قرار است مقام‌های ارشد شورای عالی صلح افغانستان هفته جاری برای ایجاد اجماع منطقه‌ای صلح و به هدف ارزیابی موضع پاکستان در این مورد، به اسلام‌آباد سفر کنند.
محمدعمر داوودزی، رئیس دارالانشای شورای عالی صلح و نماینده‌ی رییس‌جمهور افغانستان پیرامون اجماع منطقه‌ای برای صلح، روز جهارشنبه هفته‌ی گذشته(۱۲ جدی ۱۳۹۷) در نشست مشورتی با اعضای جامعه مدنی در کابل گفت که پس از ارزیابی موقف پاکستان، تصمیم سفر به دیگر کشورهای منطقه را اتخاذ خواهد کرد.
آقای داوودزی گفت که این سفرها به خاطر تقویت هرچه بیشتر اجماع منطقه‌ای در رابطه به صلح افغانستان انجام می‌شود.
او تأکید کرد: «سفر اول ما انشاالله هفته آینده به پاکستان می‌باشد و بعد از آن، پاکستان را ارزیابی کرده، تصمیم می‌گیریم که اگر به ایران یا کدام کشور دیگر برویم، بخش اجماع منطقه‌ای در رابطه به صلح از وظیفه ما است و روی آن کار می‌کنیم، چرا که وضعیت منطقه نیز در حال تغییر است.»
بر اساس اظهارات مسوولان شورای عالی صلح، خواست کشورهای منطقه از صلح افغانستان، اهداف و خواست طالبان از حکومت و قیمتی که باید برای صلح پرداخته شود، سه موردی است که تاکنون در مورد آن وضاحتی وجود ندارد.
آقای داوودزی می‌گوید که به منظور رسیدن به صلح در افغانستان، این کشور باید «اجماع منطقه‌ای» را به دست آورد. او تصریح کرد که با وجود سفرهای زلمی خلیل‌زاد به کشورهای منطقه، حکومت افغانستان نیز باید با همسایه‌هایش وارد گفت‌وگو شود تا این اجماع به وجود آید.
به گفته‌ی رئیس دارالانشای شورای عالی صلح افغانستان، خواست طالبان هنوز روشن نیست. او تأکید می‌کند که «ما می‌خواهیم بدانیم که طالبان چه می‌خواهند و اهداف‌شان چیست؟ آیا دوباره امارت اسلامی را به افغانستان می‌آورند و یا شریک نظام می‌شوند؟ این موضوع هنوز واضح نشده است.»
افزایش فشارهای امریکا بر پاکستان
یک ماه پیش پنتاگون کمک‌های 300 میلیون دالری خود را برای ارتش پاکستان به حالت تعلیق درآورد. دونالد ترامپ، رییس جمهوری ایالات متحده امریکا نیز هشدار داد که اسلام‌آباد به خاطر پناه‌دادن به هراس‌افگنان، چیزهای زیادی را از دست خواهد داد.
وی در گفت‌وگویی با فاکس نیوز امریکا گفت که حکومت پاکستان اسامه بن لادن، رهبر پیشین شبکه‌ی القاعده را کمک کرد و هیچ کاری برای امریکا انجام نداد: «ما به پاکستان، جایی‌که بن لادن در آنجا زند‌گی می‌کرد، هر سال یک میلیارد و 300 میلیون دالر می‌دادیم. من دادن این پول را به این علت به پاکستانی‌ها متوقف ساختم که آنان هیچ کاری برای ما نمی‌کردند، حتی یک کار معمولی هم برای ما نمی‌کنند».
روابط واشنگتن و اسلام‌آباد بر سر موضوع افغانستان اخیرا تیره‌تر شده است. این روابط پس از آن پیچیده‌تر شد که دونالد ترامپ با نشر یک پیام در توییترش، پاکستان را به “فریب‌کاری و دروغ‌گویی” در کار مبارزه علیه تروریزم متهم کرد.
ریچارد هولسن، فرستاده‌ی سابق واشنگتن برای افغانستان و پاکستان نیز می‌گوید که «هدف آوردن فشار بر پاکستان به خاطر حمایتش از شورشیان در داخل افغانستان است».
زلمی خلیل‌زاد، دیپلمات سابق امریکایی، که یکی از منتقدین سرسخت پاکستان نیز می‌باشد، به عنوان نماینده ویژه ایالات متحده در امور صلح افغانستان، تعیین شد. آگاهان تقرر آقای خلیل‌زاد را ادامه‌ی فشارهای واشنگتن بر اسلام آباد می‌خوانند.
از جانب دیگر، در ماه جولای سال 2018، حزب تحریک انصاف پاکستان به رهبری عمران خان توانست تا در انتخابات عمومی آن کشور برنده شود و یک حکومت جدید را تشکیل دهد. اما مدتی نگذشت که حکومت عمران خان با بحران مالی دچار شد. حکومت عمران خان از صندوق بین‌المللی پول تقاضای پول کرد تا قرضه‌های خود را به وام‌دهندگانی مثل چین بازپرداخت کند.
اما مایک پمپیو، وزیر خارجه ایالات متحده گفت که به پاکستان اجازه داده نخواهد شد مبلغ تأمین شده از صندوق بین‌المللی پول را به چین بدهد.
