل نصب بوده و پس از آن وزارت امور داخله تنها توانسته در پنچ محل، بیست پایه زیگنال برقی (چراغ اشاره) را برای تنظیم جاده‌های پایتخت، فعال نگه دارد.
این زیگنال‌ها نزدیک به ۱۲ میلیون افغانی هزینه برداشته‌اند؛ اما با گذشت کم‌تر از چهار سال، به دلیل پایین بودن کیفیت، برخی آنان از فعالیت باز مانده‌اند.
ریاست ترافیک کابل و شهرداری کابل که از حدود یک سال به این‌سو باهم یک‌جا شده‌اند، در پیوند به چگونگی غیرفعال ماندنِ اشاره‌ها چیزی نمی‌گویند؛ اما از طرح تازه‌ای برای برقی‌سازی سیستم ترافیک این شهر خبر می‌دهند.
در حالی که هنوز هم مدیرت ترافیک کابل در هم‌کاری با شهرداری با استفاده از نیروی انسانی “مأموران ترافیک”؛ نظم جاده‌های شهر را تنظیم می‌کنند و تنها در پنج چهارراه شهر کابل، چراغ‌های اشاره فعال‌اند و بس.
اعتیاد و قانون‌ستیزی
افزایش رویدادهای ترافیکی به عنوانِ مرگبارترین رویداد پس از رویدادهای امنیتی، نگرانی‌های زیادی را برای شهروندان افغانستان ایجاد نموده و این روند، سالانه هزاران شهروند افغانستان را قربانی می‌گیرد.
داده‌های معلوماتی ریاست عمومی ترافیک نشان میدهد که پس‌از افزایش دو برابری آمار تلفات رویدادهای ترافیکی در سال ۱۳۸۸خورشیدی، این روند تا سال گذشته به‌گونه‌ی هم‌سان تا سال ۱۳۹۵ ادامه داشته و در سال گذشته به یک‌بار‌گی تا کم‌تر از ۲۰ درصد کاهش یافته است.
مسوولان ترافیک افغانستان، دلایل گوناگونی را در پیوند با کاهش و افزایش این رویدادها عنوان نموده، می‌گویند که با افزایش جمعیت، توسعه یافتن شهرها و شاهراهها و تورید روزافزون موترهای کهنه و نو در کشور، گراف رویدادهای ترافیکی و مرگ‌ومیر ناشی از آن نیز افزایش یافته است.
به گفته‌ی آنان، سرعت بیش از حد، قانون‌ستیزی و اعتیاد راننده‌های بس‌های مسافربری به موادمخدر از دیگر عامل‌های این وضعیت است.
عبدالحکیم بختیار، مدیر رویدادهای ریاست عمومی ترافیک می‌گوید که «به دلیل ناامنی در شاهراهها، مأموران ترافیک نمی‌توانند چیستی و چنانی وقوع رویداد و هم سرعت موترها را در جاده‌های عمومی بررسی کنند».
مسوولان ریاست عمومی ترافیک در مورد زیان‌های مالی ناشی از رویدادهای ترافیکی در کشور آماری نمی‌دهند؛ اما تأکید دارند که در کنار تلفات جانی، زیان‌های مالی هم رو به افزایش بوده است.
پیشنهادهای وزارت صحت
وزارت صحت عامه افغانستان می‌گوید که آمار مرگ‌ومیر ناشی از حادثات ترافیکی در جاده‌ها برای آنان غیر قابل قبول است و باید در راستای بلند بردن آگاهی عامه به‌منظور کاهش تلفات ناشی از حادثات ترافیکی در جاده‌ها، تلاش گسترده صورت گیرد.
دیوه صمد، معین پلان و پالیسی این وزارت تأکید دارد که برنامه جهانی برای توسعه پایدار و داشتن جاده‌های مصون، در نظر دارد که تلفات حوادث ترافیکی در افغانستان را تا سال ۲۰۲۰ به نصف تلفات سال‌های قبل برساند.
خانم صمد بیان داشت که «وزارت صحت عامه در این راستا متعهد است و ما از تمام مقامات ترافیک و رانندها می‌خواهیم تا در عرصه نجات جان مردم و جاده‌های مصون تلاش نمایند.»
داکتر داوود الطاف، نماینده سازمان صحی جهان در افغانستان نیز می‌گوید: «در افغانستان بیشتر مردم در حادثات ترافیکی جاده‌ای از اثر سرعت زیاد جان می‌بازند و زخمی می‌شوند. ما می‌توانیم با تطبیق یک عادت ساده، جاده‌های‌مان را امن بسازیم که آن بستن کمربند ایمنی، کم کردن سرعت، عدم استفاده گوشی و مطمئن ساختن خویش از بستن کمربند ایمنی دیگر مسافرین است».
افزودن دیدگاه