بیشتر این کشیدگی‌های واشنگتن و اسلام‌آباد روی عدم صداقت پاکستان در امر مبارزه با تروریزم است. به گفته آگاهان، بدون مبارزه صادقانه پاکستان علیه تروریزم، فشارهای ایالات متحده ادامه خواهد داشت.
اراده پاکستان چقدر برای صلح افغانستان جدی است؟
شماری از مقام‌های امریکایی تأکید می‌کنند که پاکستان در آوردن صلح در افغانستان اراده جدی ندارد. جنرال کینیت میکنزی، فرمانده تازه‌ی نیروهای بحری امریکا در آسیای میانه به کمیسیون نیروهای مسلح کانگرس امریکا گفته است که در چند سال گذشته، برایش واضح شده که پاکستان برای کمک عملی در عرصه صلح افغانستان هیچ کاری نکرده است.
او تأکید کرده است: «من باور دارم که کمک و همکاری پاکستان برای صلح افغانستان ضروری است، جنگ افغانستان به یک حل منطقه‌ای نیاز دارد و تمام همسایه‌ها و کشورهای دیگر باید کمک کنند.»
این جنرال امریکایی علاوه کرده است که افغانستان با ثبات به نفع پاکستان است؛ اما پاکستان تاکنون در این بخش اقدام جدی نکرده است.
اما شاه‌محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان دو هفته پیش در جریان سفرش به کابل، تعهد سپرد که طالبان را به میز مذاکره با حکومت افغانستان حاضر خواهند ساخت.
وی افزود: «ما تشویق می‌کنیم که تمام گروه‌های درگیر در افغانستان با هم مصالحه کنند. پاکستان نقش خود را بازی می‌کند و در این زمینه تلاش دارد، اما تصمیم افغان‌ها مهم است و باید افغان‌ها تصمیم بگیرند که برای آینده‌شان چه می‌خواهند».
او در این یک نشست مشترک خبری با همتای افغانی و چینی‌اش در کابل گفت: «من آمده‌ام که میان هر دو کشور(افغانستان و پاکستان) اعتمادسازی شود؛ زیرا اگر اعتمادسازی نشود، این نشست‌ها در حد یک نشست باقی خواهد ماند.»
نقش کشورهای منطقه
رییس‌جمهور امریکا به تاز‌گی گفته است که کشورهای منطقه باید با هراس‌افگنی و تروریزم در افغانستان بجنگند.
آقای ترامپ افزوده است: «هند آنجا است. روسیه آنجا است. روسیه همان اتحاد جماهیر شوری سابق بود. افغانستان اتحاد جماهیر شوری را به روسیه تبدیل کرد. به خاطر این‌که روسیه آغازگر جنگ در افغانستان بود. یک نگاه به کشورهای دیگر بیاندازید، پاکستان آنجا است، آنان باید بجنگند. روسیه باید آنجا بجنگد. دلیل این‌که روسیه در افغانستان می‌جنگید، این بود که تروریزم در حال رفتن به روسیه بود.»
از سویی هم اخیرا هیأتی از طالبان به ایران سفر کرده و با مقام‌های این کشور دیدار داشته است. گروه طالبان در یک اعلامیه این دیدار با مقام‌های ایرانی را تایید کرده است.
حکومت افغانستان در واکنش به گفت‌وگو میان دولت ایران و گروه طالبان، می‌گوید که تلاش برای برقراری صلح در افغانستان باید از طریق دولت این کشور باشد.
صبغت احمدی، سخنگوی وزارت خارجه افغانستان به خبرنامه گفت که «حکومت افغانستان از تلاش هر کشوری برای آوردن صلح در این کشور استقبال می‌کند، اما این گفتوگوها باید به رهبری و مالکیت افغان‌ها باشد.»
از سویی هم شماری از آگاهان مسایل سیاسی نقش کشورهای منطقه از جمله پاکستان را در مساله صلح افغانستان مهم می‌دانند و تأکید دارند که کابل باید از این کشورها برای آمدن صلح کمک بخواهد.
صلاح‌الدین درویش، آگاه مسایل سیاسی به خبرنامه می‌گوید: «درخواست کمک برای صلح از پاکستان یک خواست موجه است. ما باید از هر طریقی که شده، از پاکستان خواستار صلح در افغانستان شویم.»
در عین حال احمدضیا رفعت، استاد دانشگاه و آگاه مسایل سیاسی تأکید دارد که خواست امریکا این است که کشورهای منطقه به ویژه کشورهای همسایه را در روند صلح افغانستان دخیل کند.
آقای رفعت می‌گوید: «امریکا از کشورهای منطقه می‌خواهد که سهم فعالی در آوردن صلح در افغانستان داشته باشند. در گذشته ایالات متحده امریکا تلاش می‌کرد کشورهای منطقه به ویژه روسیه را از قضایای افغانستان دور نگه دارد، اما حالا به این نتیجه رسیده است که باید به کشورهای پاکستان، هند و روسیه در مسایل افغانستان سهم بیش‌تری بدهد».
این آگاه سیاسی تاکید دارد که افغانستان و پاکستان دو کشور همسایه باید از طریق گفتوگوها، اختلاف‌ها را حل کنند و تا زمانی که این اختلاف‌ها حل نشده، صلح نیز در افغانستان دشوار به نظر می‌رسد.
افزودن دیدگاه